Σεργίδης Xριστάκης ν. Πανεπιστημίου Kύπρου και/ή Άλλης (1993) 4 ΑΑΔ 2296

Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Έννομο συμφέρον — Έννοια, προϋποθέσεις, συνέπειες — Ειδικά το ζήτημα της υποβολής αιτήσεως για διορισμό και της σχετικής προθεσμίας — Προθεσμία αποκλειστική και όχι ενδεικτική — Ελλείψει εννόμου συμφέροντος του προσφεύγοντος το Δικαστήριο δεν μπόρεσε να επιληφθεί της προφανούς παρανομίας της προσβαλλόμενης πράξης — Η προσφυγή δεν είναι λαϊκή αγωγή.

Ο αιτητής με την προσφυγή ζήτησε την ακύρωση της απόφασης της Προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής του Πανεπιστημίου Κύπρου, με την οποία διορίστηκε στη θέση του Επίκουρου Καθηγητή στο Τμήμα Φυσικών Επιστημών, το ενδιαφερόμενο μέρος.

Ως κύριο αντικείμενο προς απόφαση παρέμεινε το ζήτημα της ύπαρξης εννόμου συμφέροντος, στο πρόσωπο του αιτητή.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:

1. Η ύπαρξη του εννόμου συμφέροντος είναι απαραίτητο στοιχείο για την άσκηση της Αναθεωρητικής Δικαιοδοσίας από το Δικαστήριο. Έλλειψη εννόμου συμφέροντος στερεί το Δικαστήριο της εξουσίας να επιληφθεί προσφυγής. Έννομο συμφέρον έχει το πρόσωπο στο οποίο αφορά η διοικητική πράξη ή του οποίου έννομα συμφέροντα, έστω και μη χρηματικά, προσβάλλονται από αυτή.

2. Ένα πρόσωπο έχει έννομο συμφέρον να προσβάλει απόφαση πρώτου διορισμού, μόνο αν υποβάλει αίτηση μέσα στον προσδιορισμένο από την προκήρυξη της θέσης χρόνο και έχει τα απαραίτητα προσόντα. Και αν ακόμα έχει τα σχετικά προσόντα, δεν έχει έννομο συμφέρον εάν δεν υποβάλει αίτηση.

Στην Υπόθεση Αρ. 3166/67 το Συμβούλιο Επικρατείας της Ελλάδας, αποφάσισε ότι ο αιτητής δεν είχε έννομο συμφέρον, γιατί δεν είχε υποβάλει υποψηφιότητα για τις θέσεις γενικών επιθεωρητών σωματικής αγωγής, αλλά νομαρχιακών επιθεωρητών.

3. Το ενδιαφερόμενο μέρος δεν ήταν αιτήτρια για τη θέση του Επίκουρου Καθηγητή γιατί με την αίτησή της στις 14 Ιανουαρίου, 1991, περιόρισε το ενδιαφέρον της στη θέση Αναπληρωτή Καθηγητή μόνο. Η προθεσμία που προβλέπεται στη διακήρυξη - 11 Φεβρουαρίου, 1991 - είναι αποκλειστική και όχι ενδεικτική και, ως εκ τούτου, η αίτησή της στις 29 Ιουλίου, 1991, ήταν εκπρόθεσμη και δεν ήταν έγκυρη.

Ο αιτητής στην παρούσα προσφυγή δεν ήταν υποψήφιος για τη θέση του Επίκουρου Καθηγητή. Ούτε το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν έγκυρα υποψήφια.

4. Στην Κυπριακή έννομη τάξη έχει εμπεδωθεί με τη νομολογία, ότι πρόσωπο που δεν κατέχει τα προσόντα της θέσης έχει ηθικό έννομο συμφέρον να προσβάλει με παραδεκτή προσφυγή τη νομιμότητα της προαγωγής άλλου υπαλλήλου, ο οποίου δεν κατέχει τα προσόντα, αν με την προαγωγή του θα επηρεαστεί η αρχαιότητά του ή το προαγώμενο πρόσωπο θα καταστεί ανώτερό του.

Το ζήτημα που εγείρεται είναι αν ενόψει του ότι τόσον ο αιτητής όσον και το ενδιαφερόμενο μέρος δεν είχαν υποβάλει εμπρόθεσμα έγκυρη αίτηση για τη θέση του Επίκουρου Καθηγητή, ο διορισμός του ενδιαφερομένου μέρους και η μη λήψη υπόψη καθόλου του αιτητή, δημιουργεί έννομο συμφέρον στον αιτητή.

Υπάρχει ουσιαστική διαφορά στην παρούσα υπόθεση. Ο αιτητής με την ακύρωση της πράξης συνεχίζει να μην είναι υποψήφιος για τη θέση του Επίκουρου Καθηγητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αναφέρεται σ' αυτόν, ούτε έχει προσβάλει οποιοδήποτε συμφέρον του υλικό ή ηθικό, παρόν ή προβλεπτό. Η προσφυγή δεν είναι λαϊκή αγωγή για την κρίση της νομιμότητας των πράξεων της Διοίκησης.

Η Αναθεωρητική Δικαιοδοσία του Δικαστηρίου περιορίζεται στις περιπτώσεις που ο αιτητής έχει προσωπικό, συγκεκριμένο, άμεσο, νομικό συμφέρον. Ο παρών αιτητής δεν έχει έννομο συμφέρον και, ως εκ τούτου, το Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία να εξετάσει και να κρίνει τη νομιμότητα της προσβαλλόμενη απόφασης.

H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.

Αναφερόμενες υποθέσεις:

Papasavvas v. Republic (1967) 3 C.L.R. 111,

Kritiotis v. Municipality of Paphos and Others (1986) 3 C.L.R. 322,

Republic v. Christoudhia and Another (1988) 3 C.L.R. 2622,

Συμβουλίου της Επικρατείας, Αποφάσεις Αρ. 3166/67 (1967, Τόμος Δ., σελ. 3698) και Αρ. 1208/66 (1966, Τόμος Β', σελ. 1447),

Panayides v. Republic (1973) 3 C.L.R. 378,

Christodoulou and Others v. C.Y.T.A. (1973) 3 C.L.R. 695,

Κυριάκου και Άλλοι v. Α.ΤΗ.Κ. (1991) 4 A.A.Δ. 1443.

Προσφυγή.

Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία το ενδιαφερόμενο πρόσωπο διορίστηκε στη θέση του Επίκουρου Καθηγητή στο Τμήμα Φυσικών Επιστημών αντί του αιτητή.

Κ. Ε. Ευσταθίου, για τον Αιτητή.

Γ. Τριανταφυλλίδης, για τους Καθ' ων η αίτηση.

Cur. adv. vult.

ΣTYΛIANIΔHΣ, Δ.: Ο αιτητής με την προσφυγή αυτή ζητά την ακύρωση της απόφασης της Προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής του Πανεπιστημίου Κύπρου, (η "Επιτροπή"), με την οποία διορίστηκε στη θέση του Επίκουρου Καθηγητή στο Τμήμα Φυσικών Επιστημών η Κωνσταντία Αλεξάνδρου, (το "ενδιαφερόμενο μέρος").

Ο δικηγόρος της Επιτροπής πρόβαλε ότι η προσφυγή είναι απαράδεκτη γιατί ο αιτητής δεν είχε υποβάλει αίτηση για τη θέση του Επίκουρου Καθηγητή και, ως εκ τούτου, στερείται εννόμου συμφέροντος.

Η Επιτροπή προκήρυξε Θέσεις Ακαδημαϊκού Προσωπικού με δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, Αρ. 2549 ημερομηνίας 26 Οκτωβρίου, 1990, Αριθμός Γνωστοποίησης 3339, σελ. 1263, 1264. Μεταξύ των θέσεων ήταν πέντε θέσεις στο Τμήμα Φυσικών Επιστημών. Οι βαθμίδες του ακαδημαϊκού προσωπικού στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, όπως αναφέρονται στη δημοσίευση, είναι: Καθηγητής, Αναπληρωτής Καθηγητής, Επίκουρος Καθηγητής και Λέκτορας.

Οι αιτήσεις έπρεπε να υποβληθούν μέχρι τις 25 Ιανουαρίου, 1991, στη Γραμματεία του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Με Γνωστοποίηση Αρ. 10 που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, Αρ. 2569 ημερομηνίας 4 Ιανουαρίου, 1991, παρατάθηκε η προθεσμία υποβολής αιτήσεων μέχρι 11 Φεβρουαρίου, 1991.

Στη δεύτερη γνωστοποίηση υπάρχει διαφοροποίηση μόνο στους μισθούς των τεσσάρων βαθμίδων των θέσεων.

Οι δημοσιεύσεις της 26ης Οκτωβρίου, 1990, και της 4ης Ιανουαρίου, 1991, προβλέπουν ότι οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να υποβάλουν μέσα στην καθορισμένη προθεσμία επιστολή στην οποία να εμφαίνεται το τμήμα και η βαθμίδα ή οι βαθμίδες για τις οποίες ενδιαφέρεται ο υποψήφιος.

Ο αιτητής με επιστολή του ημερομηνίας 8 Δεκεμβρίου, 1990, που λήφθηκε στο Πανεπιστήμιο στις 18 Δεκεμβρίου, 1990, δήλωσε ότι ενδιαφερόταν να προσληφθεί στη θέση Καθηγητή ή Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Φυσικών Επιστημών: Θεωρητική και Πειραματική Φυσική Χημεία. Επισύναψε όλα τα στοιχεία σύμφωνα με την προκήρυξη.

Το ενδιαφερόμενο μέρος με επιστολή ημερομηνίας 14 Ιανουαρίου, 1991, που λήφθηκε στις 18 Ιανουαρίου, 1991, υπέβαλε αίτηση "για τη θέση του Αναπληρωτή Καθηγητή στη Φυσική στο Τμήμα Φυσικών Επιστημών". Επισύναψε όλα τα αναγκαία έγγραφα.

Μεταξύ 7 και 11 Ιουλίου, 1991, το Εκλεκτορικό Σώμα Φυσικής και Χημείας συνεδρίασε στη Λευκωσία για τη θέση του Καθηγητή και Αναπληρωτή Καθηγητή και δέχθηκε σε συνεντεύξεις αιτητές για τις θέσεις. Μετά τις συνεντεύξεις κατέγραψε τις συστάσεις του. Ούτε ο αιτητής, ούτε το ενδιαφερόμενο μέρος συστήθηκαν για οποιαδήποτε από τις δύο αυτές θέσεις.

Το Εκλεκτορικό Σώμα στην έκθεσή του μετά τη συνεδρίαση ημερομηνίας 7 μέχρι 11 Ιουλίου, 1991, στο οποίο έγινε αναφορά πιο πάνω, έγραψε:-

"The Committees identified 4 candidates who are well qualified for appointment as Associate Professor in the initial stage of development of the Department of Natural Sciences."

Στη 10η σύνοδο της Επιτροπής που έγινε μεταξύ 25 Ιουλίου και 30 Ιουλίου, 1991, αποφασίστηκε, σύμφωνα με τις εισηγήσεις του Εκλεκτορικού Σώματος, η προσφορά διορισμού στους Χαράλαμπο Παναγόπουλο, Χάρη Θεοχάρη, Πάνο Ραζή, στη θέση Αναπληρωτή Καθηγητή από 1η Οκτωβρίου, 1991, και στη Δήμητρα Σάζου και Σταύρο Θεοδωράκη στη θέση Αναπληρωτή Καθηγητή από 1η Ιανουαρίου, 1992.

Το ενδιαφερόμενο μέρος σε επιστολή ημερομηνίας 29 Ιουλίου, 1991, που λήφθηκε στο Πανεπιστήμιο στις 5 Αυγούστου, 1991, έγραψε:-

"I am writing to request that my application for the position of Associate Professor, sent to you on January 14th 1991, should be considered for the rest of the positions available in Physics."

Με την επιστολή αυτή το ενδιαφέρον της για διορισμό επεξετάθηκε σε όλες τις βαθμίδες του Τμήματος Φυσικής.

Το Εκλεκτορικό Σώμα συνήλθε μεταξύ 24 και 27 Νοεμβρίου, 1991, για τις θέσεις του Επίκουρου Καθηγητή και Λέκτορα και από τους 116 αιτητές επέλεξε 14 για συνέντευξη και περαιτέρω αξιολόγηση. Τελικά σύστησε δύο για άμεσο διορισμό και το ενδιαφερόμενο μέρος για πρόσθετο διορισμό.

Στη 15η σύνοδο της Επιτροπής μεταξύ 8 και 12 Ιουνίου, 1992, λήφθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση που έχει:-

(v) Τμήμα Φυσικών Επιστημών: Βάσει παλαιότερης εισήγησης του αρμόδιου Εκλεκτορικού Σώματος για το Τμήμα Φυσικών Επιστημών, η Π.Δ.Ε. αποφάσισε να προσφέρει διορισμό στην κα. Κωνσταντία Αλεξάνδρου στη θέση της Επίκουρου Καθηγήτριας με τοποθέτηση στην 1η βαθμίδα της Κλίμακας Κ3 με ανάληψη καθηκόντων το συντομότερο δυνατό."

Ο αιτητής δεν λήφθηκε υπόψη για τη θέση Επίκουρου Καθηγητή ενόψει, προφανώς του γεγονότος ότι περιόρισε τις βαθμίδες του ενδιαφέροντός του στη θέση Καθηγητή ή Αναπληρωτή Καθηγητή μόνο.

Η ύπαρξη του εννόμου συμφέροντος είναι απαραίτητο στοιχείο για την άσκηση της Αναθεωρητικής Δικαιοδοσίας από το Δικαστήριο. Έλλειψη εννόμου συμφέροντος στερεί το Δικαστήριο της εξουσίας να επιληφθεί προσφυγής.

Έννομο συμφέρον έχει το πρόσωπο το οποίο αφορά η διοικητική πράξη ή του οποίου έννομα συμφέροντα, έστω και μη χρηματικά, προσβάλλονται από αυτή. (Βλ., μεταξύ άλλων, Kyriacos G. Papasavvas v. Republic (Public Service Commission) (1967) 3 C.L.R. 111, Kritiotis v. Municipality of Paphos and Others (1986) 3 C.L.R. 322.)

Ένα πρόσωπο έχει έννομο συμφέρον να προσβάλει απόφαση πρώτου διορισμού μόνο αν υποβάλει αίτηση μέσα στον προσδιορισμένο από την προκήρυξη της θέσης χρόνο και έχει τα απαραίτητα προσόντα. Και αν ακόμα έχει τα σχετικά προσόντα δεν έχει έννομο συμφέρο εάν δεν υποβάλει αίτηση. (Βλ., μεταξύ άλλων, The Republic of Cyprus v. Maria Christoudhia and Another (1988) 3 C.L.R. 2622.)

Στην Υπόθεση Αρ. 3166/67 το Συμβούλιο Επικρατείας της Ελλάδας αποφάσισε ότι ο αιτητής δεν είχε έννομο συμφέρο γιατί δεν είχε υποβάλει υποψηφιότητα για τις θέσεις γενικών επιθεωρητών σωματικής αγωγής αλλά νομαρχιακών επιθεωρητών (Αποφάσεις Συμβουλίου της Επικρατείας 1967, Τόμος Δ', σελ. 3698).

Το ενδιαφερόμενο μέρος δεν ήταν αιτήτρια για τη θέση του Επίκουρου Καθηγητή γιατί με την αίτησή της στις 14 Ιανουαρίου, 1991, περιόρισε το ενδιαφέρο της στη θέση Αναπληρωτή Καθηγητή μόνο. Η προθεσμία που προβλέπεται στη διακήρυξη - 11 Φεβρουαρίου, 1991 - είναι αποκλειστική και όχι ενδεικτική και, ως εκ τούτου, η αίτησή της στις 29 Ιουλίου, 1991, ήταν εκπρόθεσμη και δεν ήταν έγκυρη.

Στο σύγγραμμα "Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου" Ε.Π. Σπηλιωτοπούλου, 5η Έκδοση, 1991, στην παράγραφο 91, σελ. 96 διαβάζουμε:-

"91. Σε πολλές επίσης περιπτώσεις οι διατάξεις καθορίζουν προθεσμία για την υποβολή της αίτησης ή της αναφοράς ή γενικότερα για την επιχείρηση ορισμένης ενέργειας του διοικουμένου που απευθύνεται προς το διοικητικό όργανο. Οι προθεσμίες αυτές, αν δεν ορίζεται ρητά το αντίθετο, έχουν ανατρεπτικό χαρακτήρα, η δε πάροδός τους επιφέρει την απώλεια του δικαιώματος του διοικουμένου προς ενέργεια ..."

Στην Υπόθεση 1208/66, Αποφάσεις του Συμβουλίου Επικρατείας 1966, Τόμος Β' σελ. 1447, προκηρύχθηκε διαγωνισμός με δεκαπενθήμερη προθεσμία για την πλήρωση θέσεων. Λίγες μέρες μετά την εκπνοή της προθεσμίας ο αιτητής υπέβαλε αίτηση. Η Επιτροπή του Υπουργείου Οικονομικών ενέκρινε ότι η προθεσμία ήταν ενδεικτική, επέτρεψε στον αιτητή να συμμετάσχει στο διαγωνισμό, στον οποίο κατατάχθηκε δεύτερος κατά σειρά επιτυχίας. Το Νομικό Συμβούλιο του κράτους, όμως, γνωμοδότησε ότι η προθεσμία δεν ήταν ενδεικτική αλλά αποκλειστική και ο αιτητής υπέβαλε εκπρόθεσμα την αίτησή του και τον διέγραψε. Η Ολομέλεια του Συμβουλίου Επικρατείας αποφάσισε ότι η προθεσμία είναι αποκλειστική και όχι ενδεικτική και η προσφυγή απορρίφθηκε ως αβάσιμος.

Στην Κυπριακή έννομη τάξη έχει εμπεδωθεί με τη νομολογία ότι πρόσωπο που δεν κατέχει τα προσόντα της θέσης έχει ηθικό έννομο συμφέρον να προσβάλει με παραδεκτή προσφυγή τη νομιμότητα της προαγωγής άλλου υπαλλήλου ο οποίος δεν κατέχει τα προσόντα αν με την προαγωγή του θα επηρεαστεί η αρχαιότητα του ή το προαγώμενο πρόσωπο θα καταστεί ανώτερό του. (Βλ. Petrakis Panayides v. Republic (Public Service Commission (1973) 3 C.L.R. 378· X. Christodoulou and Others v. Cyprus Telecommunications Authority (1973) 3 C.L.R. 695· 1. Χρίστος Κυριάκου και Άλλοι v. Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (1991) 4 A.A.Δ. 1443.)

Το ζήτημα που εγείρεται είναι αν ενόψει του ότι τόσον ο αιτητής όσον και το ενδιαφερόμενο μέρος δεν είχαν υποβάλει εμπρόθεσμα έγκυρη αίτηση για τη θέση του Επίκουρου Καθηγητή ο διορισμός του ενδιαφερομένου μέρους και η μη λήψη υπόψη καθόλου του αιτητή, δημιουργεί έννομο συμφέρο στον αιτητή.

Υπάρχει ουσιαστική διαφορά μεταξύ των υποθέσεων Panayides, X. Christodoulou and Others και Κυριάκου, (ανωτέρω), και της παρούσας υπόθεσης. Ο αιτητής με την ακύρωση της πράξης συνεχίζει να μην είναι υποψήφιος για τη θέση του Επίκουρου Καθηγητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αναφέρεται σ' αυτό, ούτε έχει προσβάλει οποιοδήποτε συμφέρο του υλικό ή ηθικό, παρόν ή προβλεπτό. Η προσφυγή δεν είναι λαϊκή αγωγή για την κρίση της νομιμότητας των πράξεων της Διοίκησης.

Η Αναθεωρητική Δικαιοδοσία του Δικαστηρίου περιορίζεται στις περιπτώσεις που ο αιτητής έχει προσωπικό, συγκεκριμένο, άμεσο, νομικό συμφέρο. Ο παρών αιτητής δεν έχει έννομο συμφέρο και, ως εκ τούτου, το Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία να εξετάσει και να κρίνει τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης.

Για τους λόγους που έχουν εκτεθεί η προσφυγή είναι απαράδεκτη και απορρίπτεται.

Καμιά διαταγή για έξοδα.

H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία