|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 4 ΑΑΔ 2395
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 700/93
Ενώπιον
: ΗΛΙΑΔΗ, Δ.Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:-
JUMBO INVESTMENT LTD
Αιτητών
και
Κυπριακής Δημοκρατίας
μέσω Υπουργού Οικονομικών
και/ή Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων
Καθ΄ ων η Αίτηση
_ _ _ _ _ _ _ _
και όπως τροποποιήθηκε με διαταγή του Δικαστηρίου ημερομηνίας 28/1/1994
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:-
- - - JUMBO INVESTMENTS LTD
Αιτητών
και
Κυπριακής Δημοκρατίας
μέσω Υπουργού Οικονομικών
και/ή Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων
Καθ΄ ων η Αίτηση
_ _ _ _ _ _ _ _
2 Οκτωβρίου, 1997
ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ
Για την Αιτήτρια Εταιρεία: Κος. Α. Δημητρίου.
Για τους Καθ΄ ων η Αίτηση: Κα. Λ. Καουτζάνη, Δικηγόρος της
Δημοκρατίας.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(α) Τα γ ε γ ο ν ό τ α
Η αιτήτρια εταιρεία, που ασχολείται με εισαγωγές και λειανικές πωλήσεις παιχνιδιών και παιδικών σχολικών ειδών, εισήξε στις 20 και 21/11/1991 είδη επίπλωσης για τα καταστήματα της στη Λευκωσία, στις οποίες περιλαμβάνονταν μεταλλικά έπιπλα (ράφια) επίδειξης εμπορευμάτων (metal display stands), όπως επίσης αμαξάκια, φωτιστικά και καλώδια. Προς τούτο κατέθεσε σύμφωνα με το άρθρο 24 του Περί Τελωνείου και Φόρου Καταναλώσεως Νόμου του 1967 δύο διασαφήσεις εισαγωγής, δηλώνοντας και ταξινομώντας τα επίδικα εμπορεύματα σε δασμολογική κατηγορία που έκρινε ότι ήταν η ορθή. Αφού καταβλήθηκαν οι σχετικοί δασμοί σύμφωνα με τη δήλωση της αιτήτριας εταιρείας, τα εμπορεύματα απομακρύνθηκαν από την αιτήτρια εταιρεία. Ο φυσικός έλεγχος που ακολούθησε στο χώρο που είχαν μεταφερθεί και τοποθετηθεί από την αιτήτρια εταιρεία στις 22/1/1993, οδήγησε στη διαπίστωση ότι τα μεταλλικά έπιπλα (ράφια) έπρεπε να ταξινομηθούν στη δασμολογική κλάση 9403 20 99 90 με συντελεστή δασμού 48,9% και όχι στη δασμολογική κλάση 7308 90 99 99 με συντελεστή δασμού 3,3%.
΄Ετσι με σχετική επιστολή ημερομηνίας 12/1/1993 οι καθ΄ ων η αίτηση ζήτησαν την καταβολή του ποσού των £30.199,89σ πλέον £3.000,00 για ψευδείς δηλώσεις αναφορικά με την ταξινόμηση των εμπορευμάτων. Ακολούθησε αλληλογραφία με το δικηγόρο της αιτήτριας εταιρείας και στις 18/2/1993, οι καθ΄ ων η αίτηση κοινοποίησαν στην αιτήτρια εταιρεία τις νομικές πρόνοιες πάνω στις οποίες στηρίχθηκε η διαφοροποίηση της δασμολογικής κλάσης από 9403 20 99 90 σε 7308 90 99 99. Κατόπιν άλλων διαβουλεύσεων με το δικηγόρο της αιτήτριας εταιρείας, οι καθ΄ ων η αίτηση με επιστολή τους ημερομηνίας 28/6/1993, πληροφόρησαν την αιτήτρια εταιρεία ότι:-
"Μετά από επανεξέταση της δασμολογικής ταξινόμησης καροτσιών, φωτιστικών και καλωδίων, η οφειλόμενη διαφορά του εισαγωγικού δασμού μειώνεται από £29.114,49σ σε £27.150,23σ και η οφειλόμενη διαφορά της Ε.Π.Ε. (΄Εκτακτης Προσφυγικής Επιβάρυνσης) μειώνεται από £1.085,40σ σε £893,90σ.".
Είναι η θέση της αιτήτριας εταιρείας ότι η σχετική απόφαση της Διοίκησης που θα μπορούσε να προσβληθεί είναι η απόφαση της 28/6/1993, αφού οι προηγούμενες επιστολές της Διοίκησης της 12/1/1993 και 21/1/1993 δεν συνθέτουν μια διοικητική πράξη αλλά αποτελούν θέματα εσωτερικής διαδικασίας και ότι η πιο πάνω απόφαση της 28/6/1993 είναι άκυρη γιατί αποτελεί κακή άσκηση της διακριτικής ευχέρειας της Διοίκησης.
Είναι η θέση των καθ΄ ων η αίτηση ότι η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη, αφού η σχετική απόφαση για τη δασμολόγηση των μεταλλικών ραφιών παριέχεται στην επιστολή των καθ΄ ων η αίτηση της 12/1/1993, όπως αυτή επεξηγείται με την επιστολή της 18/2/1993. Η επιστολή της 28/6/1993, την εγκυρότητα της οποίας προσβάλλει η αιτήτρια εταιρεία με την παρούσα προσφυγή, αναφέρεται σε καρότσια, φωτιστικά και καλώδια και δεν σχετίζεται με την παρούσα διαδικασία. Διαζευκτικά, είναι η εισήγηση των καθ΄ ων η αίτηση ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι νόμιμη, ορθή και δεόντως δικαιολογημένη.
(β) Το εκπρόθεσμο της προσφυγής
Από μια προσεκτική εξέταση των στοιχείων που έχω ενώπιον μου έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη και δεν μπορεί να επιτύχει για τους πιο κάτω λόγους.
Το Τμήμα Τελωνείων αρχικά δέχθηκε τις διασαφήσεις των εισαχθέντων εμπορευμάτων που υπέβαλε η αιτήτρια εταιρεία (Παραρτήματα 1 και 2 της ΄Ενστασης) και αφού τα επιθεώρησε μέσα στο εμποροκιβώτιο που βρίσκονταν τα ταξινόμησε στη δασμολογική κλάση 7308 90 99 99 με προτιμησιακό συντελεστή δασμού 3,3%. Τα εμπορεύματα ακολούθως μεταφέρθηκαν και τοποθετήθηκαν στα υποστατικά της αιτήτριας εταιρείας. Κατόπιν διεξαγωγής φυσικού ελέγχου στο χώρο όπου είχαν εγκατασταθεί, ο αρμόδιος λειτουργός αποφάνθηκε ότι τα μεταλλικά έπιπλα (ράφια) που είχαν τοποθετηθεί θα έπρεπε να ταξινομηθούν στη δασμολογική κλάση 9403 20 99 90 με προτιμησιακό συντελεστή δασμού 48,9% και όχι στην κλάση 7308 90 99 99 με προτιμησιακό συντελεστή δασμού 3,3%.
Προς τούτο με σχετική επιστολή (Σημείωμα Απαίτησης 1/93) ημερομηνίας 12/1/1993 (Παράρτημα 5 στην ΄Ενσταση) η αιτήτρια εταιρεία αφού πληροφορήθηκε για τη λανθασμένη δασμολόγηση των μεταλλικών επίπλων (ραφιών), της ζητήθηκε να καταβάλει το ποσό των £33.199,89σ πλέον £1.085,40σ ως ΄Εκτακτη Προσφυγική Επιβάρυνση και συμβιβαστικά το ποσό των £3.000,00 για τη λανθασμένη ταξινόμηση που υπέβαλε η αιτήτρια εταιρεία στις διασαφήσεις Α2849 και Β3001. Ο δικηγόρος της αιτήτριας εταιρείας διαμαρτυρήθηκε με επιστολή του ημερομηνίας 28/1/1993 (Παράρτημα 6 στην ΄Ενσταση) για τη νέα ταξινόμηση των μεταλλικών ραφιών και ζήτησε αναθεώρηση της απόφασης. Το Τμήμα Τελωνείων με σχετική επιστολή του ημερομηνίας 18/2/1993 (Παράρτημα 10 στην ΄Ενσταση) πληροφόρησε το δικηγόρο της αιτήτριας εταιρείας ότι επέμενε στη νέα ταξινόμηση, επεξηγώντας ότι η δασμολογική κλάση 9403 20 99 90 περιλαμβάνει έπιπλα που κατασκευάζονται για να τοποθετηθούν στο πάτωμα για εξυπηρέτηση αναγκών διαμερισμάτων, ξενοδοχείων, γραφείων και καταστημάτων. Αντίθετα η δασμολογική κλάση 7308 90 99 99 περιλαμβάνει γέφυρες, στέγες, πύργους και κατασκευές μεγάλου όγκου (large scale shelving) για μόνιμη εγκατάσταση σε καταστήματα και αποθήκες. Από αυτά εξαιρούνται όμως, τα κινητά έπιπλα και ράφια (movable shelved furniture) όπως αυτά επεξηγούνται πιο πάνω.
Η επανεξέταση των διασαφήσεων της αιτήτριας εταιρείας που ακολούθησε έγινε για να εξεταστεί κατά πόσον μπορούσε να υπάρχει διαφοροποίηση στον απαιτητέο δασμό, αφού η αιτήτρια εταιρεία συμπεριέλαβε λανθασμένα κάτω από την ταξινόμηση των μεταλλικών επίπλων και τα άλλα εμπορεύματα που είχε εισάξει, δηλαδή τα καροτσάκια, φωτιστικά και καλώδια. Πράγματι η εξέταση που ακολούθησε απεκάλυψε ότι τα πιο πάνω εμπορεύματα είχαν συμπεριληφθεί λανθασμένα από την αιτήτρια εταιρεία κάτω από τα μεταλλικά έπιπλα (ράφια) και έτσι επήλθε η σχετική μείωση του Εισαγωγικού Δασμού για τα καροτσάκια, φωτιστικά και καλώδια από £29.114,49σ σε £27.150,23σ και της ΄Εκτακτης Προσφυγικής Επιβάρυνσης από £1.085,40σ σε £893.90σ. Οι πιο πάνω διαφοροποιήσεις κοινοποιήθηκαν στην αιτήτρια εταιρεία 28/6/1993 (Παράρτημα 14 στην ΄Ενσταση).
Από τα πιο πάνω φαίνεται ότι η επιστολή της 28/6/1993 (που αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής) περιορίζεται στην αναθεώρηση του εισαγωγικού δασμού για τα καροτσάκια, φωτιστικά και καλώδια και δε συμπεριλαμβάνει τα μεταλλικά έπιπλα (ράφια). Η διοικητική πράξη που αναφέρεται στα μεταλλικά ράφια είναι εκείνη που αναφέρεται στην επιστολή της 18/1/1993. Η απόφαση αυτή παρέμεινε αναλλοίωτη και διαχωρίζεται πλήρως από το περιεχόμενο της επιστολής της 28/6/1993 που περιορίζεται στη μείωση του δασμού για τα καροτσάκια, φωτιστικά και καλώδια.
Η απόφαση
Nemitsas Industries v. The Municipal Corporation of Limassol (1962) 3 C.L.R. 134 που έχει επικαλεσθεί ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας εταιρείας υποδεικνύει ότι σε μια σύνθετη διοικητική πράξη, η ακυρότητα ενός μέρους της πράξης μπορεί να οδηγήσει στην ακυρότητα της τελικής απόφασης. Στην παρούσα περίπτωση η λανθασμένη δασμολόγηση ενός είδους εμπορευμάτων (δηλ. η δασμολόγηση της 28/6/1993 που αφορούσε τα καρότσια, φωτιστικά και καλώδια) θα μπορούσε να διαχωριστεί χωρίς να επηρεάζεται η άλλη δασμολόγηση της 12/1/1993 για τα μεταλλικά έπιπλα (ράφια) όπως και έχει γίνει. Κάτω από τις περιστάσεις βρίσκω ότι η β΄ δασμολόγηση της 28/6/1993 για τα καρότσια, φωτιστικά και καλώδια, ήταν ανεξάρτητη και δεν μπορούσε να επηρεάσει τη δασμολόγηση για τα μεταλλικά έπιπλα (ράφια) της 12/1/1993.Συνεπακόλουθα, βρίσκω ότι η προσφυγή είναι εκπρόθεσμη και απορρίπτεται με έξοδα.
Ανεξάρτητα από την πιο πάνω απόφαση μου θα προχωρήσω να εξετάσω τα διάφορα ενδιαφέροντα νομικά σημεία που έχουν εγερθεί.
(γ) Η νομική πλευρά - Παρόμοια Ταξινόμηση σε Γερμανία και Ελλάδα
Αναφορικά με τις νομικές πρόνοιες που ισχύουν στην παρούσα περίπτωση είναι αποδεκτό και από τις δύο πλευρές ότι η Κύπρος, ως μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων ακολουθεί το δασμολόγιο σύμφωνα με το Εναρμονισμένο Σύστημα, που βασίζεται στη Συμφωνία Σύνδεσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης της 22/5/1993 και του Σχετικού Πρωτοκόλλου που έχει υπογραφεί το 1987 μεταξύ της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και της Κυπριακής Δημοκρατίας, που έχει εγκριθεί νομοθετικά με το Νόμο 321/87 και έχουν κατατεθεί ως Τεκμήρια η Συμφωνία Σύνδεσης της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα της 22/5/1973 (Τεκμήριο 2) και το Πρωτόκολλο Θέσπισης με το Νόμο 321/87 (Τεκμήριο 3). Επιπρόσθετα έχει δοθεί προφορική μαρτυρία από την Ανθούλα Θεοφίλου, Βοηθό Τελώνη στο Τμήμα Τελωνείων, που είναι υπεύθυνη του Κλάδου Ονοματολογίας και Ταξινόμησης του Αρχιτελωνείου.
Σύμφωνα με την πιο πάνω, τη μαρτυρία της οποίας αποδέχομαι πλήρως, η Κύπρος, ως μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων, έχει αναπροσαρμόσει το δασμολόγιο της σύμφωνα με το Εναρμονισμένο Σύστημα και εφαρμόζει με τις άλλες χώρες-κράτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων το Εναρμονισμένο Σύστημα Ταξινόμησης και τους Κανόνες Ταξινόμησης. Οι αποφάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων που εκδίδονται από την αρμόδια Επιτροπή που συγκαλείται κατά καιρούς, δεσμεύει τις χώρες κράτη-μέλη του. Στην παρούσα περίπτωση η ταξινόμηση έγινε σύμφωνα με τους Κανόνες Ταξινόμησης και αφού λήφθηκε υπόψη καθοδηγητική γνωμάτευση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων για παρόμοιας φύσης εμπορεύματα. Αντεξεταζόμενη η μάρτυς ανέφερε ότι δεν υπάρχουν μέσα στο φάκελο της Διοίκησης (Τεκμήριο 1) λεπτομέρειες για το ύψος και βάρος των μεταλλικών ραφιών, όμως λειτουργοί του Τμήματος Τελωνείων τα είχαν επιθεωρήσει στο χώρο που είχαν τοποθετηθεί. Το Τμήμα Τελωνείων δεν αποτάθηκε στην Επιτροπή του Εναρμονισμένου Συστήματος για γνωμάτευση σχετικά με την ταξινόμηση των πιο πάνω μεταλλικών ραφιών, γιατί οι αρμόδιοι λειτουργοί του Τμήματος Τελωνείων που είχαν επισκεφθεί
το χώρο είχαν διαμορφώσει τις δικές τους απόψεις και γιατί μια τέτοια γνωμάτευση εκδίδεται μετά την πάροδο δύο μέχρι τριών χρόνων.΄Εχει υποβληθεί εκ μέρους της αιτήτριας εταιρείας ότι το Τμήμα Τελωνείων δεν μπορούσε να παραγνωρίσει την ταξινόμηση παρόμοιων εμπορευμάτων στη Γερμανία και Ελλάδα, όπου τα εμπορεύματα είχαν ταξινομηθεί στην κλάση 7308 90 99 99. Από τη μαρτυρία που έχει δοθεί από τη Βοηθό Τελώνη Ανθούλα Θεοφίλου και τα άλλα στοιχεία που υπάρχουν ενώπιον του Δικαστηρίου φαίνεται ότι τόσον το Κυπριακό όσον και το Γερμανικό και Ελληνικό Δασμολόγιο βασίζονται πάνω στο Εναρμονισμένο Σύστημα Ταξινόμησης, όμως η ερμηνεία του δασμολογίου μπορεί να διαφέρει από χώρα σε χώρα και μια χώρα μπορεί να υιοθετεί πρόσθετες διευκρινίσεις ή πρόσθετες υποδιαιρέσεις στο κείμενο του Εναρμονισμένου Συστήματος Ταξινόμησης.
Στην παρούσα περίπτωση η αιτήτρια εταιρεία δεν παρουσίασε οποιαδήποτε στοιχεία που υποδεικνύουν τη δεσμευτικότητα των σχετικών ταξινομήσεων στην Ελλάδα και Γερμανία σε βαθμό που το Κυπριακό Τμήμα Τελωνείων να υποχρεώνεται να ακολουθήσει την ίδια ταξινόμηση. Αντίθετα τονίστηκε από τη Βοηθό Τελώνη ότι η Κύπρος δεν έχει υποχρέωση να ακολουθεί τυχόν αποφάσεις των χωρών της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης σε θέματα δασμολογικής ταξινόμησης. Επιπρόσθετα, μια προσεκτική
εξέταση της Συμφωνίας Σύνδεσης της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Ε.Ο.Κ. (Τεκμήριο 2) δείχνει ότι η Σύμβαση αφορά την αναπροσαρμογή δασμών και όχι την ομοιομορφία ταξινόμησης εμπορευμάτων χωρίς να παραγνωρίζεται σε αυτό το στάδιο το γεγονός ότι η Κύπρος δεν έχει ακόμα καταστεί πλήρες μέλος της Ε.Ο.Κ.΄Εχει νομολογιακά καθιερωθεί ότι σε περιπτώσεις εξέτασης της εγκυρότητας μιας διοικητικής πράξης, το Δικαστήριο επεμβαίνει μόνο αν υπάρχει πλάνη περί τα πράγματα ή το Νόμο ή όταν η Διοίκηση έχει υπερβεί τα όρια της διακριτικής της ευχέρειας. Οι πιο πάνω αρχές εφαρμόζονται και σε περιπτώσεις ταξινόμησης εμπορευμάτων, όπου το Δικαστήριο μπορεί να αντικαταστήσει την κρίση του διοικητικού οργάνου με τη δική του κρίση (Εταιρεία Τάκης Γεωργιάδης και Υιός Λτδ. ν. Δημοκρατίας - 903/89 της 27/3/1991. ΄Ενας σοβαρός λόγος που συνηγορεί προς την πιο πάνω άποψη είναι ότι οι αρμόδιοι λειτουργοί με τη συνεχή απασχόληση τους πάνω σε εξειδικευμένα θέματα αποκτούν ειδικές γνώσεις και εμπειρίες τεχνικής φύσης που δεν μπορούν να αντικατασταθούν με την κρίση του Δικαστηρίου.
΄Εχω ήδη αναφερθεί στους λόγους που έχει επικαλεσθεί η Διοίκηση για την επαναταξινόμηση των μεταλλικών ραφιών από την κλάση 7308 90 99 99 στην κλάση 9403 20 99 90 που περιέχονται στη σχετική επιστολή του Τμήματος Τελωνείων της 18/2/1993. Η διαφοροποίηση της λανθασμένης ταξινόμησης από τους καθ΄ ων η αίτηση ως αποτέλεσμα των αρχικών διασαφήσεων της αιτήτριας εταιρείας ήταν επιτρεπτή, αφού ο εισαγωγέας είχε υποχρέωση να περιγράψει ορθά τα εισαγόμενα εμπορεύματα. Αυτό εξάγεται από τις πρόνοιες των άρθρων 24 και 188 του Νόμου 82/87 που καθιστά την καταχώριση των αναληθών δηλώσεων και καταθέσεων σε σχέση με τον προσδιορισμό και φύση των εισαγομένων εμπορευμάτων, ποινικά αδικήματα.
Στην παρούσα περίπτωση με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν ενώπιον μου και ιδιαίτερα μετά τον έλεγχο των μεταλλικών ραφιών όπως αυτά είχαν εφαρμοσθεί στα υποστατικά της αιτήτριας εταιρείας, βρίσκω ότι δεν υπάρχει πλάνη περί τα πράγματα ή περί το Νόμο και ότι η απόφαση για την ταξινόμηση βρίσκεται
μέσα στα πλαίσια της διακριτικής ευχέρειας της Διοίκησης, η απόφαση της οποίας ήταν εύλογα επιτρεπτή.(δ) Κ α θ υ σ τ έ ρ η σ η Α ν ά κ λ η σ η ς
΄Εχει υποβληθεί εκ μέρους της αιτήτριας εταιρείας ότι το Δικαστήριο θα πρέπει να εξετάσει στα πλαίσια της ανάκλησης της αρχικής ταξινόμησης, το χρονικό διάστημα που έχει παρέλθει από την πρώτη ταξινόμηση μέχρι την ανάκληση. Είναι η θέση της αιτήτριας εταιρείας ότι αφού τα εμπορεύματα εισάχθηκαν, ταξινομήθηκαν και φορολογήθηκαν στις 20/11/1991 οι καθ΄ ων η αίτηση
δεν μπορούσαν να προβούν 14 μήνες μετά σε αναπροσαρμογή της ταξινόμησης. Η αιτήτρια εταιρεία υπέβαλε ότι στον ενδιάμεσο χρόνο είχε ανοίξει το πιο μεγάλο κατάστημα παιχνιδιών στην Κύπρο και θα μπορούσε, αν η ανάκληση γινόταν έγκαιρα, να είχε αντικαταστήσει τα μεταλλικά ράφια με άλλα είδη Κυπριακής κατασκευής ή πιο χαμηλής δασμολογικής αξίας. Δεν έχει προβληθεί συγκεκριμένη μαρτυρία ως προς το ύψος του ποσού που θα μπορούσε να εξοικονομηθεί.Ανάκληση, είναι η διοικητική πράξη που καταργεί, για το μέλλον ή αναδρομικά, μια άλλη διοικητική πράξη. Το θέμα της ανάκλησης εξετάστηκε από το Δικαστή Πική στην υπόθεση
Moschovakis v. Cyprus Broadcasting Corporation (1988) 3 C.L.R. 750, όπου υιοθέτησε περιληπτικά τις αρχές όπως αναφέρονται στο "Δίκαιο των Διοικητικών Διαφορών" του Μ. Στασινόπουλου, (1951) σ. 230, ως ακολούθως:(1) Η Διοίκηση έχει το δικαίωμα να ανακαλέσει μια προηγούμενη διοικητική πράξη.
(2) Το πιο πάνω δικαίωμα δεν είναι απεριόριστο αλλά υπόκειται στην αρχή ότι η Διοίκηση θα πρέπει να εφαρμόζει τον κανόνα της καλής πίστης και να λαμβάνει υπόψη τη δημιουργία δικαιωμάτων ως αποτέλεσμα της διοικητικής πράξης.
(3) Μια νόμιμη διοικητική πράξη δεν μπορεί να ανακληθεί αν έχουν δημιουργηθεί πραγματικές καταστάσεις που δεν επιτρέπουν την ανατροπή τους.
(4) Μια παράνομη διοικητική πράξη μπορεί να ανακληθεί νοουμένου ότι η ανάκληση γίνεται μέσα σε "εύλογο χρονικό διάστημα".
(5) Τι είναι "εύλογο χρονικό διάστημα" εξαρτάται από τα γεγονότα της κάθε περίπτωσης.
(6) Το κώλυμα του εύλογου χρονικού διαστήματος δεν μπορεί να προβληθεί όταν ο διοικούμενος με τις πράξεις ή παραλείψεις του έχει συνεισφέρει στη δημιουργία της παράνομης πράξης (Αλέξανδρος Σολέας και Υιός Λτδ. ν. Υπουργού Οικονομικών και Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή Αρ. 395/92 της 8/4/1993).
Ο προσδιορισμός του τι είναι εύλογο χρονικό διάστημα δεν είναι εύκολος και η διακύμανση της χρονικής διάρκειας εξαρτάται από τις ειδικές συνθήκες της κάθε περίπτωσης. Στην Κύπρο έχει αποφασιστεί ότι μια ανάκληση ταξινόμησης εμπορευμάτων μετά πάροδο 21 μηνών θεωρήθηκε ότι έγινε μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα (
A.S. Antoniades and Co. v. Republic (1965) 3 C.L.R. 623), όπως επίσης και μια ανάκληση άδειας εξόρυξης μεταλλεύματος που έγινε 12 μήνες μετά την έκδοση της σχετικής άδειας. (Yiangou v. The Republic (1975) 3 C.L.R. 228.)Στην υπόθεση Ν.Σ. Πισσαρίδης Λτδ. ν. Δημοκρατίας (Προσφυγή Αρ. 493/86 της 28/7/1990) το Δικαστήριο βρήκε ότι μια ανάκληση δασμολογικής απόφασης που έγινε μετά πάροδο 2
1/2
Οι δασμολογικές αποφάσεις που συμπεριλαμβάνουν και ταξινομήσεις εμπορευμάτων υπόκεινται σε ανάκληση (
Director of Customs v. Grecian Hotels Enterprises Ltd. (1985) 1 C.L.R. 476) και η παρέλευση του χρόνου δεν μπορεί να αποτελεί κώλυμα για ανάκληση όταν η παράνομη διοικητική πράξη συγκρούεται με το δημόσιο συμφέρον, όπως π.χ. στην εφαρμογή φορολογικών δασμών που προβλέπονται από το νόμο.Στην παρούσα περίπτωση η αιτήτρια εταιρεία συμπεριέλαβε λανθασμένα τα καροτσάκια, φωτιστικά και καλώδια, ως έπιπλα μαζί με τα μεταλλικά έπιπλα (ράφια), στη σχετική διασάφηση που υπέβαλε για την εκτελώνιση τους. Η πληροφορία ήταν λανθασμένη. Δεν υπάρχουν στοιχεία ενώπιον του Δικαστηρίου που θα μπορούσαν να υποδείξουν ότι η αιτήτρια εταιρεία ενήργησε δόλια. Το λάθος οδήγησε στην επιβολή άλλου δασμού από αυτό που προβλέπεται από το Νόμο. Η νομική αυτή πλάνη επέφερε τη λήψη μιας παράνομης απόφασης. Η ατασθαλία εντοπίστηκε και λήφθηκαν μέτρα για τη διόρθωση της 14 μήνες μετά.
Ανεξάρτητα από την αρχή ότι το δημόσιο συμφέρον εξουδετερώνει την καθυστέρηση της ανάκλησης μιας διοικητικής πράξης θα προχωρήσω να εξετάσω, εφ΄ όσον ελλείπει το στοιχείο του δόλου, αν το χρονικό διάστημα των 14 μηνών που έχει παρέλθει ήταν εύλογο ή όχι. Μια σημαντική λεπτομέρεια που δεν μπορεί να παραγνωριστεί μέσα σε αυτά τα πλαίσια είναι η φύση των εμπορευμάτων, η ταξινόμηση των οποίων αποδείχθηκε ότι δεν ήταν εύκολη ούτε μέσα στο εμποροκιβώτιο με το οποίο είχαν εισαχθεί ούτε και στο χώρο που είχαν μεταφερθεί, χωρίς ακόμα να έχουν εφαρμοσθεί. Επιπρόσθετα πρέπει να ληφθεί υπ΄ όψη, ότι όταν κατά την εξέταση τους στο χώρο που είχαν μεταφερθεί, ο Τελωνειακός Λειτουργός παρετήρησε ότι δεν
πρέπει να ταξινομηθούν στην κλίμακα 7308 90 99 99, η αιτήτρια εταιρεία αμφισβήτησε τη θέση αυτή αφού παρουσίασε έγγραφα των προμηθευτών σύμφωνα με τα οποία η δασμολογική κλάση 7308 90 99 99 ήταν ορθή. Η αμφισβήτηση αυτή εξετάστηκε από τους καθ΄ ων η αίτηση αφού ζητήθηκε και η γνώμη πιο έμπειρων Τελωνειακών Λειτουργών σε θέματα δασμολογίου. (΄Ιδε Παράρτημα 7 της ΄Ενστασης.) ΄Εχοντας υπ΄ όψη τα πιο πάνω δεν έχω πεισθεί ότι υπήρξε αδικαιολόγητη καθυστέρηση εκ μέρους των καθ΄ ων η αίτηση σε βαθμό που να επηρεάζεται η ανάκληση της διοικητικής πράξης.΄Εχει επίσης υποβληθεί εκ μέρους της αιτήτριας εταιρείας ότι οι καθ΄ ων η αίτηση δεν μπορούσαν να προβούν στην ανάκληση της απόφασης της 21/11/1993 σύμφωνα με τις αρχές του Διοικητικού Εμποδισμού (Administrative Estoppel) όπως αυτές καθορίζονται στο σύγγραμμα Π. Δαγτόγλου "Διοικητικό Δίκαιο" (1984) 2η ΄Εκδοση σ. 33. Σύμφωνα με τον Π. Δαγτόγλου
,"Το Συμβούλιο της Επικρατείας εφαρμόζει μάλιστα στη διοίκηση τη λεγόμενη αρχή του estoppel (χωρίς βέβαια να την αναφέρει ρητώς), όταν δέχεται ότι η διοίκηση δεν δικαιούται, επικαλούμενη τις ίδιες τις παραλείψεις, για τις οποίες δεν είναι υπαίτιος ο ιδιώτης να αγνοεί μια ευνοϊκή γι΄ αυτόν πραγματική κατάσταση, δημιουργουμένη από πολύ χρόνο, και να αρνείται την υπέρ του ιδιώτη συναγωγή των ωφελημάτων και νομίμων συνεπειών που προκύπτουν από την κατάσταση αυτή."
Μια προσεκτική εξέταση των πιο πάνω δείχνει ότι η αρχή αυτή δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην παρούσα περίπτωση. Η ταξινόμηση των εμπορευμάτων είχε γίνει από την αιτήτρια εταιρεία που είχε συμπεριλάβει λανθασμένα τα καροτσάκια, φωτιστικά και καλώδια μαζί με τα μεταλλικά έπιπλα (ράφια) και οι καθ΄ ων η αίτηση έπρεπε να προβούν στις κατάλληλες ενέργειες για να εξακριβώσουν την ορθή ταξινόμηση. Η Διοίκηση δεν φέρει ευθύνη για τη λανθασμένη ταξινόμηση. Κάτω από τις περιστάσεις και έχοντας υπ΄ όψη τις αρχές που διέπουν την ανάκληση μιας διοικητικής πράξης όπως έχουν εκτεθεί πιο πάνω, δεν μπορώ να δεχθώ ότι στην παρούσα περίπτωση η Διοίκηση κωλύεται (is estopped) από του να ανακαλέσει την απόφαση της 21/11/1993.
Συνεπακόλουθα βρίσκω ότι, αν ακόμα η προσφυγή δεν ήταν εκπρόθεσμη, η ανάκληση θα ήταν δικαιολογημένη.
Τ. Ηλιάδης,
Δ.
/ΜΝ