|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2007) 3 ΑΑΔ 493
8 Νοεμβρίου, 2007
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ,
ΚΡΑΜΒΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
ΣΑΒΕΡΙΟΣ ΒΡΑΧΙΜΗΣ,
Εφεσείων-Αιτητής,
v.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ,
Εφεσιβλήτου-Καθ'ου η αίτηση.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 3798)
Διοικητικό Όργανο ― Συλλογικά όργανα ― Σύνθεση ― Η απαίτηση νομότυπης και εμπρόθεσμης πρόσκλησης όλων των μελών συλλογικού οργάνου, προκειμένου να είναι νόμιμη η σύνθεσή του ― Άρθρο 21(3) του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου αρ. 158(Ι)/99 και τα σχετικά πορίσματα της νομολογίας και της επιστήμης ― Περιστάσεις της κακής σύνθεσης του Πειθαρχικού Συμβουλίου του ΕΤΕΚ στην κριθείσα περίπτωση, λόγω μη πρόσκλησης του Προέδρου του.
Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου ― Πειθαρχικό Συμβούλιο ― Σύνθεση ― Η σύνθεσή του κρίθηκε πάσχουσα, λόγω έλλειψης αποδείξεων της πρόσκλησης του Προέδρου του Συμβουλίου σε συγκεκριμένες συνεδρίες ― Περιστάσεις και συνέπειες.
Ο εφεσείων αξίωσε την ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης, που απέρριψε την προσφυγή του κατά της πειθαρχικής καταδίκης του από το Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΕΤΕΚ και την συνακόλουθη ακύρωση της καταδίκης.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αποδεχόμενη την έφεση, αποφάσισε ότι:
Η εγκυρότητα μιάς διοικητικής απόφασης προϋποθέτει τη νομότυπη και εμπρόθεσμη ειδοποίηση όλων των μελών του διοικητικού οργάνου (Άρθρο 21(3) του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου (αρ. 158(Ι)/99)).
Η υποχρέωση της νομότυπης και εμπρόθεσμης ειδοποίησης όλων των μελών ενός διοικητικού οργάνου εξετάστηκε στην Κύπρο στην υπόθεση A. J. Pericleous (Services) Ltd ν. Δημοκρατίας (2000) 4�Α.Α.Δ. 224.
Η κλήση του εφεσείοντος εν προκειμένω, να παρουσιαστεί στις 10/9/2001 για να απαντήσει στη σχετική κατηγορία είχε υπογραφεί από το Γιάννη Ανατολίτη, με την ιδιότητα του Προεδρεύοντος του Πειθαρχικού Συμβουλίου. Ο Γιάννης Ανατολίτης προήδρευσε των συνεδριών που ακολούθησαν στις 24/9/2001, 29/10/2001 και 3/12/2001. Ο Πρόεδρος του Πειθαρχικού Συμβουλίου Νίκος Μεσαρίτης δεν παρέστη σε καμιά από τις πιο πάνω συνεδρίες, χωρίς να έχει προσφερθεί οποιοσδήποτε λόγος για την απουσία του. Κατά τη διάρκεια των διευκρινίσεων ο συνήγορος του ΕΤΕΚ ανέφερε ότι η μη παρουσία του Προέδρου στις σχετικές συνεδρίες οφειλόταν στην απουσία του στο εξωτερικό. Όταν του υποδείχθηκε ότι η δήλωση αυτή δεν μπορούσε να αποτελέσει αποδεκτή μαρτυρία και ότι αυτό έπρεπε να γίνει με τον ορθό τρόπο, ο τελευταίος δήλωσε ότι δεν είχε να παρουσιάσει άλλα στοιχεία.
Κάτω από τις περιστάσεις βασίμως εγείρεται θέμα σύνθεσης λόγω μη τεκμηρίωσης από τα στοιχεία που έχουν παρουσιαστεί ότι ο Πρόεδρος προσκλήθηκε. Η έλλειψη πρόσκλησης του Προέδρου του Πειθαρχικού Συμβουλίου από τις σχετικές συνεδριάσεις σφραγίζει την ακυρότητα της διαδικασίας που έχει επακολουθήσει.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα πρωτοδίκως και κατ' έφεση.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
A. J. Pericleous (Services) Ltd ν. Δημοκρατίας (2000) 4 Α.Α.Δ. 224.
Έφεση.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Υπ. Αρ. 546/02), ημερ. 22/4/04.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Εφεσείοντα.
Κ. Κενεβέζος, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Τ. Ηλιάδης.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.:
(α) Τα γεγονότα.
Η Γαβριέλα Ταντελέ (παραπονούμενη) ανέθεσε στο Σαβέριο Βραχίμη (εφεσείοντα) την εκπόνηση μελέτης για την ανέγερση οικοδομής στην Αγλαντζιά. Η ανέγερση της οικοδομής ανατέθηκε στον εργολάβο οικοδομών Ανδρέα Χ"Συμεού. Η παραπονούμενη, η οποία ισχυριζόταν ότι ο εφεσείων δεν επέβλεπε επαρκώς τις εργασίες που εκτελούσε ο εργολάβος οικοδομών, υπέβαλε στο Πειθαρχικό Συμβούλιο του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (εφεσίβλητοι) σχετική καταγγελία εναντίον του εφεσείοντος. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο διόρισε σύμφωνα με τις πρόνοιες του Αρθρου 13 των περί Δεοντολογίας των Μελών του Ε.Τ.Ε.Κ. Κανονισμών του 1996 (Κ.Δ.Π. 327/96) το μέλος του Πειθαρχικού Συμβουλίου Αντώνη Πελεκάνο ως ερευνώντα λειτουργό για τη διεξαγωγή έρευνας. Με βάση την έκθεση του ερευνώντος λειτουργού διατυπώθηκε εναντίον του εφεσείοντος κατηγορία ότι παρέλειψε να παραλάβει προσωρινά την οικοδομή, ότι παρέλειψε να ελέγξει και εγκρίνει τις επιπλέον και έλαττον εργασίες και κακοτεχνίες στην οικοδομή και επιπρόσθετα ότι παρέλειψε να εκδώσει προσωρινό πιστοποιητικό παραλαβής και λογαριασμούς κατά την περίοδο της λήξης του συμβολαίου, κατά παράβαση του Αρθρου 32(δ) της Κ.Δ.Π. 327/96. Ο εφεσείων κλήθηκε να απαντήσει στο σχετικό κατηγορητήριο στις 10/9/2001 και αφού εμφανίστηκε με δικηγόρο αρνήθηκε τη σχετική κατηγορία. Ακολούθως το Πειθαρχικό Συμβούλιο επιλήφθηκε του θέματος σε συνεδρίες στις 24/9/2001, 29/10/2001 και 3/12/2001 και αφού βρήκε τον εφεσείοντα ένοχο στη σχετική κατηγορία που του είχε προσαφθεί, του επέβαλε πρόστιμο £250.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή που είχε καταχωρηθεί από τον εφεσείοντα εναντίον της πιο πάνω καταδικαστικής απόφασης. Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων αμφισβητεί την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης για διάφορους λόγους, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων και ισχυρισμό για κακή σύνθεση του Πειθαρχικού Συμβουλίου.
(β) Η σύνθεση του Πειθαρχικού Συμβουλίου.
Έχει υποβληθεί εκ μέρους του εφεσείοντος ότι η σύνθεση του οργάνου έπασχε λόγω της απουσίας του Προέδρου και ότι αυτός δεν είχε κλητευθεί για να παραστεί στις επίδικες συνεδρίες.
Αναφορικά με τη σύνθεση του Πειθαρχικού Συμβουλίου το πρωτόδικο Δικαστήριο σημείωσε τα πιο κάτω:
"Όσον αφορά τη δεύτερη εισήγηση για κακή σύνθεση του Συμβουλίου θεωρώ και πάλιν ότι είναι αβάσιμη.
Σύμφωνα με το 22(5) του νόμου σε περίπτωση απουσίας ή ανικανότητας του Προέδρου του Επιμελητηρίου, χρέη Προέδρου του Πειθαρχικού Συμβουλίου εκτελεί ένα από τα μέλη του που εκλέγεται από τα μέλη που παρίστανται στη συνεδρία. Επίσης σύμφωνα με το Αρθρο 22(4) τέσσερα μέλη του Πειθαρχικού Συμβουλίου αποτελούν απαρτία.
Από τα πρακτικά στο διοικητικό φάκελο φαίνεται ότι η υπόθεση εκδικάσθηκε από τέσσερα μέλη (ένα εκ των οποίων εκτελούσε χρέη προέδρου) και αποτελούσαν απαρτία σύμφωνα με το Αρθρο 22(4) του νόμου.
Η απουσία του Προέδρου του Ε.Τ.Ε.Κ. δεν μπορεί να εκληφθεί ότι αυτός δεν είχε κλητευθεί, ως ο ισχυρισμός του αιτητή. Αντίθετα στην πρώτη συνεδρία του Πειθαρχικού Συμβουλίου στις 10.9.2001 αναφέρεται ρητά ότι λόγω της απουσίας του Προέδρου το Πειθαρχικό Συμβούλιο αποφάσισε να προεδρεύσει ένα εκ των μελών του. Εκ τούτου συνάγεται ότι ο Πρόεδρος είχε κλητευθεί."
Η εγκυρότητα μιας διοικητικής απόφασης προϋποθέτει τη νομότυπη και εμπρόθεσμη ειδοποίηση όλων των μελών του διοικητικού οργάνου. Όπως προβλέπεται στο Αρθρο 21(3) του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου (αρ. 158(Ι)/99),
"Για να συνεδριάσει νόμιμα ένα συλλογικό όργανο πρέπει να κληθούν νομότυπα και εμπρόθεσμα όλα τα μέλη του στη συνεδρία, εξαιρουμένων των περιπτώσεων που το συλλογικό όργανο συνεδριάζει σε τακτές ημέρες και ώρες."
Η υποχρέωση της νομότυπης και εμπρόθεσμης ειδοποίησης όλων των μελών ενός διοικητικού οργάνου εξετάστηκε στην Κύπρο στην υπόθεση A. J. Pericleous (Services) Ltd ν. Δημοκρατίας (2000) 4 Α.Α.Δ. 224, στην οποία υιοθετήθηκαν τα πιο κάτω από το σύγγραμμα του Η. Γ. Κυριακόπουλου "Ελληνικόν Διοικητικόν Δίκαιον", Β΄ Γενικό Μέρος, 4η Έκδοση, σ. 23:
"Όπως νομίμως συνεδριάση το συλλογικόν όργανον, δέον ν' απευθυνθή νομοτύπως και εμπροθέσμως κλήσις προς πάντα τα μέλη αυτού, κατά το ειδικώτερον εν τη ειδική νομοθεσία οριζόμενα ........
Παράλειψις της νομοτύπου κλήσεως συνεπάγεται το ανίσχυρον της ληφθείσης αποφάσεως και αν έτι ετέλει το συλλογικόν όργανον εν απαρτία· Σ.Ε. 346/1993, 810/1936."
Στην ίδια απόφαση υιοθετήθηκαν και τα πιο κάτω από τα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σ. 110-111:
"Δεν αρκεί η παρουσία των συγκροτούντων νόμιμον απαρτίαν μελών, ίνα θεωρηθή το συλλογικόν όργανον ως συντεθειμένον νομίμως, αλλά δέον να προκύπτη συνάμα ότι η Διοίκησις κατέστησε δυνατήν την παρουσίαν απάντων των μελών του οργάνου δι' εγκαίρου προσκλήσεως των, όπως παραστώσιν εις την συνεδρίασιν ........... Η πρόσκλησις των μελών του συλλογικού οργάνου δέον να προκύπτη είτε εξ αποδεικτικού επιδόσεως της σχετικής προσκλήσεως, είτε εκ βεβαιώσεως του μέλους: 1845 (53), 658 (57), 2208 (58), είτε εξ ετέρων εγγράφων: 913 (59), ουχί πάντως μεταγενεστέρων της συνεδριάσεως του οργάνου: 1845 (53), 558 (57), 913 (59). Πράξις συλλογικού οργάνου εκδοθείσα κατά παράβασιν των ως άνω αρχών είναι ακυρωτέα ένεκα κακής συνθέσεως αυτού."
Η ίδια πιο πάνω απόφαση καταλήγει ότι,
"Στην κρινόμενη περίπτωση δεν υπάρχει οτιδήποτε ενώπιον του δικαστηρίου από το οποίο να προκύπτει η πρόσκληση των μελών του Κεντρικού Συμβουλίου όπως απαιτείται από το Νόμο και από τις πιο πάνω αρχές του διοικητικού δικαίου. Έπεται πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ανίσχυρη και ακυρώνεται."
Από τα στοιχεία που έχουν καταχωρηθεί φαίνεται ότι τα μέλη του Πειθαρχικού Συμβουλίου κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν οι
Νίκος Μεσαρίτης Πρόεδρος
Γεώργιος Αλετράρης Μέλος
Γιάννης Ανατολίτης Μέλος
Σταύρος Κουμπάρος Μέλος
Αντώνης Πελεκάνος Μέλος
Λάζαρος Σαββίδης Μέλος
Η κλήση του εφεσείοντος να παρουσιαστεί στις 10/9/2001 για να απαντήσει στη σχετική κατηγορία είχε υπογραφεί από το Γιάννη Ανατολίτη, με την ιδιότητά του Προεδρεύοντος του Πειθαρχικού Συμβουλίου. Ο Γιάννης Ανατολίτης προήδρευσε των συνεδριών που ακολούθησαν στις 24/9/2001, 29/10/2001 και 3/12/2001. Ο Πρόεδρος του Πειθαρχικού Συμβουλίου Νίκος Μεσαρίτης δεν παρέστη σε καμιά από τις πιο πάνω συνεδρίες, χωρίς να έχει προσφερθεί οποιοσδήποτε λόγος για την απουσία του. Κατά τη διάρκεια των διευκρινίσεων ο ευπαίδευτος συνήγορος του ΕΤΕΚ ανέφερε ότι η μη παρουσία του Προέδρου στις σχετικές συνεδρίες οφειλόταν στην απουσία του στο εξωτερικό. Όταν του υποδείχθηκε ότι η δήλωση αυτή δεν μπορούσε να αποτελέσει αποδεκτή μαρτυρία και ότι αυτό έπρεπε να γίνει με τον ορθό τρόπο, ο τελευταίος δήλωσε ότι δεν είχε να παρουσιάσει άλλα στοιχεία.
Κάτω από τις περιστάσεις βασίμως εγείρεται θέμα σύνθεσης λόγω μη τεκμηρίωσης από τα στοιχεία που έχουν παρουσιαστεί ότι ο Πρόεδρος προσκλήθηκε. Η έλλειψη πρόσκλησης του Προέδρου του Πειθαρχικού Συμβουλίου από τις σχετικές συνεδριάσεις σφραγίζει την ακυρότητα της διαδικασίας που έχει επακολουθήσει.
Η έφεση γίνεται αποδεκτή. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται. Οι εφεσίβλητοι καταδικάζονται στην καταβολή του ποσού των εξόδων τόσο πρωτοδίκως όσο και κατ' έφεση.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα πρωτοδίκως και κατ' έφεση.