Μαλλιώτης ν. Δημοκρατίας (1997) 4 ΑΑΔ 2753

Συνταγματικό Δίκαιο — Αρχή της διακρίσεως των εξουσιών — Εξειδίκευση της από τη νομολογία — Ειδικά η ανάθεση της στελέχωσης της δημόσιας υπηρεσίας στην Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας.

Δημόσιοι Υπάλληλοι — Αφυπηρέτηση λόγω συμπληρώσεως ορίου ηλικίας — Η δυνατότητα παράτασης των υπηρεσιών υπαλλήλου και πέραν αυτού του ορίου —Περιστάσεις της παράτασης στην κριθείσα περίπτωση.

Διοικητικό Δίκαιο — Διοικητική πράξη —Μπορεί να τροποποιηθεί ή καταργηθεί με άλλη διοικητική πράξη — Επέμβαση της Βουλής των Αντιπροσώπων στο αντικείμενο ρύθμισης διοικητικής πράξεως που είχε εκδοθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο — Συνέπειες.

Συνταγματικό Δίκαιο — Εκτελεστική εξουσία —Ανατίθεται στο Υπουργικό Συμβούλιο διά του Άρθρου 54 του Συντάγματος — Επέμβαση της Βουλής των Αντιπροσώπων στην άσκησή της — Περιστάσεις.

Ο αιτητής προσέβαλε την απόφαση περί της αφυπηρέτησής του η οποία καθοριζόταν έξι μήνες μετά την συμπλήρωση εκ μέρους του του ορίου ηλικής αφυπηρέτησης. Είχε μεσολαβήσει παράταση των υπηρεσιών του από το Υπουργικό Συμβούλιο αλλά και ψήφιση Νόμου ο οποίος ειδικά απέκλειε την παράταση αυτή.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:

1. Οι διάφορες εισηγήσεις που έχουν υποβληθεί εκ μέρους του αιτητή είναι αρκετά σοβαρές και εγείρουν συνταγματικά θέματα που άπτονται κυρίως της αρχής της διάκρισης των εξουσιών, όπως η αρχή αυτή διαγράφεται μέσα από τις πρόνοιες του Κυπριακού Συντάγματος.

Στην υπόθεση P.Ι.K. κ.ά. ν. Καραγιώργη κ.ά. (1991) 3 Α.Α.Δ. 159, όπου εξετάστηκε η νομιμότητα της συμμετοχής της Νομοθετικής εξουσίας στη διαδικασία διορισμού των μελών των Συμβουλίων Ημικρατικών Οργανισμών, τονίστηκε ότι ο διορισμός των μελών των Συμβουλίων συνιστά εκτελεστική πράξη που δεν εμπίπτει μέσα στη σφαίρα των αρμοδιοτήτων της Νομοθετικής εξουσίας. Στην πιο πάνω απόφαση έγινε αναφορά και στην Πρόεδρος της Δημοκρατίας ν. Βουλής των Αντιπροσώπων (1985) 3 C.L.R. 2165, όπου κρίθηκε ότι οι διατάξεις του περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (Τροποποιητικός) Αρ. 2 Νόμος του 1985 που προέβλεπε για τη συγκατάθεση της Βουλής στο διορισμό των μελών της Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, συγκρούονταν με την αρχή της διάκρισης των εξουσιών όπως επίσης και στην υπόθεση Πρόεδρος της Δημοκρατίας ν. Βουλής των Αντιπροσώπων (1985) 3 C.L.R. 1724, όπου αποφασίστηκε ότι η ανάμιξη της Βουλής στην πρόσληψη εκτάκτων υπαλλήλων "εμπεριέχει στοιχεία διοικητικής ενέργειας και γι' αυτό ξέφευγε μερικώς από τα όρια της άσκησης της Νομοθετικής εξουσίας της Βουλής".

2. Σύμφωνα με τις πρόνοιες του Συντάγματος η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας καθίσταται η μόνη Αρχή με αρμοδιότητα τη στελέχωση της Δημόσιας Υπηρεσίας.

Στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Ελευθερία Γιάλλουρου κ.ά. (1995) 3 Α.Α.Δ. 363, ο Περί Συμπληρωματικού Προϋπολογισμού Νόμος (Αρ. 35) του 1990, (Ν. 164/90) προέβλεψε τη δημιουργία 17 νέων θέσεων Γραμματειακού Λειτουργού και την προαγωγή αντίστοιχου αριθμού Γραφέων Α' Τάξης. Η Ε.Δ.Υ. επισφράγισε, κατόπιν γνωμάτευσης του Γενικού Εισαγγελέα, τις προαγωγές και προβίβασε τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα στη θέση του Γραμματειακού Λειτουργού. Το Ανώτατο Δικαστήριο αφού έκρινε ότι συνέτρεχαν λόγοι παρέκκλισης από προηγούμενη απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ανέτρεψε την απόφαση Christoudia v. Republic (1988) 3 C.L.R. 2622, κηρύσσοντας τη σχετική απόφαση της Ε.Δ.Υ. ως αντισυνταγματική αφού παραβίαζε την αρχή της διάκρισης των εξουσιών.

3. Το Άρθρο 54 του Συντάγματος αναθέτει την άσκηση εκτελεστικής εξουσίας στο Υπουργικό Συμβούλιο. Το Υπουργικό Συμβούλιο με την απόφαση του της 22/2/95 παρέτεινε τις υπηρεσίες του αιτητή μέχρι την 31/12/95 σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 8(4) του περί Συντάξεων Νόμου Κεφ. 311. Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη που μπορούσε να τροποποιηθεί ή καταργηθεί με άλλη εκτελεστή διοικητική πράξη του ιδίου οργάνου. Η σχετική τροπολογία-επιφύλαξη στον περί Προϋπολογισμού Νόμο 9(ΙΙ)/95 που προνοεί την κατάργηση της θέσης του αιτητή, ισοδυναμεί με άσκηση εκτελεστικής εξουσίας και εκφεύγει από τα όρια της άσκησης νομοθετικής εξουσίας από τη Βουλή. Η πιο πάνω ενέργεια της Βουλής παραβιάζει την αρχή της διάκρισης των εξουσιών που κατοχυρώνει το Σύνταγμα και ιδιαίτερα τα Άρθρα 28,46, 54,58, 61, 81 και 179 του Συντάγματος.

4. Τα πιο πάνω συμπεράσματα καλύπτουν τις τρεις πρώτες εισηγήσεις του αιτητή και έτσι δεν κρίνεται σκόπιμο να εξετασθεί η τέταρτη εισήγηση για την αντισυνταγματική συγκρότηση της Βουλής.

5. Η αίτηση επιτυγχάνει. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται σύμφωνα με το Άρθρο 144.4 του Συντάγματος με έξοδα σε βάρος των καθ' ων η αίτηση.

Διαταγή ως ανωτέρω.

Αναφερόμενες υποθέσεις:

Angelides v. Petas a.ο. (1988) 1 C.L.R. 173,

Μαυρογένης ν. Βουλής των Αντιπροσώπων κ.ά. (Αρ. 3) (1996) 1 Α.Α.Δ. 315,

Ρ.Ι.Κ. κ.ά. ν. Καραγιώργη κ.ά. (1991) 3 Α.Α.Δ. 159,

President of the Republic v. House of Representantitives (1985) 3 C.L.R. 2165,

President of the Republic v. House of Representatives (1985) 3 C.L.R. 1724,

Δημοκρατία κ.ά. ν. Γιάλλουρου κ.ά. (1995) 3 Α.Α.Δ. 363,

Christoudia v. Republic (1988) 3 C.L.R. 2622.

Προσφυγή.

Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση για την αφυπηρέτηση του αιτητή απο την 1/3/95 αντί την 1/1/96.

Α. Κωνσταντίνου, για τον Αιτητή.

Τ. Πολυχρονίδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α', για τους Καθ' ων η αίτηση.

Cur. adv. vult.

ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Ο αιτητής που κατείχε τη μόνιμη θέση του Διευθυντή Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας στο Υπουργείο Υγείας, γεννήθηκε στις 2/8/34 και θα αφυπηρετούσε την 1/9/94 λόγω ορίου ηλικίας. Προς τούτο το Υπουργείο Υγείας με επιστολή του ημερομηνίας 30/5/94 υπέβαλε πρόταση στην Ε.Δ.Υ. για να προβεί στην αφυπηρέτηση του αιτητή και η Ε.Δ.Υ. πληροφόρησε τον αιτητή με επιστολή της ημερομηνίας 28/6/94 ότι θα αφυπηρετούσε από την 1/9/94. Στις 14/7/94 το Υπουργικό Συμβούλιο αφού έλαβε υπόψη εισήγηση του Υπουργείου Υγείας, ότι για την εισαγωγή του Γενικού Σχεδίου Υγείας που προέβλεπε την κατάργηση της θέσης που κατείχε ο αιτητής και την αναδιοργάνωση -αναδιάρθρωση των υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, θα χρειαζόταν ένα χρονικό διάστημα για την ετοιμασία των σχεδίων υπηρεσίας και ότι θα ήταν προς το δημόσιο συμφέρον κατά τη διάρκεια της μεταβατικής αυτής περιόδου η παράταση των υπηρεσιών του αιτητή, αποφάσισε όπως ο αιτητής συνεχίσει να προσφέρει τις υπηρεσίες του μέχρι και την 28/2/95. Η πιο πάνω απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου διαβιβάστηκε στην Ε.Δ.Υ. στις 22/2/95 με την παράκληση να προβεί στην αφυπηρέτηση του αιτητή από την 1/3/95.

Στις 22/2/95 το Υπουργικό Συμβούλιο με νέα απόφαση του, που στηρίχθηκε στους ίδιους λόγους που είχαν ληφθεί υπόψη για την παράταση των υπηρεσιών του αιτητή μέχρι την 1/3/95, αποφάσισε την περαιτέρω παράταση των υπηρεσιών του μέχρι την 31/12/95.

Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε με το Νόμο 9(ΙΙ)/95, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας την 1/3/95, όπως η θέση του Διευθυντή του Τμήματος Ιατρικών Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας σημειωθεί με διπλό σταυρό, που σήμαινε την κατάργησή της. Ειδικότερα η Σημείωση 3 του περί Προϋπολογισμού Νόμου του 1995 αναφέρει ότι,

"3. Ο διπλός σταυρός (χχ) υποδηλώνει ότι η θέση θα καταργηθεί αν αυτή είναι κενή κατά την ημέρα έναρξης του οικονομικού έτους ή αν αυτή κενωθεί αργότερα κάτω από οποιεσδήποτε άλλες περιστάσεις.

Νοείται ότι ο διπλός σταυρός που υποδηλώνει την κατάργηση μιας θέσης δεν αναιρείται με την παράταση της υπηρεσίας του κατόχου της καταργούμενης θέσης, εφόσον η παράταση αυτή δίδεται κατά ή μετά την έναρξη του οικονομικού έτους στο οποίο ο προϋπολογισμός αφορά."

Το Υπουργείο Οικονομικών με επιστολή του ημερομηνίας 3/3/95 πληροφόρησε το Υπουργείο Υγείας ότι έχοντας υπόψη την έγκριση από τη Βουλή του προϋπολογισμού με τη σχετική τροπολογία, ότι δηλαδή η κατάργηση μιας θέσης που σημειώνεται με διπλό σταυρό δεν αναιρείται με την παράταση των υπηρεσιών του κατόχου της καταργούμενης θέσης, η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της 22/2/95 για την παράταση των υπηρεσιών του αιτητή μέχρι την 31/12/95 ήταν άνευ αντικειμένου και ζήτησε να ακολουθηθεί η διαδικασία συνταξιοδότησης του αιτητή.

Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών με επιστολή του ημερομηνίας 6/4/95 πληροφόρησε το Γενικό Λογιστή ότι ο αιτητής έπρεπε να συνταξιοδοτηθεί από την 1/3/95. Επειδή όμως ο αιτητής εξακολουθούσε να βρίσκεται στην υπηρεσία, ζητήθηκε όπως η μισθοδοσία του τερματισθεί πάραυτα και να αποκοπούν από τα συνταξιοδοτικά του δικαιώματα οποιαδήποτε ποσά του είχαν καταβληθεί υπό μορφή μισθών μετά την 1/3/95. Ο Γενικός Λογιστής με επιστολή του ημερομηνίας 7/4/95 απάντησε στο Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών ότι, επειδή είχε πληροφορηθεί ανεπίσημα για την απόφαση της Βουλής, είχε προβεί στην πληρωμή των μισθών του αιτητή μόνο μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 1995. Αργότερα με επιστολή του ημερομηνίας 9/6/95 ο αιτητής γνώριζε τη λήψη δύο επιταγών για το ποσό των £60.704,65 και £2.675,70, που αντιπροσώπευαν το εφάπαξ φιλοδώρημα του και τις μηνιαίες συντάξιμες απολαβές του με επιφύλαξη των δικαιωμάτων του, αφού είχε ήδη καταχωρήσει τις προσφυγές 452/95 και 529/95 με τις οποίες ζητά δήλωση του Δικαστηρίου ότι η αφυπηρέτηση του από την 1/3/95 ήταν άκυρη και ότι έπρεπε να αφυπηρετήσει την 1/1/96. Η σχετική απόφαση των καθ' ων η αίτηση για την αφυπηρέτηση του αιτητή σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 53(1)(α) των περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμων 1990-1994 από την 1/3/95 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 5/5/95 με αριθμό γνωστοποίησης 1602.

Είναι η θέση του αιτητή ότι,

(1)Η τροπολογία της Βουλής παραβιάζει την αρχή της διάκρισης των εξουσιών και τα άρθρα 28,46,54,58,61, 81,116,166, 167, 168 και 179 του Συντάγματος,

(2)Οι καθ' ων η αίτηση λανθασμένα θεώρησαν ότι με τη σχετική τροπολογία της Βουλής η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της 22/2/95 για την παράταση των υπηρεσιών του αιτητή κατέστη άνευ αντικειμένου,

(3) Η αφυπηρέτηση του από την 1/3/95 έγινε από το Υπουργείο Οικονομικών, χωρίς την απόφαση του αρμόδιου οργάνου που ήταν η Ε.Δ.Υ., κατά παράβαση του άρθρου 53 του Νόμου 1/90 και

(4) Η επίδικη τροπολογία της Βουλής είναι αντισυνταγματική αφού προήλθε από μια Βουλή που είναι αντισυνταγματικά συγκροτημένη.

Αναφορικά με τον πρώτο λόγο είναι η θέση του αιτητή ότι η τροπολογία - επιφύλαξη της Βουλής που ενσωματώθηκε στο Νόμο 9(ΙΙ)/95 αποτελεί άσκηση διοικητικής εξουσίας αφού στην ουσία τερμάτισε τις υπηρεσίες του αιτητή και τον αφυπηρέτησε από την 1/3/95, παρά το ότι το Υπουργικό Συμβούλιο στις 22/2/95 σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Συντάξεων Νόμου Κεφ. 311, παρέτεινε τις υπηρεσίες του μέχρι την 31/12/95. Το άρθρο 8(4) του περί Συντάξεων Νόμου Κεφ. 311, παρέχει εξουσία στο Υπουργικό Συμβούλιο να παρατείνει τις υπηρεσίες ενός δημόσιου υπαλλήλου πέραν της ηλικίας των 60 χρόνων, που είναι η ηλικία αφυπηρέτησης, για όσο χρονικό διάστημα ορίζει το Υπουργικό Συμβούλιο. Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της 22/2/95 αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη που μπορούσε να τροποποιηθεί ή να καταργηθεί μόνο με άλλη εκτελεστή διοικητική πράξη του αρμόδιου οργάνου, που είναι το Υπουργικό Συμβούλιο. Η Βουλή δεν μπορούσε με Νόμο ή άλλη απόφαση της να τροποποιήσει, καταργήσει ή ανακαλέσει μια τέτοια διοικητική πράξη. Με την τροπολογία που επέφερε η Βουλή, στην ουσία αφυπηρέτησε τον αιτητή από την 1/3/95, όταν η εξουσία για αφυπηρέτηση δημόσιου υπαλλήλου ασκείται από την Ε.Δ.Υ. και η εξουσία για παράταση υπηρεσίας δημόσιου υπαλλήλου ασκείται από το Υπουργικό Συμβούλιο.

Με το δεύτερο λόγο της προσφυγής ο αιτητής ισχυρίζεται ότι εφόσον οι υπηρεσίες του παρατάθηκαν στις 22/2/95 μέχρι την 31/12/95 και εφόσον ο περί Προϋπολογισμού Νόμος δημοσιεύτηκε την 1/3/95 χωρίς να έχει αναδρομική ισχύ, εξυπακούεται ότι η θέση δεν ήταν κενή. Συνεπακόλουθα η θέση του αιτητή δεν είχε καταργηθεί και κανονικά θα έπρεπε να καταργηθεί όταν ο αιτητής θα αφυπηρετούσε την 31/12/95.

Διαζευκτικά αν γίνει αποδεκτό ότι η θέση είχε καταργηθεί τότε θα έπρεπε να τεθεί σε εφαρμογή το άρθρο 46 του Νόμου 1/90 το οποίο προνοεί ότι,

"Τηρουμένων των διατάξεων οποιουδήποτε άλλου νόμου, σε περίπτωση κατάργησης θέσης ο κάτοχος αυτής θεωρείται ότι εξακολουθεί να την κατέχει μαζί με τα προνόμια και ωφελήματα της μέχρις ότου ο κάτοχος της θέσης που καταργήθηκε με αυτό τον τρόπο αφυπηρετήσει ή διοριστεί ή προαχθεί είτε σε θέση που δημιουργήθηκε είτε σε άλλη θέση."

Εφόσον δε οι υπηρεσίες του αιτητή παρατάθηκαν μέχρι την 31/12/95, ο αιτητής θα πρέπει να θεωρείται ότι κατείχε τη θέση μέχρι την 31/12/95.

Διαζευκτικά αν οι πιο πάνω εισηγήσεις δεν γίνουν αποδεκτές υποβλήθηκε ότι η επίδικη τροπολογία-επιφύλαξη του Νόμου 9(ΙΙ)/95 καθορίζει ότι η θέση καταργείται, αλλά όχι ότι αποχωρεί ο αιτητής από τη θέση που αφυπηρετεί. Στην περίπτωση αυτή το άρθρο 46 του Νόμου 1/90 δίνει το δικαίωμα στον αιτητή να κατέχει τη θέση μέχρις ότου αφυπηρετήσει, δηλαδή μέχρι την 31/12/95.

Είναι η εισήγηση του αιτητή ότι η θεώρηση του Υπουργείου Οικονομικών στην επιστολή του ημερομηνίας 3/3/95 προς το Υπουργείο Υγείας ότι η παράταση των υπηρεσιών του αιτητή μέχρι τις 31/12/95 ήταν άνευ αντικειμένου, είναι μια λανθασμένη θεώρηση αν ληφθούν υπόψη οι πρόνοιες της Σημείωσης 3 του περί Προϋπολογισμού Νόμου 9(ΙΙ)/95 και του άρθρου 46 του Νόμου 1/90 που προνοεί ότι ο κάτοχος μιας θέσης την κατέχει μέχρι να αφυπηρετήσει ή διοριστεί ή προαχθεί σε άλλη θέση.

Αναφορικά με τον τρίτο λόγο της προσφυγής είναι η θέση του αιτητή ότι σύμφωνα με τα άρθρα 2 και 53 του Νόμου 1/90 η αρμόδια Αρχή, που ήταν ο Υπουργός Υγείας, έπρεπε να υποβάλει στην Ε.Δ.Υ. πρόταση για αφυπηρέτηση του αιτητή. Αρχικά η Ε.Δ.Υ. αποφάσισε την αφυπηρέτηση του αιτητή από την 1/9/94. Όταν όμως το Υπουργικό Συμβούλιο παρέτεινε στις 14/7/94 τις υπηρεσίες του αιτητή μέχρι τις 28/2/95, η πιο πάνω απόφαση της Ε.Δ.Υ. κατέστη άνευ αντικειμένου και η Ε.Δ.Υ. έπρεπε να συνέλθει ξανά για να αποφασίσει για την αφυπηρέτηση του αιτητή. Όμως η Ε.Δ.Υ. ουδέποτε συνήλθε και δεν αποφάσισε ως αρμόδιο όργανο την αφυπηρέτηση του αιτητή. Αντίθετα την απόφαση για την αφυπηρέτηση του αιτητή την έλαβε το Υπουργείο Οικονομικών που έδωσε εντολές για τη δημοσίευση της αφυπηρέτησης του από την 1/3/95.

Ο αιτητής εισηγείται επίσης με τον τέταρτο λόγο της προσφυγής του ότι η σχετική τροπολογία-επιφύλαξη του Νόμου 9(ΙΙ)/95 ψηφίστηκε από μια Βουλή των Αντιπροσώπων που δεν ήταν συνταγματικά συγκροτημένη. Η παρουσία έξι βουλευτών και ειδικότερα η παρουσία των Χρ. Κατσαμπά, Οδ. Ιωαννίδη, Ι. Ιωαννίδη, Θ. Σοφοκλέους, Α. Καρά και Α. Παρισινού που δεν "εκλέγηκαν" αλλά κατέλαβαν τις βουλευτικές έδρες σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου περί Πληρώσεως Κενωθείσης Βουλευτικής Έδρας Αρ. 95/86, μετά από παραιτήσεις άλλων βουλευτών, αντίκειται προς τις πρόνοιες του άρθρου 66.2 του Συντάγματος που προνοεί τη διενέργεια αναπληρωματικής εκλογής.

Είναι η θέση των καθ' ων η αίτηση ότι ο Νόμος 9(ΙΙ)/95 αφορά τον Προϋπολογισμό του 1995. Η φρασεολογία που χρησιμοποιείται υποδεικνύει ότι παρατάσεις που δίνονται κατά ή μετά την έναρξη του οικονομικού έτους στον οποίο αναφέρεται ο Προϋπολογισμός, καλύπτονται από τη σχετική τροπολογία -επιφύλαξη, όπως και παρατάσεις που δίνονται πριν από τη δημοσίευση του Νόμου και αναφέρονται στο οικονομικό έτος το οποίο καλύπτει ο Προϋπολογισμός, όπως στην παρούσα περίπτωση. Συνεπακόλουθα ο Νόμος 9(Π)/95 που είχε αναδρομική ισχύ κατάργησε την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της 22/2/95 (σύμφωνα με την οποία ο αιτητής θα αφυπηρετούσε την 31/12/95) και έτσι ο αιτητής θα έπρεπε να αφυπηρετήσει την 1/3/95 σύμφωνα με τη σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της 14/7/94 που παρέτεινε τις υπηρεσίες του μέχρι την 1/3/95. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω δεν χρειαζόταν οποιαδήποτε άλλη απόφαση της Ε.Δ.Υ., αφού η Ε.Δ.Υ. είχε ήδη πληροφορήσει τον αιτητή στις 2/9/94 ότι θα αφυπηρετούσε την 28/2/95.

Η εισήγηση ότι η αφυπηρέτηση έπρεπε να είχε γίνει σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 53 του Νόμου 1/90 δεν είναι αποδεκτή από τους καθ' ων η αίτηση. Το άρθρο 53 αναφέρεται σε αφυπηρετήσεις δημοσίων υπαλλήλων ως αποτέλεσμα συμπλήρωσης ορίου ηλικίας. Στην παρούσα περίπτωση οι καθ' ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι η αφυπηρέτηση θα ήταν το λογικό επακόλουθο της παράτασης των υπηρεσιών του αιτητή σύμφωνα με σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, για την οποία είχε ενημερωθεί σχετικά η Ε.Δ.Υ. που ενήργησε ανάλογα.

Αναφορικά με την εισήγηση ότι η σχετική τροπολογία του Νόμου 9(ΙΙ)/95 παραβιάζει την αρχή της διάκρισης των εξουσιών οι καθ' ων η αίτηση προβάλλουν τη θέση ότι η Βουλή είχε την εξουσία μέσα στα πλαίσια της Νομοθετικής της εξουσίας να εγκρίνει τη σχετική τροπολογία χωρίς να έχουν παραβιασθεί τα άρθρα του Συντάγματος που επικαλείται ο αιτητής.

Σχετικά με την εισήγηση ότι η έγκριση του Νόμου 9(ΙΙ)/95 προήλθε από μια Βουλή που ήταν αντισυνταγματικά συγκροτημένη οι καθ' ων η αίτηση υποστηρίζουν τη θέση ότι με βάση τις αποφάσεις Angelides v. Petas a.o. (1988) 1 C.L.R. 173 και Μαυρογένης ν. Βουλής των Αντιπροσώπων (1996) 1 Α.Α.Δ. 315, η εγκυρότητα του πιο πάνω Νόμου δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Προς τούτο γίνεται και επίκληση σχετικής αναφοράς στο σύγγραμμα του Αθανασίου Ράϊκου "Δικονομικό Εκλογικό Δίκαιο" 1984, 10η έκδοση, σ. 296, όπου υποστηρίζεται η θέση ότι στην Ελλάδα η ακύρωση εκλογής Βουλευτή δεν επηρεάζει καθόλου τις αποφάσεις της Βουλής στις οποίες είχε συμμετοχή ο Βουλευτής πριν την ακύρωση της εκλογής του.

Οι διάφορες εισηγήσεις που έχουν υποβληθεί εκ μέρους του αιτητή είναι αρκετά σοβαρές και εγείρουν συνταγματικά θέματα που άπτονται κυρίως της αρχής της διάκρισης των εξουσιών, όπως η αρχή αυτή διαγράφεται μέσα από τις πρόνοιες του Κυπριακού Συντάγματος.

Στην υπόθεση Ρ.Ι.Κ. κ.ά. ν. Καραγιώργη και Άλλων (1991) 3 Α.Α.Δ. 159, όπου εξετάστηκε η νομιμότητα της συμμετοχής της Νομοθετικής εξουσίας στη διαδικασία διορισμού των μελών των Συμβουλίων Ημικρατικών Οργανισμών, τονίστηκε ότι ο διορισμός των μελών των Συμβουλίων συνιστά εκτελεστική πράξη που δεν εμπίπτει μέσα στη σφαίρα των αρμοδιοτήτων της Νομοθετικής εξουσίας. Στην πιο πάνω απόφαση έγινε αναφορά και στην President of the Republic v. House of Representantives (1985) 3 C.L.R. 2165, όπου κρίθηκε ότι οι διατάξεις του περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (Τροποποιητικός) Αρ. 2 Νόμος του 1985 που προέβλεπε για τη συγκατάθεση της Βουλής στο διορισμό των μελών της Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, συγκρούονταν με την αρχή της διάκρισης των εξουσιών όπως επίσης και στην υπόθεση President of the Republic v. House of Representantives (1985) 3 C.L.R. 1724, όπου αποφασίστηκε ότι η ανάμιξη της Βουλής στην πρόσληψη εκτάκτων υπαλλήλων "εμπεριέχει στοιχεία διοικητικής ενέργειας και γι' αυτό ξέφευγε μερικώς από τα όρια της άσκησης της Νομοθετικής εξουσίας της Βουλής".

Σύμφωνα με τις πρόνοιες του Συντάγματος η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας καθίσταται η μόνη Αρχή με αρμοδιότητα τη στελέχωση της Δημόσιας Υπηρεσίας.

Στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Ελευθερία Γιάλλουρου και Άλλοι (1995) 3 Α.Α.Δ. 363, ο Περί Συμπληρωματικού Προϋπολογισμού Νόμος (Αρ. 35) του 1990, (Ν. 164/90) προέβλεψε τη δημιουργία 17 νέων θέσεων Γραμματειακού Λειτουργού και την προαγωγή αντίστοιχου αριθμού Γραφέων Α' Τάξης. Η Ε.Δ.Υ. επισφράγισε, κατόπιν γνωμάτευσης του Γενικού Εισαγγελέα, τις προαγωγές και προβίβασε τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα στη θέση του Γραμματειακού Λειτουργού. Το Ανώτατο Δικαστήριο αφού έκρινε ότι συνέτρεχαν λόγοι παρέκκλισης από προηγούμενη απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ανέτρεψε την απόφαση Christoudia v. Republic (1988) 3 C.L.R. 2622, κηρύσσοντας τη σχετική απόφαση της Ε.Δ.Υ. ως αντισυνταγματική αφού παραβίαζε την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Οπως τονίστηκε από τον Πρόεδρο Πική:

"Η απόφαση για την προαγωγή των ενδιαφερομένων προσώπων κρίνεται έκνομη. Διορισμοί και προαγωγές στη Δημόσια Υπηρεσία αποτελούν πτυχή της διοικητικής λειτουργίας, η οποία ανάγεται στην άσκηση της εκτελεστικής εξουσίας του κράτους. Η άσκηση της αρμοδιότητας για προαγωγή δημοσίων υπαλλήλων παρέχεται αποκλειστικά στην Ε.Δ.Υ. και ασκείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1/90. Η απόδοση της εξουσίας αυτής στην Ε.Δ.Υ. συνάδει με τις συνταγματικές διατάξεις, που προβλέπουν την άσκηση αρμοδιοτήτων για τη στελέχωση της Δημόσιας Υπηρεσίας από σώμα θεσμικά ανεξάρτητο από την πολιτική εξουσία. Η διάκριση των Εξουσιών αποτελεί το θεμέλιο της λειτουργίας της Κυπριακής πολιτείας. Η κρατική εξουσία κατανέμεται από το Κυπριακό Σύνταγμα σε ξεχωριστούς φορείς εξουσίας. Εξουσία, η οποία δεν κατανέμεται από το Σύνταγμα σε συγκεκριμένο φορέα, ασκείται από τον κλάδο εκείνο της εξουσίας στη σφαίρα αρμοδιότητας του οποίου ανάγεται κατά φυσιολογική συνέπεια [βλ., μεταξύ άλλων, Ρ.Ι.Κ. ν. Καραγιώργη & άλλων (1991) 3 Α.Α.Δ. 159 και Θεοδοσίου Λίμιτεδ ν. Δήμου Λεμεσού (1993) 3 Α.Α.Δ. 25.]"

Το άρθρο 54 του Συντάγματος αναθέτει την άσκηση εκτελεστικής εξουσίας στο Υπουργικό Συμβούλιο. Το Υπουργικό Συμβούλιο με την απόφαση του της 22/2/95 παρέτεινε τις υπηρεσίες του αιτητή μέχρι την 31/12/95 σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 8(4) του περί Συντάξεων Νόμου Κεφ. 311. Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη που μπορούσε να τροποποιηθεί ή καταργηθεί με άλλη εκτελεστή διοικητική πράξη του ιδίου οργάνου. Η σχετική τροπολογία-επιφύλαξη στον περί Προϋπολογισμού Νόμο 9(ΙΙ)/95 που προνοεί την κατάργηση της θέσης του αιτητή, ισοδυναμεί με άσκηση εκτελεστικής εξουσίας και εκφεύγει από τα όρια της άσκησης νομοθετικής εξουσίας από τη Βουλή. Η πιο πάνω ενέργεια της Βουλής παραβιάζει την αρχή της διάκρισης των εξουσιών που κατοχυρώνει το Σύνταγμα και ιδιαίτερα τα άρθρα 28, 46, 54, 58, 61, 81 και 179 του Συντάγματος.

Τα πιο πάνω συμπεράσματα καλύπτουν τις τρεις πρώτες εισηγήσεις του αιτητή και έτσι δεν κρίνω σκόπιμο να προχωρήσω να εξετάσω την τέταρτη εισήγηση για την αντισυνταγματική συγκρότηση της Βουλής.

Η αίτηση επιτυγχάνει. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται σύμφωνα με το άρθρο 144.4 του Συντάγματος με έξοδα σε βάρος των καθ' ων η αίτηση.

Διαταγή ως ανωτέρω.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία