|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2011) 3 ΑΑΔ 866
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 147/08)
(Υπόθ. Αρ. 2410/06)
12 Δεκεμβρίου 2011
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Π., ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ,
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δικαστές]
1. FATMA IGDIR
2. MALAN IGDIR
Εφεσείουσες/Αιτήτριες,
ν.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΗΣ
ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΧΟΡΗΓΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΜΑΤΩΝ
Εφεσιβλήτων/Καθ΄Ων η Αίτηση
_________
A. Μαρκίδης με Π. Παναγιώτου, για τις Εφεσείουσες.
Λ. Ουστά (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄ με Ε. Μόντη (κα), ασκούμενη δικηγόρο, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Εφεσίβλητους.
_________________
ΑΡΤΕΜΗΣ, Π.: Η ομόφωνη απόφαση θα δοθεί από το
Δικαστή Δ. Χατζηχαμπή.
_________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Η Εφεσείουσα 1 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση χορηγίας σε σχέση με τη φοίτηση της θυγατέρας της, Εφεσείουσας 2, σε μουσική ακαδημία στη Λευκωσία. Η αίτηση της απερρίφθη αφού, σύμφωνα με το νόμο (περί Παροχής Ειδικών Χορηγιών Νόμους 1996-2006), η χορηγία καταβάλλεται εφ΄όσον ο δικαιούχος διαμένει σε περιοχή ελεγχόμενη από τη Δημοκρατία και δοθέντος ότι οι Εφεσείουσες διέμεναν στην κατεχόμενη Κύπρο.
Το θέμα που ετέθη ενώπιον του αδελφού μας Δικαστή ο οποίος επελήφθη της προσφυγής που οι Εφεσείουσες κατεχώρησαν εναντίον της απορριπτικής απόφασης είχε ως βάση το Άρθρο 28 του Συντάγματος, με την εισήγηση ότι η απόφαση παραβιάζει την αρχή της ισότητας. Ο αδελφός μας Δικαστής έθεσε ευθέως το ερώτημα αναφορικά με το αλυσιτελές της εξέτασης του συνταγματικού αυτού θέματος σε συνάρτηση με τις καλά καθιερωμένες αρχές της νομολογίας. Οι Εφεσείουσες, αρνούμενες το αλυσιτελές, εισηγήθησαν ότι, με τη διαγραφή της εν λόγω πρόνοιας ως προς τη διαμονή, θα ίσχυε η προηγούμενη ρύθμιση που δεν περιλάμβανε προϋπόθεση ως προς τούτο. Η εισήγηση απερρίφθη με ρητή αναφορά στη νομολογία στην οποία επεδιώχθη να στηριχθεί, και δη την απόφαση της Ολομέλειας στην Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (2007) 3 ΑΑΔ 267, η οποία εκρίθη ως συνάδουσα με την παλαιότερη νομολογία. Ο νόμος, κατέληξε ο αδελφός μας Δικαστής, είναι σαφής και δεν παρέχεται στο Δικαστήριο δυνατότητα αναμόρφωσης του ώστε να επεκτείνεται η κάλυψή του. Όπως το έθεσε, αναφερόμενος και σε προσφάτως εκδοθείσα απόφαση του Αρτέμη, Δ. (ως ήτο τότε) στην υπόθεση Ertalu ν. Υπουργείου Οικονομικών, Προσφ. 2409/2006, 6.6.2008, (σελ. 5):
«Με την τροποποίηση καταργήθηκε, εν προκειμένω, η προηγούμενη ρύθμιση και αυτό το υποχρεωτικό αποτέλεσμα δεν είναι δυνατό να διαταραχθεί με την επιβολή στο νομοθέτη της επιστροφής σε όσα, μη επιθυμώντας να ισχύσουν, κατάργησε και είναι, πλέον ανύπαρκτα. Με συνέπεια και στην επέκταση της επιβάρυνσης του Προϋπολογισμού σε σχέση με την οποία, όπως υποδείχθηκε, και η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει περιορισμούς.»
Στα πλαίσια της ενώπιον μας έφεσης τώρα, οι Εφεσείουσες διατυπώνουν ουσιαστικώς τις ίδιες εισηγήσεις που είχαν διατυπώσει πρωτοδίκως και μας καλούν να τις αποδεχθούμε, αναθεωρώντας τη νομολογία μας περί του αλυσιτελούς.
Μετά από την έκδοση της εφεσιβαλλόμενης απόφασης, εξεδόθη απόφαση της Ολομέλειας (Αρτέμης, Π., Κραμβής, Δ., Φωτίου, Δ., Ερωτοκρίτου, Δ., Κληρίδης, Δ.) στην υπόθεση Orses κ.α. ν. Υπουργείου Οικονομικών, Α.Ε. 29/2008, 17.12.2010, στην οποία, καθ΄όσον ετέθησαν τα ίδια θέματα, επαναβεβαιώθησαν οι αρχές της νομολογίας ως προς το αλυσιτελές με αναφορά, πέραν της βασικής υπόθεσης Dias United Publishing Co Ltd ν. Δημοκρατίας (1996) 3 ΑΑΔ 550 και της Κωνσταντίνου, ανωτέρω, και στην Ertalu, ανωτέρω. Παρετέθη μάλιστα με επιδοκιμασία και το ακόλουθο απόσπασμα από την πρωτόδικη απόφαση του Αρτέμη, Δ. (ως ήτο τότε) στην Ertalu, ανωτέρω (σελ. 6):
«. έτσι, είναι καθαρό ότι, στην παρούσα περίπτωση, η σχετική πρόνοια είναι ενιαία και δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί με αφαίρεση της φράσης «στις περιοχές που ελέγχονται από τη Δημοκρατία», ούτως ώστε να μπορεί να τύχει και εφαρμογής στην περίπτωση των αιτητριών. Αυτό θα συνεπαγόταν αλλοίωση της πρόθεσης του νομοθέτη και θα οδηγούσε στην ουσία σε μετατροπή του συνταγματικού ελέγχου που ασκεί το Ανώτατο Δικαστήριο σε αναμόρφωση της νομοθεσίας.»
Έχει τώρα εκδοθεί και η απόφαση στην έφεση η οποία ασκήθηκε στην υπόθεση Ertalu, ανωτέρω, Ertalu κ.α. ν. Υπουργείου Οικονομικών, Α.Ε. 110/2008, 17.11.2011. Απορρίπτοντας την έφεση, η Ολομέλεια (Κωνσταντινίδης, Δ., Νικολαΐδης, Δ., Χατζηχαμπής, Δ., Νικολάτος, Δ., Παμπαλλής, Δ.), την απόφαση της οποίας έδωσε ο Νικολαΐδης, Δ., ευθέως επαναβεβαίωσε τη νομολογία ως προς το αλυσιτελές, αναφέροντας τα ακόλουθα (σελ. 5):
«Ο έλεγχος της συνταγματικότητας, δεν μπορεί, μέσω της αρχής της ισότητας, να μετατραπεί σε μέθοδο διεύρυνσης του πεδίου ισχύος του νόμου σε περιοχές άσχετες με τη βούληση του νομοθέτη ή και ρητώς επιφυλαγμένες από το Σύνταγμα στη νομοθετική εξουσία. Η κήρυξη νόμου ως αντισυνταγματικού στο πλαίσιο της άσκησης της δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, επάγεται τη μη εφαρμογή του στην περίπτωση και συνακόλουθα την ακύρωση της πράξης που εκδόθηκε δυνάμει των διατάξεών του. Δεν θα ήταν δυνατόν διά της κρίσεως του Ανωτάτου Δικαστηρίου πως νόμος είναι αντισυνταγματικός να προστεθούν σ΄αυτόν πρόνοιες που δεν θέλησε ο νομοθέτης (βλέπε Dias United Publishing Co. Ltd, ανωτέρω).
Ειδικώς δε ως προς την εισήγηση που γίνεται και ενώπιόν μας (σελ. 6-7):
«Δεν συμφωνούμε ούτε με το επιχείρημα των εφεσειουσών ότι η παρούσα υπόθεση διαφέρει από την υφιστάμενη νομολογία. Το γεγονός ότι η πρόνοια, η οποία γίνεται προσπάθεια να κριθεί ως αντισυνταγματική, έχει ενσωματωθεί με τροποποίηση, δεν βοηθά ιδιαίτερα τις εφεσείουσες, Κατάργηση της συγκεκριμένης πρόνοιας ως αντισυνταγματικής δεν θα άφηνε, όπως υποστηρίζουν, τη νομοθετική διάταξη όπως ήταν πριν την τροποποίηση. Θα καταργούσε ολόκληρο το άρθρο. Κι΄αυτό γιατί η τροποποίηση του Νόμου με την οποία προστέθηκε η απαίτηση ότι οι δικαιούχοι χορηγίας θα πρέπει να κατοικούν στις ελεύθερες περιοχές, κατάργησε την προηγουμένως υφιστάμενη ρύθμιση που προνοούσε τη χορηγία χωρίς περιορισμούς γενικώς. Η σχετική πρόνοια είναι ενιαία και δεν μπορεί να λειτουργήσει αν αφαιρεθεί η πρόταση «στις περιοχές που ελέγχονται από τη Δημοκρατία». Κάτι τέτοιο θα συνεπαγόταν αλλοίωση της πρόθεσης του νομοθέτη και θα οδηγούσε, στην ουσία, σε μετατροπή του συνταγματικού ελέγχου που ασκεί το Ανώτατο Δικαστήριο σε τροποποίηση της νομοθεσίας.»
Εν όψει τούτων, όχι μόνο συμφωνούμε με την εφεσιβαλλόμενη απόφαση ότι η εξέταση του συνταγματικού θέματος θα ήταν αλυσιτελής, αλλά και αδυνατούμε να ανταποκριθούμε στην πρόσκληση για αναθεώρηση της επί του θέματος νομολογίας μας, η ισχύς της οποίας έχει μάλλον ερρωθεί περαιτέρω με τις πρόσφατες αποφάσεις Orses και Ertalu, ανωτέρω.
Η έφεση απορρίπτεται. Οι Εφεσείουσες θα καταβάλουν τα έξοδα του Εφεσίβλητου όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Π.
Δ.
Δ.
Δ.
Δ.
/ΚΧ»Π