|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ξυδιάς & άλλος ν. Αστυνομίας (1993) 2 ΑΑΔ 174
Xατζημηνάς Aνδρέας ν. Δημοκρατίας (Yπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων) και Άλλου (1993) 4 ΑΑΔ 2798
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(1994) 4 ΑΑΔ 1877
14 Σεπτεμβρίου, 1994
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΙΕΡΙΔΗΣ,
Αιτητής,
v.
ΔHMOKPATIAΣ THΣ ΚΥΠΡOY ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 431/93)
Μηχανοκίνητα Οχήματα ― Οι περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Κανονισμοί του 1984 (ΚΔΠ 66/84) ― Κανονισμός 9(1)(β)(ιι) ― Ακύρωση εγγραφής οχήματος ― Είναι ultra vires του εξουσιοδοτικού Περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Νόμου (Ν. 86/72) ― Το Άρθρο 5(1)(α) του Νόμου καθορίζει τους σκοπούς για τους οποίους το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί να εκδίδει Κανονισμούς ― Η ακύρωση της εγγραφής οχημάτων δεν περιλαμβάνεται σε αυτούς τους σκοπούς ― Άκυρη η διοικητική απόφαση που λήφθηκε βάσει του Καν. 9(1)(β)(ιι).
Ένας από τους λόγους ακύρωσης που πρόβαλε ο αιτητής προσβάλλοντας την απόφαση των καθ' ων η αίτηση να ακυρώσουν την εγγραφή του οχήματός του με Aρ. YQ721, ήταν ότι οι επίδικοι Κανονισμοί ήταν ultra vires του εξουσιοδοτικού Περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Νόμου (Ν.86/72).
Το Ανώτατο Δικαστήριο ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Το θέμα που εγείρεται στην προκειμένη περίπτωση αφορά αποκλειστικά την ακύρωση εγγραφής οχήματος που έχει ήδη συντελεστεί. Τέτοια εξουσία δεν παρέχεται από το Άρθρο 5(1)(α) του Νόμου για τους λόγους που αναφέρει ο Κωνσταντινίδης Δ. στις σελίδες 2801-2804 της απόφασής του στην υπόθεση Χ"Μηνάς. Παρόλον που η υπόθεση Χ" Μηνάς αναφέρεται στον Καν. 9(1)(β)(ι) και (ιιι) ενώ στην προκειμένη περίπτωση σχετικός είναι ο Καν. 9(1)(β)(ιι), εντούτοις και στις τρεις περιπτώσεις πρόκειται περί ακύρωσης εγγραφής ανεξάρτητα από το αν η εγγραφή ακυρούται λόγω καταστροφής του οχήματος ή επειδή αυτό καθίσταται ακατάλληλο για οδική χρήση ή λόγω αλλαγών στο αμάξωμα, πλαίσιο κ.λ.π. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι δεν παρέχεται εξουσιοδότηση από το Άρθρο 5(1)(α) για έκδοση Κανονισμών που να προνοούν για ακύρωση εγγραφής οχήματος όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις των αδειών μηχανοκινήτων οχημάτων. Ούτε η πρόνοια του Άρθρου 5(1)(ιθ) μπορεί να θεωρηθεί ότι παρέχει την απαιτούμενη νομική κάλυψη για έκδοση κανονισμών σχετικών με το θέμα. Η παρούσα υπόθεση δεν διαφοροποιείται από την Χ" Μηνάς (πιο πάνω) η οποία και υιοθετείται.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους το Δικαστήριο κρίνει ότι ο Καν. 9 (1)(β)(ιι) είναι ultra vires του εξουσιοδοτικού Νόμου. Η επίδικη απόφαση που εκδόθηκε σύμφωνα με τον εν λόγω Κανονισμό καθίσταται άκυρη.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Χατζημηνάς v. Δημοκρατίας (1993) 4 Α.Α.Δ. 2798.
Ξυδιάς κ.ά. v. Αστυνομία (1993) 2 Α.Α.Δ. 174.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία ακυρώθηκε η εγγραφή του οχήματος του αιτητή με αρ. εγγραφής YQ 721.
Μ. Κυπριανίδου, για τον Aιτητή.
Α. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Kαθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
APTEMHΣ, Δ.: Ο αιτητής με την παρούσα προσφυγή ζητά την ακύρωση της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία ακυρώθηκε η εγγραφή του οχήματός του με αρ. YQ 721.
Το πιο πάνω όχημα είχε εισαχθεί στην Κύπρο ως μεταχειρισμένο και ο αιτητής υπέβαλε στις 18.1.93 αίτηση με την οποία ζητούσε άδεια για αντικατάσταση της μηχανής του από βενζικοκίνητη σε πετρελαιοκίνητη.
Στις 21.1.93 οι καθ' ων η αίτηση πληροφόρησαν τον αιτητή ότι η αίτησή του εγκρίθηκε νοουμένου ότι θα ικανοποιούντο ορισμένες προϋποθέσεις που αναφέρονταν στην επιστολή της έγκρισης (Τεκμήριο "Α" στη γραπτή αγόρευση του αιτητή). Η άδεια αντικατάστασης ίσχυε μέχρι 20.2.93.
Κατά τη διαδικασία αλλαγής της μηχανής διαπιστώθηκε από Τεχνικούς του Επαρχιακού Κέντρου Επιθεωρήσεως Μηχανοκινήτων Οχημάτων ότι ο αριθμός πλαισίου του αυτοκινήτου ήταν επιτόπια χαραγμένος. Στη συνέχεια το όχημα οδηγήθηκε στους αντιπροσώπους των κατασκευαστών στην Κύπρο για εξέταση της γνησιότητας του αριθμού πλαισίου. Ο Τεχνικός Διευθυντής των αντιπροσώπων πληροφόρησε τον Αναπληρωτή Διευθυντή του Τμήματος Οδικών Μεταφορών ότι μέρος της λαμαρίνας που φέρει τον αριθμό πλαισίου ήταν αλλαγμένο και ότι ο αριθμός πλαισίου είχε χαραχθεί ξανά.
Οι καθ' ων η αίτηση με επιστολή τους ημερ. 8.3.93 πληροφόρησαν τον αιτητή ότι η εγγραφή του οχήματος ακυρώθηκε. Το περιεχόμενο της πιό πάνω επιστολής που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής έχει ως εξής:
"Σχετικά με το πιο πάνω όχημα που ελέγχθηκε στο συνεργείο σας από τεχνικούς του Κέντρου Επιθεώρησης Μηχανοκινήτων Οχημάτων Λευκωσίας μετά από αίτησή σας για αλλαγή μηχανής επιθυμώ να σας πληροφορήσω τα ακόλουθα.
2. Κατά την επιθεώρηση διαπιστώθηκε ότι επενέχθη αλλαγή στο αμάξωμα του οχήματος κατά παράβαση του Κανονισμού 55(1) των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Κανονισμών 66/84.
3. Συνεπώς με βάση τις εξουσίες που μου παρέχονται από τις πρόνοιες των Καν.9(1)(β)(ιι) και 55(1) των ως άνω Κανονισμών ακυρώνω την εγγραφή του πιο πάνω οχήματος."
Σύμφωνα τον Καν. 9(1)(β)(ιι) των περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Κανονισμών του 1984, "η εγγραφή μηχανοκινήτου οχήματος ακυρούται υπό του Εφόρου εφόσον ο 'Εφορος ήθελε πεισθή ότι επενέχθη οιαδήποτε αλλαγή κατά παράβασιν του Κανονισμού 55(1)."
Ο Καν. 55(1) προνοεί τα ακόλουθα:
"Απαγορεύεται η αλλαγή, μετατροπή η προσαρμογή της μηχανής ή του συστήματος οδηγήσεως ή πεδήσεως ή του κορμού κινητήρος ή του πλαισίου ή του αμαξώματος εγγεγραμμένου μηχανοκινήτου οχήματος ή οιαδήποτε αλλαγή, μετατροπή ή προσαρμογή επηρεάζουσα τας διαστάσεις ή το βάρος τοιούτου οχήματος, ή οιαδήποτε αλλαγή, προσαρμογή ή μετατροπή, συμπεριλαμβανομένης και της προσθήκης καθίσματος ή υαλοπινάκων εις τας πλευράς του οχήματος, ως εκ της οποίας μετατρέπεται το όχημα εις άλλον τύπον ή κατηγορίαν οχήματος, εκτός εάν τηρουμένων των διατάξεων του Κανονισμού 76 και υπό την επιφύλαξιν ότι θα καταβληθούν οι αναλογούντες εις τον νέον τύπον ή κατηγορίαν οχήματος δασμοί και φόροι δυνάμει των εκάστοτε εν ισχύι περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμων, ο Έφορος παράσχη επί τούτω άδειαν και τηρηθώσιν οι εκάστοτε υπ' αυτού επιβαλλόμενοι όροι. Εάν επενεχθή αλλαγή, προσαρμογή ή μετατροπή κατά παράβασιν της παρούσης παραγράφου ή κατά παράβασιν όρου τεθέντος εις την παρασχεθείσαν υπό του Εφόρου άδειαν, η εγγραφή του οχήματος ακυρούται, προσέτι δε η άδεια κυκλοφορίας του οχήματος καθίσταται άκυρος και επιστρέφεται εις τον Έφορον ομού μετά του πιστοποιητικού καταλληλότητος του οχήματος."
O δικηγόρος του αιτητή πρόβαλε τους εξής λόγους για ακύρωση της επίδικης απόφασης:
(1) Η επίδικη απόφαση ελήφθη με πλάνη περί τα πράγματα γιατί ακόμα κι αν γίνει δεκτό ότι επενέχθη αλλαγή στο αμάξωμα του οχήματος η αλλαγή δεν επηρέασε τις διαστάσεις ή το βάρος του και/ή δεν το μετέτρεψε σε όχημα άλλου τύπου ή κατηγορίας όπως προνοεί ο Καν.55(1).
(2) Η αιτιολογία η οποία στηρίζει την προσβαλλόμενη απόφαση είναι αόριστη ή πλημμελής επειδή απλώς επαναλαμβάνει τις διατάξεις των Κανονισμών πάνω στις οποίες στηρίχθηκαν οι καθ' ων η αίτηση για να ακυρώσουν την εγγραφή του οχήματος.
(3) Η πράξη και/ή απόφαση ελήφθη υπό συνθήκας που ισοδυναμούσαν με υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσία.
(4) Οι επίδικοι Κανονισμοί είναι ultra vires του εξουσιοδοτικού Νόμου (Νόμος 86/72). Το άρθρο 5(1)(α) του Νόμου καθορίζει τους σκοπούς για τους οποίους δύναται το Υπουργικό Συμβούλιο να εκδίδει Κανονισμούς και η ακύρωση της εγγραφής οχημάτων δεν περιλαμβάνεται σ' αυτούς.
Θα ασχοληθώ πρώτα με τον ισχυρισμό για ultra vires των επιδίκων κανονισμών. Η απάντηση του δικηγόρου των καθ' ων η αίτηση στον ισχυρισμό αυτό είναι ότι θα μπορούσε εκ πρώτης όψεως να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι η εγγραφή ενός οχήματος δεν είναι δυνατό να ακυρωθεί. Τούτο όμως δεν φαίνεται να είναι ο σκοπός του νομοθέτη, συνέχισε, γιατί αν έτσι είχαν τα πράγματα, τότε θα ήταν δυνατό από ένα ολοσχερώς κατεστραμμένο αυτοκίνητο να ξαναχτισθεί ένα εντελώς καινούργιο με την ολοκληρωτική και ανεξέλεγκτη αντικατάσταση του πλαισίου του. Ο κος Μαππουρίδης είπε επίσης ότι η ακύρωση της εγγραφής εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 5 (ι)(ιθ) του Νόμου 86/72 που προνοεί ότι το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να εκδώσει Κανονισμούς "ίνα καθορίση παν ότι δυνάμει του παρόντος Νόμου χρήζει ή είναι δεκτικόν καθορισμού".
Το άρθρο 5(1)(α) του Νόμου έχει ως εξής:
"5(1) Το Υπουργικό Συμβούλιον δύναται να εκδώση Κανονισμούς δ' άπαντας ή τινας των ακολούθων σκοπών:
(α) Ίνα ρυθμίση, τη καταβολή των τελών των εκτιθεμένων εν Μέρει Ι του συνημμένου τω παρόντι Νόμω Παραρτήματος, την εις κατηγορίας κατάταξιν, την εγγραφήν και παροχήν αδειών εις μηχανοκίνητα οχήματα και ρυμουλκούμενα τοιαύτα, την έκθεσιν, προσκόμισιν, αναστολήν, ακύρωσιν και επιστροφήν τοιούτων αδειών, προς τούτοις δε εξαιρή της προς καταβολήν τελών υποχρεώσεως, αναφορικώς προς την εγγραφήν ή την λήψιν αδείας, οιανδήποτε κατηγορίαν μηχανοκινήτων οχημάτων".
Στην υπόθεση Ανδρέας Χ" Μηνάς ν. Δημοκρατίας (1993) 4 Α.Α.Δ. 2798 στην οποία παραπέμφθηκα, ο Κωνσταντινίδης Δ. αποφάσισε ότι ο Καν. 9(1)(β)(i) και (iii) που προνοεί για ακύρωση της εγγραφής οχήματος σε περιπτώσεις καταστροφής του ή σε περιπτώσεις όπου τούτο καθίσταται μονίμως ακατάλληλο προς οδική χρήση, βρίσκεται έξω από την εξουσιοδότηση του Νόμου.
Ο δικηγόρος του αιτητή ισχυρίστηκε ότι με το ίδιο σκεπτικό και ο Καν. 9(1)(β)(ii) πρέπει να κηρυχθεί ultra vires. Αντίθετα, ο κος Μαππουρίδης εισηγήθηκε ότι η παρούσα υπόθεση διαφοροποιείται από την απόφαση Χ"Μηνάς (πιο πάνω) γιατί ο κανονισμός που ισχύει στην παρούσα περίπτωση εμπίπτει στους κανονισμούς εκείνους που επιβάλλουν ευλόγους περιορισμούς χάρη της δημόσιας ασφάλειας όπως αποφασίστηκε στην υπόθεση Γιαννάκης Ξυδιάς και Άλλος ν. Αστυνομίας (1993) 2 Α.Α.Δ. 174. Η απόφαση της Ολομέλειας στην Γιαννάκης Ξυδιάς (πιό πάνω) διαφοροποιείται από την προκειμένη περίπτωση. Σ' αυτήν αποφασίστηκε ότι ο Καν. 4(2)(α)(iii) που απαγορεύει την εγγραφή λεωφορείων ηλικίας πέραν των τριών ετών δεν είναι ultra vires του Νόμου, αφού συνιστούσε λογικό περιορισμό χάριν της επίτευξης του σκοπού της ασφάλειας της κυκλοφορίας οχημάτων που καλυπτόταν από την εξουσία για ρύθμιση της εγγραφής. Όμως το θέμα που εγείρεται στην προκειμένη περίπτωση είναι διαφορετικό και αφορά αποκλειστικά την ακύρωση εγγραφής οχήματος που έχει ήδη συντελεστεί. Τέτοια εξουσία δεν παρέχεται από το άρθρο 5(1)(α) του Νόμου για τους λόγους που αναφέρει ο Κωνσταντινίδης Δ. στις σελίδες 2801-2804 της απόφασής του στην υπόθεση Χ" Μηνάς (πιο πάνω). Παρόλον που η υπόθεση Χ" Μηνάς αναφέρεται στον Καν. 9(1)(β)(i) και (iii) ενώ στην προκειμένη περίπτωση σχετικός είναι ο Καν. 9(1)(β)(ii), εντούτοις και στις τρεις περιπτώσεις πρόκειται περί ακύρωσης εγγραφής ανεξάρτητα από το αν η εγγραφή ακυρούται λόγω καταστροφής του οχήματος ή επειδή αυτό καθίσταται ακατάλληλοι για οδική χρήση ή λόγω αλλαγών στο αμάξωμα, πλαίσιο κ.λ.π. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι δεν παρέχεται εξουσιοδότηση από το άρθρο 5(1)(α) για έκδοση κανονισμών που να προνοούν για ακύρωση εγγραφής οχήματος όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις των αδειών μηχανοκινήτων οχημάτων. Ούτε η πρόνοια του άρθρου 5(1)(ιθ) μπορεί να θεωρηθεί ότι παρέχει την απαιτούμενη νομική κάλυψη για έκδοση κανονισμών σχετικών με το θέμα. Καταλήγοντας βρίσκω ότι η παρούσα υπόθεση δεν διαφοροποιείται από την Χ"Μηνάς (πιο πάνω) την οποία και υιοθετώ.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους κρίνω ότι ο Καν.9(1)(β)(ii) είναι ultra vires του εξουσιοδοτικού Νόμου. Η επίδικη απόφαση που εκδόθηκε σύμφωνα με τον εν λόγω κανονισμό καθίσταται άκυρη. Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Τα έξοδα επιδικάζονται υπέρ του αιτητή.
H�προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ του αιτητή.