|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1993) 4 ΑΑΔ 741
30 Μαρτίου, 1993
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΦΩΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 328/92)
Ο περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμος (Ν. 5/90) — Άρθρο 11(1) — Αίτηση για παροχή ατέλειας σε όχημα για χρήση από ανάπηρο πρόσωπο — Απόφαση απόρριψης του αιτήματος δεν ήταν εκτελεστή αλλά πληροφοριακή πράξη, ενόψει του γεγονότος της μη αναφοράς στην αίτηση συγκεκριμένου οχήματος προς εισαγωγή.
Ο αιτητής που είχε υποβάλει αίτηση για παροχή ατέλειας σε όχημα "τζίπ" για χρήση από τον ίδιο λόγω αναπηρίας, προσέβαλε την απορριπτική απόφαση της Διοίκησης με την παρούσα προσφυγή του. Οι καθ'ων η αίτηση πρόβαλαν προδικαστική ένσταση ότι η απόφασή τους ήταν πληροφοριακού χαρακτήρα και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να πρoσβληθεί με προσφυγή.
Το Ανώτατο Δικαστήριο απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Ο αιτητής δεν είχε προτείνει με την αίτηση συγκεκριμένο όχημα κατάλληλο για χρήση από ανάπηρο πρόσωπο. Και επομένως η προσβαλλόμενη απόφαση δε διαθέτει εκτελεστότητα. Το Δικαστήριο πρόσθεσε ότι δεν προβλέπεται από τη σχετική Νομοθεσία η από μέρους της τελωνειακής αρχής χορήγηση ατέλειας για όχημα που υπερβαίνει σε ιπποδύναμη τα 2.500 κυβ. εκατοστά. Εδώ η αίτηση, όπως θα θυμόμαστε έγινε για όχημα 30 αλόγων. Συνεπώς και η απόρριψη μιας τέτοιας αίτησης από τους καθ' ών δεν είναι πράξη εκτελεστή.
H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Yiangou v. Republic (1987) 3 C.L.R. 27,
Δημοκρατίας v. Χ"Παντελή (1989) 3 Α.Α.Δ. 961.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία απoρρίφθηκε αίτηση αναπήρου αιτητή για ατελή εισαγωγή αυτοκινήτου.
Δ. Χριστοδούλου, για τον Αιτητή.
Γ. Παπαϊωάννου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
NIKHTAΣ, Δ.: Η κρινόμενη προσφυγή αφορά αίτηση αναπήρου για ατελή εισαγωγή αυτοκινήτου. Το διάβημα για απαλλαγή έγινε στις 23/10/90 στον καθού η αίτηση 2, διευθυντή του τμήματος τελωνείων (που εφεξής θ' αποκαλώ διευθυντή). Για το σκοπό αυτό ο αιτητής είχε συμπληρώσει το σχετικό έντυπο που παρέχει η διοίκηση (παράρτημα Α στην ένσταση). Στέκομαι στα στοιχεία του οχήματος για το οποίο ζητήθηκε δασμολογική απαλλαγή. Ο τύπος αυτοκινήτου περιγράφεται σαν "τζίπ" και απέναντι της λέξης "ιπποδύναμη" τέθηκε ο αρ. 30. Κανένα άλλο στοιχείο.
Στη συνέχεια, στις 21/11/90, ο διευθυντής ζήτησε από το Ιατρικό Συμβούλιο να εξετάσει τον αιτητή (και αριθμό άλλων προσώπων που ζητούσαν άδεια εισαγωγής αναπηρικού αυτοκινήτου) και να γνωματεύσει αν η σωματική του κατάσταση "δικαιολογεί ή καθιστά αναγκαία τη χρήση οχήματος κατάλληλου για ανάπηρα πρόσωπα" (παράρτημα Β).
Στις 5/11/91,αφού προηγήθηκε ιατρική εξέταση, το Ιατροσυμβούλιο πληροφόρησε το διευθυντή ότι ο αιτητής δε χρειάζεται τέτοιο αυτοκίνητο (παράρτημα Γ). Η γνωμάτευση περιγράφει την πάθηση του αιτητή (αδυναμία του αριστερού κάτω άκρου) και προσδιορίζει το ποσοστό αναπηρίας του σε 30%. Στην απορριπτική του απόφαση, που κοινοποιήθηκε στον αιτητή με την επιστολή ημερ. 30/1/92 και που επισυνάφθηκε στην προσφυγή σαν τεκ. 1, ο διευθυντής αναφέρει:
"Παρακαλώ σημειώστε ότι το αίτημά σας εξετάστηκε αφού λήφθηκε υπόψη και η έκθεση του Κυβερνητικού Ιατρικού Συμβουλίου, αλλά δυστυχώς δεν μπορεί να ικανοποιηθεί γιατί όπως διαπιστώθηκε η σωματική σας κατάσταση δεν απαιτεί τη χρήση οχήματος κατάλληλου για ανάπηρα πρόσωπα ως προβλέπει η σχετική Νομοθεσία."
Την ατέλεια προς όφελος αναπήρων προσώπων αναγνωρίζει το άρθρ. 11(1) του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου αρ. 5/90, όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 134/90:
"Ανεξαρτήτως οιασδήποτε νομοθετικής διατάξεως .... εμπορεύματα του εν τω τετάρτω Πίνακι καθοριζομένου είδους απαλλάττονται, υπό τας εν τω ειρημένω Πίνακι οριζομένας περιστάσεις και όρους εκτός εάν άλλως προνοείται εν τη τετάρτη στήλη του ιδίου Πίνακος, του εισαγωγικού δασμού ή φόρου καταναλώσεως όστις άλλως θα επεβάλλετο δυνάμει του παρόντος Νόμου, ........"
Οι προϋποθέσεις παροχής ατέλειας εξειδικεύονται στο εδ. 09 της κλάσης 01 του Τέταρτου Πίνακα του ίδιου νόμου.
"Βενζινοκίνητα και πετρελαιοκίνητα οδικά οχήματα, ιπποδυνάμεως μη υπερβαινούσης τα 2500 κυβ. εκατοστά, αντιστοίχως, κατάλληλα προς χρήσιν υπό προσώπων πασχόντων εκ σωματικής αναπηρίας εισαγόμενα υπό αναπήρων προσώπων των οποίων η αναπηρία πιστοποιείται δεόντως υπό επί τούτω συγκροτουμένου Κυβερνητικού Ιατρικού Συμβουλίου."
Το δικαστήριο οφείλει να εγκύψει πρώτα στην προδικαστική ένσταση των καθών: ότι δηλαδή ο αιτητής δε νομιμοποιείται να ασκήσει αίτηση ακυρώσεως γιατί η προσβαλλόμενη απόφαση (που του κοινοποιήθηκε με την επιστολή της 30/1/92) δε φέρει εκτελεστό χαρακτήρα.
Η εισήγηση είναι ότι το αίτημα της 23/10/90 (1) δεν περιέχει πρόταση για απαλλαγή συγκεκριμένου αυτοκινήτου κατάλληλου για ανάπηρο και (2) στην πραγματικότητα δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένο εισαγόμενο αυτοκίνητο κατά την έννοια των διατάξεων που προεκτέθηκαν. Ο κ. Παπαϊωάννου ενδιέτριψε στη σχετική νομολογία με ιδιαίτερη έμφαση σε δύο αποφάσεις της Ολομέλειας του Δικαστηρίου: Άννα Γιάγκου v. Δημοκρατίας (1987) 3 Α.Α.Δ. 27 και Δημοκρατία v. Χ"Παντελή (1989) 3 Α.Α.Δ. 961. Για να υποβάλει τελικα ότι η αοριστία του σχετικού αιτήματος δεν μπορεί παρά να προσδίδει στην απορριπτική απόφαση της διοίκησης μόνο πληροφοριακό ή συμβουλευτικό χαρακτήρα και να καθιστά έτσι την προσβολή της με αίτηση ακυρώσεως απαράδεκτη. Το μόνο που αντιτάχθηκε στην προδικαστική ένσταση είναι ότι στην αγόρευση τους οι καθών δέχονται ότι "με τη νέα αίτηση ημερ. 20/12/85 ο αιτητής ανάφερε και τα στοιχεία του οχήματος: Opel Kadett diesel".
H στάση της νομολογίας σε τέτοια θέματα αποσαφηνίστηκε στην υπόθεση Δημοκρατία v. Χ"Παντελή, ανωτέρω. Τα περιστατικά και η αιτία της απόφασης βρίσκονται συνεπτυγμένα στην εξής περικοπή:
"Στις 20 Δεκεμβρίου, 1985, ο αιτητής υπόβαλε νέα παρόμοια αίτηση, στην οποία ανάφερε στοιχεία του οχήματος: "Opel Kadett Diesel", τίποτε πέραν τούτου.
Ο εφεσίβλητος εξετάστηκε από το Ιατρικό Συμβούλιο, που προβλέπεται από το Διάταγμα. Ο Διευθυντής του Τμήματος Τελωνείων στις 15 Μαΐου, 1986, ειδοποίησε τον αιτητή ότι η αίτησή του απορρίπτεται, γιατί, με βάση την έκθεση του αρμόδιου Ιατρικού Συμβουλίου, η σωματική του κατάσταση δε δικαιολογεί τη χρήση ειδικά διασκευασμένου αυτοκινήτου, κατάλληλου για ανάπηρα πρόσωπα."
Το σχετικό Διάταγμα προβλέπει την απαλλαγή από την καταβολή δασμού για οχήματα "κατάλληλα προς χρήσιν υπό προσώπων πασχόντων εκ σωματικής αναπηρίας εισαγόμενα υπό αναπήρων προσώπων των οποίων η αναπηρία πιστοποιείται δεόντως υπό επί τούτο συγκροτουμένου Κυβερνητικού Ιατρικού Συμβουλίου".
Ο αιτητής πρέπει να προτείνει για απαλλαγή όχημα κατάλληλο για ανάπηρο (Ανδρέας Φλωρίδης v. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπουργείου Οικονομικών (1989) 3 Α.Α.Δ. 138).
Στην περίπτωση αυτή ο αιτητής δεν πρότεινε τέτοιο όχημα. Ο ίδιος δεν έθεσε ενώπιον της Διοίκησης συγκεκριμένο κατάλληλο όχημα για ανάπηρο και τα αναγκαία στοιχεία για απόφαση που να παράγει έννομα αποτελέσματα, που να επηρεάζουν τα δικαιώματά του.
Η πράξη που προσβάλλεται είναι πληροφοριακού χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, δεν είναι εκτελεστή."
Στην παρούσα περίπτωση η αοριστία του αιτήματος είναι ακόμη μεγαλύτερη. Δεν αναφέρθηκε καν η μαρκα του οχήματος. Πρέπει να λεχθεί ότι η αναφορά του αιτητή σε νέα αίτηση για Opel Kadett diesel προφανώς οφείλεται σε παρανόηση του δικηγόρου του που συνταύτισε (απόλυτα αβάσιμα) τα γεγονότα της Χ"Παντελή, που ανάφερε ο κ. Παπαϊωάννου για να στηρίξει τη θέση του, με τα δεδομένα της εξεταζόμενης υπόθεσης.
Το ερώτημα κατά πόσον η επίκληση του δικαιώματος ατέλειας υπό δικαιούχου μπορεί να λάβει χώραν και πριν από την πραγματική εισαγωγή οχήματος δεν εξετάστηκε στη Χ"Παντελή αλλά αφέθηκε ανοικτό. Το δικαστήριο παρατήρησε σχετικά στο τέλος της απόφασής του.
"Δεν είναι ανάγκη στην παρούσα έφεση να αποφασίσουμε εάν το όχημα πρέπει να έχει εισαχθεί για να μπορεί το αναπηρο πρόσωπο να ζητήσει την απαλλαγή από το δασμό, με βάση το πιο πάνω Διάταγμα. Υπάρχουν διαφορές μεταξύ του Διατάγματος αυτού και του Διατάγματος που προβλέπει την αδασμολόγητη εισαγωγή οχημάτων από Κύπριους οι οποίοι επιστρέφουν στην Κύπρο μετά από δεκαετή μόνιμη εγκατάσταση στο εξωτερικό."
Ούτε στην προκείμενη περίπτωση κρίνεται απαραίτητη η διασάφηση του θέματος δεδομένου ότι κατέληξα στο συμπέρασμα ότι ο αιτητής δεν είχε προτείνει με την αίτηση συγκεκριμένο όχημα κατάλληλο για χρήση από ανάπηρο πρόσωπο. Και επομένως η προσβαλλόμενη απόφαση δε διαθέτει εκτελεστότητα. Θα πρόσθετα ότι δεν προβλέπεται από τη σχετική νομοθεσία που παραθέσαμε η από μέρους της τελωνειακής αρχής χορήγηση ατέλειας για όχημα που υπερβαίνει σε ιπποδύναμη τα 2.500 κυβ. εκατοστά. Εδώ η αίτηση, όπως θα θυμόμαστε έγινε για όχημα 30 αλόγων. Συνεπώς και η απόρριψη μιας τέτοιας αίτησης από τους καθ' ων δεν είναι πράξη εκτελεστή.
Ενόψει των προεκτεθέντων περιττεύει η εξέταση των λόγων που αφορούν στην ουσία. Απορρίπτω την προσφυγή χωρίς έξοδα.
H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.