ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2016:C53
(2016) 3 ΑΑΔ 26
29 Ιανουαρίου 2016
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, ΠΑΝΑΓΗ, ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ,
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ/στές]
ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ,
Εφεσείων-Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Εφεσίβλητης-Καθ' ης η αίτηση.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 187/2010)
Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Διορισμοί ― Σχέδια Υπηρεσίας ― Εφαρμογή του σχεδίου υπηρεσίας από την Συμβουλευτική Επιτροπή και την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας κατά τρόπο που εκφεύγει των θεμιτών ορίων.
Ο Εφεσείων, επεδίωξε την ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης, με την οποία είχε απορριφθεί η προσφυγή του, κατά της επιλογής διορισμού των ενδιαφερομένων μερών για πλήρωση των θέσεων Συντηρητή Τμήματος Αρχαιοτήτων.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, επιτρέποντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
Με τον πρώτο λόγο έφεσης, ο εφεσείοντας εισηγείται ότι το σχέδιο υπηρεσίας δεν απαιτούσε πρώτο καταληκτικό τίτλο σπουδών, δηλαδή πτυχίο από πανεπιστήμιο, έτσι ώστε το μεταπτυχιακό του εφεσείοντα στην συντήρηση να μην τον καθιστά προσοντούχο. Ό,τι απαιτείτο είναι «Δίπλωμα Ειδικής Σχολής Συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου», κάτι που ουδόλως διερευνήθηκε, το κατά πόσο δηλαδή το δίπλωμα του εφεσείοντα προέρχεται από ειδική σχολή συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου και όχι από σχολή συντηρήσεως άλλου επιπέδου. Πέραν τούτου, δεν αμφισβητήθηκε ότι η σχολή που απένειμε το μεταπτυχιακό δίπλωμα στον εφεσείοντα ήταν όντως πανεπιστημιακού επιπέδου. Η ερμηνεία της Συμβουλευτικής Επιτροπής και της Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας ήταν εκτός του ρητού γράμματος του σχεδίου υπηρεσίας και εκτός των επιτρεπτών ορίων της διακριτικής ευχέρειας που είχαν για ερμηνεία του σχεδίου υπηρεσίας και συνεπώς ο αποκλεισμός του εφεσείοντα ήταν παράνομος κατά την εισήγησή του.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή και η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, χωρίς να αμφισβητήσουν το πανεπιστημιακό επίπεδο του μεταπτυχιακού διπλώματος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, εξέλαβαν ως δεδομένο ότι ο εφεσείων δεν κατέχει δίπλωμα ειδικής σχολής συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου, θεωρώντας ότι η σχετική πρόνοια του σχεδίου υπηρεσίας αναφέρεται σε πρώτο καταληκτικό τίτλο σπουδών/πτυχίο, ως απαιτούμενο προσόν. Το απαιτούμενο όμως προσόν δεν αναφέρεται σε πτυχίο υπ΄αυτή την έννοια. Χρησιμοποιείται ο όρος «δίπλωμα ειδικής σχολής συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου», ο οποίος, όπως από το λεκτικό και μόνο προκύπτει, δύναται να περιλαμβάνει τόσο πτυχίο, όσο και μεταπτυχιακό τίτλο.
Το σχέδιο υπηρεσίας δεν απαιτούσε πτυχίο/πρώτο καταληκτικό τίτλο ειδικής σχολής συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου, κάτι που όντως το μεταπτυχιακό δίπλωμα του εφεσείοντα δεν θα μπορούσε να αναπληρώσει εάν απαιτείτο. Απαιτούσε δίπλωμα τέτοιας ειδικής σχολής πανεπιστημιακού επιπέδου. Mε βάση την ερμηνεία, που η Επιτροπή επέλεξε, ο εφεσείων αποκλείστηκε εκ προοιμίου, ήτοι χωρίς καθόλου να τεθεί υπό εξέταση το κατά πόσο το μεταπτυχιακό του δίπλωμα θα μπορούσε να ικανοποιεί το απαιτούμενο αυτό προσόν. Πρόκειται για ερμηνεία η οποία, λαμβανομένου υπόψη του σχετικού λεκτικού, δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή και ο εκ προοιμίου αποκλεισμός του εφεσείοντα με βάση τέτοια ερμηνεία ήταν εκτός των θεμιτών ορίων.
Η έφεση επέτυχε με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Χαραλαμπίδη ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 414,
Παπανδρέου ν. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 568.
Έφεση.
Έφεση από τον Αιτητή εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Πασχαλίδης, Δ.), (Υπόθεση Αρ. 926/2008) ημερ. 19/10/2010.
Χρ. Μιχαηλίδου (κα), για τον Εφεσείοντα.
Λ. Ουστά (κα), εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για την Εφεσίβλητη.
Μ. Κοτσώνη (κα) για Α. Σ. Αγγελίδη, για το Ενδιαφερόμενο μέρος 1.
Cur. adv. vult.
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Τ.Θ. Οικονόμου.
ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.: O εφεσείων αποτάθηκε για διορισμό σε μόνιμη θέση Συντηρητή στο Τμήμα Αρχαιοτήτων.
Σύμφωνα με το σχέδιο υπηρεσίας, ανάμεσα στα απαιτούμενα προσόντα για την εν λόγω θέση ήταν το:
«Δίπλωμα ειδικής Σχολής Συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου ή ισότιμον δίπλωμα Σχολής Καλών Τεχνών με πείραν εις την συντήρησιν, καθαρισμόν και διατήρησιν τοιχογραφιών, ψηφιδωτών, εικόνων, μεταλλικών αντικειμένων, ξύλου ή και άλλων αρχαιολογικών αντικειμένων.»
Ο εφεσείων ήταν κατά τον ουσιώδη χρόνο κάτοχος πτυχίου Iστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και μεταπτυχιακού τίτλου από την Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στην Προστασία, Συντήρηση και Αποκατάσταση έργων τέχνης και μηχανισμών, με εκτενή πείρα στη συντήρηση κυρίως ψηφιδωτών. Αν και προκαταρτικά κρίθηκε από τη Συμβουλευτική Επιτροπή ως προσοντούχος και έτυχε σύστασης, ανάμεσα σε τριανταένα υποψήφιους, για διορισμό μαζί με άλλα τρία πρόσωπα, περιλαμβανομένων των δύο που τελικά επελέγησαν (ενδιαφερόμενα μέρη), εν τέλει, μετά από υπόδειξη της ΕΔΥ προς την Συμβουλευτική Επιτροπή, η τελευταία θεώρησε ότι ο εφεσείων δεν ήταν προσοντούχος επειδή ο πρώτος πανεπιστημιακός τίτλος που κατέχει δεν έχει σχέση με τη συντήρηση.
Ειδικότερα, η ΕΔΥ είχε καλέσει τη Συμβουλευτική Επιτροπή να επανεξετάσει την καταλληλότητα του εφεσείοντα με το σκεπτικό ότι «το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης προϋποθέτει κατοχή διπλώματος πανεπιστημιακού επιπέδου και ότι σύμφωνα με τη νομολογία το μεταπτυχιακό δίπλωμα δεν αναπληροί τον πανεπιστημιακό τίτλο σε ορισμένο θέμα, όπου αυτός απαιτείται ως απαραίτητο προσόν από το Σχέδιο Υπηρεσίας».
Η Συμβουλευτική Επιτροπή με συμπληρωματική έκθεση (παράρτημα 10 στην Ένσταση) θεώρησε ότι ο εφεσείων «δεν κατέχει δίπλωμα ειδικής Σχολής Συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου, ούτε ισότιμο δίπλωμα Σχολής Καλών Τεχνών με πείρα στη συντήρηση κλπ» με βάση το ακόλουθο σκεπτικό:
«Όσον αφορά τον υποψήφιο Χαραλάμπους Ελευθέριο (α/α 28), κρίθηκε προσοντούχος με βάση το μεταπτυχιακό δίπλωμα που κατέχει και την πολυετή επαγγελματική πείρα του στο Τμήμα Αρχαιοτήτων ως ωρομίσθιος Βοηθός Συντηρητής με ειδίκευση στα ψηφιδωτά. Εφόσον όμως, όπως μας υποδεικνύεται, σύμφωνα με την ισχύουσα νομολογία το μεταπτυχιακό δίπλωμα δεν αναπληροί τον πανεπιστημιακό τίτλο σε ορισμένο θέμα, όπου αυτός απαιτείται ως απαραίτητο προσόν από το Σχέδιο Υπηρεσίας, τότε η Συμβουλευτική Επιτροπή είναι υποχρεωμένη να κατατάξει τον εν λόγω υποψήφιο στον κατάλογο των μη προσοντούχων.»
Κατόπιν τούτου, η διαδικασία προχώρησε και κατέληξε χωρίς τη συμμετοχή του εφεσείοντα, ο οποίος κατεχώρισε προσφυγή.
Ο αδελφός μας Δικαστής, που εκδίκασε την προσφυγή, απέρριψε την εισήγηση της πλευράς του εφεσείοντα ότι υπήρξε παράνομος αποκλεισμός του ως μη προσοντούχος, ως προϊόν εσφαλμένης ερμηνείας του σχεδίου υπηρεσίας και κατέληξε ως εξής αναφερόμενος στην παρατεθείσα ανωτέρω θεώρηση του ζητήματος από τη διοίκηση:
«Είμαι της άποψης ότι η ερμηνεία που δόθηκε από την Επιτροπή στις πιο πάνω πρόνοιες του σχεδίου υπηρεσίας, δηλαδή, ότι το σχέδιο υπηρεσίας της θέσης προϋποθέτει κατοχή πτυχίου ειδικής σχολής συντήρησης, το οποίο σύμφωνα με τη νομολογία δεν αναπληρούται από μεταπτυχιακό δίπλωμα, ήταν εύλογα επιτρεπτή. Κατά συνέπεια, κρίνω ότι δεν παρέχεται περιθώριο παρέμβασης του Δικαστηρίου στο συγκεκριμένο θέμα.»
Περαιτέρω, το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την εισήγηση του εφεσείοντα ότι η αλλαγή της στάσης της ΕΔΥ από άλλες περιπτώσεις στο θέμα ερμηνείας του σχεδίου υπηρεσίας, η οποία όπως διαπίστωσε όντως παρατηρείται, είναι αναιτιολόγητη έτσι ώστε να προσβάλλει τις αρχές της χρηστής διοίκησης, της ισότητας και της εμπιστοσύνης του πολίτη. Θεώρησε ότι η υπόδειξη/υπενθύμιση της προς την Συμβουλευτική Επιτροπή των σχετικών με το θέμα νομολογιακών θέσεων συνιστούσε επαρκή αιτιολογία.
Με την έφεση προσβάλλονται με δύο λόγους έφεσης οι δύο παραπάνω πτυχές της πρωτόδικης απόφασης.
Ως προς τον πρώτο λόγο έφεσης, η πλευρά του εφεσείοντα εισηγείται ότι το σχέδιο υπηρεσίας δεν απαιτούσε πρώτο καταληκτικό τίτλο σπουδών, δηλαδή πτυχίο από πανεπιστήμιο, έτσι ώστε το μεταπτυχιακό του εφεσείοντα στην συντήρηση να μην τον καθιστά προσοντούχο. Ό,τι απαιτείτο είναι «Δίπλωμα Ειδικής Σχολής Συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου», κάτι που ουδόλως διερευνήθηκε, το κατά πόσο δηλαδή το δίπλωμα του εφεσείοντα προέρχεται από ειδική σχολή συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου και όχι από σχολή συντηρήσεως άλλου επιπέδου. Πέραν τούτου, δεν αμφισβητήθηκε ότι η σχολή που απένειμε το μεταπτυχιακό δίπλωμα στον εφεσείοντα ήταν όντως πανεπιστημιακού επιπέδου. Η ερμηνεία της Συμβουλευτικής Επιτροπής και της ΕΔΥ ήταν εκτός του ρητού γράμματος του σχεδίου υπηρεσίας και εκτός των επιτρεπτών ορίων της διακριτικής ευχέρειας που είχαν για ερμηνεία του σχεδίου υπηρεσίας και συνεπώς ο αποκλεισμός του εφεσείοντα ήταν παράνομος.
Θεωρούμε ότι η παραπάνω εισήγηση είναι ορθή. Ανεξάρτητα από το κατά πόσο είναι η ΕΔΥ ή ο εφεσείων που θα έπρεπε να αποταθεί στο ΚΥΣΑΤΣ αναφορικά με το πανεπιστημιακό ή μη επίπεδο του μεταπτυχιακού του εφεσείοντα, ζήτημα που επίσης συζητήθηκε, το ζήτημα που πραγματικά τίθεται είναι ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή και η ΕΔΥ, χωρίς να αμφισβητήσουν το πανεπιστημιακό επίπεδο του μεταπτυχιακού διπλώματος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, εξέλαβαν ως δεδομένο ότι ο εφεσείων δεν κατέχει δίπλωμα ειδικής σχολής συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου, θεωρώντας ότι η σχετική πρόνοια του σχεδίου υπηρεσίας αναφέρεται σε πρώτο καταληκτικό τίτλο σπουδών/πτυχίο, ως απαιτούμενο προσόν. Το απαιτούμενο όμως προσόν δεν αναφέρεται σε πτυχίο υπ' αυτή την έννοια. Χρησιμοποιείται ο όρος «δίπλωμα ειδικής σχολής συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου», ο οποίος, όπως από το λεκτικό και μόνο προκύπτει, δύναται να περιλαμβάνει τόσο πτυχίο, όσο και μεταπτυχιακό τίτλο.
Η νομολογία που είχε κατά νου η Συμβουλευτική Επιτροπή και η ΕΔΥ ότι «το μεταπτυχιακό δίπλωμα δεν αναπληροί τον πανεπιστημιακό τίτλο σε ορισμένο θέμα, όπου αυτός απαιτείται ως απαραίτητο προσόν από το σχέδιο υπηρεσίας», αφορά προφανώς την προσέγγιση της νομολογίας σύμφωνα με την οποία δεν αναγνωρίζεται μεταπτυχιακός τίτλος ο οποίος αποκτήθηκε κατά τρόπο πρωθύστερο, ήτοι πριν από το πτυχίο που αποτελεί τον πρώτο καταληκτικό τίτλο πανεπιστημιακού επιπέδου, ως μεταπτυχιακή εκπαίδευση, αλλ' ούτε και ως βασικό πανεπιστημιακό δίπλωμα, εφόσον ο μεταπτυχιακός τίτλος συνιστά πρόσθετη εκπαίδευση μετά την απόκτηση πανεπιστημιακού διπλώματος (Χαραλαμπίδη ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 414, Παπανδρέου ν. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 568).
Εν προκειμένω, όμως, η περίπτωση είναι διαφορετική. Το σχέδιο υπηρεσίας δεν απαιτούσε πτυχίο/πρώτο καταληκτικό τίτλο ειδικής σχολής συντηρήσεως πανεπιστημιακού επιπέδου, κάτι που όντως το μεταπτυχιακό δίπλωμα του εφεσείοντα δεν θα μπορούσε να αναπληρώσει εάν απαιτείτο. Απαιτούσε δίπλωμα τέτοιας ειδικής σχολής πανεπιστημιακού επιπέδου. Mε βάση την ερμηνεία, που η Επιτροπή επέλεξε, ο εφεσείων αποκλείστηκε εκ προοιμίου, ήτοι χωρίς καθόλου να τεθεί υπό εξέταση το κατά πόσο το μεταπτυχιακό του δίπλωμα θα μπορούσε να ικανοποιεί το απαιτούμενο αυτό προσόν. Πρόκειται για ερμηνεία η οποία, λαμβανομένου υπόψη του σχετικού λεκτικού, δεν ήταν εύλογα επιτρεπτή και ο εκ προοιμίου αποκλεισμός του εφεσείοντα με βάση τέτοια ερμηνεία ήταν εκτός των θεμιτών ορίων. Ως εκ τούτου, ο πρώτος λόγος έφεσης επιτυγχάνει και καθίσταται περιττή η εξέταση του δεύτερου λόγου έφεσης.
Η έφεση επιτυγχάνει και η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται. Η επίδικη πράξη ακυρώνεται με έξοδα €2500 πλέον ΦΠΑ υπέρ του εφεσείοντα.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.