ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(1997) 4 ΑΑΔ 753
21 Μαρτίου, 1997
[ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΔΙΫΛΙΣΤΗΡΙΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΛΤΔ,
Αιτητές,
ν.
ΔΗΜΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ (ΣΑΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ) (ΑΡ. 1),
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 789/93)
Διοικητικό Δίκαιο — Διοικητική πράξη — Υφ' όρον διοικητική πράξη — Διάκριση μεταξύ όρου και αιρέσεως — Η δυνατότητα διαίρεσης του κορμού της πράξεως και του όρου — Προϋποθέσεις του διαιρετού — Αδιαίρετη στην κριθείσα περίπτωση η πολεοδομική άδεια καθ' εαυτήν από τους συνοδευτικούς της όρους — Συνέπειες.
Πολεοδομία — Πολεοδομική άδεια — Όροι σε πολεοδομική άδεια — Φύση των όρων—Αυτοτέλεια ή μη των όρων—Άρθρο 25(2) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 — Περιπτωσιολογία από τη νομολογία και περιστάσεις στην κριθείσα περίπτωση.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Έννομο συμφέρον — Προϋπόθεση το διαιρετό της πράξεως — Όροι πολεοδομικής άδειας κρίθηκαν αναπόσπαστο τμήμα της άδειας στην κριθείσα περίπτωση.
Οι αιτητές προσέβαλαν τους όρους 8 και 9 που είχαν τεθεί στην Πολεοδομική άδεια που εκδόθηκε προς όφελός τους από τους καθ' ων η αίτηση.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Έχοντας υπόψη το Άρθρο 25(2) του Νόμου, που θεωρεί τους όρους αναπόσπαστο μέρος της πολεοδομικής άδειας, τη διαπίστωση ότι οι όροι αποτελούσαν προϋπόθεση για τη χρήση της άδειας, και την Κυπρ. Διϋλιστήριο Πετρελαίου Ατδ ν. Δήμου Λάρνακας (Αρ. 1) (1997)
απόφαση στην Αναθεωρητική Έφεση 1451, κρίνεται ότι δεν επρόκειτο για αυτοτελείς όρους που μπορούσαν να αναθεωρηθούν. Οι αιτητές δε νομιμοποιούνταν στην προσβολή μόνο των όρων 8 και 9 της πολεοδομικής άδειας. Οι όροι και η πολεοδομική άδεια αποτελούσαν αδιαίρετη πράξη.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Έπαρχος Λευκωσίας και Άλλος ν. Μόδεστου και Άλλου (1996) 3 Α.Α.Δ. 256,
Λαζάρου ν. Αρχή Λιμένων Κύπρου (1993) 4 Α.Α.Δ. 1275.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση του Δήμου Λάρνακος να επιβάλει τους όρους 8 και 9 στην πολεοδομική άδεια που έκδωσε στους αιτητές.
Π. Πολυβίου, για τους Αιτητές.
Γ. Μ. Νικολαΐδης, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, Δ.: Οι αιτητές με την παρούσα προσφυγή ζητούν την πιο κάτω θεραπεία:-
"1. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πολεοδομική άδεια (Π .Α. 216/93) που εκδόθηκε την 1.9.1993 από τους καθ' ων η αίτηση - στο βαθμό που περιέχει τους Όρους 8 και 9 - είναι παράνομη, άκυρη και εστερημένη οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος.
2. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι οι Όροι 8 και 9 που περιέχονται στην πολεοδομική άδεια (Π.Α. 216/93) που εκδόθηκε από τους καθ' ων η αίτηση την 1.9.1993 είναι παράνομοι, άκυροι και εστερημένοι οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος."
Οι αιτητές στις 3/11/1992 υπέβαλαν αίτηση για έκδοση πολεοδομικής άδειας για την κατασκευή τεσσάρων δεξαμενών για αποθήκευση πετρελαιοειδών ("Μαζούτ") στις εγκαταστάσεις τους στο Τεμάχιο 6Α, Φ/Σχ. XU/41.W.2, "Μπλοκ" C, Λάρνακα, επισυνάπτοντας όλα τα σχετικά σχέδια και καταβάλλοντας το νενομισμένο τέλος.
Επειδή οι καθ' ων η αίτηση παρέλειψαν να εκδώσουν την αιτούμενη άδεια, στις 11/5/1993 οι αιτητές υπέβαλαν ιεραρχική προσφυγή προς το Υπουργικό Συμβούλιο σύμφωνα με τα άρθρα 31 και 32 του Περί Πολεοδοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972.
Την 1/9/1993 οι καθ' ων η αίτηση απάντησαν γραπτώς στους αιτητές ότι η αίτηση τους ενεκρίθη τηρουμένων των όρων χορήγησης της πολεοδομικής άδειας.
Στις 7/9/1993 οι αιτητές έστειλαν επιστολή προς τους καθ' ών η αίτηση γνωστοποιώντας τους τη λήψη της πολεοδομικής άδειας ημερομηνίας 1/9/1993. Στην εν λόγω επιστολή τους οι αιτητές ανέφεραν ρητά ότι δεν αποδέχονται τους όρους 8 και 9 της πολεοδομικής άδειας, σε σχέση με τους οποίους επιφυλάττουν όλα τα νομικά τους δικαιώματα, τα οποία προτίθενται να ασκήσουν.
Οι νομικοί ισχυρισμοί που προβλήθηκαν για ακύρωση της επίδικης απόφασης συνοπτικά έχουν ως πιο κάτω:-
(1) Οι καθ' ων η αίτηση έλαβαν την απόφασή τους να εγκρίνουν την αιτούμενη πολεοδομική άδεια και να επιβάλουν τους συνημμένους όρους 8 και 9 χωρίς να διεξάγουν επαρκή έρευνα και μελέτη όλων των στοιχείων και παραγόντων που αφορούσαν την επίδικη απόφαση.
(2) Οι καθ' ων η αίτηση έλαβαν την εν λόγω απόφασή τους σε σχέση με την επιβολή των όρων 8 και 9 χωρίς επαρκή και/ή οποιανδήποτε αιτιολογία, το οποίο αποτελεί παράβαση των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου.
(3) Οι όροι 8 και 9 της πολεοδομικής άδειας στηρίζονται σε πλάνη περί τα πράγματα όσον αφορά τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης.
(4) Η απόφαση των καθ' ων η αίτηση είναι νομικά εσφαλμένη και/ή βασίζεται σε πλάνη περί το Νόμο.
(5) Οι όροι 8 και 9 αποτελούν υπέρβαση και/ή κατάχρηση εξουσίας, εξυπηρετούν αλλότριο σκοπό και συνεπάγονται παραβίαση του Άρθρου 23 του Συντάγματος.
Είναι η θέση του δικηγόρου των καθ' ων η αίτηση ότι οι πιο πάνω όροι δεν μπορούν να προσβληθούν μόνο οι τέτοιοι όροι μίας άδειας, και μάλιστα εφόσον οι αιτητές έχουν εφαρμόσει την άδεια. Για ενίσχυση της θέσης αυτής οι καθ' ων η αίτηση επικαλούνται το Άρθρο 25(2) του Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 όπως έχει τροποποιηθεί, και το οποίο προνοεί τα εξής:-
25.-(2) Όταν χορηγήται πολεοδομική άδεια υπό όρους, οι όροι ούτοι θεωρούνται αναπόσπαστον μέρος της εν λόγω πολεοδομικής αδείας, τηρουμένων δε των δυνάμει του άρθρου 27 αρμοδιοτήτων της Πολεοδομικής Αρχής, η εκτελεσθείσα ανάπτυξις θεωρείται ως μη αποτελούσα ανάπτυξιν δια την οποίαν έχει χορηγηθή πολεοδομική άδεια εκτός εάν οι όροι ούτοι εκτελεσθώσιν."
Αναφορικά με τα πιο πάνω οι αιτητές ισχυρίζονται ότι έχουν κάθε νόμιμο δικαίωμα να προσβάλουν τους όρους 8 και 9 της Πολεοδομικής Άδειας, όπως πράττουν με την αίτησή τους που καταχωρήθηκε στις 12/10/1993. Ο Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος 1972 (Νόμος 90/72) ουδόλως εμποδίζει τους αιτητές από του να προσβάλουν συγκεκριμένους όρους πολεοδομικής άδειας.
Για παρόμοιο θέμα ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Πικής εκδίδοντας την ομόφωνη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Έπαρχος Λευκωσίας ως Πρόεδρος τον Συμβουλίου Βελτιώσεως Κακοπετριάς, και Άλλος ν. Σπαρσή Μόδεστου υπό την ιδιότητά του ως Προέδρου του Σωματείου Ταμείου Ευημερίας Υπαλλήλων Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου και Άλλου (1996) 3 Α.Α.Δ. 256, στη σελίδα 259, ανέφερε τα εξής πολύ σχετικά:-
"Το δικαστήριο, πρέπει να σημειώσουμε ότι απέρριψε την εισήγηση των εφεσειόντων ότι οι ενστάσιμοι όροι συνιστούσαν προϋπόθεση για τη χρήση ή υλοποίηση της άδειας οικοδομής. Η άδεια κρίθηκε από το πρωτόδικο δικαστήριο ότι δεν τελούσε υπό την αίρεση των τριών όρων ή οποιουδήποτε από αυτούς. Με τη διαπίστωση αυτή συμφωνούμε. Βλέπε μεταξύ άλλων "Δίκαιον των Διοικητικών Πράξεων", Στασινόπουλου, σελ. 158. Δαγτόγλου, Γενικό Διοικητικό Δίκαιο, Γ Έκδοση, σελ. 258-259. Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της επικρατείας 1929-1959, σελ. 196. Fysko Contracting Limited ν. Δήμου Λάρνακας, (Υπόθ. Αρ. 562/91 -13/7/93).
Οι όροι συνιστούσαν μέρος των ρυθμίσεων για την εκτέλεση του έργου το οποίο εγκρίθηκε με την άδεια και όχι προϋπόθέση για τη χρήση της άδειας. Επρόκειτο για αυτοτελείς όρους, η διαγραφή των οποίων άφηνε άθικτο τον κορμό της άδειας. Γι' αυτό μπορούσαν να αναθεωρηθούν και εφόσον κρίνονταν έκνομοι να απαλειφθούν χωρίς να εκθεμελιώνεται η άδεια."
Δηλαδή στην πιο πάνω απόφαση το Δικαστήριο αποφάσισε ότι οι όροι που τέθηκαν στην άδεια αποτελούσαν μέρος των ρυθμίσεων για την εκτέλεση του έργου το οποίο εγκρίθηκε με την άδεια, και όχι ότι αποτελούσαν οι όροι αυτοί προϋπόθεση για τη χρήση της άδειας, και κατά συνέπεια, επρόκειτο για αυτοτελείς όρους, η διαγραφή των οποίων άφηνε άθικτο τον κορμό της άδειας. Γι' αυτό μπορούσαν ν' αναθεωρηθούν και εφ' όσον κρίνονταν παράνομοι μπορούσαν ν' απαλειφθούν χωρίς να επηρεασθεί η άδεια με οποιονδήποτε τρόπο.
Στην υπό εξέταση όμως υπόθεση, οι όροι που τέθηκαν, και σ' αυτό είναι που διαφοροποιείται από την πιο πάνω απόφαση, αποτελούσαν προϋπόθεση Χορηγήσεως της Πολεοδομικής Άδειας από την Πολεοδομική Αρχή κι αυτό φαίνεται καθαρά από την Επισύναψη "Γ" στην αίτηση στην οποία και διαβάζουμε τα πιο κάτω:-
"Η Πολεοδομική Αρχή με το παρόν εγκρίνει την αίτηση για πολεοδομική άδεια για την ανάπτυξη που αναφέρεται πιο πάνω και που περιγράφεται λεπτομερώς στην αίτηση που υποβλήθηκε, με βάση τα σχέδια που έχουν εγκριθεί (με οποιεσδήποτε τυχόν τροποποιήσεις που δείχνονται πάνω σ' αυτά) και με την προϋπόθεση τηρήσεως των όρων του Παραρτήματος που επισυνάπτεται." (Η υπογράμμιση είναι δική μου.)
(Παράρτημα - Όροι Χορήγησης Πολεοδομικής Άδειας.)
Έχοντας λοιπόν υπόψη μου τα πιο πάνω, δηλαδή το άρθρο 25(2) του Νόμου, που θεωρεί τους όρους αναπόσπαστο μέρος της πολεοδομικής άδειας, τη διαπίστωση ότι οι όροι αποτελούσαν προϋπόθεση για τη χρήση της άδειας, και την απόφαση στην πιο πάνω Αναθεωρητική Έφεση 1451, κρίνω ότι δεν επρόκειτο για αυτοτελείς όρους που μπορούσαν να αναθεωρηθούν. Οι αιτητές δε νομιμοποιούνταν στην προσβολή μόνο των όρων 8 και 9 της πολεοδομικής άδειας. Οι όροι και η πολεοδομική άδεια αποτελούσαν αδιαίρετη πράξη.
Για το θέμα του αδιαιρέτου της πράξης ο Δικαστής κ. Κωνσταντινίδης στην απόφασή του στη Λάζαρος Λαζάρου ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (1993) 4 Α.Α.Δ. 1275, είπε τα εξής πιο κάτω:
"Για τους πιο πάνω λόγους και με βάση τα όσα σημείωσα ως προς την ανάγκη να είναι διαιρετή η πράξη για να είναι δυνατή η μερική της ακύρωση, καταλήγω, πως, αφού στην παρούσα περίπτωση είναι αδιαίρετη, δεν νομιμοποείται ο αιτητής στην προσβολή μόνο της αναφοράς στην ημερομηνία έναρξης της άδειας. Η επίκληση του παράνομου αυτής της αναφοράς δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από το σύνολο της απόφασης της οποίας αποτελεί αδιάσπαστο στοιχείο."
Πολύ διευκρινιστικά είναι και όσα αναφέρει στο σύγγραμμα του ο Φ. Θ. Βεγλερής "Η Συμμόρφωσις της Διοικήσεως εις τας Αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικράτειας" στις σελίδες 80-82, όπου αναλύει την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας στην Υπόθεση Αρ. 138/30, όπου μεταξύ άλλων τη χαρακτηρίζει ως δικονομικός απαράδεκτη γιατί δεν είχε προσβληθεί ολόκληρη η απόφαση για την παράταση της άδειας αλλά μόνο οι όροι και περιορισμοί που τέθηκαν, και θεωρεί την εύρυνση της δικαιοδοσίας του δικαστού της ακυρώσεως πέραν του προσβαλλομένου μέρους της πράξεως ως απολήγουσα σε αυθαίρετη εκδίκαση ορισμένων προσφυγών ως προσφυγών υπέρ του νόμου και του δημοσίου συμφέροντος (σελίδα 82).
Ενόψει όλων των πιο πάνω κρίνω ότι οι αιτητές δε νομιμοποιούνταν μόνο στην προσβολή των όρων 8 και 9, και η προσφυγή κρίνεται δικονομικά απαράδεκτη και απορρίπτεται, με έξοδα τα οποία να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.