ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1992) 4 ΑΑΔ 1276
14 Απριλίου, 1992
[ΠΟΓΙΑΤΖΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΚΙΚΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΣ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 675/89, 678/89).
Προσφυγή βάσει τον Άρθρον 146 τον Συντάγματος — Προσβαλλόμενες πράξεις — Προπαρασκευαστική — Το άκυρο της προπαρασκευαστικής πράξης συμπαρασύρει σε ακυρότητα και την τελική εκτελεστή διοικητική πράξη — Νομολογία.
Εκπαιδευτικοί Λειτουργοί — Σχέδια Υπηρεσίας — Η ερμηνεία και εφαρμογή τους έργο τον διορίζοντος οργάνου — Πλατειά διακριτική ευχέρεια — Νόμιμη άσκησή της — Περιπτώσεις επέμβασης τον Ανωτάτου Δικαστηρίου — Νομολογία — Η συγκεκριμένη περίπτωση τον κατ' εφαρμογή τον σχεδίου υπηρεσίας αποκλεισμού ακαδημαϊκού προσόντος από την Ε.Ε. Υ. Οι αιτητές επεζήτησαν με τις συναφείς αυτές προσφυγές την ανατροπή της προαγωγής του ενδιαφερομένου μέρους στη θέση Επιθεωρητή Β' (Γενικών Μαθημάτων) Δημοτικής Εκπαίδευσης. Κρίσιμο για τη διαδικασία ήταν κύρια το ζήτημα των ακαδημαϊκών προσόντων των αιτητών υπό το φως του οικείου σχεδίου υπηρεσίας.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας τις προσφυγές, αποφάσισε ότι:
1. Το άκυρο της προπαρασκευαστικής πράξης συμπαρασύρει σε ακυρότητα και την τελική εκτελεστή διοικητική πράξη. Το μέρος αυτό της εισήγησης του δικηγόρου των αιτητών υποστηρίζεται απόλυτα από τη νομολογία μας.
2. Η ερμηνεία και η εφαρμογή των σχεδίων υπηρεσίας εμπίπτει στη δικαιοδοσία του διορίζοντος οργάνου το οποίο έχει επί του προκειμένου πλατειά διακριτική ευχέρεια. Για να καταστήσει δυνατή τη νόμιμη άσκηση της διακριτικής αυτής εξουσίας του, το διορίζον όργανο έχει καθήκον να διεξάγει την έρευνα που επιβάλλεται στην κάθε περίπτωση για τη διαπίστωση των προσόντων των υποψηφίων και την αξιολόγησή τους σε συσχετισμό πάντοτε με την πρόνοια του Σχεδίου Υπηρεσίας που αναφέρεται στα απαιτούμενα ή/και πρόσθετα προσόντα των υποψηφίων για την πλήρωση της κενής θέσης. Η νομολογία καθορίζει επίσης ότι το Ανώτατο Δικαστήριο κατά την άσκηση της αναθεωρητικής του δικαιοδοσίας επεμβαίνει μόνο τις περιπτώσεις στις οποίες διαπιστώνεται ότι η ερμηνεία του Σχεδίου Υπηρεσίας από το διορίζον όργανο δεν είναι εύλογα επιτρεπτή υπό τας περιστάσεις ή ότι είναι αποτέλεσμα έρευνας που έκαμε κατά τρόπο πλημμελή και ελλειπή.
3. Ούτε η Συμβουλευτική Επιτροπή ούτε η ΕΕΥ αναφέρουν ρητά μέσα στο κείμενο της απόφασής τους οποιοδήποτε λόγο που να εξηγεί γιατί το επίδικο δίπλωμα του αιτητή δεν πληροί το ακαδημαϊκό προσόν της παραγράφου 1 του ισχύοντος Σχεδίου Υπηρεσίας. Είναι φανερό ότι και τα δύο αυτά όργανα έκριναν ότι το επίδικο δίπλωμα του αιτητή δεν αποτελεί έγκυρο "πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλο ή ισότιμο προσόν στα Παιδαγωγικά ή την Εκπαιδευτική Διοίκηση ή σε συναφές θέμα" εν τη εννοία του πιο πάνω Σχεδίου Υπηρεσίας. Παρά το γεγονός ότι στο κείμενο της επίδικης απόφασης δεν υπάρχει ρητή αιτιολογία, από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου προκύπτει ότι ο λόγος για τον οποίο το επίδικο δίπλωμα του αιτητή δεν κρίθηκε ότι πληροί το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης είναι ότι η φοίτηση του αιτητή έγινε στο Frederick Polytechnic και όχι στο Πανεπιστήμιο της Ουαλλίας και ότι το δίπλωμα του Frederick Polytechnic δεν αναγνωρίζεται αφού δεν έχει
ακόμα αξιολογηθεί από τον Υπουργό Παιδείας σύμφωνα με το Νόμο 1/87, το δε Υπουργείο Παιδείας δεν έχει παραχωρήσει εξουσία η έγκριση στο Πανεπιστήμιο της Ουαλλίας να διδάσκει στην Κύπρο και να εκδίδει πιστοποιητικά.
Η ΕΕΥ είχε καθήκον να διαπιστώσει κατά πόσο το επίδικο δίπλωμα του αιτητή μπορεί να χαρακτηριστεί ως "πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν" εν τη εννοία του Σχεδίου Υπηρεσίας ή όχι. Η ΕΕΥ δε δεσμεύεται από το πώς περιγράφεται ένα δίπλωμα από τον εκδότη του. Έχει υποχρέωση να διαπιστώσει το εκπαιδευτικό αντίκρυσμα του "διπλώματος" αυτού σε συσχετισμό, μεταξύ άλλων παραγόντων, και με το πότε και από ποιόν εκδίδεται. Λαμβανομένων υπόψη όλων των δεδομένων που ήταν ενώπιον της ΕΕΥ, ήταν εύλογα επιτρεπτό στην ΕΕΥ να κρίνει ότι το επίδικο δίπλωμα του αιτητή δεν πληροί το ακαδημαϊκό προσόν που προνοεί η παράγραφος (1) των Απαιτουμένων Προσόντων του ισχύοντος Σχεδίου Υπηρεσίας. Η αιτιολογία συνάγεται με επάρκεια από το περιεχόμενο του φακέλου που ήταν ενώπιον της ΕΕΥ κατά τον ουσιώδη χρόνο. Ο αιτητής στην πρώτη προσφυγή, επομένως, δεν είχε έννομο συμφέρον να προσβάλλει την επίδικη πράξη.
4. Το συμπέρασμα της ΕΕΥ ότι τα προσόντα του δευτέρου αιτητή αναφέρονται στη Μουσική και όχι στα Παιδαγωγικά ή στην Εκπαιδευτική Διοίκηση ή σε συναφές θέμα όπως απαιτεί τόσο το προηγούμενο όσο και το ισχύον Σχέδιο Υπηρεσίας, ήταν εύλογα εφικτό. Ακόμα, δεν επιδέχεται αμφισβήτηση. Το γεγονός ότι το Columbia Pacific University δεν είναι αναγνωριμένο πανεπιστήμιο στη χώρα που λειτουργεί αποτελεί λογικό κριτήριο για την αξιολόγησή του και δικαιολογεί το συμπέρασμα της ΕΕΥ ότι το δίπλωμα που εξέδωσε η ξένη αυτή σχολή στον αιτητή δεν αποτελεί πανεπιστημιακό δίπλωμα μέσα στην έννοια της επίδικης πρόνοιας του Σχεδίου Υπηρεσίας. Ο αποκλεισμός του αιτητή για το λόγο ότι δεν κατέχει τα απαραίτητα προσόντα για πλήρωση της επίδικης θέσης ήταν εύλογα εφικτός και χωρίς να κατέχει τα αναγκαία προσόντα δεν έχει ενεστώς έννομο συμφέρον και δεν νομιμοποιείται, ως εκ τούτου, στην καταχώρηση της προσφυγής του.
Οι προσφυγές απορρίπτονται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Michaelides and Another v. Republic (1979) 3 C.L.R. 56·
Ioannou v. Electricity Authority of Cyprus (1981) 3 C.L.R. 280·
Χατζηττοφή και Άλλος ν. Δημοκρατίας (1991) 4(A) Α.Α.Δ. 474·
Papapetrou v. Republic, 2 R.S.C.C. 61·
Josephides v. Republic, 2 R.S.C.C 72·
Frangoullides and Another v. Public Service Commission (1985) 3 C.L.R. 1680·
Tsountas and another v. Republic (1985) 3 C.L.R. 784·
Δημοκρατία ν. Κυπρή (1989) 3(Δ) Α.Α.Δ. 2600·
Μιλτιάδους και Άλλοι ν. Δημοκρατίας (1989) 3(Γ) Α.Α.Δ. 1318·
Χαραλαμπίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 414.
Προσφυγές.
Προσφυγές εναντίον της απόφασης της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας με την οποία το ενδιαφερόμενο μέρος προάχθηκε στη θέση Επιθεωρητή Β' (Γενικών Μαθημάτων) Δημοτικής Εκπαίδευσης αντί των αιτητών.
Α.Σ. Αγγελίδης, για τους αιτητές.
Ρ. Πετρίδου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α, για τους καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
Ο Δικαστής κ. Πογιατζής ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση.
ΠΟΓΙΑΤΖΗΣ, Δ.: Οι δυο συνεκδικαζόμενες προσφυγές στρέφονται εναντίον της ίδιας διοικητικής πράξης. Στο στάδιο της καταχώρησής τους αφορούσαν τα ίδια τρία Ενδιαφερόμενα πρόσωπα. Σε μεταγενέστερο στάδιο περιορίστηκαν μόνο εναντίον του Ενδιαφερόμενου Μέρους Κωνσταντίνου Σωτηρίου ο οποίος με την προσβαλλόμενη απόφαση της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (ΕΕΥ) ημερομηνίας 3 Αυγούστου 1989 έχει προαχθεί στη θέση Επιθεωρητή Β' (Γενικών Μαθημάτων) Δημοτικής Εκπαίδευσης από 1/9/1989 και ο οποίος επέλεξε να μην εμφανιστεί ούτε να λάβει μέρος στην παρούσα διαδικασία.
Για την πλήρωση τριών κενών θέσεων Επιθεωρητών Β' (Γενικών Μαθημάτων) Δημοτικής Εκπαίδευσης που είχαν προκηρυχθεί υπέβαλαν αιτήσεις 32 υποψήφιοι ανάμεσα στους οποίους ήταν οι δυο Αιτητές και ο κ. Σωτηρίου. Οι επίδικες θέσεις είναι θέσεις πρώτου διορισμού και προαγωγής, σύμφωνα δε με το ισχύον Σχέδιο Υπηρεσίας τους, όπως είχε εγκριθεί στις 24 Οκτωβρίου 1985, τα Απαιτούμενα Προσόντα των υποψηφίων καθορίζονται ως εξής:
"Απαιτούμενα Προσόντα:
1. Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν στα Παιδαγωγικά ή την Εκπαιδευτική Διοίκηση ή σε συναφές θέμα.
Σημ: Εκπαιδευτικοί που είχαν τα προσόντα για την προηγούμενη θέση Επιθεωρητή Γενικών Μαθημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης ή θα τα αποκτήσουν μέχρι τις 16.12.1985 θα μπορούν να είναι υποψήφιοι για τη θέση αυτή.
2. Εκπαιδευτική υπηρεσία τριών ετών είτε στην παρούσα είτε στην προηγούμενη θέση Διευθυντή Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης.
3. Εξαίρετη υπηρεσία με βάση τις δύο τελευταίες εμπιστευτικές εκθέσεις.
4. Ενημερότητα πάνω στις σύγχρονες εξελίξεις στον τομέα του, τα προβλήματα και τις τάσεις της Δημοτικής Εκπαίδευσης στην Κύπρο και σε άλλες χώρες.
5. Πολύ καλή γνώση μιας τουλάχιστον από τις επικρατέστερες ευρωπαϊκές γλώσσες."
Τα προσόντα των Εκπαιδευτικών για διορισμό στην προηγούμενη θέση Επιθεωρητή Γενικών Μαθημάτων Στοιχειώδους Εκπαίδευσης, με βάση το ισχύον για τη θέση εκείνη Σχέδιο Υπηρεσίας, όπως είχε εγκριθεί στις 3 Φεβρουαρίου 1966, ήταν τα εξής:
"Προσόντα:
Πτυχίον Διδασκαλείου ή Παιδαγωγικής Ακαδημίας.
Μετεκπαίδευσις εις το εξωτερικόν ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους εις τα παιδαγωγικά ή άλλο συναφές θέμα.
Ευδόκιμος εκπαιδευτική υπηρεσία τουλάχιστον δέκα ετών, εξ ων δύο τουλάχιστον έτη εις θέσιν Διευθυντού.
Ενημερότης επί των συγχρόνων εξελίξεων εις τον τομέα της στοιχειώδους εκπαιδεύσεως.
Καλή γνώσις μιας τουλάχιστον των επικρατέστερων ευρωπαϊκών γλωσσών.
Πανεπιστημιακόν δίπλωμα ή τίτλος εις τον εκπαιδευτικόν τομέα θεωρούνται ως πρόσθετον προσόν."
Η Συμβουλευτική Επιτροπή που είχε συσταθεί σύμφωνα με τους περί Δημοσίας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμους για την πλήρωση των επίδικων κενών θέσεων, συνήλθε και αποφάσισε να συστήσει για προαγωγή εννέα υποψηφίους περιλαμβανομένου του κ. Σωτηρίου ανάμεσα σε 24 υποψήφιους που έκρινε ότι κατείχαν τα απαιτούμενα προσόντα. Οι υπόλοιποι οκτώ υποψήφιοι, περιλαμβανομέων των δυο Αιτητών, κρίθηκαν ότι δεν μπορούσαν να θεωρηθούν ως υποψήφιοι για διάφορους λόγους. Ακολούθως, κατάρτισε τον κατάλογο των εννέα συστηθέντων υποψηφίων κατά σειρά προτεραιότητας, σύμφωνα με το άρθρο 35Β(4) των παραπάνω Νόμων, τον οποίο απέστειλε στην ΕΔΥ μαζί με την Έκθεση της ημερομηνίας 18 Ιουλίου 1989. Στις παραγράφους 2.2 και 2.4 της Έκθεσης αυτής η Συμβουλευτική Επιτροπή δίδει τους παρακάτω λόγους για τον αποκλεισμό των Αιτητών Κίκα και Ονησιφορίδη αντίστοιχα:
"2.2. Οι αιτητές Κίκας Χριστόδουλος (Π.2739),..... δεν μπορούν να θεωρηθούν υποψήφιοι, γιατί δεν ικανοποιούν την πρόνοια των σχεδίων υπηρεσίας για τα ακαδημαϊκά προσόντα.
...................................
2.4. Ο αιτητής Ονησιφορίδης Ερμής,s (1019/Π) Επιθεωρητής Β Ειδικών Μαθημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης-Μουσικής, δεν μπορεί να θεωρηθεί υποψήφιος, γιατί τα ακαδημαϊκά του προσόντα ανταποκρίνονται προς τη θέση που σήμερα κατέχει (Επιθεωρητής Μουσικής, Συνδυασμένη κλίμακα Α12-Α13) και όχι προς εκείνη του Επιθεωρητή Γενικών Μαθημάτων. Εξάλλου, λόγω της θέσης που σήμερα κατέχει δεν μπορεί να γίνεται λόγος για προαγωγή στην θέση Επιθεωρητή Β Γενικών Μαθημάτων, αλλά για μετάταξη σ' αυτή."
Σύμφωνα με το εδάφιο (7) του άρθρου 35 Β των περί Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμων 1969 έως 1988 οι δυο Αιτητές υπέβαλαν ενστάσεις προς την ΕΕΥ αιτούμενοι την αναθεώρηση του καταλόγου που είχε καταρτίσει η Συμβουλευτική Επιτροπή και ο οποίος είχε δεόντως αναρτηθεί. Στη συνεδρία της με ημερομηνία 1 Αυγούστου 1989 η ΕΕΥ εξέτασε τις ενστάσεις των Αιτητών σύμφωνα με το εδάφιο (8) του ιδίου άρθρου και αποφάσισε να τις απορρίψει. Αναφορικά με τον Αιτητή Ονησιφορίδη το σχετικό πρακτικό της συνεδρίας της ΕΕΥ αναφέρει επί του προκειμένου τα εξής στη σελ. 21:
"(β) Η Επιτροπή αφού έλαβε υπόψη τους λόγους που επικαλείται ο ενιστάμενος, την έκθεση της Σ.Ε. καθώς και όλα τα στοιχεία και έγγραφα που υπάρχουν στους φακέλους των ενδιαφερομένων, κρίνει ότι ο κ.Ονησιφορίδης ορθά και σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου δεν περιλήφθηκε στον κατάλογο γιατί:
(i) τα προσόντα του αναφέρονται στη Μουσική και όχι στα παιδαγωγικά ή την Εκπαιδευτική Διοίκηση ή σε συναφές θέμα όπως απαιτούν τα Σχέδια Υπηρεσίας ή τα προϊσχύσαντα Σχέδια Υπηρεσίας για τη θέση Επιθεωρητή Γενικών Μαθημάτων Στοιχειώδους Εκπαίδευσης. Ο τίτλος Μ.Α. δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη γιατί το Columbia Pacific University δεν είναι αναγνωρισμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα,
(ii) ο ενιστάμενος υστερεί σε υπηρεσιακές εκθέσεις έναντι των περιληφθέντών."
Αναφορικά με τον Αιτητή Κίκα το σχετικό πρακτικό της ίδιας συνεδρίας της ΕΕΥ αναφέρει επί του προκειμένου τα εξής στη σ.22:
"Η Επιτροπή αφού έλαβε υπόψη τους λόγους που επικαλείται ο ενιστάμενος, την έκθεση της Σ.Ε. καθώς και όλα τα στοιχεία και έγγραφα που υπάρχουν στους φακέλους των ενδιαφερομένων, κρίνει ότι ορθά και σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου η Σ.Ε. δεν περιέλαβε τον κ. Κίκα στον κατάλογο γιατί δεν έχει το απαιτούμενο από τα Σχέδια Υπηρεσίας Πανεπιστημιακό Δίπλωμα, Τίτλο ή ισότιμο προσόν στα παιδαγωγικά ή την Εκπαιδευτική Διοίκηση ή σε συναφές θέμα. Επίσης ο κ. Κίκας δεν έχει την απαιτούμενη από τα προϊσχύσαντα Σχέδια Υπηρεσίας Επιθεωρητή Γενικών Μαθημάτων Στοιχειώδους Εκπαίδευσης, μετεκπαίδευση στο εξωτερικό ενός τουλάχιστο ακαδημαϊκού έτους στα παιδαγωγικά ή άλλο συναφές θέμα."
Ακολούθως η ΕΕΥ προχώρησε στον καταρτισμό του τελικού καταλόγου χωρίς να περιλάβει σ'αυτόν τους δυο Αιτητές και κάλεσε σε προσωπική συνέντευξη μόνο τους υποψηφίους των οποίων τα ονόματα είχαν περιληφθεί σ' αυτόν.
Η τελική επιλογή των τριών υποψηφίων, συμπεριλαμβανομένου του κ.Σωτηρίου, για προαγωγή στις τρείς κενές επίδικες θέσεις έγινε από την ΕΕΥ στις 3 Αυγούστου 1989. Εναντίον της τελικής αυτής πράξης της ΕΕΥ στρέφονται οι αντίστοιχες προσφυγές των Αιτητών οι οποίοι ισχυρίζονται ότι πάσχει από το λόγο ότι η προπαρασκευαστική πράξη τόσο της Συμβουλευτικής Επιτροπής ημερομηνίας 18 Ιουλίου 1989, όσο και εκείνη της ΕΕΥ ημερομηνίας 1 Αυγούστου 1989 είναι άκυρες γιατί είναι προϊόν πλάνης αναφορικά με το νόμο και με τα γεγονότα καθώς και αποτέλεσμα ελλειπούς έρευνας.
Συμφωνώ με την εισήγηση του κ. Αγγελίδη ότι σε περίπτωση που φανεί ότι η απόφαση της ΕΕΥ ημερομηνίας 1 Αυγούστου 1989 με την οποία απορρίφθηκαν οι ενστάσεις των Αιτητών εναντίον του καταλόγου των συστηθέντων υποψηφίων που είχε καταρτίσει και αποστείλει στην ΕΕΥ η Συμβουλευτική Επιτροπή, είναι άκυρη για οποιοδήποτε από τους λόγους που έχουν προβληθεί, η τελική εκτελεστή πράξη της ΕΕΥ ημερομηνίας 3 Αυγούστου 1989 πρέπει επίσης να ακυρωθεί. Το άκυρο της προπαρασκευαστικής πράξης - 6 - συμπαρασύρει σε ακυρότητα και την τελική εκτελεστή διοικητική πράξη. Το μέρος αυτό της εισήγησης του κ. Αγγελίδη υποστηρίζεται απόλυτα από τη νομολογία μας. Αναφέρω ενδεικτικά τις υποθέσεις Sofoclis Michaelides & Another v. The Republic (1979) 3 C.L.R. 56, Dinos Ioannou v. Electricity Authority of Cyprus (1981) 3 C.L.R. 280, και Ζήσιμος Χ"Ττοφή και άλλος ν. Κυπριακής Δημοκρατία*. Η εισήγηση, όμως, του κ. Αγγελίδη που αφορά την προσφυγή αρ. 678/89 του Αιτητή Ονησιφορίδη και η οποία έχει ως αφετηρία την αιτιολογία για τον αποκλεισμό του, την οποία δίδει η Συμβουλευτική Επιτροπή στην πιο πάνω Έκθεσή της, θα πρέπει κατά τη γνώμη μου να απορριφθεί. Από τη στιγμή που η ΕΕΥ δεν την έχει υιοθετήσει και την αντικατέστησε με τη δική της αιτιολογία στην οποία έχω ήδη αναφερθεί, η οποιαδήποτε τυχόν πλάνη της Συμβουλευτικής Επιτροπής έχει χάσει τη σημασία της, η δε υπόθεση θα πρέπει να κριθεί μόνο με αναφορά στην αιτιολογία την οποία δίδει η ίδια η ΕΕΥγια τον αποκλεισμό του κ. Ονησιφορίδη.
* Προσφυγή αρ. 411/89, απόφαση ημερομηνίας 31/1/1991.
Ενόψει των προσόντων των δυο Αιτητών και της αιτιολογίας που έδωσε η ΕΕΥ για την αποκλεισμό τους, το βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι κατά πόσο η ερμηνεία των σχετικών Σχεδίων Υπηρεσίας όπως έγινε από την ΕΕΥ ήταν εύλογα επιτρεπτή ή όχι. Το ερώτημα αυτό θα πρέπει να απαντηθεί λαμβανομένων υπόψη των παρακάτω βασικών αρχών που καθορίζουν αφ' ενός, τη μορφή και την έκταση τόσο των εξουσιών όσων και των καθηκόντων της ΕΕΥ επί του προκειμένου, και αφ' ετέρου, την έκταση της ακυρωτικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου να επέμβει και να ανατρέψει την επί του προκειμένου απόφαση της ΕΕΥ.
Υπάρχει νομολογία πάνω στο επίδικο αυτό θέμα, η οποία πολύ καθαρά και με συνέπεια έχει καθιερώσει ότι η ερμηνεία και η εφαρμογή των Σχεδίων Υπηρεσίας εμπίπτει στη δικαιοδοσία του διορίζοντος οργάνου το οποίο έχει επί του προκειμένου πλατειά διακριτική ευχέρεια. Για να καταστήσει δυνατή τη νομική άσκηση της διακριτικής αυτής εξουσίας του, το διορίζον όργανο έχει καθήκον να διεξάγει την έρευνα που επιβάλλεται στην κάθε περίπτωση για τη διαπίστωση των προσόντων των υποψηφίων και την αξιολόγηση τους σε συσχετισμό πάντοτε με την πρόνοια του Σχεδίου Υπηρεσίας που αναφέρεται στα απαιτούμενα ή/και πρόσθετα προσόντα των υποψηφίων για την πλήρωση της κενής θέσης. Η νομολογία καθορίζει επίσης ότι το Ανώτατο Δικαστήριο κατά την άσκηση της αναθεωρητικής του δικαιοδοσίας επεμβαίνει μόνο στις περιπτώσεις στις οποίες διαπιστώνεται ότι η ερμηνεία του Σχεδίου Υπηρεσίας από το διορίζον όργανο δεν είναι εύλογα επιτρεπτή υπό τας περιστάσεις ή ότι είναι αποτέλεσμα έρευνας που έκαμε κατά τρόπο πλημελή και ελλειπή. Σχετικές επί του προκειμένου είναι μεταξύ πολλών άλλων και οι υποθέσεις Papapetrou v. The Republic 2 R.S.C.C. 61, Josephides v. The Republic, 2 R.S.C.C. 72, Charilaos Frangoullides and Another v. The Public Service Commission (1985) 3 C.L.R. 1680, Andreas Tsountas and Another v. The Republic (1985) 3 C.L.R. 784, Κυπριακής Δημοκρατίας ν. Θεοφανώς Κυπρή (Αναθεωρητική Έφεση αρ. 876, απόφαση ημερομηνίας 3/11/1989), Κλέαρχος Μιλτιάδους και άλλοι ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (Αναθεωρητικές Εφέσεις αρ. 789, 791 και 796, η απόφαση ημερομηνίας 30/5/1989) και Α. Χαραλαμπίόης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (Αναθεωρητική Έφεση αρ. 878, απόφαση ημερομηνίας 20/6/1991).
Τα προσόντα του Αιτητή Χριστόδουλου Κίκα, όπως προκύπτουν από το σχετικό Πίνακα συνημμένο στην ένσταση της ΕΕΥ, ήταν τα εξής:
"1) Δίπλωμα Δ.Κ. Μόρφου (1958).
2) Δίπλωμα του College of Preceptors.
3) B.Ed. (First Class Honours), University of Wales (1987).
4) Συμπλήρωση 2 ετών σπουδών για το M.Ed. Un. of Wales".
Τα προσόντα του Αιτητή Ερμή Ονησιφορίδη, όπως προκύπτουν από τον ίδιο Πίνακα, είναι τα εξής:
"1) Δίπλωμα Δ.Κ. Μόρφου (1958).
2) Πτυχία Οδικής, Αρμονίας και Αντίστιξης (1964) και (1974).
3) Πιστοποιητικό Ενοργάνωσης και Φούγκας.
4) Μ.Α. Columbia Pacific University (1988)."
Ο ευπαίδευτος δικηγόρος των Αιτητών ισχυρίζεται ότι τα πιο πάνω προσόντα τους ικανοποιούν τα απαιτούμενα προσόντα που προνοεί τόσο το ισχύον όσο και το προηγούμενο Σχέδιο Υπηρεσίας και ότι η παράλειψη της ΕΕΥ να τους συμπεριλάβει στον τελικό κατάλογο υποψηφίων, δεχόμενη τις αντίστοιχες ενστάσεις τους, είναι προϊόν πλάνης, ελλειπούς έρευνας, παρερμηνείας των επίδικων Σχεδίων Υπηρεσίας και παράνομης απόδοσης σημασίας σε εξωγενείς παράγοντες. Επακόλουθο των πιο πάνω, λέγει ο κ. Αγγελίδης, ήταν η υπέρβαση από την ΕΕΥ των άκρων ορίων της διακριτικής της ευχέρειας και η ερμηνεία και εφαρμογή από αυτήν των Σχεδίων Υπηρεσίας κατά τρόπο που δεν ήταν εύλογα επιτρεπτός. Ο κ. Αγγελίδης ισχυρίζεται επίσης ότι η απόρριψη από την ΕΕΥ της ένστασης των δυο Αιτητών πάσχει για το λόγο ότι είναι τελείως αναιτιολόγητη.
Θα εξετάσω πρώτα τον πιο πάνω ισχυρισμό του κ. Αγγελίδη στο βαθμό που αφορά τον Αιτητή στην προσφυγή αρ. 675/89 Χριστόδουλο Κίκα, ο οποίος επικεντρώνεται στον τίτλο B.Ed, που του απένειμε το Πανεπιστήμιο της Ουαλλίας το 1987. Εφόσο ο τίτλος αυτός δεν αποκτήθηκε από τον Αιτητή μέχρι τις 16 Δεκεμβρίου 1985 όπως προνοεί η Σημείωση της παραγράφου 1 των Απαιτούμενων Προσόντων του ισχύοντος Σχεδίου Υπηρεσίας ημερομηνίας 24/10/1985, είναι φανερό ότι δεν καλύπτεται από το προϊσχύον Σχέδιο Υπηρεσίας ημερομηνίας 3/2/1966, το οποίο δεν καλύπτει ούτε τα Δίπλωμα που του απένειμε το "College of Preceptors", εφόσο το δίπλωμα αυτό δεν ήταν αποτέλεσμα μετεκπαίδευσης του Αιτητή στο εξωτερικό αλλά ήταν αποτέλεσμα φοίτησης του μέσω αλληλογραφίας από την Κύπρο.
Επανέρχομαι όμως, στο δίπλωμα του Πανεπιστημίου της Ουαλλίας το οποίο απέκτησε ο Αιτητής ως αποτέλεσμα φοίτησης του αποκλειστικά στην ιδιωτική σχολή Frederic Polytechnic στη Λευκωσία και εξετάσεων που έδωσε στο οίκημα της Σχολής αυτής. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι το Πανεπιστήριο της Ουαλλίας είναι αναγνωρισμένο Πανεπιστήμιο τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες. Είναι επίσης δεδομένο ότι η σχολή Frederick Polytechnic δεν είναι πανεπιστήμιο και ότι δεν έχει ακόμα γίνει εκπαιδευτική αξιολόγηση-πιστοποίηση των προγραμμάτων της από τον Υπουργό Παιδείας σύμφωνα με τις πρόνοιες του Μέρους V του περί Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαιδεύσεως Νόμου του 1987 (Νόμος 1/87), η οποία θα συνεπάγεται και αναγνώριση των προγραμμάτων και των σχετικών διπλωμάτων της σχολής αυτής. Οι νομοθετικές αυτές πρόνοιες δεν έχουν, δυστυχώς, τεθεί σε ισχύ μέχρι σήμερα. Αν οι πρόνοιες αυτές ήταν σε ισχύ και ο Υπουργός Παιδείας προέβαινε στην εκπαιδευτική αξιολόγηση-πιστοποίηση του επίδικου κλάδου σπουδών του Frederick Polytechnic, τόσο η Συμβουλευτική Επιτροπή όσο και η ΕΕΥ θα μπορούσαν να ισχυριστούν ότι έχουν εκπληρώσει το καθήκον της διενέργειας δέουσας έρευνας βασιζόμενοι στα αποτελέσματα της επίσημης αξιολόγησης του Υπουργού κάτω από το μέρος V του Νόμο 1/87. Εφόσο όμως δεν υπάρχει τέτοια επίσημη κρατική αξιολόγηση, είναι καθήκον των οργάνων αυτών να προβούν σε δική τους έρευνα και αξιολόγηση του συγκεκριμένου διπλώματος που κατέχει ο Αιτητής Κίκας. Σε περίπτωση δε που αποφασίσουν να αγνοήσουν το δίπλωμα αυτό οφείλουν να αιτιολογήσουν την απόφασή τους.
Ούτε η Συμβουλευτική Επιτροπή ούτε η ΕΕΥ αναφέρουν ρητά μέσα στο κείμενο της απόφασής τους οποιοδήποτε λόγο που να εξηγεί γιατί το επίδικο δίπλωμα του Αιτητή δεν πληροί το ακαδημαϊκό προσόν της παραγράφου 1 του ισχύοντος Σχεδίου Υπηρεσίας. Είναι φανερό ότι και τα δυο αυτά όργανα έκριναν ότι το επίδικο δίπλωμα του Αιτητή δεν αποτελεί έγκυρο "πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλο ή ισότιμο προσόν στα Πιαδαγωγικά ή την Εκπαιδευτική Διοίκηση ή σε συναφές θέμα" εν τη εννοία του πιο πάνω Σχεδίου Υπηρεσίας. Παρά το γεγονός ότι στο κείμενο της επίδικης απόφασης δεν υπάρχει ρητή αιτιολογία, από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου προκύπτει ότι ο λόγος για τον οποίο το επίδικο δίπλωμα του Αιτητή δεν κρίθηκε ότι πληροί το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης είναι ότι η φοίτηση του Αιτητή έγινε στο Frederick Polytechnic και όχι στο Πανεπιστήριο της Ουαλλίας και ότι το δίπλωμα του Frederick Polytecknic δεν αναγνωρίζεται αφού δεν έχει ακόμα αξιολογηθεί από τον Υπουργό Παιδείας σύμφωνα με το Νόμο 1/87, το δε Υπουργείο Παιδείας δεν έχει παραχωρήσει εξουσία ή έγκριση στο Πανεπιστήμιο της Ουαλλίας να διδάσκει στην Κύπρο και να εκδίδει πιστοποιητικά.
Η ΕΕΥ είχε καθήκον να διαπιστώσει κατά πόσο το επίδικο δίπλωμα του Αιτητή μπορεί να χαρακτηριστεί ως "πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν" εν τη εννοία του Σχεδίου Υπηρεσίας ή όχι. Κατά τη γνώμη μου η ΕΕΥ δεν δεσμεύεται από το πώς περιγράφεται ένα δίπλωμα από τον Εκδότη του. Έχει υποχρέωση να διαπιστώσει το εκπαιδευτικό αντίκρυσμα του "διπλώματος" αυτού σε συσχετισμό, μεταξύ άλλων παραγόντων, και με το πότε και από ποιό εκδίδεται. Λαμβανομένων υπόψη όλων των πιο πάνω δεδομένων που ήταν υπόψη της ΕΕΥ, πιστεύω ότι ήταν εύλογα επιτρεπτό στην ΕΕΥ να κρίνει ότι το επίδικο δίπλωμα του Αιτητή δεν πληροί το ακαδημαϊκό προσόν που προνοεί η παράγραφος (1) των Απαιτουμένων Προσόντων του ισχύοντος Σχεδίου Υπηρεσίας. Δεν αποδέχομαι κανένα από τους ισχυρισμούς του Αιτητή. Η αιτιολογία συνάγεται με επάρκεια από το περεχόμενο του φακέλου που ήταν ενώπιον της ΕΕΥ κατά τον ουσιώδη χρόνο, ιδιαίτερα τα συνημμένα στη γραπτή αγόρευση της ΕΕΥ τεκμήρια Ψ2, Ψ3 και Ψ4, τα οποία η ΕΕΥ εξασφάλισε από το Υπουργείο Παιδείας κατόπιν επιστολής της ημερομηνίας 5/5/1989 την οποία απέστειλε στη διάρκεια της έρευνας που έκαμε αναφορικά με το επίδικο αυτό θέμα. Υπό τας περιστάσεις θεωρώ τη διεξαχθείσα έρευνα επαρκή.
Στις 18 Μαρτίου 1992 ο Δικαστής κ. Κούρρης εξέδωσε την απόφαση του στις συνεδικαζόμενες προσφυγές αρ. 647/90, 655/90, 661/90 και 693/90. Η τελευταία καταχωρήθηκε από τον παρόντα Αιτητή κ. Κίκα εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της ΕΕΥ και του Υπουργείου Παιδείας. Η προσφυγή αυτή στρεφόταν εναντίον της απόφασης της ΕΕΥ ημερομηνίας 10/7/1990 με την οποία διόρισε και/ή προήγαγε στη θέση Επιθεωρητή Β Γενικών Μαθημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης άλλους εκπαιδευτικούς αντί του Αιτητή. Τόσο η Συμβουλευτική Επιτροπή όσο και η ΕΕΥ είχαν αποκλείσει τον Αιτητή από τους αντίστοιχους καταλόγους υποψηφίων που είχαν καταρτίσει για το λόγο ότι δεν κατείχε τα αναγκαία προσόντα εφόσο τα πτυχία του B.Ed, που είχαν εκδοθεί από το Πανεπιστήμιο της Ουαλλίας μετά από φοίτηση του στο Frederick Polytechnic, δεν αναγνωρίζονται ως πανεπιστημιακά διπλώματα ή τίτλοι. Το Δικαστήριο αποφάσισε ότι το εύρημα της ΕΕΥ αναφορικά με τα προσόντα του Αιτητή ήταν εύλογα εφικτό και αρνήθηκε να επέμβει. Εφόσο η προσφυγή αρ. 693/90 ήταν μεταξύ των ιδίων διαδίκων και εφόσον αφορούσε τα ίδια προσόντα του Αιτητή σε συσχετισμό με το ίδιο Σχέδιο Υπηρεσίας, είχαν δε εγερθεί τα ίδια επίδικα θέματα που εγείρονται στην παρούσα προσφυγή του κ. Κίκα, θα μπρούσε εύλογα να υποστηριχθεί ότι η απόφαση στην προσφυγή εκείνη αποτελεί δεδικασμένο που δεσμεύει το παρόν Δικαστήριο, σύμφωνα με το άρθρο 146.5 του Συντάγματος. Έκρινα, εντούτοις, ότι έπρεπε να αποφασίσω τα ίδια αυτά θέματα εξετάζοντας την ουσία τους για το λόγο ότι οι διάδικοι δεν είχαν ευκαιρία να ακουστούν αναφορικά με τις συνέπειες της απόφασης στην προσφυγή αρ. 693/90 πάνω στα επίδικα θέματα της παρούσα προσφυγής.
Εν όψει των πιο πάνω έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Αιτητής Κίκας, εφόσο στερείται των απαιραιτήτων προσόντων, δεν έχει έννομο συμφέρον να προσβάλει την επίδικη διοικητική πράξη.
Αναφορικά με τον Αιτητή Ερμή Ονησιφορίδη, το βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι κατά πόσο το εύρημα της ΕΕΥ ότι το δίπλωμα Μ.Α. που το εξέδωσε το 1988 η Αμερικάνικη Σχολή Columbia Pacific University δεν αποτελεί "πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλο ή ισότιμο προσόν στα Παιδαγωγικά ή την Εκπαιδευτική Διοίκηση ή σε συναφές Θέμα" μέσα στην έννοια του ισχύοντος Σχεδίου Υπηρεσίας της επίδικης θέσης, ήταν εύλογα εφικτό ή όχι. Το επίδικο αυτό δίπλωμα δεν ικανοποιεί τα απαιτούμενα προσόντα του προϊσχύοντος Σχεδίου Υπηρεσίας, εφόσο αποκτήθηκε μετά τις 16 Δεκεμβρίου 1985.
Το συμπέρασμα της ΕΕΥ ότι τα προσόντα του κ.Ονησιφορίδη αναφέρονται στη Μουσική και όχι στα Παιδαγωγικά ή στην Εκπαιδευτική Διοίκηση ή σε συναφές θέμα όπως απαιτεί τόσο το προηγούμενο όσο και το ισχύον Σχέδιο Υπηρεσίας, ήταν εύλογα εφικτό. Θα έλεγα ακόμα ότι δεν επιδέχεται αμφισβήτηση. Το γεγονός ότι το Columbia Pacific University δεν είναι αναγνωρισμένο πανεπιστήμιο στη χώρα που λειτουργεί αποτελεί κατά τη γνώμη μου λογικό κριτήριο για την αξιολόγησή του και δικαιολογεί το συμπέρασμα της ΕΕΥ ότι το δίπλωμα που εξέδωσε η ξένη αυτή σχολή στον Αιτητή δεν αποτελεί πανεπιστημιακό δίπλωμα μέσα στην έννοια της επίδικης πρόνοιας του Σχεδίου Υπηρεσίας. Απορρίπτω όλους τους ισχυρισμούς του ευπαιδεύτου δικηγόρου του Αιτητή Ονησιφορίδη σχετικά με τον τρόπο που η ΕΕΥ ερμήνευσε και εφάρμοσε τα επίδικα Σχέδια Υπηρεσίας και αποφαίνομαι ότι ο αποκλεισμός του Αιτητή για το λόγο ότι δεν κατέχει τα απαραίτητα προσόντα για πλήρωση της επίδικης θέσης ήταν εύλογα εφικτός, χωρίς να κατέχει τα αναγκαία προσόντα ο κ. Ονησιφορίδης δεν έχει ενεστώς έννομο συμφέρον και δε νομιμοποιείται, ως εκ τούτου, στην καταχώρηση της προσφυγής του η οποία κρίνεται απορριπτέα.
Οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές απορρίπτονται, η δε προαγωγή του Ενδιαφερόμενου Μέρους Κωνσταντίνου Σωτηρίου επικυρώνεται. Λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των επιδίκων θεμάτων αποφάσισα να μην εκδώσω οποιαδήποτε διαταγή αναφορικά με τα έξοδα.
Οι προσφυγές απορρίπτονται χωρίς έξοδα.