|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1992) 4 ΑΑΔ 2728
31 Ιουλίου.1992
[ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΠΕΤΡΟΣ ΔΥΜΙΩΤΗΣ,
Αιτητής,
ν.
ΑΡΧΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1092/91).
Προσφυγή βάσει τον Άρθρου 146 τον Συντάγματος — Προσβαλλόμενες πράξεις — Εκτελεστή.
Οργανισμοί Δημοσίου Δικαίου — Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου — Υπάλληλοι — Διορισμοί — Προπαρασκευαστική η πράξη προκήρυξης της θέσης — Συμπαρασύρεται σε ακυρότητα από την ακύρωση της τελικής πράξης — Εύρημα της Μεταξά κ.ά. ν. Δημοκρατίας.
Διοικητική Πράξη—Προπαρασκευαστική — Συνέπειες.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Προσφυγή κατά διορισμού υπαλλήλων — Το σχέδιο υπηρεσίας δεν μπορεί να προσβληθεί απ' ευθείας, αλλά έμμεσα, μέσω προσφυγής κατά του αποτελέσματος της εφαρμογής τον.
Ο αιτητής ζήτησε, με την προσφυγή, την ακύρωση της παράλειψης της Αρχής Ηλεκτρισμού να προβεί σε επανεξέταση, κατόπιν ακυρωτικής αποφάσεως, της πληρώσεως της θέσης Ανώτερου Βοηθού Διευθυντή Παραγωγής καθώς και της νέας προκήρυξης αντ' αυτής. Ζήτησε επίσης ο αιτητής την ακύρωση της τροποποίησης του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης. Στο ιστορικό της υπόθεσης περιλαμβάνονταν δύο διαδοχικές ακυρώσεις της πληρώσεως της κρίσιμης θέσης, η δεύτερη από τις οποίες οφειλόταν όμως στην αντισυνταγματικότητα του Ν. 149/88.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Για να μπορέσει να προσβληθεί μια πράξη διοικητικού οργάνου πρέπει να είναι εκτελεστή, "όπως ανέλυσε ο Δικαστής κ. Πικής στην απόφαση Foodpax Ltd v. Δημοκρατίας.
Η απόφαση των καθ' ων η αίτηση, ημερ. 3.11.89, λήφθηκε ενώ ίο συλλογικό όργανο ήτο κακά συγκροτημένο. Οι προηγούμενες πράξεις προκήρυξης της θέσης ήταν προπαρασκευαστικές, οι οποίες, με την ακύρωση εξ υπαρχής της τελικής διοικητικής πράξης, συμπαρασύρθηκαν και κατέστησαν άκυρες, όπως ανέλυσε ο Δικαστής κ. Πικής ήταν πρόσφατη απόφαση Μεταξά και άλλων ν. Δημοκρατίας.
2. Κατά την επανεξέταση οι καθ' ων η αίτηση δεν μπορούσαν να λάβουν υπόψη τις προπαρασκευαστικές πράξεις, οι οποίες κατέληξαν στην άκυρη τελική διοικητική πράξη. Συνεπώς, ορθά άρχισαν εξ υπαρχής τη διαδικασία πλήρωσης των θέσεων. Δεν υπάρχει στην προκείμενη περίπτωση οποιαδήποτε παράλειψη η οποία μπορεί να προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως, διότι μόνο η παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας, που απαιτείται από το νόμο, είναι εκτελεστή.
3. Η νέα προκήρυξη της θέσης που προσβάλλεται με τη δεύτερη θεραπεία είναι προπαρασκευαστική πράξη. Σύμφωνα με τη νομολογία, προπαρασκευαστικές είναι οι πράξεις που εκδίδονται σε συνάρτηση με την έκδοση μιας εκτελεστής διοικητικής πράξης.
Από μόνες τους δεν μπορούν να προσβληθούν με αίτηση ακυρώσεως, εφόσον δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα, δεν επιφέρουν δηλαδή οποιαδήποτε μεταβολή στη νομική κατάσταση ενός διοικουμένου.
Στην προκείμενη περίπτωση, η πράξη προκήρυξης της θέσης είναι προπαρασκευαστική και συνεπώς δεν μπορεί να ζητηθεί η παρέμβαση του Δικαστηρίου. Η δεύτερη προδικαστική ένσταση των καθ' ων η αίτηση επιτυγχάνει.
4. Σύμφωνα με τη νομολογία, το σχέδιο υπηρεσίας δεν μπορεί να προσβληθεί απευθείας από μόνο του, αλλά έμμεσα μέσω προσφυγής που προσβάλλει το αποτέλεσμα της εφαρμογής του. (Βλ. Δημοκρατία κ.ά. ν. Γιαλλουρίδη). Εδώ δεν προσβάλλεται οποιαδήποτε τελική πράξη, ώστε με αυτή να μπορεί να προσβληθεί και το νέο Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης που τυχόν θα εφαρμόζετο. Και η τρίτη προδικαστική ένσταση επιτυγχάνει.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Δυμιώτης ν. Α.Η.Κ. (1989) 3(Γ) Α.Α.Δ. 1297·
P.Ι.K. και Αλλοι ν. Καραγιώργη και Αλλων (1991) 3 Α.Α.Δ. 159·
Foodpax Ltd και Αλλοι ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1922·
Kolocassides v. Republic (1965) 3 C.L.R. 542·
Republic v. Demetriou and Others (1972) 3 C.L.R. 219·
Karapataki v. Republic (1982) 3 C.L.R. 88·
Karatsis v. Republic (1987) 3 C.L.R. 900·
Μεταξά και Αλλοι ν. Επιτροπής Σιτηρών Κύπρου (1992) 3 Α.Α.Δ. 2608·
Haros v. The Republic, 4 R.S.C.C. 39·
Cyprus Tannery v. Republic (1980) 3 C.L.R. 405·
Δημοκρατία κ.ά. ν. Γιαλλουρίδη κ.α. (1990) 3 Α.Α.Δ. 4316.
Προσφυγή.
Προσφυγή κατά της απόφασης της καθ' ης η αίτηση να μην προχωρήσει σε επανεξέταση, μετά την ακυρωτική απόφαση στις προσφυγές 439/87 και 102/90, στην πλήρωση της προκηρυχθείσης, στις 10.1.87, κενής θέσης του Ανώτ. Βοηθού Διευθυντή Παραγωγής, στο Τμήμα Παραγωγής, Κεντρικά Γραφεία.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον αιτητή.
Γ. Κακογιάννης, για την καθ' ης η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗΣ, Δ.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Ο αιτητής, με τις πιο κάτω θεραπείες, τις οποίες θεωρώ αναγκαίο να παραθέσω αυτούσιες, επιζητεί τον ακυρωτικό έλεγχο του Δικαστηρίου τούτου:
"1. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση της καθ' ης η αίτηση να μην προχωρήσει σε επανεξέταση, μετά την ακυρωτική απόφαση στις προσφυγές 439/87 και 102/90, στην πλήρωση της προκηρυχθείσης στις 10.1.87 κενής θέσης του Ανώτ. Βοηθού Διευθυντή Παραγωγής, στο Τμήμα Παραγωγής, Κεντρικά Γραφεία, είναι άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα και πως ό,τι παρέλειψε να ενεργήσει οφείλει να το πράξει.
2. Δήλωση του Δικαστηρίου με την οποία κηρύσσεται παράνομη, άκυρη και αντίθετη στο δεδικασμένο και χωρίς νομικό αποτέλεσμα η πράξη και/ή απόφαση της καθ' ης η αίτηση, με την οποία γνωστοποίησε (αρ. 20/91) νέα προκήρυξη της θέσης για υποβολή νέων αιτήσεων, αντί επανεξέταση.
3. Δήλωση του Δικαστηρίου με την οποία να κηρύσσεται άκυρη η απόφαση για τροποποίηση των Σχεδ. Υπηρεσίας της θέσης αυτής, που έγινε μεταγενέστερα της ακυρωτικής απόφασης στην προσφυγή 102/90 και η οποία γνωστοποιήθηκε με την νέα προκήρυξη της θέσης.
4. Δήλωση του Δικαστηρίου, με την οποία να μη επικυρώνονται οι πιο πάνω πράξεις της καθ' ης η αίτηση και οποιαδήποτε άλλη μεταγενέστερη, επ' αυτής
στηριζόμενη."
Η Α.Η.Κ., στις 30.4.87, αποφάσισε την πλήρωση της προκηρυχθείσας θέσης Ανώτερου Βοηθού Διευθυντή Παραγωγής, Τμήμα Παραγωγής, στα Κεντρικά Γραφεία με την προαγωγή του υποψήφιου Α. Ευσταθιάδη, αντί του αιτητή. Το Ανώτατο Δικαστήριο στην Δημιώτη v. A.H.K., (Υπόθεση Αριθ. 439/87, ημερ. 30.5.89) δέχθηκε την προσφυγή του αιτητή για το λόγο ότι η Α.Η.Κ. παρέλειψε να καταγράψει στα πρακτικά τις συστάσεις και απόψεις των Διευθυντών της Αρχής.
Ακολούθως, στις 3.11.89, μετά από επανεξέταση, η καθ' ης η αίτηση αποφάσισε εκ νέου την τοποθέτηση του υποψηφίου Α. Ευσταθιάδη στην πιο πάνω θέση, απόφαση την οποία ο αιτητής πρόσβαλε, και πάλι, με την προσφυγή 102/90 στο Δικαστήριο. Η τοποθέτηση του Ευσταθιάδη ακυρώθηκε λόγω της αντισυνταγματικής συγκρότησης του Συμβουλίου της Α.Η.Κ. με βάση την P.Ι.K. ν. Καραγιώργη κ.α. (Α.Ε. Αρ. 1163, 1178 και 1179, ημερομηνίας 14.2.91).
Μετά την πιο πάνω ακύρωση η καθ' ης η αίτηση κατά τη συνεδρία της, ημερ. 18.11.91, αποφάσισε όπως επαναφέρει τον Α. Ευσταθιάδη στη θέση που κατείχε πριν την 1.5.87. Επίσης, αποφάσισε όπως η θέση του Ανώτερου Βοηθού Διευθυντή Παραγωγής δημοσιευθεί προς πλήρωση.
Στις 20.11.91 η καθ' ης η αίτηση κυκλοφόρησε την Γνωστοποίηση Κενών Θέσεων, Αρ. 20/91, η οποία περιλάμβανε και μια θέση Ανώτερου Βοηθού Διευθυντή Παραγωγής, μαζί με το Σχέδιο Υπηρεσίας της εν λόγω θέσης, το οποίο αναθεωρήθηκε και φέρει ημερομηνία 30.8.91.
Ο δικηγόρος του αιτητή προτάσσει σειρά λόγων με τους οποίους ζητεί την παρέμβαση του Δικαστηρίου:
1. Η καθ' ης η αίτηση λανθασμένα ζήτησε την προκήρυξη νέων αιτήσεων, προχωρώντας έτσι σε έμμεση ανάκληση της αρχικής απόφασης για προκήρυξη της θέσης, ενώ είχε υποχρέωση να διενεργήσει επανεξέταση.
2. Με το νέο Σχέδιο Υπηρεσίας που υιοθετήθηκε στις 30.8.91 δημιουργήθηκε ένα νέο πραγματικό και νομικό καθεστώς, αντίθετα μ' ότι ίσχυε πριν την πρώτη ακυρωθείσα πράξη της 30.4.87.
Η δικηγόρος της καθ' ης η αίτηση Αρχής αντέτεινε σειρά προδικαστικών ενστάσεων. Κατά τον ισχυρισμό, η πρώτη θεραπεία που επιδιώκεται δεν μπορεί να προσβληθεί, εφόσον δεν στρέφεται εναντίον εκτελεστής διοικητικής πράξης. Η ισχυριζόμενη "παράλειψη", εκ μέρους της Αρχής, να διενεργήσει επανεξέταση δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις οι οποίες μπορούν να προσβληθούν με αίτηση ακυρώσεως, εφόσον δε συνίσταται σε παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας εκ μέρους της Αρχής.
Για να μπορεί να προσβληθεί μια πράξη διοικητικού οργάνου πρέπει να είναι εκτελεστή. Όπως ανέλυσε ο Δικαστής κ. Πικής στην απόφαση Foodpax Ltd v. Δημοκρατίας (Υπόθεση Αρ. 742/87, η απόφαση δόθηκε 26.8.89):
"Μόνο οι εκτελεστές πράξεις της Διοίκησης αναθεωρούνται στο πλαίσιο του δικαστικού ελέγχου που προβλέπει το άρθρο 146. Εκτελεστές, όπως έχει κατ' επανάληψη εξηγηθεί, είναι οι πράξεις εκείνες που έχουν άμεσες και απτές επιπτώσεις στα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις του διοικούμενου, δηλαδή πράξεις που είναι παράγωγες εννόμων συνεπειών."
(Βλ. επίσης μεταξύ άλλων Kolocassides v. Republic (1965) 3 C.L.R. 542, Republic v. Demetriou and Others (1972) 3 C.L.R. 219, Karapataki v. Republic (1982) 3 C.L.R. 88, Karatsis v. Republic (1987) 3 C.L.R. 900, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας (1929-1959) σελ. 236-237).
Στην υπό εκδίκαση υπόθεση, με την θεραπεία 1 προσβάλλεται η παράλειψη της διοίκησης να επανεξετάσει την υπόθεση, μετά την ακυρωτική απόφαση του Δικαστηρίου, με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε κατά την πρώτη εξέταση του θέματος πριν τις ακυρωτικές αποφάσεις. Εδώ πρέπει να εξετάσουμε τη φύση της ισχυριζόμενης "παράλειψης" εκ μέρους της Αρχής.
Η απόφαση των καθ' ων η αίτηση, ημερ. 3.11.89, για επανατοποθέτηση του Α. Ευσταθιάδη λήφθηκε ενώ το συλλογικό όργανο ήτο κακά συγκροτημένο. Οι προηγούμενες πράξεις προκήρυξης της θέσης ήσαν προπαρασκευαστικές οι οποίες, με την ακύρωση εξ υπαρχής της τελικής διοικητικής πράξης, συμπαρασύρθηκαν και κατέστησαν άκυρες. Όπως ανάλυσε ο Δικαστής κ. Πικής στην πρόσφατη απόφαση Μεταξά και Άλλοι ν. Επιτροπής Σιτηρών Κύπρου (Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 928/91 και 970/91 η απόφαση δόθηκε 24.7.92):
"Η απόφαση για ενεργοποίηση της διαδικασίας για την πλήρωση της θέσης λήφθηκε από κακά συγκροτημένο συμβούλιο και συνεπώς η απόφαση ήταν έκνομη. Ο λόγος της Ρ.Ι.Κ. (ανωτέρω), και μεταγενέστερων αποφάσεων, δεν περιορίζεται στην υπόσταση εκτελεστών πράξεων των αντισυνταγματικά συγκροτημένων οργάνων, αλλά και κάθε προπαρασκευαστικής πράξης που σχετίζεται με την επικαλούμενη απόφαση. Αποτέλεσμα αυτής της διαπίστωσης είναι ότι η απόφαση, που κοινοποιήθηκε στις 15.1.91, για την πλήρωση της θέσης και την ενεργοποίησή της προβλεπόμενης για το σκοπό αυτό διαδικασίας ήταν άκυρη. Η διαπίστωση αυτή καταρρίπτει το βάθρο της απόφασης, η οποία πίπτει στο κενό που αφήνει η ακυρότητα της γένεσής της."
Με βάση τα πιο πάνω καταλήγω ότι, κατά την επανεξέταση οι καθ' ων η αίτηση δεν μπορούσαν να λάβουν υπόψη τις προπαρασκευαστικές πράξεις, οι οποίες κατέληξαν στην άκυρη τελική διοικητική πράξη της 3.11.89. Συνεπώς, ορθά άρχισαν εξ υπαρχής τη διαδικασία πλήρωσης των θέσεων. Δεν υπάρχει στην προκείμενη περίπτωση οποιαδήποτε παράλειψη η οποία να μπορεί να προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως, διότι μόνο η παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας, που απαιτείται από το νόμο, είναι εκτελεστή.
Κρίνω ότι η νέα προκήρυξη της θέσης, που προσβάλλεται με τη δεύτερη θεραπεία, είναι προπαρασκευαστική πράξη. Σύμφωνα με τη νομολογία, προπαρασκευαστικές είναι οι πράξεις που εκδίδονται σε συνάρτηση με την έκδοση μιας εκτελεστής διοικητικής πράξης.
Από μόνες τους δεν μπορούν να προσβληθούν με αίτηση ακυρώσεως, εφόσον δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα και δεν επιφέρουν δηλαδή οποιαδήποτε μεταβολή στη νομική κατάσταση ενός διοικούμενου. (Βλ. μεταξύ άλλων Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929 - 1959, σελ. 239, Haros v. The Republic, 4 R.S.C.C. 39, Cyprus Tannery v. Republic (1980) 3 C.L.R. 405).
Στην προκείμενη περίπτωση η πράξη προκήρυξης της θέσης είναι προπαρασκευαστική και συνεπώς δεν μπορεί να ζητηθεί η παρέμβαση του Δικαστηρίου. Η δεύτερη προδικαστική ένσταση των καθ' ων η αίτηση επιτυγχάνει.
Με την τρίτη θεραπεία ο δικηγόρος του αιτητή προσβάλλει την απόφαση των καθ' ων η αίτηση, για την τροποποίηση των Σχεδίων Υπηρεσίας μετά την ακυρωτική απόφαση του Δικαστηρίου.
Σύμφωνα με τη νομολογία, το σχέδιο υπηρεσίας δεν μπορεί να προσβληθεί απευθείας από μόνο του, αλλά έμμεσα μέσω προσφυγής που προσβάλλει το αποτέλεσμα της εφαρμογής του. (Βλ. Δημοκρατία κ.α. ν. Γιαλλουρίδη, Α.Ε. 868 και 869, δόθηκε στις 13.12.90). Εδώ δεν προσβάλλεται οποιαδήποτε τελική πράξη ώστε με αυτή να μπορεί να προσβληθεί και το νέο Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης, που τυχόν θα εφαρμόζετο. Και η τρίτη προδικαστική ένσταση επιτυγχάνει.
Όλες οι προδικαστικές ενστάσεις επιτυγχάνουν. Ο αιτητής δε νομιμοποιείται στην έγερση της προσφυγής και, ως εκ τούτου, αυτή απορρίπτεται.
Δεν εκδίδεται διαταγή για τα έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.