|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 351
13 Φεβρουαρίου, 1997
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Ν. G. CAR HIRE,
Αιτήτρια,
ν.
ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 108/96)
Αναθεωρητική Δικαιοδοσία —Άσκηση ακυρωτικού ελέγχου —Είναι αδύνατη αν δεν προσκομιστεί το σώμα και τα στοιχεία που συνθέτουν την υπό κρίση πράξη.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως — Έλλειψη αιτιολογίας — Περιστάσεις στοιχειοθέτησης του λόγου στην κριθείσα περίπτωση επιβολής επαγγελματικού φόρου.
Φορολογία — Επαγγελματικός φόρος — Προϋποθέσεις νόμιμης επιβολής του.
Η αιτήτρια εταιρεία προσέβαλε την απόρριψη της ένστασης της ως προς το ύψος του επαγγελματικού φόρου που της επιβλήθηκε.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Παρόλο που ο δικηγόρος του Δήμου δήλωσε, κατά το στάδιο των διευκρινίσεων, ότι όλα τα σχετικά έγγραφα είναι στο δικαστικό φάκελο εν τούτοις η απόφαση επιβολής φορολογίας, για την οποία γίνεται λόγος στην ένσταση του Δήμου, ως προελέχθη, δεν κατατέθηκε. Το μόνο που υπάρχει είναι η ειδοποίηση επιβολής της φορολογίας. Η επισήμανση του Πική, Δ., όπως ήταν τότε, στην Πεττεμερίδης ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Αμαθούντος (1991) 4 Α.Α.Δ. 820, καλύπτει πιστεύω την παρούσα περίπτωση.
Δεν προσφέρθηκε κανένα στοιχείο ως προς την απόφαση ή την αιτιολογία της. Συνεπώς δεν μπορεί να ασκηθεί χωρίς τέτοιο υπόβαθρο ο έλεγχος νομιμότητας.
2. Η απόρριψη της ένστασης είναι κατάδηλα αδικαιολόγητη. Δεν περιέχει τίποτε το διαφωτιστικό. Η αιτιολογία είναι πρωτογενής υποχρέωση της διοίκησης προς τον διοικούμενο και αποτελεί τον κεντρικό άξονα της χρηστής διοίκησης.
Δεν είναι άσχετη η αναφορά στην απόφαση Zenios Closures Limited ν. Δήμου Λεμεσού (1992) 4 Α.Α.Δ. 2135, που αφορά το τέλος σκυβάλων και την αιτιολόγηση της σχετικής απόφασης επιβολής του.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Πεττεμερίδης ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Αμαθούντος (1991) 4 Α.Α.Δ. 820,
Zenios Closures Limited ν. Δήμου Λεμεσού (1992) 4 Α.Α.Δ. 2135.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση του Δήμου Αγ. Νάπας με την οποία επέβαλλε στην αιτήτρια επαγγελματικό φόρο £200,- και £50,- φόρο καθαριότητας.
Α. Λάντος, για την Αιτήτρια.
Λ. Σ. Αγγελίδης, για τον Καθ' ου η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Η αιτήτρια είναι νομικά συγκροτημένη ως εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Διατηρεί, μέσα στα εδαφικά όρια του Δήμου Αγίας Νάπας, γραφείο ενοικίασης αυτοκινήτων. Στην παράγραφο 2 της έκθεσης γεγονότων αναφέρεται ότι η αιτήτρια διαθέτει 8 τέτοια οχήματα. Το Δημοτικό Συμβούλιο τής επέβαλε για το 1995 επαγγελματικό φόρο £200 και £50 για φόρο καθαριότητας. Η απόφαση που, όπως αναφέρει η παράγραφος 2 της ένστασης, λήφθηκε στις 28/11/94, δεν προσκομίστηκε. Ας σημειωθεί διευκρινιστικά οτι η εξουσία Δημοτικού Συμβουλίου να επιβάλλει δικαιώματα για την έκδοση άδειας επαγγέλματος ερείδεται στις διατάξεις των αρθρ. 104, 105 και 106 του περί Δήμων Νόμου του 1985 (αρ. 111/85 όπως τροποποιήθηκε). Ενώ η αρμοδιότητα που αφορά το τέλος σκυβάλων πηγάζει από το συνδυασμό των αρθρ. 84(ζ) και 87(1)(γ) του παραπάνω νόμου, όπως τροποποιήθηκε από το αρθρ. 14(α) του Ν. 25/86.
Στις 8/12/95 το Δημοτικό Συμβούλιο απέρριψε ένσταση της αιτήτριας ημερ. 3/11/95, που υπέβαλε μέσω του δικηγόρου της. Σε αυτήν ο συνήγορος, αφού ισχυρίζεται πως υπήρξε παραβίαση ορισμένων συνταγματικών διατάξεων, παραπονείται στη συνέχεια ότι ο πελάτης του "δεν μπορεί να πληρώνει την ίδιαν επαγγελματική άδεια με κάποιον ο οποίος διαχειρίζεται 20 ή 30 αυτοκίνητα". Την απορριπτική αυτή απόφαση - που είναι αντικείμενο της προσφυγής - κοινοποίησε στην αιτήτρια η Δήμαρχος με επιστολή της ημερ. 11/12/95. Το σχετικό πρακτικό είναι ενώπιον μου. Στη στήλη αρ. 62 υπάρχει το όνομα της εταιρείας και σε άλλη στήλη η σημείωση "ζητά μείωση γιατί θεωρεί τη φορολογία πολύ ψηλή". Στην αμέσως επόμενη - και τελευταία - στήλη υπάρχει η λέξη "απορρίπτεται".
Ο δικηγόρος της αιτήτριας υποστήριξε την ακύρωση της φορολογίας για τρεις διαφορετικούς λόγους: η επίδικη απόφαση (1) δεν περιέχει αιτιολογία. (2) δε λήφθηκε ύστερα από πρέπουσα έρευνα' και (3) παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της ισότητας. Αναφορικά με τον πρώτο λόγο ο συνήγορος της αιτήτριας υπέβαλε ότι το γεγονός ότι για το έτος 1994 η φορολογία για επαγγελματική άδεια μειώθηκε, ύστερα από ένσταση της αιτήτριας, από £300 σε £200, δε συνιστά αιτιολόγηση της κρινόμενης απόφασης, όπως φαίνεται να υποστηρίζει έμμεσα ο δικηγόρος του Δήμου. Και κατέληξε, με εκτεταμένη αναφορά σε δικαστικές αποφάσεις, ότι καμιά από τις νομολογημένες αρχές που αυτές περιέχουν, δεν ικανοποιείται στην υπό κρίση υπόθεση.
Ο δικηγόρος του Δήμου υποστήριξε πως ο αιτητής δεν απέδειξε, όπως όφειλε, ότι η φορολογία είναι υπερβολική. Αλλά η απάντηση που έδωσε ουσιαστικά στη μομφή για έλλειψη αιτιολογίας της επίδικης απόφασης είναι ότι ο αιτητής δεν τεκμηρίωσε την ένσταση του. Το έθεσε ως εξής:
"Δεδομένης της ανυπαρξίας ενισχυτικών της ενστάσεως του αιτητή στοιχείων δεν συνέτρεχε λόγος για τον καθ' ού η αίτηση να δώσει πιο πλήρη αιτιολογία για την απόρριψη της. Απλά ο καθ' ού η αίτηση επιβεβαίωσε απορρίπτοντας την ένσταση, την εμμονή του στην επιβληθείσα ήδη φορολογία."
Αντικρούοντας την παραπάνω θέση ο κ. Λάντος ανέφερε ότι τη δικαιολογία αυτή θα μπορούσε να υιοθετήσει ο Δήμος και να την περιλάβει στο σχετικό πρακτικό. Αλλά δεν το έπραξε. Επομένως δεν μπορεί ο δικηγόρος του Δήμου να την προβάλλει τώρα για να πληρώσει το κενό.
Παρόλο που ο δικηγόρος του Δήμου δήλωσε, κατά το στάδιο των διευκρινίσεων, ότι όλα τα σχετικά έγγραφα είναι στο δικαστικό φάκελο εν τούτοις η απόφαση επιβολής φορολογίας, για την οποία γίνεται λόγος στην ένσταση του Δήμου, ως προελέχθη, δεν κατατέθηκε. Το μόνο που υπάρχει είναι η ειδοποίηση επιβολής της φορολογίας. Η επισήμανση του Πική, Δ., όπως ήταν τότε, στην Πεττεμερίδης ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Αμαθούντος (1991) 4 Α.Α.Δ. 820, καλύπτει πιστεύω την περίπτωση αυτή:
"Στην απουσία των στοιχείων που συνθέτουν την απόφαση η άσκηση δικαστικού ελέγχου είναι αδύνατη όπως έχει κατ' επανάληψη διακηρυχθεί και είχαμε την ευκαιρία να επαναλάβουμε στην υπόθεση Γαβριηλίδης ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, (1989) 3 Α.Α.Δ. 585. Στην ίδια απόφαση τονίστηκε ότι εναπόκειται στο διοικητικό όργανο του οποίου η απόφαση εκκαλείται να τεκμηριώσει τις προϋποθέσεις για την λήψη και το περιεχόμενο της απόφασης."
Δεν προσφέρθηκε κανένα στοιχείο ως προς την απόφαση ή την αιτιολογία της. Συνεπώς δεν μπορεί να ασκηθεί χωρίς τέτοιο υπόβαθρο ο έλεγχος νομιμότητας. Η απόρριψη της ένστασης είναι κατάδηλα αδικαιολόγητη. Δεν αναφερόμαστε πια στην έκταση της αιτιολογίας ή τη λιτή ή λακωνική έκφραση της. Δεν περιέχει τίποτε το διαφωτιστικό. Το επιχείρημα που πρόβαλε ο κ. Αγγελίδης απλά μετατοπίζει το θέμα. Η αιτιολογία είναι πρωτογενής υποχρέωση της διοίκησης προς τον διοικούμενο και αποτελεί τον κεντρικό άξονα της χρηστής διοίκησης.
Δεν είναι άσχετη η αναφορά στην απόφαση μου στην Zenios Closures Limited ν. Δήμου Λεμεσού (1992) 4 Α.Α.Δ. 2135, που αφορά το τέλος σκυβάλων και την αιτιολόγηση της σχετικής απόφασης επιβολής του:
"Αναφορικά με το ύψος του επίδικου ποσού είναι φανερό ότι οι δημότες φορολογήθηκαν ύστερα από εκτίμηση των δαπανών του Δήμου σε συσχετισμό με τις ανάγκες καθαριότητας του καθενός. Έχουν δε κατατεθεί οι σχετικοί λογαριασμοί από τους οποίους φαίνεται ότι οι δραστηριότητες καθαριότητας αφήνουν σημαντική ζημιά στο Δήμο. Πρέπει να υπομνησθεί ότι η οροφή του ποσού που μπορεί να ορισθεί για εργοστάσια είναι, όπως προβλέπει ο καν. 99 (4)(ε), £1.000 και εδώ καθορίστηκε σε £400.
Η αιτιολογία της απόφασης σε παρόμοιες υποθέσεις δεν είναι απαραίτητο να είναι λεπτομερειακή.... Εδώ οι λογαριασμοί που υπήρχαν ικανοποιούν την ανάγκη για αιτιολόγηση. Τη θέση αυτή υποστηρίζει πλήρως η άποψη του Συμβουλίου της Επικρατείας στην υπόθεση 2063/86:
"αιτιολογημένη απόφασις που συνοδεύεται από έγγραφο, όπου παρατίθενται λεπτομερώς τα αναφερόμενα εις τα έξοδα και τα έσοδα της υπηρεσίας καθαριότητος του Δήμου στοιχεία."
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται για έλλειψη αιτιολογίας. Με έξοδα σε βάρος του Δήμου.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.