|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2021:C291
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 1/2015
1η Ιουλίου, 2021
[Α. ΛΙΑΤΣΟΣ, Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ. ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ,
I. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΔΔ]
1. XXX ΚΟΣΜΑ
2. XXX ΚΟΣΜΑ
3. XXX ΚΟΣΜΑ
Εφεσείοντες/Αιτητές
ΚΑΙ
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
2. ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ & ΟΙΚΗΣΕΩΣ
Εφεσίβλητοι/Καθ' ων η αίτηση
.........
Θεόδωρος Ιωαννίδης, για Θεόδωρο Μ. Ιωαννίδη & Σία ΔΕΠΕ για τους Εφεσείοντες
Τατιάνα Ιακωβίδου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας για Γενικό Εισαγγελέα, για τους Εφεσίβλητους
.........
ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει η Δικαστής Α. Πούγιουρου.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ: Ο Εφεσείων 1 στις 26/10/2006 υπέβαλε στην Πολεοδομική Αρχή την αίτηση με αρ. ΑΜΧ/0XX2/2006 για τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας για την ανέγερση κατοικίας στο τεμάχιο υπ' αριθμό 1X9, Φ/Σχ. X-2X6-3X5, Τμήμα 16 στο Παραλίμνι. Η αίτηση του απορρίφθηκε στις 8/8/2007 σύμφωνα με τη σχετική Γνωστοποίηση Άρνησης Χορήγησης, για τους εξής λόγους:
«(500) Το τμήμα του τεμαχίου όπου προτείνεται η ανάπτυξη βρίσκεται μέσα στη Λευκή Ζώνη που καθορίστηκε με την Κ.Δ.Π. 436/2006, με σκοπό τον περιορισμό της οικοδομικής ανάπτυξης και όπου με βάση το άρθρο 35(2) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου οι υφιστάμενες χρήσεις θα πρέπει να παραμείνουν αμετάβλητες».
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Λόγω του πιο πάνω σοβαρού προβλήματος, η αίτηση δεν μελετήθηκε όσον αφορά την συμβατότητα της με άλλες πρόνοιες της Δήλωσης Πολιτικής όπως τον συντελεστή δόμησης, ποσοστό κάλυψης, αισθητική της οικοδομής κ.λ.π.»
Στις 5/9/2007 ο Εφεσείων 1 υπέβαλε Ιεραρχική Προσφυγή εναντίον της απορριπτικής απόφασης προβάλλοντας τους εξής λόγους:
«1ον. Είμαστε κάτοικοι Λονδίνου και πρόσφυγες
2ον . Στο τεμάχιο για το οποίο έχει γίνει αίτηση έχει εξασφαλιστεί άδεια οικοδομής από τον Δήμο Παραλιμνίου η οποία έχει λήξει.
3ον. Η άρνηση να μας χορηγηθεί Πολεοδομική Άδεια ουσιαστικά μας στερεί το δικαίωμα να μετακομίσουμε και να εγκατασταθούμε μόνιμα στην Κύπρο».
Αφού λήφθηκαν υπόψη η έκθεση της Πολεοδομικής Αρχής, οι εισηγήσεις του Διευθυντή Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και του Δήμου Παραλιμνίου, που ήταν η μοναδική αρχή που τοποθετήθηκε θετικά επί της αίτησης, το Υπουργείο Εσωτερικών υπέβαλε Σημείωμα προς την αρμόδια Υπουργική Επιτροπή με το οποίο εισηγείτο την απόρριψη της προσφυγής κρίνοντας ότι η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής είναι ορθή, σύννομη και μέσα στα πλαίσια των σχετικών προνοιών τόσο της Δήλωσης Πολιτικής που ίσχυε κατά το χρόνο της αίτησης όσο και των προνοιών του ισχύοντος Τοπικού Σχεδίου.
Η έκθεση της Πολεοδομικής Αρχής κατέληξε στα εξής ως προς τα επιχειρήματα του Εφεσείοντα στην Ιεραρχική Προσφυγή του.
«α) Κανένα από τα τρία επιχειρήματα που αναφέρονται δεν είναι πολεοδομικού ή νομικού χαρακτήρα στα οποία θα μπορούσε να στηριχθεί η Πολεοδομική Αρχή για να αποφασίσει θετικά σε ό,τι αφορά την αίτηση.
(β) Το τεμάχιο, κατά το χρόνο που υποβλήθηκε η αίτηση βρισκόταν σε περιοχή που είχε κηρυχθεί ως Λευκή Ζώνη με σκοπό τον περιορισμό της οικοδομικής ανάπτυξης και την μη μεταβολή των υφιστάμενων χρήσεων ώστε να προστατευθεί το αξιόλογο από περιβαλλοντικής πλευράς Λόφου του Πρωταρά. Με τη δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου η περιοχή εντάχθηκε στη Ζώνη Προστασίας «Δα2», όπου κατά κανόνα δεν επιτρέπεται οικοδομική ανάπτυξη.»
Η αρμόδια Υπουργική Επιτροπή στη συνεδρία της ημερομηνίας 18/2/2008 αφού εξέτασε τα πραγματικά γεγονότα και νομικά χαρακτηριστικά της πολεοδομικής αίτησης και τις απόψεις των πιο πάνω αρχών σε συνάρτηση με τα επιχειρήματα του Αιτητή, ενεργώντας σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 31 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972 (Ν.90/1972) (ο Νόμος) αποφάσισε ομόφωνα την απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής κρίνοντας ότι η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής ήταν ορθή και σύμφωνη με τις πρόνοιες του ισχύοντος Τοπικού Σχεδίου καθώς και της Δήλωσης Πολιτικής για την περιοχή Παραλιμνίου.
Ο Εφεσείων 1 ενημερώθηκε για την απορριπτική απόφαση με επιστολή του Υπουργείου Εσωτερικών, ημερομηνίας 10/2/2009, ο οποίος υπέβαλε στη συνέχεια εμπρόθεσμα, Ειδοποίηση Απαίτησης για Αποζημίωση, αξιώνοντας το ποσό των €850.000 για τη μείωση της οικονομικής αξίας του ακινήτου του από την απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής να αρνηθεί τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας. Με την επιστολή του ημερομηνίας 12/5/2010 το Υπουργείο Εσωτερικών ενημέρωσε την Πολεοδομική Αρχή ότι η Ειδοποίηση Απαίτησης για Αποζημίωση δεν θα μπορούσε να τύχει περαιτέρω προώθησης για τους λόγους που αναφέρει στην επιστολή και στη συνέχεια η Πολεοδομική Αρχή με την επιστολή της ημερομηνίας 14/9/2011 ενημέρωσε σχετικά τους Εφεσείοντες υιοθετώντας τους λόγους που πρόβαλλε το Υπουργείο Εσωτερικών . Παραθέτουμε το περιεχόμενο της επιστολής ημερομηνίας 14/9/2011 για σκοπούς καλύτερης παρακολούθησης:
«(α) Με βάση το άρθρο 68 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου «Αποζημίωσις καταβάλλεται δυνάμει και τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Μέρους, μόνον οσάκις αποδειχθή υπό του απαιτούντος αυτήν ότι, συνεπεία πολεοδομικής αποφάσεως επηρεαζούσης την ακίνητον ιδιοκτησίαν εν σχέσει προς την οποία υποβάλλεται η απαίτησις, επήλθεν ουσιώδης μείωσις της οικονομικής αξίας της ιδιοκτησίας ταύτης».
(β) Η ένταξη ακινήτου σε Λευκή Ζώνη δεν αποτελεί αποτέλεσμα πολεοδομικής απόφασης και δεν επιφέρει μείωση της οικονομικής αξίας, καθώς αυτή έχει προσωρινή ισχύ. Σε περίπτωση που μελλοντικά η ακίνητη περιουσία απαλλοτριωθεί για σκοπούς δημόσιας ωφέλειας, στους ιδιοκτήτες της γης καταβάλλεται δίκαιη αποζημίωση, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Αναγκαστικής Απαλλοτρίωσης Νόμου Ν15/62.
(γ) Η αλλαγή της Πολεοδομικής Ζώνης στην οποία εμπίπτει κάποιο τεμάχιο, συνεπεία της αναθεώρησης ενός Σχεδίου Ανάπτυξης, επίσης δεν αποτελεί αποτέλεσμα πολεοδομικής απόφασης. Στις περιπτώσεις αυτές, οι αιτητές έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν ένσταση κατά των προνοιών του Σχεδίου Ανάπτυξης και σε περίπτωση που θεωρούν πως τα νόμιμα συμφέροντα τους παραβλάπτονται, μπορούν να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη.»
Οι Εφεσείοντες ως συνιδιοκτήτες κατά 1/3 μερίδιο έκαστος επί του επίδικου ακινήτου, αντέδρασαν με την καταχώρηση προσφυγής κατά της πιο πάνω απόφασης στο Ανώτατο Δικαστήριο στα πλαίσια της οποίας προώθησαν ανεπιτυχώς 21 λόγους ακύρωσης.
Με την απόρριψη της προσφυγής καταχωρήθηκε από πλευράς Εφεσειόντων η υπό κρίση Αναθεωρητική Έφεση με την οποία προσβάλλουν την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης με 4 λόγους έφεσης που βάλλουν κατά διαπιστώσεων του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Παραπονούνται συναφώς ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο έσφαλε διαπιστώνοντας ότι η προσβαλλόμενη απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών δεν συνιστούσε πράξη του δημοσίου δικαίου εμπίπτουσα στον αναθεωρητικό έλεγχο του Άρθρου 146 του Συντάγματος (πρώτος λόγος) και θεωρώντας περαιτέρω ότι η άρνηση εξέτασης της αίτησης ισοδυναμούσε με αρνητική απάντηση (δεύτερος λόγος). Θεωρούν επίσης λανθασμένη την υιοθέτηση από το πρωτόδικο Δικαστήριο της υπόθεσης του Ανωτάτου Δικαστηρίου Αρ. 294/2012 Α. Chacholis Ltd κ.ά ν. Δημοκρατίας ημερομηνίας 18/2/2014 (τρίτος λόγος). Τέλος με τον τέταρτο λόγο έφεσης συνοψίζουν ουσιαστικά την αιτιολογία των υπόλοιπων λόγων έφεσης, επιχειρήματα που είχαν προωθήσει και πρωτόδικα, επιμένοντας στην εισήγηση τους περί λανθασμένης παράλειψης των Εφεσιβλήτων να εξετάσουν την αίτηση για πολεοδομική άδεια και συνακόλουθα την αίτηση τους που ακολούθησε ως προς το θέμα των αποζημιώσεων.
Κατά την προφορική του αγόρευση ο δικηγόρος των Εφεσειόντων έδωσε έμφαση στον τέταρτο λόγο έφεσης διευκρινίζοντας ότι με την προσφυγή δεν αποσκοπείτο η προσβολή της ένταξης του ακινήτου στο Τοπικό Σχέδιο ή της Δήλωσης Πολιτικής, αλλά η προσφυγή ουσιαστικά στρεφόταν εναντίον της παράλειψης των Εφεσιβλήτων να εξετάσουν αφ' ενός την αίτηση για πολεοδομική άδεια με το δικαιολογητικό της ένταξης του ακινήτου στη Λευκή Ζώνη και αφ' ετέρου την αίτηση τους για αποζημιώσεις. Προβάλλουν με αναφορά σε νομολογία (βλ. Shoham (Cyprus) Ltd v. Αρχής Λιμένων Κύπρου (2000) 1 Α.Α.Δ. 404) ότι το κατά πόσο μια διοικητική πράξη εμπίπτει εντός της δικαιοδοσίας του Άρθρου 146(1) του Συντάγματος εξαρτάται από τη φύση και το χαρακτήρα της πράξης. Μια πράξη δε που πρωτίστως επηρεάζει ιδιωτικά δικαιώματα μπορεί να ενταχθεί στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου λόγω κάποιου ιδιαίτερου συμφέροντος (βλ. Republic v. M.D.M. Estate Development Ltd (1988) 3 C.L.R. 642). Εισηγούνται περαιτέρω ότι το Δικαστήριο λανθασμένα υιοθετώντας το σκεπτικό της υπόθεσης Chacholis (ανωτέρω) έκρινε ότι η αίτηση των Εφεσειόντων προς το Υπουργείο Εσωτερικών συνιστούσε αξίωση αποζημίωσης, εκπίπτουσα έτσι του αναθεωρητικού ελέγχου του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Προς υποστήριξη των εισηγήσεων τους οι Εφεσείοντες προτάσσουν ότι στην παρούσα περίπτωση η αίτηση δεν εξετάστηκε από τους Εφεσίβλητους στη βάση των άρθρων 67 και 68 του Νόμου, ώστε να τίθεται θέμα διαφοράς ως προς την αποζημίωση, εξού και η υπόθεση διακρίνεται από τα γεγονότα της Chacholis, με το δικαιολογητικό ότι δεν αφορούσε σε πολεοδομική απόφαση. Προβάλλουν τέλος ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε ότι η παράλειψη εξέτασης της αίτησης για αποζημίωση ισοδυναμούσε με αρνητική απάντηση στην αίτηση τους για αποζημιώσεις.
Εκ διαμέτρου αντίθετη άποψη εξέφρασαν οι Εφεσίβλητοι, μέσω του περιγράμματος αγόρευσης της δικηγόρου τους, οι οποίοι υποστήριξαν την πρωτόδικη απόφαση σε όλες της τις πτυχές.
Εξετάσαμε με προσοχή τις εκατέρωθεν εισηγήσεις υπό το φως της νομολογίας και των γεγονότων της υπόθεσης όπως εξάγονται από τον πρωτόδικο και τον Διοικητικό Φάκελο, στους οποίους έχουμε ανατρέξει. Ενόψει της συνάφειας των λόγων έφεσης η αιτιολογία των οποίων, στη βάση του περιγράμματος αγόρευσης του δικηγόρου των Εφεσειόντων, συμπλέκεται θα εξεταστούν μαζί.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο εξετάζοντας τη προσφυγή συνόψισε κατ' αρχάς τις εισηγήσεις των Εφεσειόντων προς ακύρωση της διοικητικής απόφασης, στην παραβίαση του άρθρου 68 του Νόμου που προνοεί για την καταβολή αποζημίωσης στη βάση πολεοδομικής απόφασης που τους επηρεάζει και του άρθρου 35 του ιδίου Νόμου που προνοεί ότι η κήρυξη «Λευκής Ζώνης» δεν αποκλείει την υποβολή αίτησης για πολεοδομική άδεια σε ακίνητο που εμπίπτει σ' αυτή.
Προχώρησε στη συνέχεια στην εξέταση της προδικαστικής ένστασης που πρόβαλαν οι Εφεσίβλητοι ότι δηλαδή η προσβαλλόμενη απόφαση δεν ήταν εκτελεστή αλλά πληροφοριακού χαρακτήρα, την οποία απέρριψε με το εξής σκεπτικό: «Παρόλο που η επιστολή 14/9/2011 εκ πρώτης όψεως πληροφορεί τους αιτητές για τα δικαιώματα τους βάσει των προνοιών του άρθρου 68 του Νόμου σε συνάρτηση με την ένταξη του ακινήτου τους στη Λευκή Ζώνη, ουσιαστικά απαντά στην υποβληθείσα αίτηση για αποζημίωση αρνητικά». Δεν θα επεκταθούμε σ' ό,τι αφορά την κρίση αυτή του Δικαστηρίου στη προδικαστική ένσταση εφόσον δεν συνιστά λόγο έφεσης.
Ακολούθησε η εξέταση της δεύτερης προδικαστικής ένστασης που αναφέρετο στη μη δυνατότητα προσβολής της διοικητικής απόφασης, ενόψει του αντικειμένου της που ανάγεται στο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε, με αναφορά στην υπόθεση Chacholis (ανωτέρω), το σκεπτικό της οποίας υιοθέτησε για σκοπούς απόφασης του, ότι η απορριπτική απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών σε ειδοποίηση απαίτησης για αποζημίωση στη βάση των άρθρων 67 και 68 του Νόμου, δεν συνιστά πράξιν εμπίπτουσα στον αναθεωρητικό έλεγχο του Άρθρου 146 του Συντάγματος, αλλά απόφαση εν τη εννοία του άρθρου 67 του Νόμου που είναι δημιουργική του δικαιώματος αξίωσης αποζημίωσης ενώπιον αρμοδίου Δικαστηρίου, για μείωση της οικονομικής αξίας του ακινήτου που επηρεάστηκε από την πολεοδομική απόφαση, δηλαδή απόφαση που ανάγεται στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου. Υπό το φως της διαπίστωσης του αυτής το πρωτόδικο Δικαστήριο έκαμε δεκτή τη δεύτερη προδικαστική ένσταση και απέρριψε την προσφυγή.
Πρωταρχικό ερώτημα που τίθεται εν προκειμένω, προς το σκοπό εξέτασης του ζητήματος κατά πόσο η προσβαλλόμενη απόφαση εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, που ήταν η διαπίστωση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, είναι ο προσδιορισμός της συγκεκριμένης απόφασης που προσβάλλετο με την προσφυγή και σε τι αφορούσε.
Είναι προφανές ότι αντικείμενο της προσφυγής ήταν η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής ημερομηνίας 14/9/2011 που λήφθηκε επί της Ειδοποίησης Απαίτησης των Εφεσειόντων για αποζημίωση για τη μείωση της οικονομικής αξίας του ακινήτου τους, που προέκυπτε από την άρνηση χορήγησης πολεοδομικής άδειας. Αυτό επιβεβαιώνεται από την ίδια την επιστολή όπου ξεκινά με την αναφορά «Αναφέρομαι στην ειδοποίηση απαίτησης αποζημίωσης που υποβλήθηκε από μέρους σας στις 6 Αυγούστου, 2009 επειδή η Πολεοδομική Αρχή αρνήθηκε τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας...» αλλά και από το θέμα της επιστολής «Ειδοποίηση Απαίτησης αποζημίωσης με βάση το άρθρο 67 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, αναφορικά με το τεμάχιο με αρ. 199 ....» .
Ακόμη και οι ίδιοι οι Εφεσείοντες στην παράγραφο 5 των Γεγονότων της Προσφυγής τους στο Ανώτατο Δικαστήριο, αναφέρουν ότι υπέβαλαν αίτηση για αποζημίωση δυνάμει του άρθρου 67 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, η οποία απερρίφθη στις 14/9/2011.
Δεσπόζουσας σημασίας για το υπό εξέταση θέμα συνιστά επίσης και το περιεχόμενο της Ειδοποίησης Απαίτησης, την οποία εντοπίσαμε στο Διοικητικό Φάκελο, στον οποίον διαφαίνεται η όλη διαδικασία που διήλθε η αίτηση των Εφεσειόντων για αποζημίωση.
Σύμφωνα με την σφραγίδα, η αίτηση παραλήφθηκε στις 6/8/2009 από το Επαρχιακό Γραφείο της Πολεοδομίας και Οικήσεως Αμμοχώστου στη Λάρνακα. Αυτή υπεβλήθη απ' όλους τους Εφεσείοντες, μέσω του Εφεσείοντα 1, η οποία είναι ένα τυπογραφημένο έντυπο αποτελούμενο από δύο σελίδες που φέρει τον τίτλο
«ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΣ ΓΙΑ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ
ΟΙ ΠΕΡΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΝΟΜΟΙ
1972 ΜΕΧΡΙ 1990
(Άρθρο 67).»
Και στις δύο σελίδες υπάρχουν τα αριθμημένα στοιχεία 1 - 9 προς συμπλήρωση. Στο στοιχείο 1 στην πρώτη σελίδα στο αριστερό μέρος, αναγράφονται ιδιοχείρως τα ονόματα των Εφεσειόντων ως απαιτούντων και δίπλα το όνομα του δικηγόρου Θεόδωρου Ιωαννίδη, κάτω από το στοιχείο που αναφέρεται στον εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο τους.
Στο κάτω μέρος δίνονται τα στοιχεία του ακινήτου σε στήλες.
Στη δεύτερη σελίδα προσδιορίζεται, στο σχετικό στοιχείο, το συμφέρον των Εφεσειόντων επί του ακινήτου και στο στοιχείο 8 όπου ζητείτο να δηλωθεί κατά πόσο η απαίτηση για αποζημίωση οφείλεται «α) Σε απόρριψη της αίτησης για χορήγηση πολεοδομικής άδειας ή β) σε χορήγηση πολεοδομικής άδειας υπό επαχθείς όρους» πολύ καθαρά κυκλώνεται με πένα το (α) και μετά το διαζευκτικό «ή» στο τέλος της παραγράφου (α) υπάρχει σημειωμένη η ένδειξη √.
Στο δε στοιχείο 9 καθορίζεται το ποσό της απαίτησης σε €850.000.
Συνεπώς, στη βάση των πιο πάνω δεδομένων, όπως πολύ ορθά εντοπίζει και το πρωτόδικο Δικαστήριο, η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε επί της απαίτησης για αποζημίωση στη βάση του άρθρου 67 του πιο πάνω Νόμου, που παραθέτουμε αυτούσιο κατωτέρω για σκοπούς καλύτερης παρακολούθησης:
«67.-(1) Ουδεμία απαίτησις δι' αποζημίωσιν δυνάμει του παρόντος Μέρους γίνεται δεκτή και ουδεμία αποζημίωσις δυνάμει του παρόντος Μέρους καταβάλλεται εκτός εάν ειδοποίησις της τοιαύτης απαιτήσεως έχει επιδοθή εις την Πολεοδομικήν Αρχήν εντός προθεσμίας εξ μηνών, αρχομένης κατά την ημερομηνίαν της ειδοποιήσεως της πολεοδομικής αποφάσεως εις την οποίαν αναφέρεται, και η απαίτησις υποβληθή συμφώνως προς τας διατάξεις του παρόντος Μέρους:
..........................................................................................
(3) Εάν, εντός εξ μηνών από της υπό της Πολεοδομικής Αρχής λήψεως απαιτήσεως υποβληθείσης συμφώνως προς το παρόν άρθρον, η Πολεοδομική Αρχή και ο απαιτών δεν δυνηθώσι να καταλήξωσιν εις συμφωνίαν επί της δυνάμει του παρόντος Νόμου τυχόν καταβλητέας αποζημιώσεως, η αποζημίωσις αύτη καθορίζεται υπό του Δικαστηρίου:
Νοείται ότι οσάκις η Πολεοδομική Αρχή γνωστοποιή εις οιονδήποτε απαιτούντα ότι κατά την άποψιν αυτής ουδεμία αποζημίωσις δέον να καταβληθή και η τοιαύτη άποψις της Πολεοδομικής Αρχής δεν διαμφισβητήται υπό του αιτητού δι' εγγράφου ειδοποιήσεως επιδιδομένης εις την Πολεοδομικήν Αρχήν εντός τριών μηνών από της γνωστοποιήσεως ταύτης, ο απαιτών θεωρείται ως συμφωνήσας εις το ότι ουδεμία αποζημίωσις δέον να καταβληθή.
Παραθέτουμε στη συνέχεια και το άρθρο 68 που καθορίζει τα περαιτέρω διαβήματα που μπορούν να ληφθούν από τους απαιτούντες, στην περίπτωση που δεν καταλήξουν σε συμφωνία προς το σκοπό καθορισμού δίκαιης αποζημίωσης από το Δικαστήριο.
«68. (1) Εάν καθ' οιονδήποτε τρόπον ήθελε προκύψει ουσιώδης ζημία εις βάρος ιδιοκτησίας τινός συνεπεία της εφαρμογής των προνοιών του παρόντος Νόμου, δέον να καταβάλληται δικαία αποζημίωσις.
(2) Αποζημίωσις καταβάλλεται δυνάμει και τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Μέρους, μόνον οσάκις αποδειχθή υπό του απαιτούντος αυτήν ότι, συνεπεία πολεοδομικής αποφάσεως επηρεαζούσης την ακίνητον ιδιοκτησίαν εν σχέσει προς την οποίαν υποβάλλεται η απαίτησις, επήλθεν ουσιώδης μείωσις της οικονομικής αξίας της ιδιοκτησίας ταύτης.
(3) Για τον υπολογισμόν της αποζημίωσης για ουσιώδη μείωση της οικονομικής αξίας ακίνητης ιδιοκτησίας που επηρεάστηκε από πολεοδομική απόφαση θα λαμβάνονται υπόψη οι κανόνες που εκτίθενται στο άρθρο 10 του περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμου στο μέτρο που οι κανόνες αυτοί είναι εφαρμόσιμοι, όπως και όλα τα άλλα κατά περίπτωση περιστατικά. Οι διατάξεις του ίδιου Νόμου εφαρμόζονται επίσης σε ό,τι αφορά την καταβολή της αποζημίωσης, εφόσο οι διατάξεις αυτές δεν προσκρούουν σε ρητή διάταξη του παρόντος Νόμου.»
Σ΄ ό,τι αφορά δε την εισήγηση των εφεσειόντων ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι η παράλειψη εξέτασης της αίτησης ισοδυναμούσε με αρνητική απάντηση στο αίτημα τους για αποζημιώσεις δεν μας βρίσκει σύμφωνους.
Με την προσβαλλόμενη απόφαση οι Εφεσίβλητοι πληροφορούσαν τον Εφεσείοντα 1 ότι δεν υπήρχε πολεοδομική απόφαση στη βάση της οποίας να αποκτούσαν δικαίωμα για αποζημιώσεις σύμφωνα με το άρθρο 68. Ναι μεν δεν υπάρχει ρητή αναφορά στην απόφαση ότι η αίτηση είχε απορριπτική κατάληξη ή ότι η απάντηση είναι αρνητική αλλά αυτό το νόημα μεταδίδει το περιεχόμενο της απόφασης, ότι δηλαδή η απόφαση τους ήταν αρνητική στο αίτημα τους. Συνεπώς η διαπίστωση αυτή του πρωτόδικου Δικαστηρίου δεν ενέχει οτιδήποτε το μεμπτόν.
Υπό το φως των γεγονότων της υπόθεσης η προσέγγιση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εμπίπτει στην σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου ήταν ορθή στη βάση της πιο πάνω νομοθεσίας και της υπόθεσης Chacholis, που καθιστούν σαφές ότι αρμόδιο Δικαστήριο για τον καθορισμό δίκαιης αποζημίωσης είναι το Επαρχιακό Δικαστήριο.
Οι Εφεσείοντες παραπονούνται επίσης για την παράλειψη των Εφεσίβλητων να εξετάσουν την αίτηση τους για πολεοδομική άδεια. Επαναλαμβάνουμε ότι αντικείμενο της προσφυγής ήταν η απόφαση των Εφεσιβλήτων επί της αίτησης των Εφεσειόντων για αποζημίωση και όχι η αίτηση για πολεοδομική άδεια κατά της απόφασης της οποίας καταχωρήθηκε Ιεραρχική Προσφυγή. Δεν είναι χωρίς σημασία να καταγράψουμε τη θεραπεία όπως ακριβώς ζητείτο με την προσφυγή:
«Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση, η οποία γνωστοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή των καθ' ων η αίτηση ημ. 14/09/2011, με την οποία απερρίφθη η απαίτησης τους για αποζημίωση, αναφορικά με το τεμάχιο τους 1X9, κτηματικό σχέδιο X - 2X6 - 3X5, Τμήμα 16 στο Παραλίμνι είναι άκυρη, παράνομη, αντισυνταγματική και στερημένη οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος.»
Για τους πιο πάνω λόγους κρίνουμε την πρωτόδικη κρίση ορθή.
Η έφεση αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €3.000 έξοδα υπέρ των Εφεσιβλήτων και εναντίον των Εφεσειόντων.
Α. ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.
Γ. Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
Δ. ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, Δ.
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.
Α.Λ.Ο.