|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1996) 4 ΑΑΔ 57
17 Ιανουαρίου, 1996
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΔΡΟΥΛΑ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ,
Αιτήτριες,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 337/94)
Επιτροπή Δημοσίας Υπηρεσίας— Αρμοδιότητες — Κατά πόσο η Ε.Δ.Υ. δύναται να κρίνει το επίπεδο των τίτλων σπονδών των υποψηφίων διορισμού ή προαγωγής — Η αξιολόγηση πτυχίων ουδέποτε ανατέθηκε στην Ε.Δ. Υ. ούτε μπορεί να υπαχθεί στην ερμηνεία των σχεδίων υπηρεσίας.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως —Πλάνη περί τον νόμον— Πεπλανημένη η απόφαση της Ε.Δ. Υ. που εμπεριείχε αξιολόγηση των πτυχίων των προς προαγωγή υποψηφίων και διαβάθμιση τους όταν όλα τα πτυχία πληρούσαν τις απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας.
Οι αιτήτριες προσέβαλαν την προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους σε Ανώτερη Επισκέπτρια Υγείας.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Η υπόθεση έφερε στην επιφάνεια ένα καινούργιο ερώτημα, που άπτεται των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας. Και συγκεκριμένα κατά πόσον έχει τη δυνατότητα να κρίνει το επίπεδο των τίτλων σπουδών που έχουν οι υποψήφιοι για κατάληψη θέσης στη δημόσια υπηρεσία. Διευκρινίζεται ότι δεν πρόκειται για θέμα ερμηνείας των όρων σχεδίων υπηρεσίας που καθορίζουν τα προσόντα. Συναρτάται και αφορά στην κρίση για το ισότιμο τίτλου σπουδών.
Η Επιτροπή ούτε από το νόμο ούτε από τη νομολογία εξοπλίστηκε με αρμοδιότητες να αξιολογεί το επίπεδο πτυχίων και στη συνέχεια να ανάγει την εκτίμηση της αυτή σε κριτήριο επιλογής και να τη συναρτά άμεσα με την καταλληλότητα υποψηφίου για συγκεκριμένη θέση. Η κρίση για την ισοτιμία πτυχίων του εξωτερικού με αντίστοιχο κυπριακό δεν ανατέθηκε ποτέ στην Επιτροπή ούτε εμπίπτει στη γενική εξουσία του οργάνου αυτού να ερμηνεύει τους όρους σχεδίου υπηρεσίας θέσης στη δημόσια υπηρεσία.
Λόγω της μεγάλης σημασίας που απέδωσε η Επιτροπή στον παράγοντα αυτό και της επίδρασης που άσκησε, το κύρος της επίδικης απόφασης κλονίζεται συθέμελα. Η Επιτροπή, που τελούσε σε πλάνη περί το δίκαιον, προέβη σε πεπλανημένες διαπιστώσεις με αποτέλεσμα αυτό να επεκταθεί και να έχει επιπτώσεις στη ίδια την αιτιολογία της πράξης.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα σε βάρος του δημοσίου.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Τορνάρης κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1990) 3(Δ) Α.Α.Δ. 2619,
Δημοκρατία ν. Παπαμιχαήλ (1989) 3(B) Α.Α.Δ. 823
Ζαπίτης κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1989) 3(Γ) Α.Α.Δ. 1098.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία διόρισαν το ενδιαφερόμενο πρόσωπο στη θέση Ανώτερης Επισκέπτριας Υγείας αντί των αιτητριών.
Α. Ευσταθίου, για τις Αιτήτριες .
Ρ. Πετρίδου, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Α. Σ. Αγγελίδης, για το ενδιαφερόμενο μέρος.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Μπορώ να επισημάνω από την αρχή ότι η υπόθεση έφερε στην επιφάνεια ένα καινούργιο πιστεύω ερώτημα, που άπτεται των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας. Και συγκεκριμένα κατά πόσον έχει τη δυνατότητα να κρίνει το επίπεδο των τίτλων σπουδών που έχουν οι υποψήφιοι για κατάληψη θέσης στη δημόσια υπηρεσία υπό τις συνθήκες που θα περιγράψω. Διευκρινίζεται ότι δεν πρόκειται για θέμα ερμηνείας των όρων σχεδίων υπηρεσίας που καθορίζουν τα προσόντα. Συναρτάται και αφορά στην κρίση για το ισότιμο τίτλου σπουδών.
Στις 30/9/93 η Επιτροπή πρόσφερε διορισμό στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο Ηλέκτρα Σαββίδου στη θέση Ανώτερης Επισκέπτριας Υγείας, της οποίας η πλήρωση ζητήθηκε αρμόδια από τον Ιανουάριο του 1993. Είναι θέση προαγωγής μόνο και είναι ενταγμένη στις Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας. Στις 25/10/93 η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, αφού στο μεταξύ το ενδιαφερόμενο πρόσωπο αποδέχθηκε το διορισμό, όρισε πως η προαγωγή θα ίσχυε από 1/11/93. Η απόφαση δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα στις 11/2/94 και αποτελεί το αντικείμενο της κρινόμενης προσφυγής. Την απόφαση προσβάλλουν με το ίδιο δικόγραφο οι 7 αιτήτριες, που διεκδίκησαν την επίδικη θέση και που στηρίζουν την προσφυγή τους σε κοινούς λόγους ακύρωσης. Πρέπει να λεχθεί ότι οι λόγοι αυτοί ερείδονται στην ίδια νομική και πραγματική βάση.
Κατά την κρίσιμη συνεδρίαση της Επιτροπής έλαβε μέρος και ο Διευθυντής του Τμήματος Ιατρικών Υπηρεσιών, ο οποίος προέβη σε συστάσεις στα πλαίσια των διατάξεων του Άρθρου 35(4) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου αρ. 1/90, όπως τροποποιήθηκε. Αυτό που συνέβη ακριβώς είναι πως ο Διευθυντής ξεχώρισε τρεις από τις υποψήφιες. Μεταξύ αυτών και την ενδιαφερόμενη. Κατά βάση γιατί κατά την αντίληψη του είχαν "ψηλότερα προσόντα από τις άλλες υποψήφιες". Θα πρέπει να προσθέσουμε ότι αυτές είχαν δίπλωμα Νοσοκόμου και Επισκέπτριας Αδελφής από σχολές της Ελλάδος' ενώ οι άλλες αιτήτριες αποφοίτησαν από τη Νοσηλευτική Σχολή Λευκωσίας.
Ο Διευθυντής παρατήρησε ότι η φοίτηση στις σχολές της Ελλάδος είναι μεγαλύτερης διάρκειας και ότι "τα μαθήματα διδάσκονται σε ψηλότερο επίπεδο". Και κατέληξε στο θέμα αυτό ότι "η μόρφωση που έτυχαν οι εν λόγω τρεις υποψήφιες θα τις βοηθούσε να εκτελέσουν τα καθήκοντα της θέσης Ανώτερης Επισκέπτριας Υγείας σε ψηλότερο βαθμό από όλες τις άλλες υποψήφιες". Τελικά για τους πρόσθετους λόγους που αναφέρονται στο πρακτικό ο Διευθυντής εισηγήθηκε την ενδιαφερόμενη σαν την καταλληλότερη για προαγωγή.
Η Επιτροπή συμφώνησε με την παρατήρηση του Διευθυντή και σημείωσε πως οι τρεις υπερέχουν στον τομέα των προσόντων. Και παρόλο που η Επιτροπή έλαβε υπόψη - κάτι που ανέφερεται ρητά στο πρακτικό της - ότι το εξ Ελλάδος δίπλωμα δεν αποτελούσε κατά το σχέδιο υπηρεσίας πλεονέκτημα ή πρόσθετο προσόν εντούτοις κρίθηκε ζωτικός αξιολογικός παράγων, όπως προκύπει από το παρακάτω απόσπασμα του πρακτικού:
"Η Επιτροπή έκρινε περαιτέρω ότι οι εν λόγω τρεις υποψήφιες, λόγω των ψηλών προσόντων που διαθέτουν, είναι σε θέση να εκτελέσουν τα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης σε πλέον ικανοποιητικό βαθμό, σε σύγκριση με τις άλλες υποψήφιες, οι οποίες, σύμφωνα και με την πιο πάνω δήλωση του Διευθυντή, εκτελούν μεν σήμερα σε ικανοποιητικό βαθμό τα καθήκοντα της θέσης που κατέχουν αλλά υστερούν έναντι των τριών αυτών υποψήφιων που διαθέτουν ψηλότερα προσόντα και δε θα μπορούσαν να ανταποκριθούν ικανοποιητικά στα καθήκοντα της υπό πλήρωση θέσης."
Η Ε.Δ.Υ, επανέλαβε, όταν επέλεγε την ενδιαφερόμενη, τη σημασία των προσόντων που χαρακτήρισε πάλιν σαν "ψηλότερα" με αποτέλεσμα, όπως αναφέρεται, να μπορεί ο κάτοχος τους να ανταποκριθεί καλύτερα στα καθήκοντα της επίδικης θέσης.
Η δικηγόρος των αιτητριών έψεξε την προσέγγιση της Ε.Δ.Υ, η οποία, όπως υπέβαλε, οδήγησε σε λανθασμένες διαπιστώσεις για την υπεροχή της ενδιαφερόμενης στον τομέα των προσόντων, που την καθιστούσε καταλληλότερη - όπως ρητά λέχθηκε - για τη θέση. Η σκέψη πίσω από τη θέση αυτή είναι ότι η ενδιαφερόμενη είχε μόνο δίπλωμα που πληρούσε το σχετικό όρο του σχεδίου υπηρεσίας και το ίδιο ίσχυε και για το δίπλωμα των αιτητριών. Χωρίς το πτυχίο που είχε, η ενδιαφερόμενη δε θα μπορούσε να είναι υποψήφια. Έτσι δε χωρούσε η διαφοροποίηση που έγινε για το προσόν με βάση τη γενική δήλωση για "υψηλό επίπεδο μαθημάτων" ή "μεγαλύτερης διάρκειας σπουδές".
Στο προκείμενο η κα Πετρίδου είπε ότι η Επιτροπή, όπως ξεκάθαρα προκύπτει από το πρακτικό της απόφασης, συνεκτίμησε τα προσόντα με τα λοιπά καθιερωμένα κριτήρια στο πλαίσιο του νόμου όπως ερμηνεύθηκε από τις δικαστικές αποφάσεις. Και αφού αναφέρθηκε σε πιστοποιητικό παρακολούθησης διαφόρων σεμιναρίων της ενδιαφερόμενης με παρέπεμψε στην απόφαση στις προσφυγές Ιορδάνης Τορνάρης και Άλλος ν. Δημοκρατίας (1990) 3(Δ) Α.Α.Δ. 2619 στην οποία αποφασίστηκε ότι η Επιτροπή "ορθά έλαβε υπόψη της τα πρόσθετα προσόντα που κατείχαν οι υποψήφιοι ..., τα οποία ήταν συναφή με την εκτέλεση των υψηλών καθηκόντων της θέσης".
Ο δικηγόρος της ενδιαφερόμενης υποστήριξε ότι νόμιμα έγινε ειδική αναφορά στη μόρφωση γιατί οποιοδήποτε προσόν έχουν οι υποψήφιες πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Ο κ. Αγγελίδης υπογράμμισε το εξής απόσπασμα από την απόφαση στην Δημοκρατία ν. Παπαμιχαήλ (1989) 3(B) Α.Α.Δ. 823, στην οποία στηρίχθηκε άλλη απόφαση της Ολομέλειας στις προσφυγές Ζαπίτης και Άλλος ν. Δημοκρατίας (1989) 3(Γ) Α.Α.Δ. 1098:
"Μέσα στην άσκηση της διακριτικής εξουσίας της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας να επιλέξει τους καταλληλότερους για διορισμό στις επίδικες θέσεις, είχε κατά τη γνώμη μας καθήκον να συνεκτιμήσει όλα τα προσόντα τους. Ορθά δε έδωσε βαρύτητα στα ακαδημαϊκά προσόντα των ενδιαφερομένων προσώπων, που σχετίζονται με τη φύση των καθηκόντων της θέσης Διοικητικού Λειτουργού."
Έχω την εντύπωση πως οι παραπάνω αποφάσεις δεν καταπιάνονται και δεν απαντούν απευθείας το συγκεκριμένο ζήτημα που έθιξαν οι αιτήτριες. Και δε νομίζω να χρειάζεται άλλη εξήγηση. Από την άλλη είναι φανερό - και παραδεκτό από κάθε πλευρά ή τουλάχιστον δεν αμφισβητείται - ότι τόσο το πτυχίο των αιτητριών όσο και το πτυχίο της ενδιαφερόμενης παρείχε, ως πρώτο δίπλωμα, τη δυνατότητα υποβολής υποψηφιότητας. Η Επιτροπή ούτε από το νόμο ούτε από τη νομολογία εξοπλίστηκε με αρμοδιότητες να αξιολογεί το επίπεδο πτυχίων και στη συνέχεια να ανάγει την τέτοια εκτίμηση της σε κριτήριο επιλογής και να τη συναρτά άμεσα με την καταλληλότητα υποψηφίου για συγκεκριμένη θέση. Η κρίση για την ισοτιμία πτυχίων του εξωτερικού με αντίστοιχο κυπριακό δεν ανατέθηκε ποτέ στην Επιτροπή ούτε εμπίπτει στη γενική εξουσία του οργάνου αυτού να ερμηνεύει τους όρους σχεδίου υπηρεσίας θέσης στη δημόσια υπηρεσία.
Είναι η γνώμη μου ότι λόγω της μεγάλης σημασίας που απέδωσε η Επιτροπή στον παράγοντα αυτό και της επίδρασης που άσκησε, το κύρος της επίδικης απόφασης κλονίζεται συθέμελα. Η Επιτροπή, που τελούσε σε πλάνη περί το δίκαιον, προέβη σε πεπλανημένες διαπιστώσεις με αποτέλεσμα αυτό να επεκταθεί και να έχει επιπτώσεις στη ίδια την αιτιολογία της πράξης.
Η προσφυγή γίνεται δεκτή. Ακυρώνεται η επίδικη πράξη στην ολότητα της με έξοδα σε βάρος του δημοσίου.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα σε βάρος του δημοσίου.