|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1996) 4 ΑΑΔ 669
14 Μαρτίου, 1996
[ΠΙΚΗΣ, Πρόεδρος]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146 ΚΑΙ 28 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΨΑΡΑ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ/' Η ΑΛΛΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 329/95)
Φορολογία — Φορολογία εισοδήματος — Αποδοχή συναρτώμενη με εργοδότηση — Πότε συνιστά φορολογητέο εισόδημα και πότε όχι — Η νομολογία και η συγκεκριμένη περίπτωση δωρεάς αυτοκινήτου κατά την αφυπηρέτηση.
Ο αιτητής προσέφυγε κατά της επιβολής φόρου εισοδήματος ως προς αυτοκίνητο που του δώρισε η εταιρεία στην οποία εργαζόταν κατά την αποχώρηση του από αυτή.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Η διάκριση η οποία γίνεται, είναι μεταξύ ωφελημάτων αναγομένων, αφενός, στην προσφορά υπηρεσιών, και, αφετέρου, στην εργοδότηση ανεξάρτητα από την προσφορά.
Στην πρώτη περίπτωση η αποδοχή συνιστά ανταμοιβή για υπηρεσία και επομένως εισόδημα από την εργασία του φορολογουμένου. Στη δεύτερη η αποδοχή είναι ανεξάρτητη από την εργασία και δεν υπόκειται σε φορολογία.
Στην προκείμενη περίπτωση, αποκλειστικός λόγος για την παροχή του ωφελήματος, όπως προκύπτει από το αιτιολογικό της απόφασης, τόσο του διοικητικού συμβουλίου, όσο και της συνέλευσης των μετόχων, ήταν η υπηρεσία που προσέφερε ο αιτητής στην εταιρεία, και η επιθυμία των εργοδοτών του να τον ανταμείψουν γι αυτή. Η ανταμοιβή του συνιστά όφελος προκύπτον από την εργοδότησή του και, όπως κάθε άλλο όφελος από την ίδια πηγή, συνιστά εισόδημα από την εργασία του και υπόκειται σε φορολογία.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Στυλιανίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 699,
Shilton v. Wilmshurst [1990] 1 W.L.R. 373,
Shilton v. Wilmshurst [1991] 3 All E.R. 148.
Προσφυγή.
Ο αιτητής προσβάλλει την απόφαση του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος με την οποία προέβη σε φορολογική βεβαίωση γιατί θεώρήσε ότι η αγοραία αξία του αυτοκινήτου το οποίο δόθηκε από τους εργοδότες του αιτητή στον αιτητή ως δωρεά ήταν αποδοχή υποκείμενη σε φορολογία.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Στ. Χατζηγιάννη-Ιωσήφ, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Το 1989, ο αιτητής, μετά από μακράν και ευδόκιμον υπηρεσία, αποχώρησε από τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου της εταιρείας ΚΕΟ Λίμιτεδ. Το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας του παραχώρησε, ως δώρο, ένα αυτοκίνητο· εκείνο που είχε στη διάθεση του ως Διευθύνων Σύμβουλος. Η δωρεά έγινε "... εις ένδειξη εκτίμησης και αναγνώρισης του έργου του ...". Η απόφαση επικυρώθηκε από τη συνέλευση των μετόχων "... σαν ελάχιστο δείγμα της εκτίμησης για την εργασία την οποία επιτέλεσε στην Εταιρεία.".
Η εργοδότησή του κ. Ψαρά από την ΚΕΟ άρχισε το 1951. Για σειρά ετών υπηρέτησε ως λειτουργός της εταιρείας, και από το 1970 ως το ανώτατο εκτελεστικό της όργανο. Ο υπαλληλικός δεσμός τερματίστηκε το 1979, όχι όμως η προσφορά των υπηρεσιών του στην εταιρεία. Από το χρόνο εκείνο, συνέχισε την υπηρεσία του ως Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, θέση από την οποία αποχώρησε το 1989. Και μετά την αποχώρηση του συνεβλήθη να προσφέρει, για χρονική περίοδο πέντε ετών, τις υπηρεσίες του στην εταιρεία ως Σύμβουλος.
Ο Έφορος Φόρου Εισοδήματος θεώρησε την αξία (αγοραία) του αυτοκινήτου ως αποδοχή προερχομένη από την εργοδότηση του αιτητή, υποκείμενη σε φορολογία και προέβη σε ανάλογη φορολογική βεβαίωση.
Η απόφαση προσβάλλεται ως νομικά ανυπόστατη λόγω του χαριστικού χαρακτήρα του ευεργετήματος το οποίο χορηγήθηκε στον αιτητή, και την απουσία οποιασδήποτε προσδοκίας εκ μέρους του για το δώρο του οποίου έτυχε. Οι καθ' ων η αίτηση υποστήριξαν την πράξη ως ορθή, υπό το φως των διατάξεων της περί Φόρου Εισοδήματος νομοθεσίας όπως επεξηγούνται στη Στυλιανίδης ν Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 699. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, κάθε αποδοχή που προέρχεται από την εργοδότηση του φορολογουμένου, συνιστά εισόδημα υποκείμενο σε φορολογία. Στην πιο πάνω απόφασή της η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου έκρινε ότι η παροχή στον αφυπηρετήσαντα Γενικό Διευθυντή της Α.ΤΗ.Κ. ποσού £40,000.-"... ως αμοιβή διά διακεκριμένην υπηρεσία σχετική με το υπό της Αρχής εκτελούμενον έργον, επί τη αφυπηρετήσει του", συνιστούσε απολαβή αναγόμενη στην προσφορά των υπηρεσιών του και συνεπώς υποκείμενη σε φορολογία. Το Δικαστήριο ακολούθησε την απόφαση του αγγλικού Εφετείου στη Shilton v. Wilmshurst [1990] 1 W.L.R. 373, στην οποία καθίσταται σαφές ότι αποδοχή η οποία έχει ως λόγο την προσφορά υπηρεσιών, άσχετα από το μανδύα από τον οποίο περιβάλλεται, συνιστά εισόδημα από την εργασία του φορολογουμένου. Διακρίνεται η περίπτωση χαριστικού ευεργετήματος στο φορολογούμενο, το οποίο αποβλέπει να καταστήσει τη διαβίωση πρώην υπαλλήλου της εταιρείας ανετότερη στα χρόνια της αφυπηρέτησής του. Η παροχή σ' εκείνη την περίπτωση, όπως διευκρινίζεται στην απόφαση, δε συνταυτίζεται με την προσφορά υπηρεσιών αλλά με αυτό τούτο το γεγονός της εργοδότησης. Η απόφαση στη Shilton, ανωτέρω, επικυρώθηκε και από τη Δικαστική Επιτροπή της Βουλής των Λόρδων - Shilton v. Wilmshurst [1991] 3 All E.R. 148.
Η διάκριση η οποία γίνεται, είναι μεταξύ ωφελημάτων αναγομένων, αφενός, στην προσφορά υπηρεσιών, και, αφετέρου, στην εργοδότηση ανεξάρτητα από την προσφορά.
Στην πρώτη περίπτωση η αποδοχή συνιστά ανταμοιβή για υπηρεσία και επομένως εισόδημα από την εργασία του φορολογουμένου. Στη δεύτερη η αποδοχή είναι ανεξάρτητη από την εργασία και δεν υπόκειται σε φορολογία.
Στην προκείμενη περίπτωση, αποκλειστικός λόγος για την παροχή του ωφελήματος, όπως προκύπτει από το αιτιολογικό της απόφασης, τόσο του διοικητικού συμβουλίου, όσο και της συνέλευσης των μετόχων, ήταν η υπηρεσία που προσέφερε ο αιτητής στην εταιρεία, και η επιθυμία των εργοδοτών του να τον ανταμείψουν γι αυτή. Η ανταμοιβή του συνιστά όφελος προκύπτον από την εργοδότησή του και, όπως κάθε άλλο όφελος από την ίδια πηγή, συνιστά εισόδημα από την εργασία του και υπόκειται σε φορολογία.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Η επίδικη διοικητική απόφαση επικυρώνεται στην ολότητά της, βάσει των διατάξεων του Άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.