Μυλωνάς Χαράλαμπος ν. Δημοκρατίας και/ή Άλλης (1994) 4 ΑΑΔ 1203

Ερμηνεία ― Ερμηνεία Νόμου ― Ο περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμος του 1972, (Ν.90/72) ― Άρθρο 26(1) (όπως αντικαταστάθηκε με το Άρθρο 5 του Ν.7/90) σε συνδυασμό με τον Κανονισμό 6(1)(β) των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Αιτήσεις και Ιεραρχικές Προσφυγές) Κανονισμών του 1990, (Κ.Δ.Π. 55/90) ― Περιεχόμενο ρυθμίσεως και εφαρμογή στην κριθείσα περίπτωση απόρριψης αιτήσεως αναφορικά προς προνόμιο λατομείο ― Ο όρος "ουσιώδης παράγοντας".

Διοικητικό Δίκαιο ― Διοικητική Πράξη ― Αιτιολογία ― Η υποχρέωση για αιτιολογία δεν είναι τόσο αυστηρή στις περιπτώσεις που η διοίκηση ενεργεί με ευρεία διακριτική εξουσία.

Ο αιτητής με την προσφυγή ζήτησε:

"1. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση του καθ' ου η αίτηση ημερ. 14.5.92 με την οποίαν απέρριψε και/ή δεν έκρινε την από 3.2.92 αίτηση του αιτητή για παραχώρηση προνομίου λατομείου στο χωριό Μιτσερό είναι άκυρη, παράνομη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα."

Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:

1. Σύμφωνα με το Άρθρο 26(1) του Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου (Ν.90/72) η Πολεοδομική Αρχή κατά την λήψη της απόφασης για χορήγηση ή μη πολεοδομικής άδειας λαμβάνει υπόψη τις πρόνοιες του εφαρμοστέου στην περίπτωση σχεδίου αναπτύξεως καθώς και οποιοδήποτε άλλο ουσιώδη παράγοντα. Επίσης σύμφωνα με το Καν. 6(1)(β) των Περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Αιτήσεις και Ιεραρχικές Προσφυγές) Κανονισμών του 1990 (ΚΔΠ 55/90) έχει υποχρέωση να συμβουλεύεται τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Μεταλλείων. Το εφαρμοστέο στην περίπτωση σχέδιο είναι η Λατομική Ζώνη Μιτσερού όπως καθορίστηκε από την σχετική Δήλωση Πολιτικής. Από τις σχετικές νομοθετικές πρόνοιες, είναι καθαρό, ότι ο προσδιορισμός των ουσιωδών παραγόντων που επηρεάζουν τη λήψη πολεοδομικής απόφασης επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια της Πολεοδομικής Αρχής. Στην υπό εξέταση περίπτωση η Πολεοδομική Αρχή ζήτησε και πήρε τις απόψεις των αρμοδίων εκείνων Τμημάτων που κατά την άποψή της θα συνιστούσαν "ουσιώδεις παράγοντες" και που θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη προτού καταλήξει στην απόφασή της. Από την αξιολόγηση των ενώπιόν της στοιχείων η Πολεοδομική Αρχή έκρινε ότι οι απόψεις του Τμήματος Γεωλογικής Επισκοπήσεως και της Υπηρεσίας Μεταλλείων συνηγορούσαν υπέρ της απόρριψης της αίτησης για πολεοδομική άδεια, και το γεγονός αυτό συνιστά και την αιτιολογία της επίδικης απόφασης.

2. Το γεγονός ότι το σχέδιο ανάπτυξης στην προκειμένη περίπτωση ήταν καθορισμένη λατομική ζώνη δεν εξυπακούει και την αυτόματη χορήγηση πολεοδομικής άδειας αναφορικά με οποιοδήποτε τεμάχιο που βρίσκεται εντός της ζώνης χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οποιαδήποτε άλλα στοιχεία. Η ύπαρξη υφιστάμενων λατομείων συνιστά ένα από τους "ουσιώδεις παράγοντες" που λαμβάνονται υπόψη προτού ληφθεί οποιαδήποτε πολεοδομική απόφαση.

3. Η υποχρέωση για αιτιολογία δεν είναι τόσο αυστηρή στις περιπτώσεις εκείνες όπου η διοίκηση ενεργεί κάτω από ευρεία διακριτική εξουσία.

Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.

Αναφερόμενη υπόθεση:

Tekkis a.o. v. Republic (1982) 3 C.L.R. 680.

Προσφυγή.

Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 14.5.92, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση του αιτητή ημερομηνίας 3.2.92, για παραχώρηση προνομίου λατομείου στο χωριό Μιτσερό.

Α.Σ. Αγγελίδης, για τον Aιτητή.

Γ. Γιωργαλλής, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Kαθ' ων η αίτηση.

Cur. adv. vult.

APTEMHΣ, Δ.: Ο αιτητής με την παρούσα προσφυγή ζητά την ακόλουθη θεραπεία:

Ο αιτητής υπέβαλε στις 3.2.92 στην Πολεοδομική Αρχή που στην περίπτωση αυτή είναι ο Επαρχιακός Λειτουργός Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως Λευκωσίας, αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας σχετικά με τη λειτουργία λατομείου στην περιοχή του χωριού Μιτσερού. Στο σημείο αυτό αναφέρω ότι η αίτηση αφορούσε παραχώρηση πολεοδομικής άδειας και όχι παραχώρηση προνομίου λατομείου, όπως αναφέρεται στο αιτητικό προφανώς από παραδρομή. Η περιοχή στην οποία αναφέρεται η αίτηση βρίσκεται εντός της Λατομικής Ζώνης Μιτσερού όπως καθορίστηκε με τη Δήλωση Πολιτικής που δημοσιεύθηκε την 1.12.1990 στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας αρ. 2560 (Α.Δ.Π. 1934-1938/90). Η Πολεοδομική Αρχή αφού ζήτησε τις απόψεις διαφόρων Κυβερνητικών Τμημάτων (Έπαρχος, Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, Υπηρεσία Περιβάλλοντος Υπουργείου Γεωργίας, Τμήμα Γεωλικής Επισκοπήσεως και Υπηρεσία Μεταλλείων) απέρριψε την αίτηση και απέστειλε στον αιτητή τη Γνωστοποίηση Αρνήσεως Χορηγήσεως Πολεοδομικής Άδειας ημερ. 14.5.92. Οι λόγοι αρνήσεως χορηγήσεως άδειας όπως αυτοί εκτίθενται στη Γνωστοποίηση είναι οι εξής:

"Ο Διευθυντής του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης και ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Μεταλλείων ενίστανται στην έκδοση της αιτούμενης άδειας. Οι ενστάσεις αυτές λήφθηκαν από την Πολεοδομική Αρχή σαν ουσιώδεις παράγοντες με βάση το άρθρο 26 του Νόμου 90/72.

Η έκταση του αιτούμενου προνομίου καλύπτεται από Μεταλλευτική Μίσθωση της Ελληνικής Μεταλλευτικής Εταιρείας Λτδ."

Οι απόψεις των διαφόρων αρμοδίων Υπηρεσιών/Τμημάτων σχετικά με την αιτούμενη ανάπτυξη συνοψίζονται στα ακόλουθα:

"(α) Η Επαρχιακή Διοίκηση Λευκωσίας εισηγείται την έγκριση της άδειας, διότι η αίτηση αφορά περιοχή που βρίσκεται σε Λατομική Ζώνη και δεν αναμένεται να επηρεαστούν απ' αυτή κατοικίες, φυτείες ή πηγές υδατοπρομήθειας. Εισηγείται επίσης να ληφθούν οι απόψεις της Υπηρεσίας Μεταλλείων καθότι το ζητούμενο τεμάχιο βρίσκεται κοντά στις εγκαταστάσεις της Ελληνικής Μεταλλευτικής Εταιρείας (Ε.Μ.Ε), η οποία ισχυρίζεται ότι με την παραχώρηση της άδειας θα επηρεάζεται η λειτουργία των εγκαταστάσεών της. (Παράρτημα "Β" στην Ένσταση).

(β) Το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων δεν φέρει ένσταση διότι δεν αναμένεται να επηρεαστούν οποιεσδήποτε εγκαταστάσεις υδρευτικών ή αρδευτικών έργων, αλλά εισηγείται όπως ληφθούν οι απόψεις της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος καθώς επίσης και της Υπηρεσίας Μεταλλείων. (Παράρτημα "Γ").

(γ) Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος δεν φέρει κατ' αρχή ένσταση παρόλον που αναφέρει ότι στην αίτηση υπάρχουν ορισμένες ανακρίβειες και λανθασμένες εκτιμήσεις (Παράρτημα "Ε").

(δ) Η Ε.Μ.Ε. της οποίας επίσης ζητήθηκαν οι απόψεις φέρει ένσταση σε τυχόν έκδοση νέου προνομίου λατομείου στην περιοχή καθότι όπως αναφέρει θα εμποδίζεται η εύρυθμη διεξαγωγή των εργασιών της (Παράρτημα "Α").

(ε) Το Τμήμα Γεωλογικής Επισκοπήσεως έφερε ένσταση στην παραχώρηση πολεοδομικής άδειας για τους πιό κάτω λόγους (Παράρτημα "Δ"):

"1. Η αιτούμενη περιοχή συνορεύει ή περιλαμβάνει το μοναδικό εργοστάσιο παραγωγής ασβέστη που υπάρχει στη Κύπρο και το οποίο ανήκει στη Ε.Μ.Ε. Λτδ. Δημιουργία λατομείου στην περιοχή θα προκαλέσει αναστάτωση και πιθανόν ζημιές στο εργοστάσιο.

2. Ουδεμία έρευνα έχει γίνει για την καταλληλότητα του πετρώματος για παραγωγή αδρανών υλικών που να ανταποκρίνονται στις Κυπριακές Προδιαγραφές, ούτε και για τις υπάρχουσες εκμεταλλεύσιμες ποσότητες πετρώματος. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι το πάχος του ασβεστολίθου που εμφανίζεται στην περιοχή είναι πολύ μικρό και γενικά τα αποθέματα πολύ περιορισμένα.

3. Η αίτηση περιλαμβάνεται μέσα στη μεταλλευτική μίσθωση Μιτσερού που ανήκει στην Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία Λτδ και τυχόν παραχώρηση πολεοδομικής άδειας θα πρέπει να εξετασθεί σε συνδυασμό με τα δικαιώματα και υποχρεώσεις που απορρέουν από τη μίσθωση."

(στ) Ένσταση στη χορήγηση της άδειας έφερε και η Υπηρεσία Μεταλλείων. Η σχετική επιστολή που στάληκε στον Επαρχιακό Λειτουργό Πολεοδομίας και Οικήσεως (Παράρτημα "Στ") έχει ως εξής:

"Αναφέρομαι στην πιο πάνω αίτηση και σας πληροφορώ ότι στην περιοχή Μιτσερού λειτουργούν 3 λατομεία παραγωγής σπαστών αμμοχαλίκων. Η Υπηρεσία Μεταλλείων δεν ενθαρρύνει τη δημιουργία και άλλων λατομείων στην περιοχή και δε συστήνει την παραχώρηση της εν λόγω Πολεοδομικής Άδειας.

Η αιτούμενη έκταση καλύπτεται από Μεταλλευτική Μίσθωση της Ελληνικής Μεταλλευτικής Εταιρείας Λτδ., γι' αυτό εισηγούμαι όπως ζητηθούν και οι απόψεις της εταιρείας αυτής."

Η υπόθεση διέπεται από το άρθρο 26(1) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 (ο Νόμος) το οποίο καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε με νέο άρθρο (βλ. άρθρο 5 του Ν.7/90) και που προνοεί ότι:

"Για να καταλήξει σε πολεοδομική απόφαση δυνάμει του παρόντος Νόμου, η Πολεοδομική Αρχή λαμβάνει υπόψη τις πρόνοιες του εφαρμοστέου στην περίπτωση σχεδίου αναπτύξεως καθώς και οποιοδήποτε άλλο ουσιώδη παράγοντα."

Σχετικός είναι επίσης ο Καν.6(1)(β) των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Αιτήσεις και Ιεραρχικές Προσφυγές) Κανονισμών του 1990 (Κ.Δ.Π. 55/90) (οι Κανονισμοί) που προνοεί ότι:

"6(1) Η Πολεοδομική Αρχή, προτού χορηγήσει πολεοδομική άδεια, είτε με όρους είτε χωρίς όρους, καθώς και προτού αρνηθεί τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας, θα συμβουλεύεται τις ακόλουθες αρχές ή Τμήματα:

(α) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(β) αν η ανάπτυξη συνίσταται στη ανέγερση οικοδομής μέσα σε περιοχή λατομείου ή μεταλλείου ή στην έκδοση μεταλλευτικής μίσθωσης ή προνομίου λατομείου, εξαιρουμένης της μετατροπής, επέκτασης ή ανοικοδόμησης υφιστάμενης οικοδομής ή της ανέγερσης οικοδομής προσωρινού χαρακτήρα σε περιοχή μεταλλείου ή λατομείου, τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Μεταλλείων."

Eκ μέρους του αιτητή προβλήθηκαν διάφοροι λόγοι για ακύρωση της επίδικης απόφασης οι οποίοι όμως σε τελική ανάλυση περιστρέφονται γύρω από την ανεπάρκεια της αιτιολογίας και την έλλειψη δέουσας έρευνας. Συγκεκριμένα ο δικηγόρος του αιτητή ισχυρίστηκε ότι η Πολεοδομική Αρχή βασίστηκε αποκλειστικά πάνω στις απορριπτικές εισηγήσεις του Τμήματος Γεωλογικής Επισκοπήσεως και της Υπηρεσίας Μεταλλείων χωρίς να σταθμίσει σφαιρικά όλες τις απόψεις που πήρε για το θέμα και που δεν ήταν όλες αρνητικές. Ούτε έχει προβεί σε οποιαδήποτε έρευνα κατά τον κ. Αγγελίδη για να εξακριβώσει το μέγεθος του επηρεασμού των εγκαταστάσεων της Ε.Μ.Ε. και της καταλληλότητας του πετρώματος. Τα πιο πάνω καταλήγει, καταδεικνύουν ότι η Πολεοδομική Αρχή με την άρνηση της παραχωρήσεως της άδειας ενήργησε πέραν των ακραίων ορίων της διακριτικής της ευχέρειας και καθ' υπέρβαση εξουσίας.

Οι πιο πάνω ισχυρισμοί αντικρούστηκαν από το Δικηγόρο της Δημοκρατίας, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι με βάση όλα τα στοιχεία που είχε ενώπιόν της η Πολεοδομική Αρχή που συνιστούσαν "ουσιώδεις παράγοντες" και ήταν απόψεις "ειδικών" ή "εμπειρογνωμόνων", ορθά κατέληξε στην προσβαλλόμενη απόφαση.

Σύμφωνα με το άρθρο 26(1) του Νόμου η Πολεοδομική Αρχή κατά την λήψη της απόφασης για χορήγηση ή μη πολεοδομικής άδειας λαμβάνει υπόψη τις πρόνοιες του εφαρμοστέου στην περίπτωση σχεδίου αναπτύξεως καθώς και οποιοδήποτε άλλο ουσιώδη παράγοντα. Επίσης σύμφωνα με το Καν. 6(1)(β) έχει υποχρέωση να συμβουλεύεται τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Μεταλλείων. Το εφαρμοστέο στην περίπτωση σχέδιο είναι η Λατομική Ζώνη Μιτσερού όπως καθορίστηκε από τη Δήλωση Πολιτικής που αναφέρεται πιο πάνω. Από τις σχετικές νομοθετικές πρόνοιες, είναι κατά την άποψή μου καθαρό, ότι ο προσδιορισμός των ουσιωδών παραγόντων που επηρεάζουν τη λήψη πολεοδομικής απόφασης επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια της Πολεοδομικής Αρχής. Στην υπό εξέταση περίπτωση η Πολεοδομική Αρχή ζήτησε και πήρε τις απόψεις των αρμοδίων εκείνων Τμημάτων που κατά την άποψή της θα συνιστούσαν "ουσιώδεις παράγοντες" και που θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη προτού καταλήξει στην απόφασή της. Από την αξιολόγηση των ενώπιόν της στοιχείων η Πολεοδομική Αρχή έκρινε ότι οι απόψεις του Τμήματος Γεωλογικής Επισκοπήσεως και της Υπηρεσίας Μεταλλείων συνηγορούσαν υπέρ της απόρριψης της αίτησης για πολεοδομική άδεια, και το γεγονός αυτό συνιστά και την αιτιολογία της επίδικης απόφασης.

Δεν συμφωνώ με τον ισχυρισμό ότι η αρμόδια αρχή είχε υποχρέωση να δώσει ειδική αιτιολογία για την παραγνώριση των απόψεων εκείνων που σύστηναν τη χορήγηση της άδειας. Εξ άλλου η κάθε υπηρεσία έκφερε άποψη σε σχέση με τις δικές της αρμοδιότητες. Ειδικότερα, η θετική άποψη του Επάρχου βασίστηκε στο ότι το ζητούμενο τεμάχιο ήταν μέσα σε λατομική ζώνη και δεν υπήρχαν κοντά σπίτια ή φυτείες ή πηγές υδατοπρομήθειας. Όμως η σύσταση για παραχώρηση άδειας έγινε με την προϋπόθεση ότι θα ελαμβάνονταν και οι απόψεις του Τμήματος Μεταλλείων. Συνεπώς δεν ισχύουν εδώ τα όσα ισχυρίστηκε ο δικηγόρος του αιτητή περί υποχρέωσης της αρμόδιας αρχής να αιτιολογήσει ειδικά την απόρριψη αντίθετων απόψεων από εκείνες τις οποίες τελικά υιοθέτησε. Ούτε στοιχειοθετείται κατά την άποψή μου ο ισχυρισμός ότι η απόφαση της αρμόδιας αρχής βασίστηκε μόνο πάνω στην άποψη της Ε.Μ.Ε. που δεν μπορούσε να παίξει κανένα ρόλο στη διοικητική πράξη. Εν πάση όμως περιπτώσει ακόμα κι αν η Πολεοδομική Αρχή έλαβε υπόψη και τη γνώμη της Ε.Μ.Ε. ως έναν από τους ουσιώδεις παράγοντες με βάση τους οποίους θα διαμορφώνετο η κρίση της δεν υπάρχει κατά την άποψή μου οτιδήποτε επιλήψιμο στην ενέργεια αυτή εφόσον η Μεταλλευτική Μίσθωση της Ε.Μ.Ε. ήταν υπαρκτό γεγονός και ο τυχόν επηρεασμός των συμφερόντων της από την χορήγηση της πολεοδομικής άδειας δεν μπορούσε να παραγνωριστεί εντελώς. Η επίδικη απόφαση ήταν κατά την άποψή μου το αποτέλεσμα της έρευνας που διεξήγαγε η Πολεοδομική Αρχή αφού ζήτησε και πήρε όλα εκείνα τα στοιχεία που κατά την άποψή της ήταν ουσιώδη και που έπρεπε να ληφθούν υπόψη προτού καταλήξει στην απόφασή της.

Το γεγονός ότι το σχέδιο ανάπτυξης στην προκειμένη περίπτωση ήταν καθορισμένη λατομική ζώνη δεν εξυπακούει κατά την άποψή μου και την αυτόματη χορήγηση πολεοδομικής άδειας αναφορικά με οποιοδήποτε τεμάχιο που βρίσκεται εντός της ζώνης χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οποιαδήποτε άλλα στοιχεία. Ως εκ τούτου κρίνεται ανεδαφικός ο ισχυρισμός του δικηγόρου του αιτητή ότι εφόσον ζητείται προνόμιο μέσα σε λατομική ζώνη δεν απαιτείται να ληφθούν υπόψη οι γνώμες των αρμοδίων τμημάτων και ούτε απαιτείται η διεξαγωγή έρευνας για διαπίστωση ύπαρξης κατάλληλου υλικού, όπως επίσης και ο ισχυρισμός ότι ο Νόμος δεν εξαρτά την χορήγηση άδειας από την ύπαρξη ή όχι άλλων λατομείων. Η ύπαρξη τέτοιων υφιστάμενων λατομείων συνιστά κατά την άποψή μου ένα από τους "ουσιώδεις παράγοντες" που λαμβάνονται υπόψη προτού ληφθεί οποιαδήποτε πολεοδομική απόφαση. Εξ άλλου σύμφωνα με τις πρόνοιες του Καν. 6(1)(β) η Πολεοδομική Αρχή έχει υποχρέωση να συμβουλεύεται τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Μεταλλείων, και επομένως ορθά δόθηκε βαρύτητα στην άποψή του.

Καταλήγοντας παρατηρώ επίσης ότι από τη διατύπωση του σχετικού άρθρου προκύπτει ότι η διακριτική εξουσία της αρμόδιας αρχής φαίνεται να είναι ευρεία. Χωρίς να σημαίνει ότι αυτή η ευρεία διακριτική εξουσία δεν υπόκειται σε κανένα έλεγχο από το διοικητικό δικαστήριο, είναι ταυτόχρονα νομολογημένο ότι η υποχρέωση για αιτιολογία δεν είναι τόσο αυστηρή στις περιπτώσεις εκείνες όπου η διοίκηση ενεργεί κάτω από ευρεία διακριτική εξουσία. Ενδεικτικό είναι το εξής απόσπασμα από την απόφαση στην υπόθεση Tekkis and Another v. Republic (1982) 3 C.L.R. 680 στη σελ. 689 και η σχετική αναφορά στο σύγγραμμα του Κυριακόπουλου:

"With regard to the alleged lack of reasoning of the subject decisions I adopt what is stated in Kyriakopoulos (supra), Volume B, p. 387, that "Reasoning is required, as it has been said, and for the act of an authority issued in the exercise of its free discretion; but for such act the reasoning is permitted to be less complete, the more wider is the exercise of the relevant free discretion, except if the Law demands special or concrete reasoning. In case of complete absence of reasoning there does not arise in any event nullity so long as there is not established wrong exercise of free discretion or abuse of power."

Για όλους τους πιό πάνω λόγους η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται χωρίς διάταγμα για έξοδα.

H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία