ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(1992) 4 ΑΑΔ 961
17 Μαρτίου, 1992
[Α. ΛΟΪΖΟΥ, Π.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 880/90).
Αστυνομική Δύναμη — Προαγωγές — Ο περί Αστυνομίας Νόμος, Κεφ. 285 — Άρθρο 13Α(1) και (8) όπως τροποποιήθηκε από το Άρθρο 6 του περί Αστυνομίας Τροποποιητικού Νόμου του 1987 (Ν. 69 του 1987) — Κανονισμός 9(β) — Προαγωγές λόγω ιδιαίτερων ικανοτήτων ή ιδιάζουσας κλίσης σε ειδική εργασία — Δεν τίθεται θέμα σύγκρισης με άλλους που υπηρετούν στη δύναμη διότι το κριτήριο για τέτοια διάκριση είναι η ιδιαίτερη ικανότητα που αξιολογείται από τον Αρχηγό της Αστυνομίας — Οι διακριθέντες δεν απαιτείται όπως κατέχουν τα προσόντα που απαιτούνται για προαγωγή στη θέση.
Ο αιτητής που ήταν υποψήφιος για προαγωγή στη θέση του Υπαστυνόμου προσέβαλε με την προσφυγή του αυτή την απόφαση των καθ' ων η αίτηση να προαγάγουν τα ενδιαφερόμενα μέρη στο βαθμό του Υπαστυνόμου βάσει των διατάξεων του Άρθρου 13Α(1) και (8) του περί Αστυνομίας Νόμου, Κεφ. 285 (όπως τροποποιήθηκε με το Άρθρο 6 του Ν. 69/87) καθώς και του Κανονισμού 9(β) των Κανονισμών που προνοούν για προαγωγές στο βαθμό Υπαστυνόμου λόγω ιδιαίτερων ικανοτήτων και/ή ιδιάζουσας κλίσης σε ειδική εργασία.
Ο αιτητής ισχυρίστηκε πως παραγνωρίστηκε η αρχαιότητα, η πείρα και η εξαίρετη προσφορά του, ότι οι καθ' ων η αίτηση ενήργησαν παράνομα και κατά τρόπο που δεν επέτρεψαν την επιλογή των πραγματικά καλύτερων υποψηφίων και πως η προσβληθείσα απόφαση στερείτο της δέουσας αιτιολογίας γιατί δεν υπήρχαν τα στοιχεία που τυχόν θα επέτρεπαν το Δικαστικό έλεγχο της απόφασης.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Δεν τίθεται, κάτω από τις διατάξεις του Κανονισμού 9(β), θέμα σύγκρισης με άλλους που υπηρετούν στη δύναμη διότι για να αξίζει ένας να τύχει από τον Αρχηγό της Αστυνομίας τέτοιας διακρίσεως πρέπει να βρεθεί ότι έχει ιδιαίτερη ικανότητα.
Στην περίπτωση της εφαρμογής του Κανονισμού 9(β) το θέμα της επιλογής των πραγματικά καλυτέρων υποψηφίων δεν έχει την έννοια την οποία έχει το θέμα αυτό στην περίπτωση της κανονικής διαδικασίας προαγωγής που πρρβλέπουν οι σχετικοί Κανονισμοί και ειδικότερα οι Κανονισμοί 3 έως 8 των Κανονισμών. Αυτό είναι σαφές και από τις διατάξεις που τυγχάνουν εφαρμογής στην υπό εξέταση υπόθεση. Το ουσιώδες κριτήριο για προαγωγή με βάση τον Κανονισμό 9(β) αποτελεί η ιδιαίτερη ικανότητα ή ιδιάζουσα κλίση σε ειδική εργασία η οποία κρίνεται και αξιολογείται από τον Αρχηγό Αστυνομίας πράγμα που ανάγεται δηλαδή στην ουσιαστική κρίση της Διοίκησης.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Αρχηγός Αστυνομίας με την επιστολή του προς τον Υπουργό Εσωτερικών αναφέρει όλα τα στοιχεία που αιτιολογούν την προαγωγή των ενδιαφερομένων μερών με βάση τον Κανονισμό 9(β) και αυτά συνάδουν και εν πάση περιπτώσει συμπληρώνονται από τους υπηρεσιακούς φακέλους και ως εκ τούτου ο ισχυρισμός του αιτητή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται της δέουσας αιτιολογίας δεν ευσταθεί.
Με βάση τα πιο πάνω, τόσο ο Αρχηγός της Αστυνομίας όσο και ο Υπουργός Εσωτερικών άσκησαν τη διακριτική τους εξουσία χωρίς να υπερβούν τα ακραία όρια της και ενήργησαν σύμφωνα με το Νόμο, και τις γενικές αρχές του Διοικητικού Δικαίου.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία τα ενδιαφερόμενα μέρη προάχθηκαν στο βαθμό Αναπληρωτή Υπαστυνόμου αντί του αιτητή.
Α. Παπαχαραλάμπους, για τον αιτητή.
Μ. Ευαγγέλου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
Ο Πρόεδρος κ. Α. Λοΐζου ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση.
Α. ΛΟΪΖΟΥ, Π.: Με την προσφυγή του αυτή ο αιτητής ζητά την ακύρωση της απόφασης των καθ' ων η αίτηση που λήφθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 1990, και με την οποία προβιβάστηκαν στο βαθμό του Αναπληρωτή Υπαστυνόμου, από 1 Οκτωβρίου 1990, τα ενδιαφερόμενα μέρη, Σ. Σοφοκλέους και Π. Χ"Παναγιώτου.
Ο Αρχηγός της Αστυνομίας στις 25 Σεπτεμβρίου 1990, με βάση τις εξουσίες που του παρέχει ο Κανονισμός 9(β) των Περί Αστυνομίας (Προαγωγές) Κανονισμών του 1989 (Κ.Δ.Π. 52/89), που δημοσιεύτηκαν στην επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, αρ. 2388 Παράρτημα Τρίτο, ημερομηνίας, 3 Μαρτίου 1989, (στη συνέχεια οι Κανονισμοί), έστειλε επιστολή στον Υπουργό Εσωτερικών μαζί με λεπτομερείς εκθέσεις για τα δυό ενδιαφερόμενα μέρη για προαγωγή στο βαθμό του Υπαστυνόμου. Με βάση τις πρόνοιες του πιο πάνω Κανονισμού ζήτησε την κατά Νόμο έγκρισή του με βάση τις διατάξεις του Άρθρου 13Α(1) και (8), του περί Αστυνομίας Νόμου Κεφ. 285, όπως τροποποιήθηκε από το Άρθρο 6 του περί Αστυνομίας Τροποποιητικού Νόμου του 1987, (Νόμος Αρ. 69 του 1987) που στη συνέχεια θα αναφέρεται ως ο Νόμος. Παρέθεσε δε τις πιο κάτω εκθέσεις, κάτω από τον τίτλο Προαγωγές σε Υπαστυνόμο, Ιδιαίτερες Ικανότητες - Ιδιάζουσα Κλήση (Καν. 9(β).
"(1) Αναπλ. Υπαστυνόμος Π. Χ"Παναγιώτου (Λοχ.3027) Γράφτηκε στη Δύναμη στις 29.4.70. Είναι απόφοιτος Σχολής Μέσης Παιδείας. Υπηρέτησε σε διάφορα Τμήματα της Αστυνομίας με ζήλο και αφοσίωση. Προήχθηκε σε Λοχία κατ' εξαίρεση στις 15.2.78. Εκτός από τις κανονικές σειρές εκπαίδευσης, έτυχε και ειδικής στρατιωτικής εκπαίδευσης στη ΜΜΑΔ. Με την πολυετή υπηρεσία του από το 1979 στην ασφάλεια προσωπικοτήτων, έχει αποκτήσει αναμφίβολα ιδιάζουσα κλίση στην ειδική αυτή εργασία και επιδεικνύει ιδιαίτερη ικανότητα σαν σωματοφύλακας της Αυτού Μακαριότητας του Αρχιεπισκόπου Κύπρου. Τυχόν αντικατάσταση του θα είναι απώλεια στον τομέα της ειδικής αυτής εργασίας που επιτελεί. Είναι δε και υπεύθυνος της Φρουράς της Αρχιεπισκοπής.
(2) Αναπλ. Υπαστυνόμος Σ. Σοφοκλέους (Λοχ.334): Γράφτηκε στη Δύναμη στις 19.6.62. Είναι απόφοιτος Σχολής Μέσης Παιδείας. Υπηρέτησε σε διάφορα Τμήματα της Αστυνομίας, περισσότερο δε χρόνο στην Υπηρεσία Πληροφοριών. Προήχθη σε Λοχία κατ' εξαίρεση την 1.2.1965. Στις 15.9.72 διορίστηκε Αναπληρωτής Ανθυπαστυνόμος και στις 5.7.74 με την κατάργηση του βαθμού σε Αναπληρωτή Υπαστυνόμο. Εκτός από τη βασική του εκπαίδευση, έτυχε μετεκπαίδευσης σε θέματα ασφάλειας και πληροφοριών και σε θέματα καταπολέμησης Ναρκωτικών. Λόγω της ιδιαίτερης ικανότητας που επιδεικνύει στον τομέα της συλλογής πληροφοριών και την ιδιάζουσα κλίση στην επεξεργασία, αξιολόγηση και αξιοποίηση στοιχείων που συλλέγει, εντόπισε μεταξύ άλλων, απάτες που σχετίζοντο με αποφυγή καταβολής δασμών μεγάλων χρηματικών ποσών. Μία από τις περιπτώσεις ήταν η γνωστή υπόθεση ΠΑΠΑΖΙΑΝ, στην οποία το δημόσιο ωφελήθηκε με εξώδικο διακανονισμό, με καταβολή χιλιάδων λιρών δασμών που απόκρυψε. Η συνημμένη επιστολή του Διευθυντή Τελωνείων είναι σχετική. Σαν Αναπληρωτής Υπαστυνόμος για 18 σχεδόν χρόνια, έχει αποκτήσει εμπειρίες που αυξάνουν τις ικανότητες, δυνατότητες και προοπτικές του στο βαθμό του Υπαστυνόμου στο επίπεδο του εξαίρετου. Τώρα βρίσκεται με προαφυπηρετική άδεια και αν δεν προαχθεί, θα αφυπηρετήσει στις 24.11.90. Υπήρξε δραστήριος αγωνιστής του εκτελεστικού της ΕΟΚΑ 55-59. Κατά τη διάρκεια της ανατρεπτικής δράσης της ΕΟΚΑ Β' προσέφερε υπηρεσίες στην καταπολέμηση της παρανομίας. Υπήρξε όμως καταγγελία σε βάρος του στην κάθαρση. Τέθηκε σε διαθεσιμότητα και η εις βάρος του καταγγελία διερευνήθηκε. Δικό σας σημείωμα στο σχετικό φάκελλο επισυνάπτεται."
Είναι ο ισχυρισμός του αιτητή ότι οι καθ' ων η αίτηση διενεργώντας την προσβαλλόμενη προαγωγή παραγνώρισαν την αρχαιότητα, την πείρα και την εξαίρετη προσφορά του αιτητή στηριζόμενοι σε αναξιοκρατικά κριτήρια. Είναι περαιτέρω ισχυρισμός του αιτητή ότι οι καθ' ων η αίτηση ενήργησαν παράνομα και κατά τρόπο που δεν επέτρεψαν την πραγματοποίηση επιλογής των πραγματικά καλυτέρων υποψηφίων.
Είναι επίσης ισχυρισμός του αιτητή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται της δέουσας αιτιολογίας καθ' ότι δεν υπήρχαν ενώπιον του Δικαστηρίου όλα εκείνα τα στοιχεία που τυχόν θα επέτρεπαν το Δικαστικό έλεγχο της υπό αναφορά διοικητικής αποφάσεως, και μια τέτοια παράλειψη της Διοικήσεως αποτελεί ουσιώδη παρατυπία, η οποία οδηγεί στην ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13Α(1) και (8) του Νόμου καθώς και του Κανονισμού 9(β) των Κανονισμών ο Αρχηγός της Αστυνομίας με έγκριση του Υπουργού Εσωτερικών δύναται να προαγάγει Λοχία σε Υπαστυνόμο ο οποίος επιδεικνύει ιδιαίτερη ικανότητα ή έχει ιδιάζουσα κλίση σε ειδική εργασία ανεξάρτητα αν έχει τα προσόντα προς τούτο. Συγκεκριμένα οι διατάξεις αυτές έχουν ως ακολούθως:
"Άρθρο 13Α. (1) Τα μέλη της Δύναμης μέχρι και του βαθμού του Ανώτερου Υπαστυνόμου διορίζονται, εγγράφονται, προάγονται και απολύονται υπό του αρχηγού, τη εγκρίσει του Υπουργού.
(2)..............................
(8) Ανεξαρτήτως των διατάξεων των παραγράφων (2) έως (6) ο Αρχηγός
δύναται, τη εγκρίσει του Υπουργού, να προβαίνει εις την προαγωγήν επ' ανδραγαθία ή λόγω ιδιαιτέρων ικανοτήτων ή ιδιαζούσης κλίσεως εις ειδικήν εργασίαν, ως προνοείται δια των ρυθμιζόντων τας προαγωγάς Κανονισμών:
Νοείται ότι ο αριθμός των προαγομένων λόγω ιδιαιτέρων ικανοτήτων ή διαζούσης κλίσεως δεν θα υπερβαίνει το 10% των προς πλήρωσιν υφισταμένων θέσεων κατ' έτος.
Κανονισμός 9. Ανεξάρτητα από τις πρόνοιες των παρόντων Κανονισμών ο Αρχηγός, με έγκριση του Υπουργού, δύναται:
(α).................................
(β) Να προαγάγει αστυφύλακα σε Λοχία ή Λοχία σε Υπαστυνόμο, ο οποίος επιδεικνύει ιδιαίτερη ικανότητα ή έχει ιδιάζουσα κλίση σε ειδική εργασία, ανεξάρτητα του αν έχει τα προσόντα προς τούτο:
Νοείται ότι ο αριθμός όσων προάγονται με βάση την παράγραφο (β) του παρόντος κανονισμού δε θα υπερβαίνει το 10% των προς πλήρωση υφισταμένων θέσεων κατ' έτος:
Νοείται περαιτέρω.........................".
Οι διατάξεις αυτές δημιουργούν μια ιδιάζουσα νομική κατάσταση διότι τα κριτήρια για τέτοια επιλογή είναι οι ιδιαίτερες ικανότητες και η ιδιάζουσα κλίση σε ειδική εργασία.
Η εξακρίβωση της ύπαρξης των προϋποθέσεων ανατίθεται στον Αρχηγό της Αστυνομίας και αποτελεί θέμα ουσιαστικής κρίσεως και βέβαια δίδεται σ' αυτόν και η στην άσκηση αυτής της εξουσίας. Έχουν όμως τεθεί δύο επιπλέον περιορισμοί. Ο ένας είναι η αναγκαιότητα εγκρίσεως της προαγωγής από τον Υπουργό Εσωτερικών και η άλλη είναι ότι η εξουσία αυτής της προαγωγής δεν μπορεί να ασκηθεί για αριθμό πέραν του 10% των "προς πλήρωση υφισταμένων θέσεων κατ' έτος", όπως ορίζει η πρώτη επιφύλαξη του Κανονισμού 9(β).
Είναι φανερόν ότι οι πιο πάνω διατάξεις παρέχουν στον Αρχηγό Αστυνομίας και στον Υπουργό Εσωτερικών ευρεία διακριτική εξουσία. Η εξουσία αυτή αποτελεί εξαίρεση της κανονικής διαδικασίας προαγωγής των μελών της Αστυνομικής Δύναμης, πρέπει δε να θεωρείται ως συνυφασμένη με τη φύση και αποστολή της Δύναμης και την επιβράβευση του ζήλου και της ικανότητας των μελών της.
Ο Αρχηγός της Αστυνομίας έχει στη διάθεση του τους υπηρεσιακούς φακέλους των μελών της είναι το κατά νόμο αρμόδιο όργανο να κρίνει και αποφασίζει, με την έγκριση του Υπουργού Εσωτερικών, ποια από τα μέλη της Δύναμης επιδεικνύουν ιδιαίτερη ικανότητα ή ιδιάζουσα κλίση σε ειδική εργασία και ως εκ τούτου, ανεξάρτητα εάν έχουν τα προσόντα, θα πρέπει να προαχθούν στο βαθμό του Υπαστυνόμου με βάση τον Κανονισμό 9(β). Δεν τίθεται, κάτω από τις διατάξεις αυτές, θέμα σύγκρισης με άλλους που υπηρετούν στη δύναμη διότι για να αξίζει ένας να τύχει από τον Αρχηγό της Αστυνομίας τέτοιας διακρίσεως πρέπει να βρεθεί ότι έχει ιδιαίτερη ικανότητα.
Στην περίπτωση της εφαρμογής του Κανονισμού 9(β) το θέμα της επιλογής των πραγματικά καλυτέρων υποψηφίων δεν έχει την έννοια την οποία έχει το θέμα αυτό στην περίπτωση της κανονικής διαδικασίας προαγωγής που προβλέπουν οι σχετικοί Κανονισμοί και ειδικότερα οι Κανονισμοί 3 έως 8 των Κανονισμών. Αυτό είναι σαφές και από τις διατάξεις που αναφέρθηκαν πιο πάνω και που τυγχάνουν εφαρμογής στην υπό εξέταση υπόθεση. Το ουσιώδες κριτήριο για προαγωγή με βάση τον Κανονισμό 9(β) αποτελεί η ιδιαίτερη ικανότητα ή ιδιάζουσα κλίση σε ειδική εργασία η οποία κρίνεται και αξιολογείται από τον Αρχηγό Αστυνομίας πράγμα που ανάγεται δηλαδή στην ουσιαστική κρίση της Διοίκησης.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Αρχηγός Αστυνομίας με την επιστολή του προς τον Υπουργό Εσωτερικών αναφέρει όλα τα στοιχεία που αιτιολογούν την προαγωγή των ενδιαφερομένων μερών με βάση τον Κανονισμό 9(β) και αυτά συνάδουν και εν πάση περιπτώσει συμπληρώνονται από τους υπηρεσιακούς φακέλους και ως εκ τούτου ο ισχυρισμός του αιτητή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται της δέουσας αιτιολογίας δεν ευσταθεί.
Με βάση τα πιο πάνω, τόσο ο Αρχηγός της Αστυνομίας όσο και ο Υπουργός Εσωτερικών άσκησαν τη διακριτική τους εξουσία και χωρίς να υπερβούν τα ακραία όρια της ενήργησαν δε σύμφωνα με το Νόμο, και τις γενικές αρχές του Διοικητικού Δικαίου.
Πριν τελειώσω θα έπρεπε να πω ότι δεν εξέτασα το θέμα αν ένα μέλος της Αστυνομικής Δύναμης που δεν έχει κριθεί από τον Αρχηγό της Αστυνομίας ότι έχει επιδείξει ιδιαίτερη ικανότητα ή ότι έχει ιδιάζουσα κλίση σε ειδική εργασία μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει έννομο συμφέρον για να προσβάλει μια τέτοια πράξη, όπως η επίδικη. Αφήνω επομένως το θέμα ανοικτό μια και η κατάληξη μου πάνω στην ουσία δεν καθιστά απόφαση σ' αυτό απαραίτητη.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Δεν γίνεται όμως διαταγή για έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα