|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2013) 3 ΑΑΔ 351
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
[AΡΤΕΜΗΣ, Π., ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΚΛΗΡΙΔΗΣ, ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ/στες]
6 Ιουνίου, 2013
ΑJET AVIATION LTD
Και
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω
Υπουργείου Συγκοινωνιών και ΄Εργων
Εφεσίβλητοι/Καθ΄ων η αίτηση
- - - - - - - -
Ν.Ζερβού, (κα.) για Λ.Γεωργίου, για την Εφεσείουσα
Θ.Μαυρομουστάκη, (κα.) - Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α, για τους Εφεσίβλητους
-------- ----------- --------
ΑΡΤΕΜΗΣ, Π.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Κ.Παμπαλλής.
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Ο Υπουργός Συγκοινωνιών και ΄Εργων ασκώντας τις εξουσίες που του παρέχονται με βάση το άρθρο 249 του περί Πολιτικής Αεροπορίας Νόμου, Ν.13(Ι)/2002, (ο Νόμος), εξέδωσε απόφαση με την οποία απαγόρευσε την απογείωση του αεροσκάφους με αριθμό εγγραφής 5Β-DB1. Το εν λόγω αεροσκάφος ιδιοκτησίας της εταιρείας Celestial Aviation Trading 17 Ltd, ("Celestial") Ιρλανδικών συμφερόντων ήταν, κατά τον ουσιώδη χρόνο, ενοικιασμένο από τους εφεσείοντες.
Το διάταγμα το οποίο εξέδωσε ο Υπουργός την 1η Νοεμβρίου 2006 προνοούσε τα εξής:
«Ασκώντας τις εξουσίες που μου παρέχονται από το άρθρο 249 του περί Πολιτικής Αεροπορίας Νόμου 213(Ι)/2002, και μετά από αίτηση του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας αποφάσισα να απαγορεύσω την απογείωση του αεροσκάφους με αριθμό εγγραφής 5Β-DB1.
Οι λόγοι οι οποίοι με οδήγησαν στην πιο πάνω απόφαση είναι, ότι η αεροπορική εταιρεία A Jet Aviation Ltd οφείλει στην Κυπριακή Δημοκρατία το συνολικό ποσό ΛΚ2.026.922,16. Η απόφαση μου θα παραμείνει σε ισχύ για όσο χρονικό διάστημα είναι αναγκαίο για να αποφασίσει αρμόδιο δικαστήριο επί αιτήσεως συντηρητικού διατάγματος. Σε περίπτωση που τα ποσά που αναφέρθηκαν πιο πάνω διευθετηθούν ή κατατεθεί ισόποση εγγυητική επιστολή τράπεζας προς ικανοποίηση των προαναφερομένων πιστωτών, η απαγόρευση της απογείωσης θα αρθεί».
Η εν λόγω απόφαση είχε κοινοποιηθεί στην εφεσείουσα με επιστολή του Διευθυντή Πολιτικής Αεροπορίας.
Στις 2 Νοεμβρίου 2006 καταχωρήθηκε αγωγή, εναντίον της εφεσείουσας, με στόχο την πληρωμή του οφειλομένου ποσού. Μετά από αίτηση των εφεσιβλήτων εκδόθηκε, από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, προσωρινό διάταγμα απαγόρευσης της απογείωσης του πιο πάνω αεροσκάφους. Ενισταμένης της εφεσείουσας το εν λόγω προσωρινό διάταγμα ακυρώθηκε, μετά από ακρόαση, στις 3 Νοεμβρίου 2006.
Οι εφεσείοντες ζήτησαν την άμεση απογείωση του αεροσκάφους, πλην, όμως, ο τότε διευθυντής του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας, με τηλεομοιότυπο ημερ. 4 Νοεμβρίου 2006 και ώρα 00:08, αρνήθηκε το αίτημα, ενημερώνοντας τους αιτητές για την ύπαρξη, νέου διατάγματος του Υπουργού Συγκοινωνιών και ΄Εργων, για καθήλωση του αεροσκάφους στο έδαφος. Υπεβλήθη εκ νέου αίτημα στις 4 Νοεμβρίου 2006, όπου και πάλιν η απάντηση ήταν αρνητική, με τηλεομοιότυπο ιδίας ημερομηνίας και ώρα 14:24.
Η νέα απόφαση του Υπουργού ημερ. 4 Νοεμβρίου 2006 εκδόθηκε μετά από αίτημα της Hermes Airports Ltd, όπως δε αναφέρεται στην εν λόγω απόφαση, το αίτημα υπεβλήθη τόσο από το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας όσο και από τον Διαχειριστή του Αερολιμένος Λάρνακας Hermes Airports Ltd καθότι, η ιδιοκτήτρια του αεροσκάφους Celestial, οφείλει τέλη αεροδρομίου τόσο στην Κυπριακή Δημοκρατία όσο και στην Hermes Airport για ποσά ΛΚ740.525,14 και €274.561,22 αντιστοίχως. Η εν λόγω απόφαση γνωστοποιήθηκε στους δικηγόρους των εφεσειόντων και της ιδιοκτήτριας εταιρείας.
Στις 7 Νοεμβρίου 2006 καταχωρήθηκε νέα αγωγή στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας εναντίον της ιδιοκτήτριας εταιρείας με την οποία ζητείτο η καταβολή τελών, ύψους ΛΚ.1.452.451,64. Ταυτοχρόνως, επιδιώχθηκε η έκδοση διατάγματος κατακράτησης του αεροσκάφους, ως περιουσιακού στοιχείου, των τότε εναγομένων. Η ιδιοκτήτρια εταιρεία προσκόμισε τραπεζική εγγύηση προς ικανοποίηση του Υπουργού και δόθηκαν επίσης εγγυήσεις για την αποπληρωμή του οφειλομένου ποσού.
Οι εφεσείοντες καταχώρισαν προσφυγή με δύο, πανομοιότυπα, αιτήματα κήρυξης ως άκυρης και παράνομης της απόφασης του Υπουργού, με την οποία έμεινε καθηλωμένο το αεροσκάφος στο αεροδρόμιο Λάρνακας, τόσο για την απόφαση της 3 Νοεμβρίου 2006 όσο και για την απόφαση ημερ. 4 Νοεμβρίου 2006.
Η προσφυγή απορρίφθηκε και οι εφεσείοντες καταχώρισαν την παρούσα έφεση εδραζόμενη σε εννέα συνολικά λόγους έφεσης. Τα επιχειρήματα που προβλήθηκαν είναι πανομοιότυπα με αυτά που ήγειραν οι εφεσείοντες πρωτοδίκως.
Το ουσιαστικό θέμα το οποίο εγείρεται είναι κατά πόσο η προσφερόμενη, με βάση το άρθρο 249 του Νόμου, δυνατότητα στον Υπουργό Συγκοινωνιών και ΄Εργων, να εκδώσει διάταγμα απαγόρευσης απογείωσης, μπορεί να χαρακτηριστεί ότι προσβάλλει την συνταγματικά κατοχυρωμένη διάκριση εξουσιών. Με αυτό τον τρόπο, εισηγήθηκε η ευπαίδευτη συνήγορος των αιτητών, ο Υπουργός προσλαμβάνει δικαστική εξουσία και η απόφαση του, όντας διοικητικό όργανο, υποκαθιστά την κρίση του δικαστηρίου.
Το άρθρο 249 του Νόμου προβλέπει:
«1. Με απόφαση του ο Υπουργός μπορεί να απαγορεύει την απογείωση αεροσκάφους μέχρι την πληρωμή -
- υπερήμερου προστίμου, συγχρόνως με την επιβολή του προστίμου, ή
- υπερήμερων τελών αεροδρομίου, κατ΄ αίτηση του αεροδρομίου στο οποίο οφείλονται, εφόσον η απαγόρευση απογειώσεως προβλέπεται ρητώς στους όρους χρήσεως του αεροδρομίου, ή
- υπερήμερων τελών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια της αεροπλοΐας (Eurocontrol), κατ΄ αίτηση του Eurocontrol,
ή την κατάθεση ισόποσης εγγυητικής επιστολής τράπεζας εγκαταστημένης στην Δημοκρατία ή σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως ή σε κράτος που ανήκει στον Ευρωπαϊκό Κοινό Αεροπορικό Χώρο ή άλλης τράπεζας αναγνωρισμένης στην Δημοκρατία. Η απαγόρευση ισχύει από την κοινοποίηση της αποφάσεως στον κυβερνήτη ή στον εκμεταλλευόμενο το αεροσκάφος.
2. Με απόφαση του ο Υπουργός μπορεί να απαγορεύει την απογείωση αεροσκάφους για τον χρόνο που είναι αναγκαίος για να αποφασίσει το αρμόδιο δικαστήριο επί αιτήσεως εκδόσεως συντηρητικού διατάγματος. Το άρθρο 43 (γενικοί κανόνες) παράγραφος 5 δεν θίγεται.
3. .....................................»
Είμαστε της γνώμης ότι η προσέγγιση του θέματος από τον αδελφό Δικαστή, που εκδίκασε την παρούσα υπόθεση είναι ορθή, γιατί η αναγκαιότητα έκδοσης ενός τέτοιου διατάγματος, καθήλωσης αεροσκάφους, εκπνέει χρονικά και τίθεται κάτω από την άμεση προϋπόθεση έκδοσης κατάλληλης δικαστικής απόφασης από αρμόδιο δικαστήριο. Παράλληλα, η εν λόγω απόφαση ελέγχεται, σε κάθε περίπτωση, στα πλαίσια του άρθρου 146 του Συντάγματος.
Όπως ορθά, το εκδικάσαν Δικαστήριο ερμήνευσε το εν λόγω άρθρο τελεολογικώς εξετάζοντας το, στο σύνολό του, η πρόθεση και ο σκοπός του νομοθέτη ήταν η εξασφάλιση της πληρωμής των υπερήμερων τελών ή προστίμου που οφείλονται στο διαχειριστή του αεροδρομίου, η οποία, χωρίς την έκδοση τέτοιου διατάγματος, δεν θα μπορούσε να καταστεί ενεργή, αφού με την απογείωση το αεροσκάφος θα βρισκόταν εκτός ελέγχου της δικαιοδοσίας των δικαστηρίων της Δημοκρατίας. Συναφώς δεν βρίσκουμε έρεισμα στην εισήγηση αυτή που πραγματεύονται οι λόγοι έφεσης 1 και 5.
Η ενδεχόμενη, κακή οικονομική κατάσταση του ιδιοκτήτη ή του διαχειριστή του αεροσκάφους, δεν αποτελεί κριτήριο για την έκδοση διατάγματος απαγόρευσης απογείωσης, ισχυρίστηκαν οι εφεσείοντες και συνεπώς η διοικητική απόφαση επί του προκειμένου πάσχει, καθότι λήφθηκε υπόψη ένα εξωγενές στοιχείο.
Η εισήγηση των εφεσειόντων δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Η ύπαρξη οφειλών προς τη Δημοκρατία και την Hermes Airport, για τέλη αεροδρομίου, που κατέστησαν υπερήμερα, γίνεται παραδεχτό από τους εφεσείοντες με την επιστολή τους ημερ. 1ης Νοεμβρίου 2006. Συναφώς, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ότι λήφθηκε υπόψη εξωγενές στοιχείο, από τη στιγμή που τα πιο πάνω ήταν μέρος των γεγονότων της υπόθεσης.
Το άλλο επιχείρημα που προβλήθηκε από πλευράς εφεσειόντων είναι ότι, για την έκδοση διαταγής καθήλωσης αεροσκάφους από τον Υπουργό, πρέπει να υφίσταται σε εξέλιξη δικαστική διαδικασία. Η υπόθεση αυτή είχε ως μέρος των γεγονότων την ύπαρξη αγωγής ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, που καταχωρήθηκε την 1η Νοεμβρίου 2006 και στις 3 Νοεμβρίου είχε συμπληρωθεί η διαδικασία του προσωρινού διατάγματος. Υφίστατο, συναφώς, αγωγή όταν εξεδόθη το διάταγμα στις 3 Νοεμβρίου 2006. Το επόμενο διάταγμα που εκδόθηκε εναντίον των ιδιοκτητών ημερ. 4 Νοεμβρίου 2006 προηγήθηκε της ύπαρξης αγωγής που καταχωρήθηκε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας στις 7 Νοεμβρίου 2006.
Συμφωνούμε με τη θέση που διατυπώθηκε από τον εκδικάσαντα δικαστή πρωτοδίκως, ότι η ερμηνεία που θα πρέπει να δοθεί στην παρεχόμενη, με βάση το άρθρο 249, δυνατότητα, και αυτή είναι η ύπαρξη υπερήμερου προστίμου και σχετικό αίτημα προς τον Υπουργό. Η αίτηση, όπως ορθά επισημαίνεται, δεν προϋποθέτει μόνο γραπτό αλλά ενδεχομένως και προφορικό αίτημα από τον εκάστοτε υπεύθυνο εκμετάλλευσης ή διαχείρισης του αεροδρομίου. Όπως σημειώνεται πρωτοδίκως, υπήρχαν οι οφειλές προς τη Δημοκρατία και τη Hermes Airports Ltd, στην οποία είχαν συμβατικά ανατεθεί η διαχείριση των αερολιμένων από τις 12 Μαϊου 2006. Υπεβλήθη δε σχετικό αίτημα με επιστολές 2 Νοεμβρίου 2006 και 4 Νοεμβρίου 2006.
Σε περίπτωση έκδοσης ενός τέτοιου διατάγματος, η διάρκεια ισχύος της απόφασης του Υπουργού, επεκτείνεται μέχρι την έκδοση απόφασης Δικαστηρίου, που θα επικεντρωθεί στην έγκριση ή απόρριψη αιτήματος για έκδοση συντηρητικού διατάγματος. Δεν υπάρχει ως εκ τούτου οποιαδήποτε σύγκρουση ερμηνείας των δύο παραγράφων του άρθρου 249, όπως εισηγούνται οι εφεσείοντες.
Με τον τέταρτο λόγο έφεσης οι εφεσείοντες ισχυρίζονται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο έσφαλε στην αναφορά του ότι, η διατήρηση των διαταγμάτων για όσο χρονικό διάστημα είναι αναγκαίο για να αποφασίσει αρμόδιο Δικαστήριο, υποδηλοί πλάνη. Δεν μας βρίσκει σύμφωνους η εισήγηση αυτή. Η πρόνοια της παραγράφου 2 του άρθρου 249, δίδει τη δυνατότητα στον Υπουργό να εκδώσει απαγόρευση απογείωσης, έτσι ώστε να δοθεί χρόνος στο αρμόδιο Δικαστήριο να αποφασίσει επί αιτήσεως εκδόσεως συντηρητικού διατάγματος. Δεν θεωρούμε ότι υπάρχει οποιοδήποτε στοιχείο πλάνης που να στοιχειοθετηθεί το λόγο έφεσης, όπως προβλήθηκε.
Η ανυπαρξία αγωγής στις 4 Νοεμβρίου 2006 αφαιρούσε τη δυνατότητα έκδοσης του εν λόγω διατάγματος, όπως ανέφεραν οι εφεσείοντες με τον έκτο λόγο έφεσης. Επίσης προβλήθηκε ότι, ενόψει του γεγονότος ότι η διαχείριση και εκμετάλλευση των αεροδρομίων είχε ανατεθεί στη Hermes Airports Ltd από τις 11 Μαϊου 2006 δεν παρεχόταν η δυνατότητα στην Κυπριακή Δημοκρατία να αιτηθεί την έκδοση διατάγματος αφού δεν ήταν, τη δεδομένη στιγμή, «ο εκάστοτε υπεύθυνος του αεροδρομίου».
Η εισήγηση αυτή δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Όπως ορθά επισημαίνεται στην πρωτόδικη απόφαση, ακόμη και αν η διαχείριση του αεροδρομίου είχε ανατεθεί στην Hermes Airports Ltd, δεν αμφισβητείται ότι υπήρχαν οφειλόμενα προς την Κυπριακή Δημοκρατία, από την εποχή που ήταν η Πολιτική Αεροπορία διαχειριστής του εν λόγω αερολιμένα. Συνεπώς και ο λόγος αυτός κρίνεται ανεδαφικός και απορρίπτεται.
Καταλογίζουν οι εφεσείοντες αντιφατική συμπεριφορά εκ μέρους του Υπουργού, γιατί, ενώ το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού ακύρωσε στις 3 Νοεμβρίου 2006, το προσωρινό διάταγμα απογείωσης του αεροσκάφους, εκδόθηκε νέα απόφαση καθήλωσης του αεροσκάφους χωρίς να υπάρχουν νέα στοιχεία τα οποία θα το δικαιολογούσαν, κατά αντίθεση προς τις πρόνοιες της χρηστής διοίκησης.
Με κάθε εκτίμηση προς την ευπαίδευτη συνήγορο, το θέμα το οποίο εγείρει είναι εντελώς διάφορο. Η απόρριψη μιας αιτήσεως για έκδοση συντηρητικού διατάγματος, από αρμόδιο Δικαστήριο, δεν μπορεί να απομονωθεί, αλλά, θα πρέπει να εξεταστεί μέσα στο πλαίσιο της συγκεκριμένης δίκης. Όπως επισήμανε και ο αδελφός μας Δικαστής, το τότε εκδοθέν συντηρητικό διάταγμα είχε απορριφθεί γιατί «οι ενάγοντες δεν είχα αποκαλύψει πλήρως όλα τα σχετικά με την υπόθεση στοιχεία». Αυτό από μόνο του καταδεικνύει ότι οι μετέπειτα ενέργειες του Υπουργού, έτσι εξετάστηκαν μέσα από το πρίσμα της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Συναφώς ο λόγος αυτός απορρίπτεται.
Οι εφεσείοντες είχαν προβάλει τόσο πρωτοδίκως όσο και ενώπιον μας ότι είχαν στερηθεί του δικαιώματος ακρόασης. Αναφέρεται πρωτοδίκως: «ο φάκελος βρίθει επιστολών που φανερώνουν ότι οι αιτητές ήταν σε τηλεφωνική επικοινωνία με την πολιτική αεροπορία αναφορικά με τις εξελίξεις για το αεροσκάφος (δες επιστολή ημ. 1.11.06) των αιτητών, ως παράρτημα 1 στην ένσταση.»
Συμφωνούμε με το σκεπτικό που διατυπώνεται πρωτοδίκως ότι, ενόψει της φύσης και της αναγκαιότητας λήψης επειγόντως μέτρων για παρεμπόδιση της απογείωσης του αεροσκάφους, δεν τίθετο θέμα αποστέρησης του δικαιώματος ακρόασης.
Με τον τελευταίο λόγο έφεσης οι εφεσείοντες ισχυρίζονται ότι λόγω των ενεργειών των καθ΄ων η αίτηση, έχει επηρεαστεί δυσμενώς το δικαίωμα του συμβάλλεσθαι, που εξασφαλίζεται με το ΄Αρθρο 26(1) του Συντάγματος. Περαιτέρω προβλήθηκε ότι ως αποτέλεσμα των ενεργειών των καθ΄ων η αίτηση, επηρεάστηκαν δυσμενώς οι συμβατικές σχέσεις των εφεσειόντων με τους ιδιοκτήτες του αεροσκάφους. Συμφωνούμε με την τοποθέτηση του αδελφού Δικαστή, ότι η αιτία να τεθούν οι εφεσείοντες στη δεινή θέση που βρέθηκαν είναι η αδυναμία να αντεπεξέλθουν. Συνεπώς συμφωνούμε ότι δεν μπορεί να τεκμηριωθεί επηρεασμός του δικαιώματος του συμβάλλεσθαι.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, η έφεση απορρίπτεται, με έξοδα υπέρ των εφεσιβλήτων και εναντίον των εφεσειόντων.
Π.
Δ.
Δ.
Δ.
Δ.