|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 1160
9 Μαΐου, 1997
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΓΙΑΝΝΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ,
Αιτητής,
ν.
ΔΗΜΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1094/95)
Διοικητικό Δίκαιο — Διοικητική πράξη — Εκτελεστή σε αντίθεση προς πράξη πληροφοριακού περιεχομένου — Νομολογιακά πορίσματα — Περιστάσεις πληροφοριακού χαρακτήρα της προσβληθήσας πράξης στην κριθείσα περίπτωση.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Προθεσμία — Γνώση της πράξης — Βάρος αποδείξεως της γνώσης — Εν αμφιβολία υπέρ του αιτητή — Τεκμήριο εμπροθέσμου της προσφυγής — Κάμψη του στην κριθείσα περίπτωση με βάση τα στοιχεία του φακέλου.
Ο αιτητής προσέβαλε την απαίτηση του καθ' ου η αίτηση από την ιδιοκτήτρια του καταστήματος, το οποίο αυτός ενοικίαζε να το επαναφέρει στην εγκεκριμένη του χρήση.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Το κριτήριο για την εκτελεστότητα διοικητικής πράξης ή απόφασης είναι η παραγωγή εννόμων αποτελεσμάτων, δηλαδή η γένεση εξ αυτής δικαιωμάτων και υποχρεώσεων.
Πράξη πληροφοριακού χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα πράξη που πληροφορεί το διοικούμενο για κατάσταση πραγμάτων ή για τις πρόνοιες ενός νόμου. Επιστολή που καλούσε τον αιτητή να κατεδαφίσει οικοδομή, προειδοποιώντας τον ότι αν δεν συμμορφωθεί θα ληφθούν εναντίον του δικαστικά μέτρα θεωρήθηκε ότι εξέφραζε την πρόθεση και όχι τη βούληση της διοίκησης και συνεπώς δεν συνιστούσε εκτελεστή διοικητική πράξη.
Η υπό εξέταση επιστολή δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική απόφαση, αφού το περιεχόμενό της είναι καθαρά πληροφοριακό. Με την επιστολή δεν παράγονται οποιαδήποτε έννομα αποτελέσματα, δικαιώματα ή υποχρεώσεις, ούτε η διοίκηση εκφράζει τη βούλησή της ή προβαίνει στην επιβολή οποιασδήποτε υποχρέωσης. Παρ' όλον ότι η ιδιοκτήτρια και ο αιτητής καλούνται μέσα σε συγκεκριμένη προθεσμία να επαναφέρουν την οικοδομή στην εγκεκριμένη της χρήση ή να αποταθούν στην πολεοδομική αρχή για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας για την αλλαγή χρήσης, η επιστολή δεν περιέχει οποιαδήποτε επιταγή. Με την επιστολή εξ άλλου δεν δημιουργείται ή τροποποιείται η υφιστάμενη κατάσταση πραγμάτων. Η υποχρέωση συμμόρφωσης με την υφιστάμενη πολεοδομική άδεια προϋπήρχε βεβαίως της επιστολής η οποία δεν επιβάλλει οποιαδήποτε νέα, μη προϋπάρχουσα υποχρέωση.
Ουσιαστικά με την επιστολή ο αιτητής καλείται απλώς να επαναφέρει την οικοδομή στην εγκεκριμένη της χρήση χωρίς καν να γίνεται μνεία για λήψη δικαστικών μέτρων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
2. Η προσφυγή καταχωρήθηκε στις 28.12.1995 και ο αιτητής στη γραπτή του αγόρευση προβάλλει τον ισχυρισμό ότι έλαβε γνώση της επιστολής προς την ιδιοκτήτρια στις 26.10.1995. Ο ισχυρισμός αυτός δεν τεκμηριώνεται καθ' οιονδήποτε τρόπο. Αντίθετα στο φάκελο της υπόθεσης υπάρχει επιστολή των καθ' ων η αίτηση προς τον αιτητή ημερ. 3.10.1995, της οποίας το περιεχόμενο είναι σχεδόν ταυτόσημο με την επιστολή προς την ιδιοκτήτρια. Εν όψει της επιστολής αυτής για την οποία καμιά απολύτως εξήγηση δεν δόθηκε και την ύπαρξη της οποίας ο αιτητής δεν αρνήθηκε, δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι ο αιτητής έλαβε γνώση μόνο από την κοινοποίηση σ' αυτόν της επιστολής που έλαβε η ιδιοκτήτρια.
Βέβαια το βάρος απόδειξης της γνώσης της πράξης που προσβάλλεται φέρει το διοικητικό όργανο που έλαβε την απόφαση. Αν το Δικαστήριο έχει οποιαδήποτε αμφιβολία κατά πόσο συγκεκριμένος αιτητής έλαβε ικανοποιητική γνώση που θα του επιτρέψει να διεκδικήσει τα δικαιώματά του ενώπιον του δικαστηρίου, η αμφιβολία αυτή θα πρέπει να ενεργεί υπέρ του αιτητή. Από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας προκύπτει τεκμήριο εμπρόθεσμης άσκησης της αίτησης ακύρωσης όταν η προθεσμία αρχίζει από την κοινοποίηση ή τη γνώση, αν η κοινοποίηση ή η γνώση δεν προκύπτουν σαφώς από τα στοιχεία του φακέλου. Στην παρούσα υπόθεση η γνώση προκύπτει σαφώς από τα στοιχεία του φακέλλου και ιδιαίτερα από την επιστολή προς τον αιτητή ημερ. 3.10.1995.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Krashias Modern Land & Building Developers Ltd v. Δήμου Έγκωμης (1995) 3 Α.Α.Δ. 198,
Δημοκρατία v. Sunoil Bunkering Limited (1994) 3 Α.Α.Δ. 26,
Στεφανίδης και Άλλοι ν. Δήμου Έγκωμης (1994) 3 Α.Α.Δ. 49,
Malms and Another v. Republic and Others (1984) 3 C.L.R. 10,
Siman v. Municipality of Famagusta (No.2) (1972) 3 C.L.R. 329,
Ploussiou v. Central Bank of Cyprus (1982) 3 C.L.R. 230,
Neophytou v. Republic (1964) C.L.R. 280,
Παπαμιλτιάδους-Μπατίστα ν. ΚΟΤ (1995) 4 Α.Α.Δ. 2614.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Δήμου Στροβόλου με την οποία καλείται η ιδιοκτήτρια της οικοδομής - της οποίας ο αιτητής είναι ενοικιαστής - να την επαναφέρει στην εγκεκριμένη της χρήση ως κατάστημα.
Α. Καλλής, για την Αιτήτρια.
Π. Λυσάνδρου, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής αξιώνει δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη ή απόφαση των καθ' ων η αίτηση που περιέχεται σε επιστολή τους ημερ. 3.10.1995, με την οποία καλείται η ιδιοκτήτρια της οικοδομής να την επαναφέρει στην εγκεκριμένη της χρήση ως κατάστημα, είναι άκυρη.
Ο αιτητής είναι ενοικιαστής καταστήματος που λειτουργεί ως μπυραρία με την επωνυμία "Reckless" σε οικοδομή ιδιοκτησίας κάποιας Γιαννούλλας Καλλιμάχου Καρακάνα. Στις 6.10.1987 είχε υποβληθεί αίτηση για ανέγερση οικοδομής που περιλάμβανε υπόγεια δισκοθήκη, έξι καταστήματα στο ισόγειο με μεσοπάτωμα και έντεκα χώρους στάθμευσης. Η άδεια οικοδομής εκδόθηκε στις 28.9.1988, ενώ στις 12.3.1990 υποβλήθηκε αίτηση για έκδοση καλυπτικής άδειας για μετατροπές που έγιναν στην υπόγεια δισκοθήκη, καθώς και σε δύο καταστήματα στο ισόγειο και στο μεσοπάτωμα. Η άδεια οικοδομής εκδόθηκε στις 20.3.1990. Στις 3.10.1995 η ιδιοκτήτρια με επιστολή πληροφορήθηκε ότι τα καταστήματα στο ισόγειο είχαν μετατραπεί σε μπυραρία και υποστατικά παρασκευής ετοίμων φαγητών, ενώ πανομοιότυπη επιστολή στάληκε και στον αιτητή ο οποίος τα είχε ενοικιάσει και τα λειτουργούσε. Η επιστολή που αποτελεί και την προσβαλλόμενη απόφαση έχει ως ακολούθως:
"Κυρία
Επιθυμώ να σας πληροφορήσω ότι ύστερα από επιτόπια επιθεώρηση που έγινε στο τεμάχιο με αρ. 418, Φ/Σχ ΧΧΙ/53.Ε.1 και 54.W.1, Τμήμα D στο Στρόβολο παρατηρήθηκε ότι η Μπυραρία Reckless και τα Take-aways Time-Out και Quick Stop, δεν καλύπτονται με άδεια οικοδομής για αλλαγή χρήσης. Η εγκριμένη τους χρήση είναι καταστήματα.
Γι' αυτό καλείστε εντός 20 ημερών όπως επαναφέρετε την οικοδομή στην εγκριμένη της χρήση ή όπως αποταθείτε στην Πολεοδομική Αρχή για να εξασφαλίσετε πολεοδομική άδεια για την αλλαγή χρήσης."
Με τη γραπτή τους αγόρευση οι καθ' ων η αίτηση υπέβαλαν τρεις προδικαστικές ενστάσεις:
(α) Ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη αλλά απλή πληροφοριακή,
(β) ο αιτητής στερείται εννόμου συμφέροντος και
(γ) η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη γιατί καταχωρήθηκε μετά την πάροδο της προθεσμίας των 75 ημερών που προβλέπεται από το Σύνταγμα.
Όπως έχει επανειλημμένα λεχθεί, η εκτελεστότητα μιας διοικητικής πράξης συνιστά προϋπόθεση για την ανάληψη και άσκηση δικαιοδοσίας για την αναθεώρησή της βάσει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Εκτελεστή είναι η πράξη της ενεργού διοίκησης που παράγει αυτή καθ' εαυτή έννομο αποτέλεσμα, θετικό ή αρνητικό, καθώς και κάθε διοικητική πράξη εμπεριέχουσα επιταγή της οποίας η εκτέλεση είναι πλέον υποχρεωτική, αδιάφορο αν έχει ή δεν έχει πράγματι εκτελεστεί, εκτός αν ανακληθεί στο σύνολό της εξ υπαρχής και αποτέλεσμα της οποίας είναι η δημιουργία, τροποποίηση ή κατάργηση νομικού καθεστώτος μεν, αν πρόκειται για κανονιστική πράξη, δικαιώματος ή εννόμου προσδοκίας αν πρόκειται για ατομική πράξη (Θεμιστοκλή Τσάτσου, Η Αίτησις Ακυρώσεως Ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, Τρίτη Έκδοση, σελ. 120 και επ. Βλ. επίσης Krashias Modern Land & Building Developers Ltd v. Δήμου Έγκωμης (1995) 3 Α.Α.Δ. 198).
To κριτήριο για την εκτελεστότητα διοικητικής πράξης ή απόφασης είναι η παραγωγή εννόμων αποτελεσμάτων, δηλαδή η γένεση εξ αυτής δικαιωμάτων και υποχρεώσεων (Δημοκρατία ν. Sunoil Bunkering Limited (1994) 3 Α.Α.Δ. 26). Πράξη είναι εκτελεστή εφ' όσον επιβάλλει υποχρεώσεις στο διοικούμενο μη υφιστάμενες πριν την έκδοσή της, η μη εκπλήρωση των οποίων παρέχει το δικαίωμα στη διοίκηση να επικαλεσθεί τα μέσα του δικαίου για την εκτέλεσή τους (Στεφανίδης και Άλλοι ν. Δήμου Έγκωμης (1994) 3 Α.Α.Δ. 49).
Πράξη πληροφοριακού χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα πράξη που πληροφορεί το διοικούμενο για κατάσταση πραγμάτων ή για τις πρόνοιες ενός νόμου ή πράξη στην οποία εκφράζεται η πρόθεση και όχι η βούληση της διοίκησης δεν είναι εκτελεστή πράξη (Krashias Modern Land & Building Developers Ltd v. Δήμου Έγκωμης, ανωτέρω). Επιστολή που καλούσε τον αιτητή να κατεδαφίσει οικοδομή, προειδοποιώντας τον ότι αν δεν συμμορφωθεί θα ληφθούν εναντίον του δικαστικά μέτρα θεωρήθηκε ότι εξέφραζε την πρόθεση και όχι τη βούληση της διοίκησης και συνεπώς δεν συνιστούσε εκτελεστή διοικητική πράξη (Makris and another v. The Republic and Others (1984) 3 C.L.R.10. Βλ. επίσης Siman v. The Municipality of Famagusta (No.2) (1972) 3 C.L.R. 329).
Η υπό εξέταση επιστολή δεν συνιστά κατά την γνώμη μου εκτελεστή διοικητική απόφαση, αφού το περιεχόμενό της είναι καθαρά πληροφοριακό. Με την επιστολή δεν παράγονται οποιαδήποτε έννομα αποτελέσματα, δικαιώματα ή υποχρεώσεις, ούτε η διοίκηση εκφράζει τη βούλησή της ή προβαίνει στην επιβολή οποιασδήποτε υποχρέωσης. Παρ' όλον ότι η ιδιοκτήτρια και ο αιτητής καλούνται μέσα σε συγκεκριμένη προθεσμία να επαναφέρουν την οικοδομή στην εγκεκριμένη της χρήση ή να αποταθούν στην πολεοδομική αρχή για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας για την αλλαγή χρήσης, η επιστολή δεν περιέχει οποιαδήποτε επιταγή. Με την επιστολή εξ άλλου δεν δημιουργείται ή τροποποιείται η υφιστάμενη κατάσταση πραγμάτων. Η υποχρέωση συμμόρφωσης με την υφιστάμενη πολεοδομική άδεια προϋπήρχε βεβαίως της επιστολής η οποία δεν επιβάλλει οποιαδήποτε νέα, μη προϋπάρχουσα υποχρέωση.
Ουσιαστικά με την επιστολή ο αιτητής καλείται απλώς να επαναφέρει την οικοδομή στην εγκεκριμένη της χρήση χωρίς καν να γίνεται μνεία για λήψη δικαστικών μέτρων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης. Ακόμα κι' αν, όπως στην υπόθεση Makris and another v. The Republic and Others, ανωτέρω, η επιστολή περιείχε προειδοποίηση για λήψη δικαστικών μέτρων, θα είχαμε έκφραση της πρόθεσης και όχι της βούλησης της διοίκησης.
Με βάση όλα τα πιο πάνω καταλήγω ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη και συνεπώς η προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί. Όμως η προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί και για ένα ακόμα λόγο. Οι καθ' ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι η αίτηση είναι εκπρόθεσμη γιατί δεν έχει καταχωρηθεί μέσα στην προθεσμία των 75 ημερών που προβλέπεται από το Σύνταγμα. Η προσφυγή καταχωρήθηκε στις 28.12.1995 και ο αιτητής στη γραπτή του αγόρευση προβάλλει τον ισχυρισμό ότι έλαβε γνώση της επιστολής προς την ιδιοκτήτρια στις 26.10.1995. Ο ισχυρισμός αυτός δεν τεκμηριώνεται καθ' οιονδήποτε τρόπο. Αντίθετα στο φάκελλο της υπόθεσης υπάρχει επιστολή των καθ' ων η αίτηση προς τον αιτητή ημερ. 3.10.1995, της οποίας το περιεχόμενο είναι σχεδόν ταυτόσημο με την επιστολή προς την ιδιοκτήτρια. Εν όψει της επιστολής αυτής για την οποία καμιά απολύτως εξήγηση δεν δόθηκε και την ύπαρξη της οποίας ο αιτητής δεν αρνήθηκε, δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι ο αιτητής έλαβε γνώση μόνο από την κοινοποίηση σ' αυτόν της επιστολής που έλαβε η ιδιοκτήτρια.
Βέβαια το βάρος απόδειξης της γνώσης της πράξης που προσβάλλεται φέρει το διοικητικό όργανο που έλαβε την απόφαση. Αν το Δικαστήριο έχει οποιαδήποτε αμφιβολία κατά πόσο συγκεκριμένος αιτητής έλαβε ικανοποιητική γνώση που θα του επιτρέψει να διεκδικήσει τα δικαιώματά του ενώπιον του δικαστηρίου, η αμφιβολία αυτή θα πρέπει να ενεργεί υπέρ του αιτητή (Spyros Ploussiou v. The Central Bank of Cyprus (1982) 3 C.L.R. 230, Costas Neophytou v. The Republic (1964) C.L.R. 280 και Γεωργία Παπαμιλτιάδους-Μπατίστα ν. Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού (1995) 4 Α.Α.Δ. 2614). Από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας προκύπτει τεκμήριο εμπρόθεσμης άσκησης της αίτησης ακύρωσης όταν η προθεσμία αρχίζει από την κοινοποίηση ή τη γνώση, αν η κοινοποίηση ή η γνώση δεν προκύπτουν σαφώς από τα στοιχεία του φακέλλου (ΣτΕ 4727/1983, 4635/1984, 3437/1988. Βλ. επίσης Επαμεινώνδα Σπηλιωτόπουλου, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, Έκτη Έκδοση, σελ.448). Στην παρούσα υπόθεση η γνώση προκύπτει σαφώς από τα στοιχεία του φακέλου και ιδιαίτερα από την επιστολή προς τον αιτητή ημερ. 3.10.1995.
Με βάση όλα τα πιο πάνω είναι φανερό ότι η παρούσα προσφυγή δεν στρέφεται εναντίον εκτελεστής διοικητικής πράξης και πρέπει κατά συνέπεια να απορριφθεί. Ακόμα όμως κι αν η προσφυγή ήταν παραδεκτή, έχει εν πάση περιπτώσει καταχωρηθεί εκπρόθεσμα. Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του αιτητή τα οποία υπολογίζω και επιδικάζω στο ποσό των £300.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.