ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1995) 4 ΑΑΔ 1467
21 Ιουλίου, 1995
[ΠΙΚΗΣ, Πρόεδρος]
ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΟΛΟΜΩΝΙΔΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ'ων η αίτηση.
(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 935/93, 957/93, 1013/93, 17/94)
Δημόσιοι Υπάλληλοι Προαγωγές — Αξιολόγηση από τον Προϊστάμενο του Τμήματος κατά την προφορική εξέταση — Λεν συναρτάται με οποιοδήποτε εύρημα της Ε.Α. Υ. ως προς την ορθότητά της.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Συνεκδίκαση προσφυγών — Δεν εξομοιώνει τα επίδικα θέματα — Επενέργεια συγκεκριμένου λόγους ακυρώσεως μόνον υπέρ του αιτητή μιας από τις συνεκδικασθείσες προσφυγές.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος— Λόγοι ακυρώσεως — Έλλειψη αιτιολογίας — Δημόσιοι Υπάλληλοι — Προαγωγές — Συνεντεύξεις — Αξιολόγηση — Η απαίτηση αιτιολόγησης των αξιολογήσεων από τον περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμο (Ν. 1/90), Άρθρο 34(10) — Ερμηνεία από τη νομολογία — Ακυρωτικό αποτέλεσμα και στην κριθείσα περίπτωση.
Διοικητική Πράξη — Συντέλεση — Η προαγωγή σύμφωνα με το Άρθρο 37(4) του Ν. 1/90 — Πώς συντελείται — Η δημοσίευση που προβλέπει το Άρθρο 3 7(5) δεν αποτελεί συστατικό στοιχείο της πράξης.
Με τις συνεκδικασθείσες προσφυγές προσβλήθηκε η κατάληψη από το ενδιαφερόμενο μέρος της θέσης Ανώτερου Λειτουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση ως προς όλες τις προσφυγές, αποφάσισε ότι:
1. Η αξιολόγηση της Ε.Δ.Υ, εν προκειμένω χρησιμοποιήθηκε ως μέ τρο για την κρίση της αξιολόγησης του Προϊσταμένου του Τμήματος. Αυτό αποτελεί σφάλμα. Η αξιολόγηση του Προϊσταμένου συνιστά στοιχείο κρίσεως, το οποίο αξιολογείται μαζί με τα άλλα στοιχεία του φακέλου για τον προσδιορισμό του καταλληλότερου υποψηφίου για προαγωγή. Η αποτίμηση του, όπως και των άλλων στοιχείων, ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της Ε.Δ.Υ. Η αξιολόγηση της προφορικής εξέτασης από τον Προϊστάμενο αποτελεί αυτοτελές στοιχείο, η σημασία του οποίου δεν συναρτάται με οποιοδήποτε εύρημα της Ε.Δ.Υ, ως προς την ορθότητά του.
2. Η διαπίστωση της Ε.Δ.Υ, ότι η σύσταση του Προϊσταμένου αντιμάχεται τα υπηρεσιακά στοιχεία του 2ου αιτητή και του ενδιαφερομένου προσώπου, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
3. Η συνεκδίκαση των υποθέσεων δεν εξομοιώνει τα επίδικα θέματα των προσφυγών.Το επισφαλές των λόγων για την παρέκλιση από τη σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος προοιωνίζει την ακύρωση της απόφασης. Ο λόγος αυτός επιμετρά ως λόγος ακύρωσης μόνο στην περίπτωση του 2ου αιτητή.
4. Διαπιστώνονται, όμως, και άλλοι λόγοι οι οποίοι δικαιολογούν την ακύρωση της απόφασης, που επενεργούν υπέρ των αιτητών σ' όλες τις προσφυγές. Η αξιολόγηση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση, τόσον από τη Συμβουλευτική Επιτροπή, όσον και από την Ε.Δ.Υ., είναι ελαττωματική, γιατί παραβιάζει τις διατάξεις του Άρθρου 34(10) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990, (Ν. 1/90), οι οποίες επιβάλλουν την αιτιολόγηση της αξιολόγησης (βλ. Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου και Δημοκρατία ν. Αναστασιάδου-Vantieghem).
Η αιτιολόγηση αποβλέπει στην εξειδίκευση των λόγων που δικαιολογούν τη συγκεκριμένη αξιολόγηση, σε αντιδιαστολή με διαζευκτικές επιλογές (βλ. Αργύρη ν. Δημοκρατίας). Η αξιολόγηση των υποψηφίων με λεκτικούς χαρακτηρισμούς δεν αποκαλύπτει τίποτε άλλο από το αποτέλεσμα της διαδικασίας κρίσης των υποψηφίων. Ελλείπει η αιτιολογία του αποτελέσματος την οποία απαιτεί ο νόμος. Στην απουσία της, η διαδικασία αξιολόγησης καθίσταται ατελής.
5. Εφόσον τα καθήκοντα των θέσεων που κατείχε το ενδιαφερόμενο μέρος στο Υπουργείο Γεωργίας δεν επιμαρτυρούν, αφ' εαυτών, την κτήση της προβλεπόμενης πείρας από την παράγραφο 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας, είναι πρόδηλο ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο θεωρήθηκε ότι πληροί τα προσόντα του Σχεδίου Υπηρεσίας ως εκ του λόγου των πρόσθετων καθηκόντων που του ανατέθηκαν, όπως αυτά καθορίζονται στην επιστολή της 5ης Ιανουαρίου, 1993.
Το περιεχόμενο της επιστολής της 5ης Ιανουαρίου, 1993, δεν είναι συμπερασματικό, ούτε για τη φύση και έκταση της πείρας που κτήθηκε, ούτε για τη χρονική διάρκειά της. Επίσης, τα στοιχεία του φακέλου δεν ρίπτουν πρόσθετο φως στο θέμα. Οι διαπιστώσεις αυτές καθιστούν την έρευνα για τα προσόντα του αιτητή ατελή, που συνιστά πρόσθετο λόγο για την ακύρωση της απόφασης.
6. Σύμφωνα με το Άρθρο 37(4), η προαγωγή συντελείται μετά την αποδοχή της προσφοράς της θέσης και τη γνωστοποίηση της ημερομηνίας από την οποία αυτή άρχεται. Η πρόνοια του Άρθρου 37(5) για τη δημοσίευση των προαγωγών δεν αποτελεί συστατικό στοιχείο της πράξης της προαγωγής, αλλά το μέσο για την πληροφόρηση του δημοσίου για τη στελέχωση της Δημόσιας Υπηρεσίας.
Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Σιάμπου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1992) 4 Α.Α.Δ. 1759,
Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου (1994) 3 Α.Α.Δ. 574,
Δημοκρατία v. Αναστασιάδου-Vantieghem (1995) 3 Α.Α.Δ. 119,
Αργύρη ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 845,
Δημοκρατία ν. Πιπερίδη κ.ά. (1995) 3 Α.Α.Δ. 21.
Προσφυγές.
Προσφυγές εναντίον του διορισμού του ενδιαφερομένου μέρους στη θέση Ανώτερου Λειτουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές στις Υποθέσεις Αρ. 935/93 και 957/93.
Α. Αλεξάνδρου για Τ. Παπαδόπουλο, για την Αιτήτρια στην Υπόθεση Αρ. 1013/93.
Α. Κωνσταντίνου, για τον Αιτητή στην Υπόθεση Αρ. 17/94.
Α. Βασιλειάδης, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ'ων η αίτηση.
Ι. Νικολάου, για το Ενδιαφερόμενο μέρος Π. Σταύρου.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Οι αιτητές στις Προσφυγές Αρ. 935/93, 957/93 και 17/94 και η αιτήτρια στην Προσφυγή Αρ. 1013/93 καθώς και το ενδιαφερόμενο πρόσωπο ήταν υποψήφιοι για την πλήρωση της θέσης του Ανώτερου Λειτουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας. Περιλαμβάνονταν μεταξύ των 14 υποψηφίων που η Συμβουλευτική Επιτροπή έκρινε προσοντούχους για διορισμό ή προαγωγή στην επίμαχη θέση.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή υπέβαλε τους υποψηφίους σ προφορική εξέταση. Η απόδοση των πέντε υποψηφίων που μας ενδιαφέρουν αξιολογήθηκε ως εξής:-
Χρίστος Σολομωνίδης (Προσφ. Αρ. 935/93) -"πάρα πολύ καλή"
Λεόντιος Περικλέους (Προσφ. Αρ. 957/93) - "
Χαράλαμπος Χαραλάμπους (Προσφ. Αρ. 17/94) - "
Φρόσω Χατζηλούκα (Προσφ. Αρ. 1013/93) - "πολύ καλή"
Παναγιώτης Σταύρου (ενδιαφερόμενο μέρος) --
Οι λόγοι για την κατάληξη αυτή δεν παρέχονται.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή σύστησε για διορισμό τους τρεις αιτητές και τέταρτη υποψήφια, της οποίας ή απόδοση στην προφορική εξέταση, επίσης, αξιολογήθηκε ως "πάρα πολύ καλή".
Μετά από παραστάσεις της αιτήτριας στην Προσφυγή Αρ. 1013/93 και του ενδιαφερομένου προσώπου, η Ε.Δ.Υ, αποφάσισε ότι εδικαιολογείτο η συμπερίληψη και εκείνων στον τελικό κατάλογο των υποψηφίων, μεταξύ των οποίων περιορίστηκε η επιλογή.
Και η Ε.Δ.Υ, υπέβαλε τους υποψηφίους σε προφορική εξέταση, τα αποτελέσματα της οποίας αξιολογήθηκαν, τόσον από το Σώμα, όσο και από τον Προϊστάμενο του Τμήματος (τον κ. Γεώργιο Μυτίδη, Διευθυντή της Υπηρεσίας Ελέγχου Τιμών και Προστασίας Καταναλωτών, ο οποίος αναπλήρωσε το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου, που, λόγω κωλύματος, δεν έλαβε μέρος στη διαδικασία επιλογής). Η αξιολόγηση του Προϊσταμένου του Τμήματος συμπίπτει με εκείνη της Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Η αξιολόγηση της Ε.Δ.Υ. διαφέρει. Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο αξιολογήθηκε ως "εξαίρετος", ο αιτητής στην Προσφυγή Αρ. 957/93 "πάρα πολύ καλός" και οι υπόλοιποι τρεις ως "πολύ καλοί".
Ο Προϊστάμενος του Τμήματος υπέβαλε σύσταση για την προαγωγή του Λ. Περικλέους, του αιτητή στην Προσφυγή Αρ. 957/93. Η Ε.Δ.Υ, έκρινε ότι η σύσταση ερχόταν σε σύγκρουση με τα υπηρεσιακά στοιχεία των υποψηφίων, ιδιαίτερα, εκείνα του κ. Περικλέους και του ενδιαφερομένου προσώπου, ώστε να δικαιολογείται απόκλιση από αυτή. Αφετέρου, η αξιολόγηση του Προϊσταμένου για την απόδοση των υποψηφίων στην προφορική εξέταση κρίθηκε εσφαλμένη υπό το φως της αξιολόγησης της Ε.Δ.Υ. Με άλλα λόγια, η αξιολόγηση της Ε.Δ.Υ, χρησιμοποιήθηκε ως μέτρο για την κρίση της αξιολόγησης του Προϊσταμένου του Τμήματος. Αυτό αποτελεί σφάλμα. Η αξιολόγηση του Προϊσταμένου συνιστά στοιχείο κρίσεως, το οποίο αξιολογείται μαζί με τα άλλα στοιχεία του φακέλου για τον προσδιορισμό του καταλληλότερου υποψηφίου για προαγωγή. Η αποτίμησή του, όπως και των άλλων στοιχείων, ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της Ε.Δ.Υ. Η αξιολόγηση της προφορικής εξέτασης από τον Προϊστάμενο αποτελεί αυτοτελές στοιχείο, η σημασία του οποίου δε συναρτάται με οποιοδήποτε εύρημα της Ε.Δ.Υ, ως προς την ορθότητά του.
Η διαπίστωση της Ε.Δ.Υ, ότι η σύσταση του Προϊσταμένου αντιμάχεται τα υπηρεσιακά στοιχεία του κ. Περικλέους και του ενδιαφερομένου προσώπου, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Διερεύνηση των υπηρεσιακών στοιχείων των δύο υποψηφίων φέρει τον κ. Περικλέους να υπερτερεί, έστω οριακά, του ενδιαφερομένου προσώπου, στον τομέα της αξίας, όπως αυτή κατοπτρίζεται στις Υπηρεσιακές τους Εκθέσεις. Όχι μόνο η υπηρεσία του το 1990 αξιολογείται ως καλύτερη, αλλά και γενικά τα στοιχεία του φακέλου φέρουν τον κ. Περικλέους να υπερτερεί του ενδιαφερομένου προσώπου σε αξία.
Η συνεκδίκαση των υποθέσεων δεν εξομοιώνει τα επίδικα θέματα των προσφυγών. Το επισφαλές των λόγων για την παρέ-κλιση από τη σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος προοιωνίζει την ακύρωση της απόφασης. Ο λόγος αυτός επιμετρά ως λόγος ακύρωσης μόνο στην περίπτωση του κ. Περικλέους (βλ. Σιάμπου και Άλλοι ν. Δημοκρατίας (1992) 4 Α.Α.Δ. 1759).
Διαπιστώνονται, όμως, και άλλοι λόγοι οι οποίοι δικαιολογούν την ακύρωση της απόφασης, που επενεργούν υπέρ των αιτητών σ' όλες τις προσφυγές. Η αξιολόγηση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση, τόσον από τη Συμβουλευτική Επιτροπή, όσον και από την Ε.Δ.Υ., είναι ελαττωματική, γιατί παραβιάζει τις διατάξεις του Άρθρου 34(10) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990, (Ν. 1/90), οι οποίες επιβάλλουν την αιτιολόγηση της αξιολόγησης (βλ. Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου (1994) 3 Α.Α.Δ. 574· Δημοκρατία ν. Αναστασιάδου Vantieghem (1995) 3 Α.Α.Δ. 119).
Όπως είχα την ευκαιρία να επισημάνω, η αιτιολόγηση αποβλέπει στην εξειδίκευση των λόγων που δικαιολογούν τη συγκεκριμένη αξιολόγηση, σε αντιδιαστολή με διαζευκτικές επιλογές (βλ. Αργύρη ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 845). Η αξιολόγηση των υποψηφίων με λεκτικούς χαρακτηρισμούς δεν αποκαλύπτει τίποτε άλλο από το αποτέλεσμα της διαδικασίας κρίσης των υποψηφίων. Ελλείπει η αιτιολογία του αποτελέσματος την οποία απαιτεί ο νόμος. Στην απουσία της, η διαδικασία αξιολόγησης καθίσταται ατελής.
Όλοι οι αιτητές αμφισβήτησαν και το παραδεκτό της υποψηφιότητας του ενδιαφερομένου προσώπου. Είναι η θέση τους ότι δεν κατείχε το προβλεπόμενο από την παράγραφο 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας προσόν. Η παράγραφος 3(2) προβλέπει:-
"(2) Οκταετής τουλάχιστο μεταπτυχιακή πείρα σε θέματα σχετικά με τις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εμπορίου και Βιομηχανίας ή/και σε θέματα εμπορικής/οικονομικής διαχείρισης, ή/και ερευνών/μελετών/προγραμματισμού, από την οποία τρία τουλάχιστον έτη σε υπεύθυνη θέση, σε θέματα που αφορούν τον Έλεγχο Τιμών και Προστασία Καταναλωτών ή/και την ανάπτυξη του εμπορίου ή/και της βιομηχανίας, κατά προτίμηση στο Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας."
Η πείρα η οποία απαιτείται συναρτάται, όπως προκύπτει, με τομείς λειτουργίας του Υπουργείου Εμπορίου και Βιομηχανίας, τον τομέα του εμπορίου, οικονομικής διαχείρισης και εκείνο της προστασίας των καταναλωτών.
Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο υπηρετούσε στο Τμήμα Γεωργίας. Κατείχε τη θέση του Γεωργικού Λειτουργού Α. Όλη η υπηρεσία του ήταν στο Υπουργείο Γεωργίας. Διορίστηκε το 1976 στη θέση Γεωργικού Λειτουργού και μεταγενέστερα στη θέση που κατείχε πριν την προαγωγή του. Η άσκηση των καθηκόντων των θέσεων που κατείχε, όπως προσδιορίζονται στα αντίστοιχα Σχέδια Υπηρεσίας (τα οποία έχουν κατατεθεί), δεν υποδηλώνει, αφ' εαυτής, την κτήση πείρας στους κλάδους που απαιτεί η παράγραφος 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας. Όμως, και τα δύο Σχέδια προνοούσαν την εκτέλεση και οποιωνδήποτε άλλων μη καθοριζομένων στο Σχέδιο Υπηρεσίας καθηκόντων, τα οποία ήθελαν ανατεθεί στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο.
Η θέση των καθ' ων η αίτηση και του ενδιαφερομένου προσώπου είναι ότι ανατέθηκαν στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο και καθήκοντα, καθ' όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του στο Υπουργείο Γεωργίας, τα οποία του παρείχαν τη δυνατότητα να αποκτήσει πείρα στους κλάδους που προβλέπει το Σχέδιο Υπηρεσίας. Αυτό επιμαρτυρείται, υποστηρίζουν, από την πιστοποίηση του κ. Καλημέρα, Διευθυντή του Τμήματος Γεωργίας, της 5ης Ιανουαρίου, 1993, με την οποία βεβαιώνεται ότι είχε ανατεθεί, κατά καιρούς, η εκτέλεση καθηκόντων, η ετοιμασία μελετών και αποστολές, που παρείχαν στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο την ευκαιρία κτήσης πείρας σε θέματα καθορισμού τιμών και εμπορίας γεωργικών προϊόντων. Τα καθήκοντα αυτά του είχαν ανατεθεί στο πλαίσιο και σε συσχετισμό με τα καθήκοντά του ως Γεωργικού Λειτουργού, που είχαν ως κύριο σκοπό την επίβλεψη και προγραμματισμό της γεωργικής παραγωγής.
Η έκταση της πείρας που κτήθηκε στα θέματα που του ανατέθηκαν δεν καθορίζεται στην επιστολή της 5ης Ιανουαρίου, 1993, ούτε το μέρος του χρόνου που απορροφούσε η εκτέλεσή τους. Εφόσον τα καθήκοντα των θέσεων που κατείχε στο Υπουργείο Γεωργίας δεν επιμαρτυρούν, αφ' εαυτών, την κτήση της προβλεπόμενης πείρας από την παράγραφο 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας, είναι πρόδηλο ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο θεωρήθηκε ότι πληροί τα προσόντα του Σχεδίου Υπηρεσίας ως εκ του λόγου των πρόσθετων καθηκόντων που του ανατέθηκαν, όπως αυτά καθορίζονται στην επιστολή της 5ης Ιανουαρίου, 1993.
Το περιεχόμενο της επιστολής της 5ης Ιανουαρίου, 1993, δεν είναι συμπερασματικό, ούτε για τη φύση και έκταση της πείρας που κτήθηκε, ούτε για τη χρονική διάρκειά της. Επίσης, τα στοιχεία του φακέλου δε ρίπτουν πρόσθετο φως στο θέμα. Οι διαπιστώσεις αυτές καθιστούν την έρευνα για τα προσόντα του αιτητή ατελή, που συνιστά πρόσθετο λόγο για την ακύρωση της απόφασης. Οι διαπιστώσεις αυτές καθιστούν επισφαλές και το εύρημα ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο κατείχε το πρόσθετο προσόν που προβλέπεται από την παράγραφο 3(5) του Σχεδίου Υπηρεσίας.
Εν όψει της κατάληξης στην οποία έχω αχθεί, δε θα ασχοληθώ με άλλους λόγους οι οποίοι έχουν προβληθεί για την ακύρωση της πράξης, που περιλαμβάνουν την πλημμελή σύνθεση της Ε.Δ.Υ., εξαιτίας της μη συμμετοχής ενός των Μελών του Σώματος στο πρώτο στάδιο της διαδικασίας για την πλήρωση της θέσης. Επίσης, δε θα μας απασχολήσει ο ισχυρισμός ότι δόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στην προφορική εξέταση, εφόσον η αξιολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων κρίνεται ουσιωδώς παράτυπη, για τους λόγους που έχουμε εξηγήσει.
Τέλος, η εισήγηση των καθ' ων η αίτηση και του ενδιαφερομένου προσώπου ότι οι Προσφυγές Αρ. 935/93, 957/93 και 1013/93 είναι ανυπόστατες εξαιτίας της άσκησής τους πριν την τελείωση της πράξης που προσβάλλεται, με τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, κρίνεται ανεδαφική. Σύμφωνα με το Άρθρο 37(4), η προαγωγή συντελείται μετά την αποδοχή της προσφοράς της θέσης και τη γνωστοποίηση της ημερομηνίας από την οποία αυτή άρχεται. Η πρόνοια του Άρθρου 37(5) για τη δημοσίευση των προαγωγών δεν αποτελεί συστατικό στοιχείο της πράξης της προαγωγής, αλλά το μέσο για την πληροφόρηση του δημοσίου για τη στελέχωση της Δημόσιας Υπηρεσίας (βλ., μεταξύ άλλων, Δημοκρατία ν. Πιπερίδη και Άλλων (1995) 3 Α.Α.Δ. 21).
Για τους λόγους που εξηγούνται στην απόφαση, η κάθε μια από τις προσφυγές επιτυγχάνει με έξοδα.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται σε κάθε μια από τις τέσσερις προσφυγές, βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα.