|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2009) 3 ΑΑΔ 130
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 93/2006)
13 Μαρτίου, 2009
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Π., ΗΛΙΑΔΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ,
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στές]
1. ΛΟΥΚΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΥΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ
ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ TSOKKOS SEA COURT 12, ΛΑΡΝΑΚΑ,
2. ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ,
3. ΓΙΩΡΓΑΛΛΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ,
4. ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΣΧΑΛΗ,
5. ΜΑΙΡΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ,
6. ΑΝΤΩΝΗΣ ΡΑΦΤΗΣ,
7. ΚΙΚΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ,
8. ANN MARIE,
9. MARIA MEAD,
10. ANTONY LEE,
11. BARBARA LEE,
12. CHRISTINE MITCHELL,
13. CHEILA PYE,
14. PHILIP PRINCE,
Εφεσείοντες/Αιτητές,
ν.
ΔΗΜΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ,
Εφεσίβλητου/Καθ'ου η αίτηση.
Α.Σ. Αγγελίδης, για τους Εφεσείοντες.
Αντ. Παστός για Μ. Χατζηχριστοφή, για τον Εφεσίβλητο.
Μ. Ναθαναήλ, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Τ. Ηλιάδης.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα έφεση οι εφεσείοντες αμφισβητούν την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης, με την οποία κρίθηκε ότι άδεια χρήσης ακάλυπτου χώρου που εκδόθηκε από το Δήμο Λάρνακας σε ιδιοκτήτη μπυραρίας δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη αλλά πράξη που εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου.
(α) Τα γεγονότα και η πρωτόδικη απόφαση.
Ο ιδιοκτήτης της μπυραρίας - σνακ μπαρ με την επωνυμία "Jungle", που βρίσκεται στο ισόγειο πολυκατοικίας στο παραλιακό μέτωπο των Φοινικούδων στη Λάρνακα, υπέβαλε αίτηση για ανανέωση άδειας πώλησης οινοπνευματωδών ποτών για την περίοδο 13/3/2004 μέχρι 12/3/2005. Πριν από την υποβολή της αίτησης είχαν υποβληθεί παράπονα από κατοίκους της περιοχής και ιδιαίτερα από ενοίκους της πολυκατοικίας που διέμεναν πάνω από το υποστατικό, ότι από τη λειτουργία της μπυραρίας εδημιουργείτο οχληρία. Το θέμα εξετάστηκε από την Επιτροπή Υγειονομείου και Καθαριότητας και αποφασίστηκε όπως ο Δήμος Λάρνακας συστήσει προς το Επαρχιακό Συμβούλιο την έκδοση της αιτούμενης άδειας, νοουμένου ότι θα διαπιστωνόταν ότι ο αιτητής θα είχε συμμορφωθεί σε αυστηρούς όρους λειτουργίας της μπυραρίας, όπως π.χ. η εγκατάσταση συστήματος ηχομόνωσης και εξουδετέρωσης κραδασμών, η εγκατάσταση συστήματος ελέγχου της μουσικής (γνωστού ως κόφτη) και η αύξηση των χρηματικών εγγυήσεων του αιτητή σε £2.000 ότι θα συμμορφωνόταν με τους όρους που θα επέβαλλε ο Δήμος Λάρνακας. Στις 13/9/2004 ο Δήμος Λάρνακας αποφάσισε δια πλειοψηφίας την έκδοση άδειας πώλησης οινοπνευματωδών ποτών υπό όρους και στη συνέχεια παραχώρησε στις 20/9/2004 άδεια χρήσης υπαίθριου/πλακόστρωτου χώρου. Οι εφεσείοντες αμφισβήτησαν την εγκυρότητα της πιο πάνω απόφασης, ισχυριζόμενοι ότι η εκδοθείσα άδεια ήταν άκυρη για διάφορους λόγους. Το Ανώτατο Δικαστήριο στην πρωτόδικη του δικαιοδοσία απεδέχθη την προδικαστική ένσταση του καθ'ου η αίτηση Δήμου, ότι το επίδικο θέμα συνιστούσε θέμα ιδιωτικού δικαίου και απέρριψε την προσφυγή. Όπως σημειώθηκε στη σχετική απόφαση,
"Στην παρούσα υπόθεση ο Δήμος Λάρνακας παραχώρησε μέρος του χώρου που προέκυψε μετά τη διαμόρφωση του παραλιακού μετώπου από τα έργα της επιχωμάτωσης. Ο χώρος παραχωρήθηκε αρχικά από τη Δημοκρατία στο Δήμο Λάρνακας ο οποίος και τον διαχειρίζεται. Είμαι της γνώμης ότι η παραχώρηση μέρους του προς τους ιδιοκτήτες της μπυραρίας «Jungle» έγινε προς εξυπηρέτηση των ταμειακών συμφερόντων της διοίκησης, η οποία χρεώνει και συγκεκριμένο δικαίωμα. Η απόφαση δεν σκοπεί πρωταρχικά στην προώθηση δημόσιου σκοπού ούτε και επηρεάζει μέρος του κοινού. Βέβαια, όπως κάθε απόφαση, ασφαλώς και επηρεάζει κάποιο μέρος του κοινού και ιδιαίτερα τους ενοίκους της συγκεκριμένης πολυκατοικίας, όμως, δεν επηρεάζει το ευρύ κοινό όπως απαιτεί η νομολογία.
Ένα σημείο που δείχνει ότι πρόκειται περί πράξης ιδιωτικού δικαίου είναι και το γεγονός ότι αν ο ιδιοκτήτης της μπυραρίας παραβεί τους όρους της άδειάς του, ο Δήμος Λάρνακας για να επανακτήσει τον έλεγχο του χώρου θα πρέπει να προσφύγει στο Επαρχιακό Δικαστήριο. Πρόκειται κατά τη γνώμη μου για πράξη διαχείρισης περιουσίας του Δήμου και παρόλον ότι η απόφαση αυτή επηρεάζει παρεμπιπτόντως τα δικαιώματα μικρής μερίδας του κοινού, ο χαρακτήρας της απόφασης ως ιδιωτικού δικαίου παραμένει αναλλοίωτος, αφού πρωταρχικός σκοπός της απόφασης είναι η ρύθμιση δικαιωμάτων ιδιωτικού δικαίου.
Επίσης χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι η χορηγηθείσα άδεια έχει συνταχθεί υπό μορφή συμβολαίου, το οποίο μάλιστα υπογράφηκε και εκ μέρους της ιδιοκτήτριας εταιρείας της μπυραρίας."
(β) Οι λόγοι της έφεσης.
Οι εφεσείοντες ισχυρίζονται ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι η παραχώρηση άδειας χρήσης ακάλυπτου παραλιακού χώρου (πλακόστρωτο) δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη, αλλά πράξη η οποία εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου και ότι ο πρωταρχικός σκοπός της παραχώρησης άδειας χρήσης του χώρου προς τους ιδιοκτήτες της μπυραρίας ήταν η ρύθμιση δικαιωμάτων ιδιωτικού δικαίου και η εξυπηρέτηση των ταμειακών συμφερόντων της διοίκησης η οποία χρέωσε και συγκεκριμένο δικαίωμα. Προς τούτο οι εφεσείοντες επικαλέστηκαν το σκεπτικό της απόφασης Ιάκωβος (Γιακουμή) Κολοκάση ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω του Επάρχου Λευκωσίας και Κεντρικής Επιτροπής Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Α.Ε. 34/2006 της 17/7/2008) και υποστήριξαν ότι η επίδικη απόφαση περιείχε τα χαρακτηριστικά εκτελεστής διοικητικής πράξης, αφού παρέμεινε ακάλυπτος χώρος που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από το κοινό, στοιχείο που παραπέμπει την επίδικη απόφαση στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου. Επιπρόσθετα υποβλήθηκε ότι από τους όρους που τέθηκαν από τον εφεσίβλητο Δήμο διαφαίνεται ότι ο σκοπός του Δήμου ήταν η διαμόρφωση του χώρου προς όφελος του κοινού. Αντίθετη είναι η άποψη του εφεσίβλητου Δήμου εκ μέρους του οποίου τονίστηκε ο χαρακτήρας του καθεστώτος έκδοσης αδειών παρόμοιων με την επίδικη, οι οποίες παραχωρούνται έναντι ανταλλάγματος για χρήση πλακόστρωτων χώρων που γειτνιάζουν με κέντρα αναψυχής. Ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσίβλητου Δήμου παρέπεμψε στη σχετική νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου και υποστήριξε την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης, ότι η παραχώρηση του χώρου αποτελούσε πράξη διαχείρισης περιουσίας που ανήκε στο Δήμο, δεν επηρεάζει το ευρύ κοινό και εφόσον αποφέρει έσοδα βάσει γραπτής συμφωνίας στους εφεσείοντες, εκφεύγει του αναθεωρητικού ελέγχου.
Τις πιο πάνω θέσεις υιοθέτησε και ο δικηγόρος του ενδιαφερόμενου μέρους.
(γ) Ο χαρακτήρας της επίδικης απόφασης.
Η πρωτόδικη απόφαση ότι η προσβαλλόμενη απόφαση αποτελεί απόφαση μέσα στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου είναι ορθή. Τα στοιχεία που επισημάνθηκαν πρωτοδίκως (προσφυγή στο Επαρχιακό Δικαστήριο σε ενδεχόμενη παραβίαση των όρων της άδειας, ο τύπος της άδειας σε μορφή συμβολαίου υπογεγραμμένου από τον εφεσίβλητο Δήμο και την ιδιοκτήτρια της μπυραρίας), μαζί με το γεγονός της αντιπαροχής συγκεκριμένου δικαιώματος, δικαιολογούν την πρωτόδικη κρίση ότι η απόφαση συνιστά πράξη διαχείρισης περιουσίας των εφεσιβλήτων. Είναι δε νομολογιακά καθιερωμένο ότι ανεπίδεκτες προσβολής με αίτηση ακύρωσης δεν είναι μόνο οι πράξεις διαχείρισης του κράτους αλλά και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (Δρ. Γεωργίου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (1995) 3 Α.Α.Δ. 424, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ. 232-233).
Αναφορικά με τις πρόνοιες του περί Δήμων Νόμου (αρ. 111/85), πάνω στις οποίες βασίστηκαν οι εφεσείοντες για να υποστηρίξουν ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε μέσα στα πλαίσια άσκησης των εξουσιών του εφεσίβλητου, πρέπει να σημειωθεί ότι σε τέτοιες περιπτώσεις το κριτήριο δεν είναι κατά πόσο η νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία έχει ληφθεί η επίδικη απόφαση, εξυπηρετεί δημόσιο σκοπό, αλλά κατά πόσο η συγκεκριμένη απόφαση εξυπηρετεί δημόσιο σκοπό (Hellenic Bank Ltd. v. Republic (1986) 3 C.L.R. 481). Στην παρούσα περίπτωση επειδή η παραχώρηση του πλακόστρωτου χώρου δεν αποσκοπούσε στην προώθηση δημόσιου σκοπού και δεν παρουσίαζε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το κοινό, κρίνεται ότι η απόφαση συνιστά διαχείριση περιουσίας που ανήκε στο Δήμο και δεν λήφθηκε για σκοπούς δημόσιου συμφέροντος και όπως ορθά κρίθηκε πρωτοδίκως, δεν εμπίπτει στο δημόσιο αλλά στο ιδιωτικό δίκαιο.
Η επίκληση της απόφαση Ιάκωβος (Γιακουμή) Κολοκάση ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω του Επάρχου Λευκωσίας και Κεντρικής Επιτροπής Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Α.Ε. 34/2006 της 17/7/2008) εκ μέρους των εφεσειόντων, δεν ενισχύει τις θέσεις τους αφού τα γεγονότα της πιο πάνω υπόθεσης αφορούν διαχείριση Τουρκοκυπριακής περιουσίας προς το σκοπό ικανοποίησης δημόσιας ανάγκης, που ως τέτοια κρίθηκε ότι ανάγεται στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου.
Η έφεση απορρίπτεται με €2.000 έξοδα, πλέον Φ.Π.Α., σε βάρος των εφεσειόντων.
Π.
Δ.
Δ.
Δ.
Δ.
/ΔΓ