|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 604
7 Μαρτίου, 1997
[ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ESSO CYPRUS INC.,
Αιτητές,
ν.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΥΔΑΤΟΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 716/94)
Διοικητικό Δίκαιο — Διοικητική πράξη — Εκτελεστότητα — Στοιχεία εκτελεστότητας της επιβολής τελών ύδρευσης.
Υδατοπρομήθεια —Δικαιώματα —Αρμόδιο όργανο για την επιβολή τους το Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας — Ανυπαρξία απόφασης του Συμβουλίου στην κριθείσα περίπτωση — Συνέπειες.
Διοικητικό Δίκαιο —Αρμοδιότητα —Εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως — Η ανάγκη ανάκλησης ή δικαστικής ακύρωσης και των εκδοθεισών αναρμοδίως πράξεων.
Η αιτήτρια εταιρεία προσέβαλε την απόφαση με την οποία της ζητήθηκε η καταβολή δικαιωμάτων υδρεύσεως.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Οι Κανονισμοί καθορίζουν τα δικαιώματα για τις διάφορες κατηγορίες οικοδομών. Η υπαγωγή όμως της κάθε περίπτωσης στις διάφορες πρόνοιες των Κανονισμών και συνεπώς ο ακριβής καθορισμός των οφειλομένων δικαιωμάτων συνεπάγεται άσκηση διακριτικής εξουσίας εκ μέρους του καθ' ου η αίτηση.
Η επίδικη απόφαση δεν συνιστά απλώς απαίτηση για πληρωμή, αλλά εμπεριέχει και καθορισμό των οφειλομένων δικαιωμάτων κατόπιν άσκησης διακριτικής ευχέρειας και είναι συνεπώς εκτελεστή ως παράγουσα έννομα αποτελέσματα για τους αιτητές.
2. Αρμόδιο όργανο για την επιβολή δικαιωμάτων ύδρευσης και άλλων υπηρεσιών είναι, σύμφωνα με τον περί Υδατοπρομήθειας (Δημοτικών και Άλλων Περιοχών) Νόμο, Κεφ. 350 (όπως μεταφράστηκε και ενοποιήθηκε στην Ελληνική) το Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας, εδώ δε το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο.
Είναι παραδεκτό γεγονός ότι η επίδικη απόφαση δεν εκδόθηκε από το καθού η αίτηση Συμβούλιο, που είναι το αρμόδιο όργανο για την έκδοση της. Εξάλλου, στο φάκελο της διοίκησης που κατατέθηκε δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να δεικνύει την καθ' οιονδήποτε τρόπο συμμετοχή του Συμβουλίου στη λήψη της επίδικης απόφασης. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει καν απόφαση από οποιοδήποτε όργανο, ούτως ώστε να είναι δυνατός ο δικαστικός έλεγχος. Απλή κοινοποίηση/ειδοποίηση επιβολής των δικαιωμάτων δεν υποκαθιστά την απόφαση.
Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι τα επιβληθέντα δικαιώματα μαρτυρούν ότι επιβλήθηκαν με βάση την Κ.Δ.Π. 385/91 και όχι με τους προϊσχύοντες Κανονισμούς. Το καθού η αίτηση Συμβούλιο υποστηρίζει το αντίθετο. Η έλλειψη πρακτικού καθιστά αδύνατη τη διευκρίνιση του σημείου αυτού.
Η αρμοδιότητα του διοικητικού οργάνου στη λήψη της απόφασης μπορεί να εγερθεί ακόμα και αυταπάγγελτα από το Δικαστήριο.
Η αναρμοδιότητα του οργάνου οδηγεί στην ακύρωση της διοικητικής πράξης. Σχετική επί του θέματος είναι και η υπόθεση Μιχαλάκης Ταλιαδώρου ν. Συμβουλίου Υδατοπρομηθείας Λευκωσίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 1153, όπου η προσβληθείσα απόφαση, η οποία λήφθηκε κάτω από παρόμοιες περιστάσεις, ακυρώθηκε για τον ίδιο λόγο.
Η επίδικη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί για έλλειψη αρμοδιότητας του οργάνου που την εξέδωσε.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Φίλιππος Δημητρίου & Υιοί Λτδ ν. Δήμου Λεμεσού (1992) 4 Α.Α.Δ. 1150,
Zenios Closures Ltd ν. Δήμου Λεμεσού (1992) 4 Α.Α.Δ. 2060,
Muskita Elaxal Ltd v. Δήμου Λεμεσού (1996) 4 Α.Α.Δ. 651,
Ταλιαδώρου ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 1153.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λάρνακος να επιβάλει στους αιτητές δικαιώματα υδροδότησης για τις εγκαταστάσεις τους τα οποία ανέρχοντο στο ποσό των £1.410,00.
Π. Πολυβίου, για τους Αιτητές.
Γ. Νικολαΐδης, για τον Καθ' ου η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.: Οι αιτητές προσβάλλουν την απόφαση του καθού η αίτηση, που κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή ημερομηνίας 7.6.1994, με την οποία τους ζητήθηκε να καταβάλουν το ποσό των £1.410,00 ως δικαιώματα υδροδότησης εγκαταστάσεων τους, με βάση εγκριθείσα άδεια οικοδομής.
Στους αιτητές χορηγήθηκε, κατόπιν αίτησης τους, άδεια οικοδομής με αριθμό 686/88, ημερομηνίας 31.12.1988, για την ανέγερση ενός ντεπόζιτου πετρελαιοειδών χωρητικότητας 4.000 M3.
Στις 7.6.1994 στάληκε στους αιτητές η ακόλουθη επιστολή:
"Αναφέρομαι στο ανωτέρω θέμα και σας παρακαλώ να προσέλθετε στα Γραφεία του Συμβουλίου μέσα σε 15 ημέρες από σήμερα για να καταβάλετε τα δικαιώματα υδροδότησης που προνοούν οι Κανονισμοί του Συμβουλίου. Αν παραλείψετε να προσέλθετε μέσα στον προκαθορισμένο χρόνο για να καταβάλετε τα δικαιώματα αυτά τότε θα διακοπεί η παροχή νερού στην οικοδομή που προβλέπει η ανωτέρω άδεια οικοδομής.
2. Με βάση την άδεια που σας έχει παραχωρήσει ο Δήμος Λάρνακας τα δικαιώματα υδροδότησης υπολογίσθηκαν σε £1.410,00."
Οι αιτητές με επιστολή τους, ημερομηνίας 19.7.1994, εξέφρασαν τη διαφωνία τους ως προς τον τρόπο υπολογισμού των δικαιωμάτων, εκφράζοντας την άποψη ότι έπρεπε να τους επιβληθούν μειωμένα δικαιώματα αποθήκης αντί οικοδομής. Πλήρωσαν όμως το απαιτηθέν ποσό, για να μη διακοπεί η παροχή νερού στα υποστατικά τους, επιφυλάσσοντας τα δικαιώματα τους και στη συνέχεια καταχώρησαν την παρούσα προσφυγή.
Ο ευπαίδευτος δικηγόρος των αιτητών υποστηρίζει ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε δυνάμει των περί Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λάρνακας Κανονισμών του 1991 (Κ.Δ.Π. 385/91) όπου προβλέπονται μειωμένα τέλη αναφορικά με εργοστάσια, αποθήκες ή άλλα υποστατικά που δεν χρησιμοποιούν ή χρησιμοποιούν περιορισμένες ποσότητες νερού για βιομηχανικούς σκοπούς. Είναι δε η θέση του ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε κάτω από πλάνη περί τα πράγματα όσον αφορά τη φύση του εν λόγω υποστατικού τους, που ήταν αποθήκη και όχι οικοδομή. Υποστηρίζει ακόμα ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε χωρίς τη διενέργεια επαρκούς έρευνας και ότι είναι αναιτιολόγητη.
Μετά την κατάθεση του διοικητικού φακέλου, κατά τις προφορικές διευκρινίσεις, ο δικηγόρος των αιτητών ήγειρε θέμα αρμοδιότητας, γιατί στο διοικητικό φάκελο δεν υπάρχει σχετική απόφαση του καθού η αίτηση Συμβουλίου για την επιβολή των επίδικων δικαιωμάτων, τα οποία κατά τους ισχυρισμούς του, επιβλήθηκαν από το Διευθυντή του Συμβουλίου, που είναι αναρμόδιο όργανο.
Ο ευπαίδευτος δικηγόρος του καθού η αίτηση παραδέχθηκε ότι δεν υπάρχει απόφαση του Συμβουλίου, αλλά υποστήριξε, ότι δεν απαιτείτο τέτοια απόφαση εφόσον τα δικαιώματα καθορίζοντο από τους Κανονισμούς που ήταν δεσμευτικοί. Είναι η θέση του, ότι η επίδικη απόφαση δεν συνιστά επιβολή δικαιωμάτων αλλά ειδοποίηση για την καταβολή τους και δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη. Όσο για την υποχρέωση καταβολής τους, υποστηρίζει ότι δημιουργήθηκε κατά το 1988 πριν την έκδοση της αδείας οικοδομής, οπότε ίσχυαν οι Κανονισμοί του 1965-1984, οι οποίοι καθόριζαν τα δικαιώματα και προνοούσαν για την πληρωμή τους πριν την έκδοση της άδειας οικοδομής. Στους προηγούμενους δε αυτούς Κανονισμούς δεν περιείχετο πρόνοια για μειωμένα δικαιώματα. Έστω όμως, υποστηρίζει, κι αν θεωρηθεί ότι ισχύουν οι Κανονισμοί του 1991, η περίπτωση των αιτητών δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις για τις οποίες προνοούνται μειωμένα δικαιώματα, αφού οι ίδιοι ζήτησαν το 1975 να περιληφθούν στην κλίμακα Β των καταναλωτών που αφορά τέλη για βιομηχανίες και ξενοδοχεία, πράγμα που σημαίνει ότι χρησιμοποιούν μεγάλες ποσότητες νερού για τις εγκαταστάσεις τους.
Δεν συμφωνώ με τον ισχυρισμό του δικηγόρου του καθού η αίτηση ότι η επίδικη απόφαση δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη. Οι Κανονισμοί καθορίζουν τα δικαιώματα για τις διάφορες κατηγορίες οικοδομών. Η υπαγωγή όμως της κάθε περίπτωσης στις διάφορες πρόνοιες των Κανονισμών και συνεπώς ο ακριβής καθορισμός των οφειλομένων δικαιωμάτων συνεπάγεται άσκηση διακριτικής εξουσίας εκ μέρους του καθού η αίτηση.
Η επίδικη απόφαση δεν συνιστά απλώς απαίτηση για πληρωμή, αλλά εμπεριέχει και καθορισμό των οφειλομένων δικαιωμάτων κατόπιν άσκησης διακριτικής ευχέρειας και είναι συνεπώς εκτελεστή ως παράγουσα έννομα αποτελέσματα για τους αιτητές.
Ο σχετικός ισχυρισμός του καθού η αίτηση, κατά συνέπεια, απορρίπτεται.
Αρμόδιο όργανο για την επιβολή δικαιωμάτων ύδρευσης και άλλων υπηρεσιών είναι, σύμφωνα με τον περί Υδατοπρομήθειας (Δημοτικών και Άλλων Περιοχών) Νόμο, Κεφ. 350 (όπως μεταφράστηκε και ενοποιήθηκε στην Ελληνική) το Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας, εδώ δε το καθού η αίτηση Συμβούλιο.
Είναι παραδεκτό γεγονός ότι η επίδικη απόφαση δεν εκδόθηκε από το καθού η αίτηση Συμβούλιο, που είναι το αρμόδιο όργανο για την έκδοση της. Εξάλλου, στο φάκελο της διοίκησης που κατατέθηκε δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να δεικνύει την καθ' οιονδήποτε τρόπο συμμετοχή του Συμβουλίου στη λήψη της επίδικης απόφασης. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει καν απόφαση από οποιοδήποτε όργανο, ούτως ώστε να είναι δυνατός ο δικαστικός έλεγχος. Απλή κοινοποίηση/ειδοποίηση επιβολής των δικαιωμάτων δεν υποκαθιστά την απόφαση. (Βλέπε: Φίλιππος Δημητρίου & Υιοί Λτδ ν. Δήμου Λεμεσού (1992) 4 Α.Α.Δ. 1150, Zenios Closures Ltd ν. Δήμου Λεμεσού (1992) 4 Α.Α.Δ. 2060 και Muskita Elaxal Ltd v. Δήμου Λεμεσού (1996) 4 Α.Α.Δ. 651).
Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι τα επιβληθέντα δικαιώματα μαρτυρούν ότι επιβλήθηκαν με βάση την Κ.Δ.Π. 385/91 και όχι με τους προϊσχύοντες Κανονισμούς. Το καθού η αίτηση Συμβούλιο υποστηρίζει το αντίθετο. Η έλλειψη πρακτικού καθιστά αδύνατη τη διευκρίνιση του σημείου αυτού. Είναι αξιοσημείωτο ότι στο διοικητικό φάκελο υπάρχει επιστολή απευθυνόμενη προς τους αιτητές με ημερομηνία 27.11.1991, όπου φαίνεται ότι τα δικαιώματα υπολογίστηκαν σε £1.300,00 και όχι σε £1.410,00, όπως φαίνεται στην επίδικη επιστολή. Δεν είναι γνωστό αν η επιστολή αυτή στάληκε ποτέ στους αιτητές. Υπάρχουν όμως σ' αυτή χειρόγραφες σημειώσεις, από τις οποίες φαίνεται ότι το θέμα παραπέμφθηκε για νομική συμβουλή, χωρίς όμως να υπάρχει τίποτε στο φάκελο διαφωτιστικό ως προς το αποτέλεσμα.
Η αρμοδιότητα του διοικητικού οργάνου στη λήψη της απόφασης μπορεί να εγερθεί ακόμα και αυταπάγγελτα από το Δικαστήριο.
Η αναρμοδιότητα του οργάνου οδηγεί στην ακύρωση της διοικητικής πράξης. Σχετική επί του θέματος είναι και η υπόθεση Μιχαλάκης Ταλιαδώρος ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 1153, όπου η προσβληθείσα απόφαση, η οποία λήφθηκε κάτω από παρόμοιες περιστάσεις, ακυρώθηκε για τον ίδιο λόγο. Το Δικαστήριο είπε σχετικά, ανάμεσα σ' άλλα, και τα ακόλουθα με τα οποία συμφωνώ:
"Παρά το γεγονός ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε αναρμοδίως, εντούτοις αυτή προσδιόρισε κατά τρόπο καθοριστικό τα πληρωτέα δικαιώματα του αιτητή και σφράγισε την τύχη της αίτηση του. Για το λόγο αυτό η απόφαση έχει ανάγκη να ακυρωθεί και δικαστικά.
Όπως επισημαίνεται στον Τάχο, "Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο", 2η Έκδοση, σελ. 328, "Είναι απαραίτητο να διαπιστώνεται η ελαττωματικότητα των πράξεων αυτών με τη διοικητική ακύρωση (ανάκληση) ή τη δικαστική ακύρωση τους, ώστε να υπάρχει ασφάλεια δικαίου στις έννομες σχέσεις μεταξύ δημόσιας διοίκησης και διοικούμενου. (Βλέπε, επίσης, R. v. Costas Demetriou & Others (1972) 3 C.L.R. 219, Ανδρούλα Χριστοδούλου και Άλλη ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1103, Δημοκρατία ν. Παντελή Χατζηπαντελή (1989) 3 Α.Α.Δ. 961 και Πέτρος Αναστασιάδης & Άλλος ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Αμαθούντος (1992) 4 Α.Α.Δ. 1140).
Καταλήγω ότι η επίδικη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί για έλλειψη αρμοδιότητας του οργάνου που την εξέδωσε.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα εκ £250 υπέρ των αιτητών.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.