ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2022:A330
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
΄Εφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου αρ.86/2022
(Υποθ. Αρ. 6/2022)
20 Ιουλίου, 2022
[ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ/στές]
TARANJIT SINGH
Εφεσείων/Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ,
1. Υπουργού Εσωτερικών
2. Δ/ντή Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης
Εφεσίβλητοι/Καθ΄ων η αίτηση.
-----------------------
Κ.Κουππαρή, (κα), για τον Εφεσείοντα/Αιτητή
Λ. Μιχαηλίδου, (κα), δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσίβλητους/Καθ΄ων η αίτηση
----------------------
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου
θα δοθεί από την Ψαρά-Μιλτιάδου, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.: Ο Εφεσείων-Αιτητής, Ινδός υπήκοος εισήλθε στην Κύπρο το 2015 ως φοιτητής σε κολλέγιο με προσωρινή άδεια μέχρι 30.9.2016. Την 27.9.2016 τέλεσε γάμο με ευρωπαία υπήκοο και αμέσως μετά υπέβαλε αίτηση στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης («το αρμόδιο τμήμα») για έκδοση Δελτίου Διαμονής ως μέλος οικογενείας πολίτη της ΄Ενωσης, που δεν είναι υπήκοος Κράτους Μέλους. Αρχικά, η αίτηση του απορρίφθηκε λόγω ελλιπών στοιχείων, όμως νέα αίτηση του εγκρίθηκε και στις 13.9.2017 το αρμόδιο τμήμα εξέδωσε σ΄αυτό Δελτίο Διαμονής με ισχύ μέχρι 13.9.2022. ΄Επειτα από έλεγχο που διενεργήθηκε από την Αστυνομία συνετάχθη ΄Εκθεση 12.6.2018 με αντικείμενο την άποψη ότι ο γάμος του Εφεσείοντα δεν ήταν γνήσιος και διαπιστώθηκε η αναχώρηση της ευρωπαίας υπηκόου από τις 10.12.2017 με άγνωστη ημερομηνία επιστροφής (βλ. Παράρτημα 7 επί της ένστασης).
Στη βάση των πιο πάνω διατυπώθηκε εισήγηση να ακυρωθεί το Δελτίο Διαμονής του Εφεσείοντα. Όπως και έγινε με τη γνωστοποίηση του γεγονότος αυτού να συνιστάται σε επιστολή του αρμοδίου Υπουργείου προς αυτόν ημερ. 11.7.2018.
Η επιστολή αυτή ημερ. 11.7.2018 απευθύνεται στον Εφεσείοντα και έχει ως αναγραφόμενη την τότε διεύθυνση του, «Λεωφόρος Κυρηνείας 39, διαμ. 5, 2114 Πλατύ Αγλαντζιάς (παράρτημα 8).
Στην επιστολή αυτή του γνωστοποιείται η ακύρωση της άδειας διαμονής του, αλλά και του εξηγούνται τα ένδικα μέσα και οι προθεσμίες που έχει για αυτά.
Στις 6.12.2018 ο Εφεσείων υπέβαλε εκ νέου αίτηση για έκδοση δελτίου διαμονής ως μέλος οικογενείας ευρωπαίου πολίτη της ΄Ενωσης που δεν είναι υπήκοος κράτους μέλους της ΄Ενωσης (παράρτημα 9).
Στην αίτηση του αυτή, ο ίδιος ο Εφεσείων αναγράφει ως τη νέα διεύθυνση του, την «Αγίας Αικατερίνης 5, διαμ. 6, 2368 ΄Αγιος Δομέτιος, Λευκωσία».
Στις 26.9.2019, το αρμόδιο Τμήμα ζήτησε κάποια απαραίτητα έγγραφα αναφορικά με την αίτηση του Εφεσείοντα, δίδοντας του, προς τούτο, προθεσμία 15 ημέρων.
Στις 26.11.2020, σύμφωνα με την εισήγηση των Εφεσιβλήτων, το Τμήμα ταχυδρόμησε επιστολή σχετικά με την απόρριψη της αίτησης του Εφεσείοντα, ημερ. 6.12.2018, η οποία επιστολή απεστάλη στην πιο πάνω τελευταία δηλωθείσα διεύθυνση (παράρτημα 11). Ως εκ τούτου, ο Εφεσείων θεωρείτο απαγορευμένος μετανάστης.
Στις 16.1.2022, ο Εφεσείων συνελήφθη και στις 17.1.2022 εξεδόθησαν τα διατάγματα κράτησης και απέλασης του, τα οποία αποτέλεσαν αντικείμενο απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου κατόπιν της προσφυγής του. Τα επίδικα διατάγματα εξεδόθησαν δυνάμει του ΄Αρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ.105.
Η παρούσα έφεση αφορά ακριβώς την απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου με την οποία η προσφυγή του Εφεσείοντα απορρίφθηκε.
Σημείο αναφοράς πρωτοδίκως αποτέλεσε κυρίως η ως άνω επιστολή ημερ. 26.11.2020 προς τον Εφεσείοντα, αφού η θέση του ήταν ότι δεν την έλαβε.
Να σημειωθεί πως η πλευρά του Εφεσείοντα δεν αμφισβήτησε την ορθότητα της διεύθυνσης που η επιστολή ανέγραφε.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, με παραπομπή στη νομολογία,[1] αναφέρθηκε στο της δημιουργίας μαχητού τεκμηρίου παράδοσης μιας επιστολής εντός ευλόγου χρόνου, προς το πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται, εάν η επιστολή ταχυδρομήθηκε στην ορθή διεύθυνση και δεν έχει επιστραφεί. Ανατρέπεται δε το τεκμήριο, όπως ανέφερε και μετατίθεται στους ώμους του αιτητή το βάρος να αποδείξει τεκμηριωμένα, ότι παρέλαβε καθυστερημένα ή και καθόλου την επιστολή, εκτός δηλαδή προθεσμίας των ολίγων ημερών από την αποστολή της (βλ. HadjiGavriel v. Republic (1986) 3(A) C.L.R. 52, Πατάτας ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 248, Σάββα ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 49/12, ημερ. 7.2.2018), ECLI:CY:AD:2018:C63.
Επί της κρινόμενης το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε ως εξής:
«Δεν έχει τεθεί οτιδήποτε από τον αιτητή ικανό να ανατρέψει το τεκμήριο που δημιουργήθηκε με την αποστολή της επιστολής στην ορθή διεύθυνση και συνεπώς δεν γίνεται αποδεκτή η θέση του ότι, ουδέποτε έλαβε την πιο πάνω επιστολή.
Κατά συνέπεια, εν προκειμένω δεν τυγχάνουν εφαρμογής τα νομολογηθέντα στην ZAHARIJEVIC, AE αρ. 48/2008 (2011) 3 Α.Α.Δ. 56, στην οποία ο αιτητής παραπέμπει και η οποία είχε ως υπόβαθρο διαφορετικά πραγματικά γεγονότα. Εν προκειμένω, αφενός το δελτίο διαμονής του αιτητή είχε ακυρωθεί, χωρίς αυτό να αμφισβητηθεί από τον αιτητή, αφετέρου δεν έχει τεκμηριωθεί ότι ο αιτητής δεν έλαβε γνώση της διοικητικής απόφασης ημερομηνίας 26/11/2020 για απόρριψη της νέας αίτησης του για έκδοση δελτίου διαμονής.
Ούτε όμως το γεγονός ότι ο αιτητής καταχώρησε Ιεραρχική Προσφυγή εναντίον της απόφασης ημερομηνίας 26/11/2021, αμέσως μετά την έκδοση των επίδικων διαταγμάτων, διαφοροποιεί την κατάσταση, εφόσον πρόκειται για ενέργεια του αιτητή που αφενός έπεται της προσβαλλόμενης απόφασης και αφετέρου αφορά άλλη αυτοτελή διοικητική πράξη. Οτιδήποτε αφορά το ζήτημα αυτό, θα εξεταστεί στα πλαίσια εκδίκασης ενδεχόμενης άλλης προσφυγής. Αναλόγως δε των εξελίξεων, υπάρχουν οι μηχανισμοί από τη διοίκηση για αποκατάσταση της νομιμότητας».
Και παρακάτω:
«Αλλά ούτε τα ζητήματα που ο αιτητής θέτει σε σχέση με τη γνησιότητα του γάμου του μπορούν να εξεταστούν παρεμπιπτόντως μέσα στα πλαίσια της παρούσας προσφυγής, για τους ίδιους πιο πάνω εκτεθέντες λόγους.
Επομένως η διαπίστωση της παράνομης παραμονής του αιτητή, κατά την κρίση μου, αποτελούσε επαρκή λόγο έκδοσης των επίδικων διαταγμάτων που καθιστά νόμιμες και επαρκώς αιτιολογημένες τις προσβαλλόμενες πράξεις.
Υπενθυμίζεται τέλος, η πάγια θέση της νομολογίας για ευρεία διακριτική ευχέρεια της Δημοκρατίας στο να επιτρέπει ή να απαγορεύει την είσοδο και/ή την παραμονή των αλλοδαπών στην επικράτειά της (βλ. Sydrey Alfred Moyo κ.α v. Δημοκρατίας (1988) 3 ΑΑΔ 1203). Ωστόσο, σύμφωνα πάντα με τη νομολογία, η ευρεία αυτή διακριτική ευχέρεια δεν είναι απόλυτη και απεριόριστη, αλλά έχει υποχρέωση η Διοίκηση να εξετάζει την κάθε περίπτωση με καλή πίστη και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ενώ το τεκμήριο υπέρ της καλόπιστης άσκησης της διακριτικής ευχέρειας της Διοίκησης παραμένει ακλόνητο μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου (βλ. Reza Mohammedi κ.α. v. Δημοκρατίας (2001) 4 ΑΑΔ 559).
Εν προκειμένω, λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, κρίνω ότι οι καθ' ων η αίτηση ενήργησαν καλόπιστα και το τεκμήριο της νομιμότητας, το οποίο υπάρχει υπέρ των πράξεων της Διοίκησης, δεν έχει ανατραπεί.
Ενόψει των πιο πάνω, καταλήγω ότι δεν στοιχειοθετείται λόγος ακύρωσης και δε χωρεί επέμβαση του Δικαστηρίου.
Κατά συνέπεια, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται».
Ο Εφεσείων προβάλλει με την έφεση του έντονα το λανθασμένο της επίδικης κρίσης.
Στη συνέχεια καταγράφεται σύμφωνα με την ομαδοποίηση που ακολούθησαν και οι δύο πλευρές ο πρώτος και ο τρίτος λόγος έφεσης με την αντίστοιχη εξέταση τους.
Ο πρώτος λόγος έφεσης έχει ως εξής:
«Το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ταχυδρομήθει η επιστολή ημερ. 26.11.2019[2] από τους καθ΄ων η αίτηση στην τελευταία δηλωθείσα διαμονή του αιτητή και/ή ότι οι καθ΄ων απόσεισαν το βάρος απόδειξης για κοινοποίηση της εν λόγω επιστολής παρόλο που δεν υπάρχει ίχνος μαρτυρίας ότι οι εφεσίβλητοι ταχυδρόμησαν την επίδικη επιστολή.»
Ο τρίτος λόγος έχει ως εξής:
«Το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα επισημαίνει έμμεσα ότι επειδή δήθεν ο αιτητής, δεν αμφισβητεί την ακύρωση που έλαβε χώρα ημερ. 11.7.2018 και/ή επειδή ο αιτητής δεν ανταποκρίθηκε ούτε και στην επιστολή ημερ. 26.9.2019 που έλαβε από τη διοίκηση συνεπώς είχε γνώση. Η νομολογία και η νομοθεσία είναι ξεκάθαρη ότι η διοίκηση έχει υποχρέωση κοινοποίησης προς τον αιτητή της επίδικης επιστολής ημερ. 26.11.2019 (το ορθό: 26.11.20) ακύρωσης της άδειας διαμονής του και αυτό είναι το μοναδικό επίδικο θέμα που θα έπρεπε να εξετάσει το πρωτόδικο Δικαστήριο».
Θα συμφωνήσουμε πως τα διατάγματα κράτησης και απέλασης ημ. 17.1.2022 είναι άμεσα συνδεδεμένα με την πράξη κήρυξης του Εφεσείοντα ως απαγορευμένου μετανάστη, ακριβώς επειδή ετέθη αμφισβήτηση της ταχυδρόμησης της επιστολής ημ. 26.11.2020. Η πράξη της απέλασης και της κράτησης είναι επόμενη αλλά και συναφής με την κήρυξη αυτού ως απαγορευμένου μετανάστη.
Θα διαφωνήσουμε ωστόσο με την ευπαίδευτη συνήγορο για τον Εφεσείοντα με την εισήγηση ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν ασχολήθηκε με το θέμα της ταχυδρόμησης της επιστολής 26.11.2020. ΄Εστω και αν λανθασμένα «διαχωρίζει» το θέμα με την πράξη απέλασης και κράτησης, είναι φανερό ότι ασχολήθηκε με το ζήτημα και μάλιστα θεωρώντας το - και ορθά - ως πρωτεύον.
Καταγράψαμε δε πιο πάνω τη θεώρηση του Δικαστηρίου, ότι δηλαδή υπήρχε ισχυρισμός εκ μέρους των Εφεσιβλήτων ότι ταχυδρομήθηκε - εξάλλου αυτό αναγράφεται στην επίδικη επιστολή - στη διεύθυνση που ο ίδιος ο Εφεσείων δήλωσε στη γραπτή τελευταία επικοινωνία που είχε με το αρμόδιο τμήμα. Ορθά δε σημειώνεται πως η διεύθυνση αυτή ουδέποτε αμφισβητήθηκε ότι είναι η δική του.
Το ΄Αρθρο 2 του περί Ερμηνείας Νόμου, Κεφ.1, είναι σχετικό, στον κάτωθι ορισμό.
«2. «επίδοση ΅ε ταχυδρο΅είο» - όταν Νό΅ος ή δη΅όσιο έγγραφο επιτρέπει ή απαιτεί όπως έγγραφο επιδοθεί ταχυδρο΅ικώς, ανεξάρτητα αν χρησι΅οποιείται η έκφραση επίδοση ή η έκφραση "δοθεί" ή "αποσταλεί" ή oποιαδήποτε άλλη έκφραση τότε, εκτός αν φαίνεται αντίθετη πρόθεση, η επίδοση θα λογίζεται ότι γίνεται ΅ε την κανονική αποστολή, προπληρω΅ή και ταχυδρό΅ηση επιστολής που περιέχει το έγγραφο και εκτός αν αποδεικνύεται το αντίθετο, ότι επιτεύχθηκε κατά το χρόνο κατά τον οποίο η επιστολή θα παραδινόταν ΅ε τη συνηθισ΅ένη πορεία του ταχυδρο΅είου».
Στην τελευταία μας απόφαση Εze v. Δημοκρατίας, ΕΔΔ36/16, 19.5.22 επαναλάβαμε τις ως άνω αρχές.
Μεταφέρονται επίσης και τα λεχθέντα στη Σάββα ν. Δημοκρατίας, ανωτέρω:
«Όταν μια επιστολή έχει ταχυδρομηθεί, αλλά δεν έχει επιστραφεί, δημιουργείται μαχητό τεκμήριο παράδοσης στο πρόσωπο προς το οποίο απευθύνεται. (Theodorou v. The Abbot of Kykko Monastery Mr. Chrysostomos and Others (1965) 1 C.L.R. 9 και Ανδρέου ν. P. & D. Crystal Line Co. Ltd, Πολιτική Έφεση 10498, ημερ. 15 Οκτωβρίου 2001). Ταυτοχρόνως, το βάρος απόδειξης ότι η επιστολή έφερε την ορθή διεύθυνση και δεν έχει επιστραφεί βρίσκεται στους ώμους του προσώπου που προβάλλει ένα τέτοιο ισχυρισμό.
Από τη στιγμή που στην επιστολή αναγράφεται συγκεκριμένη ημερομηνία και αποστέλλεται, ταχυδρομείται, στη διεύθυνση προσώπου, τεκμαίρεται ότι στη συνήθη πορεία του ταχυδρομείου και, εντός ευλόγου χρόνου, κάποιων ημερών, λαμβάνεται. Οι εφεσίβλητοι προσκόμισαν μαρτυρία ότι η επιστολή είχε ταχυδρομηθεί και δεν είχε επιστραφεί, δημιουργώντας προς τούτο μαχητό τεκμήριο περί της αποστολής της Γνωστοποίησης. Η εφεσείουσα είχε το βάρος να αποδείξει ότι η επιστολή δεν είχε παραληφθεί. Κάτι τέτοιο δεν πέτυχε να αποσείσει. Πέραν από την αναφορά στην ένορκη δήλωση της, ότι ουδέποτε παρέλαβε την εν λόγω επιστολή, ουδεμία μαρτυρία ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο κατατέθηκε προς το σκοπό ανατροπής του τεκμηρίου της αποστολής της επιστολής».
Μας προβλημάτισε ο ισχυρισμός ότι «ουσιαστικά» το τεκμήριο ανατράπηκε, ενόψει του περιεχομένου επιστολής κοινοποίησης του Υπεύθυνου Κλιμακίου Αλλοδαπών Λευκωσίας προς το Διοικητή Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης, ημερ. 16.1.2022 (ερυθρό 198).
Ο ισχυρισμός αυτός - έστω και προβαλλόμενος κατ΄έφεση - εδράζεται στο ότι, επί του περιεχομένου της επιστολής αυτής, δεν γίνεται αναφορά στην ημερομηνία κοινοποίησης της απόρριψης της αίτησης του Εφεσείοντα για έκδοση δελτίου διαμονής, δηλαδή στις 26.11.2020.
΄Εχουμε εξετάσει προσεκτικά το περιεχόμενο της επιστολής 16.1.2022. Θεωρούμε πως γίνεται επαρκής αναφορά στο ιστορικό της υπόθεσης και γίνεται αναφορά - έστω και συνοπτικά χωρίς αναφορά στην ημερομηνία - στην ακύρωση της άδειας παραμονής του. Πρόκειται στην ουσία για εσωτερικό σημείωμα. Εν πάση περιπτώσει, το περιεχόμενο του κρίνεται επαρκές και ο ισχυρισμός της πλευράς του Εφεσείοντα δεν έχει τέτοια δυναμική ώστε να ανατρέψει το αναφερθέν τεκμήριο.
Αποτελεί την κατάληξη μας πως το Δικαστήριο αντιμετώπισε εντέλει ορθά το θέμα της επίδοσης της επιστολής ημερ. 26.11.2020 και συνεπώς οι λόγοι έφεσης 1 και 3 απορρίπτονται.
Όπως η ίδια η ευπαίδευτη συνήγορος του Εφεσείοντα αποδέχθηκε στο περίγραμμα της, οι υπόλοιποι λόγοι θα είχαν υπόσταση μόνο εάν επιτύγχαναν οι λόγοι 1 και 3. Συνεπώς, παρέλκει η εξέταση των υπολοίπων λόγων.
Η έφεση απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ
ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.
[1] Theodorou v. The Abbot of Kykko Monastery Mr Chrysostomos a.o. (1965) 1 C.L.R. 9
[2] Sic 26.11.2020