|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1991) 4 ΑΑΔ 1995
6 Ιουνίου, 1991
[ΚΟΥΡΡΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ,
Αιτήτρια,
ν.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΣ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 126/91).
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο — Αίτηση για αναστολή εκτέλεσης της διοικητικής απόφασης μέχρι την εκδίκαση της προσφυγής που την προσβάλλει — Προϋποθέσεις: (α) Έκδηλη παρανομία (β) Ανεπανόρθωτη βλάβη (γ) Δημόσιο συμφέρον (δ) Σοβαρότητα των θεμάτων της προσφυγής.
Διοικητικό Δίκαιο — Γενικές Αρχές — Δικαίωμα ακροάσεως — Δημόσιοι Υπάλληλοι — Πειθαρχική διαδικασία — Η θέση σε διαθεσιμότητα δεν αποτελεί ποινή όταν επιβάλλεται προς διευκόλυνση της πειθαρχικής διαδικασίας — Επομένως δεν απαιτείται όπως χορηγηθεί το δικαίωμα της ακροάσεως πριν την επιβολή της.
Ο περί Ερμηνείας Νόμος, Κεφ. 1 — Άρθρο 19 — Απονέμει στη διοίκηση εξουσία "to suspend any person appointed" — Συμφώνως του άρθρου αυτού εξουσιοδοτείται το Συμβούλιο Βελτιώσεως Αγίας Νάπας να επιβάλει διαθεσιμότητα σε υπάλληλό του πριν την έναρξη πειθαρχικής διαδικασίας εναντίον της.
Διοικητικό Όργανο — Συλλογικά όργανα — Συγκρότηση — Παρεύρεση προσώπων μη μελών στην συνεδρία δεν επηρεάζει την νόμιμη συγκρότηση του οργάνου αν αυτά παρευρίσκονται ως υπηρεσιακοί παράγοντες και δεν λαμβάνουν μέρος στη λήψη της απόφασης.
Με την αίτησή της αυτή η αιτήτρια ζήτησε όπως ανασταλεί η εκτέλεση της απόφασης των καθ' ων η αίτηση, με την οποία τέθηκε σε διαθεσιμότητα, μέχρι την τελική εκδίκαση της προσφυγής, που προσέβαλε την απόφαση αυτή.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την αίτηση, αποφάσισε ότι:
(1) Για την προσωρινή αναστολή διοικητικής πράξης απαιτείται όπως συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:
(α) Έκδηλη παρανομία.
(β) Ανεπανόρθωτη βλάβη του αιτούντα από την εφαρμογή της πράξης.
(γ) Το δημόσιο συμφέρον.
(δ) Η σοβαρότητα των θεμάτων που εγείρονται στην προσφυγή.
(2) Αναφορικά με τον πρώτο λόγο που προβλήθηκε ως προς την στέρηση, δηλαδή, του δικαιώματος ακροάσεως της αιτήτριας δεν ευσταθεί γιατί στην αιτήτρια δεν επιβλήθηκαν οποιαδήποτε πειθαρχικά μέτρα - οπότε θα απαιτείτο να της χορηγηθεί το δικαίωμα ακροάσεως - αλλά η απόφαση διαθεσιμότητας λήφθηκε προς διευκόλυνση και την περάτωση της πειθαρχικής διαδικασίας.
(3) Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι η απόφαση είναι παράνομη λόγω μη ύπαρξης νόμου που να νομιμοποιεί το καθ' ου η αίτηση Συμβούλιο στην απόφασή του, το άρθρο 19 του Περί Ερμηνείας Νόμου, Κεφ. 1, προνοεί για εξουσία "to suspend any person appointed" και απονέμει εξουσία στο Συμβούλιο να λάβει την προσβαλλόμενη απόφαση.
(4) Αναφορικά με τον ισχυρισμό κακής συγκρότησης του Συμβουλίου κατά την λήψη της επίδικης απόφασης, τα πρόσωπα που παρακάθησαν ήταν υπηρεσιακοί παράγοντες που δεν έλαβαν μέρος στη λήψη της απόφασης. Η απλή παρουσία υπηρεσιακών παραγόντων προς διευκόλυνση του συλλογικού οργάνου χωρίς ενεργό συμμετοχή στη λήψη της απόφασης δεν καθιστά την απόφαση του οργάνου άκυρη.
(5) Η έκδηλη παρανομία είναι συζητήσιμη. Αυτό στερεί την αιτήτρια του επιχειρήματός της ότι υπάρχει ή αποδείχτηκε έκδηλη παρανομία.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα για ένα δικηγόρο.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Nedjati v. Republic, 2 R.S.C.C. 78·
Aspri v. Republic, 4 R.S.C.C. 57·
Gearghiades v. Republic (1965) 3 C.L.R. 392·
C.T.C. Consultants Ltd. v. Cyprus Tourism Organization (1976) 3 C.L.R. 390·
Markoullides v. Republic, 3 R.S.C.C. 30·
Kazamias v. Republic (1982) 3 C.L.R. 239·
Νικολάου ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας (1991) 4 Α.Α.Δ. 1031·
Γιάλλουρος ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας (Προσφυγή Αρ. 494/90 ημερ. 25.10.90)·
Veis and Others v. Republic (1979) 3 C.L.R. 390·
Azinas v. Republic (1980) 3 C.L.R. 510·
Χατζτηβασιλείου ν. Κ.Ο.Α. (1991) 4 Α.Α.Δ. 1005·
Παναγιώτου ν. Υπουργείου Παιδείας και άλλων (1991) 3 Α.Α.Δ. 270
Χατζηθεοδούλου και άλλοι ν. Δήμου Στροβόλου (Προσφυγή αρ. 20/88 ημερ. 20.9.1989).
Αίτηση.
Αίτηση για προσωρινό διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο να αναστέλλεται η εκτέλεση της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία τέθηκε σε διαθεσιμότητα, μέχρι την εκδίκαση και αποπεράτωση της προσφυγής της.
Α.Σ. Αγγελίδης, για την αιτήτρια.
Α. Σταύρου και Α. Κωνσταντίνου για Α. Καρρά, Γ. Παναγή, Βαλανίδου και Ζ. Κουλία, για τους καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
Ο Δικαστής κ. Κούρρης ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση.
ΚΟΥΡΡΗΣ, Δ: Η αιτήτρια με την αίτηση αυτή, ζητά προσωρινό διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο να αναστέλλεται η εκτέλεση της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με ημερομηνία 31/1/1991 με την οποία τέθηκε σε διαθεσιμότητα, μέχρι την εκδίκαση και αποπεράτωση της προσφυγής της.
Τα γεγονότα σε συντομία είναι τα εξής: Στις 19/12/1974, το Συμβούλιο Βελτιώσεως Αγίας Νάπας, διόρισε την αιτήτρια στη θέση Επιθεωρητή-Ταμία του Συμβουλίου Βελτιώσεως Αγίας Νάπας, από 1/1/1975. Στις 14/12/1990, καταχωρίστηκε εναντίον της αιτήτριας η ποινική υπόθεση υπ' αριθμό 12001/90, που αφορά το κτίσιμο ή συμπλήρωση ή μετατροπή οικοδομής χωρίς άδεια πάνω σε χαλίτικη γη.
Σύμφωνα με το πρακτικό της συνεδρίασης του Συμβουλίου Βελτιώσεως Αγίας Νάπας με ημερομηνία 31/1/1991, όλη η συμπεριφορά της αιτήτριας μετά την καταχώριση της ποινικής υπόθεσης στο Δικαστήριο ήταν εντελώς απαράδεκτη, και συνεχώς απειλούσε και ύβριζε και ότι εξακολουθεί την ίδια τακτική, απειλώντας ότι θα καταστρέψει τα μέλη του Συμβουλίου, εκτός εάν αποσύρουν τις κατηγορίες εναντίον της.
Για τους πιο πάνω λόγους, το Συμβούλιο Βελτιώσεως Αγίας Νάπας, στις 31/1/1991, αποφάσισε να θέσει σε διαθεσιμότητα την αιτήτρια προς το δημόσιο συμφέρον μέχρι την περάτωση της πειθαρχικής διαδικασίας η οποία δυνατό να ακολουθήσει λόγω της εξύβρισης των μελών του Συμβουλίου από την αιτήτρια.
Στις 1/2/1991, το Συμβούλιο κοινοποίησε την απόφασή του στην αιτήτρια (Παράρτημα Α).
Οι λόγοι που στηρίζουν το αίτημα, όπως εξειδικεύονται στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση και έχουν εκτεθεί λεπτομερέστατα στην ακρόαση, είναι κυρίως δύο: (1) Αποδόθηκε στην αιτήτρια υπαίτιος συμπεριφορά χωρίς να της χορηγηθεί το δικαίωμα ακροάσεως, και
(2) Έκδηλη παρανομία καθότι:
(α) η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε χωρίς να υφίσταται Νόμος που να χορηγεί στους καθ' ων η αίτηση εξουσία απομάκρυνσης ενός υπαλλήλου του Συμβουλίου Βελτιώσεως Αγίας Νάπας με διαθεσιμότητα, και
(β) λόγω κακής σύνθεσης του οργάνου που πήρε την επίδικη απόφαση.
Οι καθ' ων η αίτηση ενίστανται στην έκδοση του διατάγματος, για το λόγο ότι δεν υπάρχει έκδηλη παρανομία στην απόφαση του Συμβουλίου και ότι δεν αποδίδεται στην αιτήτρια υπαίτιος συμπεριφορά που να καθιστούσε απαραίτητη την ακρόαση της αιτήτριας.
Οι βασικές αρχές που διέπουν την έκδοση προσωρινού διατάγματος έχουν διευκρινιστεί και αποκρυσταλλωθεί σε σειρά αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η Νομολογία (Βλέπε Nedjati v. Republic, 2 RSCC 78, Aspri v. Republic, 4 RSCC 57, Georghiades v. Republic (1965) 3 CLR 392, C.T.C. Consultants Ltd v. Cyprus Tourism Organisation (1976) 3 CLR 390), είναι σταθερή στη διατύπωση των προϋποθέσεων που πρέπει να συντρέχουν για την προσωρινή αναστολή διοικητικής πράξεως και που συνοπτικά απαριθμούνται στις πιο κάτω:
(1) Έκδηλη παρανομία της πράξεως.
(2) Η ανεπανόρθωτη βλάβη που θα επιφέρει στον αιτούντα η εφαρμογή της πράξεως.
(3) Το δημόσιο συμφέρον και ενδεχομένως διατάραξη της εύρρυθμης λειτουργίας της διοικήσεως από την αναστολή.
(4) Η σοβαρότητα των θεμάτων που εγείρονται στην προσφυγή.
Αναφορικά με τον πρώτο λόγο ακύρωσης της επίδικης απόφασης, ο δικηγόρος της αιτήτριας υπόβαλε ότι η κρινόμενη απόφαση είναι τιμωρητικού χαρακτήρα και ότι στη διαδικασία της λήψης της παραβιάστηκε το δικαίωμα ακρόασης της αιτήτριας.
Έχει νομολογηθεί σε σειρά αποφάσεων ότι το δικαίωμα υπεράσπισης και ακρόασης επιβάλλεται σε όλες τις περιπτώσεις που ο πολίτης κρίνεται για υπαίτια πράξη, σε όλες τις πειθαρχικές διαδικασίες ή όπου θα του επιβληθεί κύρωση (Βλέπε μεταξύ άλλων Andreas A. Markoullides ν. Republic, 3 RSCC 30, Kazamias v. Republic (1982) 3 CLR 239 και Ευγένιου Νικολάου ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας (1991) 4 Α.Α.Δ. 1031).
Στην παρούσα υπόθεση δεν επιβλήθηκαν στην αιτήτρια οποιαδήποτε πειθαρχικά μέτρα, αλλά οι καθ' ων η αίτηση περιορίστηκαν στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης για τη διευκόλυνση και την περάτωση οποιασδήποτε πειθαρχικής διαδικασίας. Δεν επιβλήθηκε στην αιτήτρια οποιαδήποτε πειθαρχική κύρωση ή άλλη τιμωρία, αλλά απλώς απομακρύνθηκε προσωρινά από τα καθήκοντά της. Η κρινόμενη απόφαση δεν είναι πειθαρχική ποινή ούτε τιμωρία, και κατά συνέπεια, το δικαίωμα ακρόασης δεν έχει εφαρμογή σε περιπτώσεις όπως η παρούσα. Από τα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία, και κυρίως από την ένορκο δήλωση του Κορνήλιου Νικολάου, φαίνεται καθαρά ότι καμιά ποινή ή άλλη πειθαρχική κύρωση δεν επιβλήθηκε εναντίον της αιτήτριας. Φαίνεται επίσης, από το πρακτικό της συνεδρίας των καθ' ων η αίτηση, ημερομηνίας 31/1/91, ότι το Συμβούλιο ενημερώθηκε για τη νομική πτυχή της διαθεσιμότητας και ότι αυτή κατ' ουδένα τρόπο αποτελεί στοιχείο τιμωρίας. Το θέμα της εν γένει συμπεριφοράς της αιτήτριας έναντι των μελών του Συμβουλίου και άλλων υπό τη μορφή απειλών, ύβρεων, πιέσεων και παρεμβολών προσκομμάτων στην ομαλή πορεία της ποινικής διαδικασίας εναντίον της, επέβαλλαν στους καθ' ων η αίτηση τη λήψη της προσβαλλόμενης πράξης για λόγους δημοσίου συμφέροντος και για την αποκατάσταση ή/και συνέχιση της ομαλής λειτουργίας του Συμβουλίου.
Για τους πιο πάνω λόγους, ο λόγος αυτός για ακύρωση δεν ευσταθεί.
Αναφορικά με το δεύτερο λόγο ακύρωσης της επίδικης απόφασης, την απάντηση έδωσαν οι πρόσφατες αποφάσεις στις παρόμοιες υποθέσεις Χριστοδούλου Γιάλλουρου ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας, αρ. υπόθεσης 494/90, ημερομηνίας 25/10/90 και Ευγένιου Νικολάου ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας (ανωτέρω). Και οι δύο σχετίζονταν με την απομάκρυνση των πιο πάνω προσώπων από τα καθήκοντά τους, μετά την ανακάλυψη της γνωστής υπόθεσης με τις μαγνητοταινίες. Στις σελίδες 42-45 της απόφασης Γιάλλουρου (ανωτέρω), το Δικαστήριο εξέτασε και απέρριψε ισχυρισμό του δικηγόρου του αιτητή ότι το Συμβούλιο παράνομα πήρε την προσβαλλόμενη απόφαση γιατί δεν υπήρχε Νόμος ή Κανονισμοί που να ρυθμίζουν τους όρους εργασίας, πειθαρχικά αδικήματα και πειθαρχική δίωξη των υπαλλήλων του, όπως και στην παρούσα περίπτωση. Και στην περίπτωση εκείνη, όπως ακριβώς συνέβηκε στην παρούσα υπόθεση, υφίστατο μόνο το άρθρο 15 που ήταν σχετικό με την εξουσία του Συμβουλίου να διορίζει υπαλλήλους, εργάτες, συμβούλους κλπ.
Το άρθρο 19 του περί Ερμηνείας Νόμου, Κεφ. 1, προνοεί για εξουσία "to suspend any person appointed" και απονέμει εξουσία στο Συμβούλιο να λάβει την προσβαλλόμενη απόφαση.
Η ερμηνεία και εφαρμογή του άρθρου 19 του Κεφαλαίου 1, απασχόλησε το Δικαστήριο στις υποθέσεις Veis and Others v. Republic (1979) 3 CLR 390 και Azinas v. Republic (1980) 3 CLR 510.
Συνεπώς, ούτε ο λόγος αυτός δεν ευσταθεί.
Ο επόμενος ισχυρισμός της αιτήτριας, είναι ότι η επίδικη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί για το λόγο ότι στη συνεδρίαση που πάρθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, εκτός του Επάρχου και των πέντε αιρετών μελών, παραβρέθηκαν και άλλα πρόσωπα, δηλαδή ο Χρ. Αθανασίου, Ν. Καλλικάς και Γ. Κυπριανίδης. Ο δικηγόρος της αιτήτριας, ισχυρίστηκε ότι σύμφωνα με τη Νομολογία, απαραίτητη προϋπόθεση για την έννομη λειτουργία ενός συλλογικού οργάνου, είναι η νόμιμη συγκρότηση, ιδίως όταν καθορίζει ο Νόμος τον αριθμό και από ποια άτομα απαρτίζεται το συλλογικό όργανο. Συνεπώς, ο δικηγόρος της αιτήτριας ισχυρίστηκε ότι η συμμετοχή έστω και ενός που δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των νομίμων μελών του οργάνου, επηρεάζει άμεσα τη νόμιμή του συγκρότηση. Στην προκειμένη περίπτωση, είπε, απ' ότι φαίνεται από τα πρακτικά του Συμβουλίου που κατατέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, στη συνεδρίαση παραβρέθηκαν και άλλα πρόσωπα, καθιστώντας τη σύνθεση του οργάνου παράνομη και συνεπώς η επίδικη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί.
Υποστήριξε τη θέση του με την πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση 295/88, Α. Χατζηβασιλείου ν. Κ.Ο.Α., που εκδόθηκε στις 14/3/1991* και στην Αναθεωρητική Έφεση 1158 Νίκου Παναγιώτου ν. Υπουργείου Παιδείας και άλλον, που εκδόθηκε στις 12/4/1991**, η οποία υιοθέτησε την απόφαση Χατζηβασιλείου.
Τα πρόσωπα που παρακάθισαν στην συνεδρίαση, ήταν ο Χρ. Αθανασίου που αναφέρεται ως Βοηθός Έπαρχος, είναι Διοικητικός Λειτουργός του Υπουργείου Εσωτερικών, ο Ν. Καλλικάς, Αναπληρωτής Γραμματέας Συμβουλίου Βελτιώσεως Αγίας Νάπας και ο Γ. Κυπριανίδης, Γραμματέας Συμβουλίων Βελτιώσεως Επαρχίας Αμμοχώστου, πρακτικογράφος.
Η θέση των καθ' ων η αίτηση είναι ότι δεν υπάρχει παράνομη συγκρότηση του Συμβουλίου. Τα πρόσωπα που παρακάθισαν στη συνεδρίαση ήταν όλοι υπηρεσιακοί παράγοντες όπως ακριβώς συνέβηκε και στην υπόθεση Παυλίνας Χατζηθεοδούλου και άλλης ν. Δήμου Στροβόλου, αρ. υπόθεσης 20/88 που εκδόθηκε στις 20/9/1989, όπου ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου κ. Λοΐζου αποφάνθηκε ότι η συμμετοχή, στη συγκρότηση του οικείου οργάνου, του Δημοτικού Γραμματέα, του Δημοτικού Μηχανικού και δύο άλλων υπηρεσιακών παραγόντων που παρουσίασαν τα θέματα και βοήθησαν στην τήρηση πρακτικών, δεν ήταν παράνομη. Στη σελίδα 7 αναφέρει τα εξής:
* (1991) 4 Α.Α.Δ. 1005. ** (1991) 3 Α.Α.Δ. 270.
"Η απλή παρουσία υπηρεσιακών παραγόντων σε συνεδρίαση προς διευκόλυνση ενός συλλογικού οργάνου για παρουσίαση των φακέλων ή τήρηση των πρακτικών χωρίς όμως ενεργό συμμετοχή στη λήψη της αποφάσεως δεν καθιστά την απόφαση του οργάνου αυτού άκυρη".
Συνεχίζοντας ο δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση ανάφερε ότι όπως φαίνεται στο πρακτικό ημερομηνίας 31/1/91, κανένας από τους τρεις πιο πάνω υπηρεσιακούς παράγοντες, δηλαδή Αθανασίου, Καλλικάς και Κυπριανίδης δεν έλαβε μέρος στη λήψη της απόφασης. Η παρουσία τους, είπε, ήταν απλή παρουσία υπηρεσιακών παραγόντων όπως και στην υπόθεση Παυλίνας Χατζηθεοδούλου (ανωτέρω).
Το γεγονός και μόνο ότι ο ισχυρισμός για έκδηλη παρανομία αμφισβητείται με βάση την υπόθεση Παυλίνας Χατζηθεοδούλου (ανωτέρω), αποδείχνει ότι η ισχυριζόμενη έκδηλη παρανομία είναι συζητήσιμη. Τούτο, στερεί την αιτήτρια του επιχειρήματός της ότι υπάρχει ή αποδείχτηκε έκδηλη παρανομία. Η αιτήτρια δεν απέδειξε έκδηλη παρανομία που να είναι οφθαλμοφανής.
Για τους πιο πάνω λόγους, η αίτηση για προσωρινό διάταγμα απορρίπτεται, με έξοδα εις βάρος της αιτήτριας, για ένα δικηγόρο.
Αίτηση απορρίπτεται με έξοδα για ένα δικηγόρο.