ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2003) 3 ΑΑΔ 335
18 Απριλίου, 2003
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]
ΜΑΡΩ ΡΑΦΤΗ,
ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑΣ ΗΡΑ ΛΤΔ,
Εφεσείοντες-Αιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
Εφεσιβλήτων-Καθ' ων η αίτηση.
(Aναθεωρητική Έφεση Αρ. 3269)
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας στο στάδιο αναθεωρητικής έφεσης ― Επιτρεπτό το αίτημα στο στάδιο αυτό ― Προϋποθέσεις και κριτήρια επιτυχίας της αίτησης που καθορίστηκαν από τη νομολογία ― Υπό τις περιστάσεις αναζήτησης μαρτυρίας για στοιχεία και γεγονότα μεταγενέστερα του ουσιώδους χρόνου λήψης της απόφασης, χωρίς λόγο ακύρωσης που αφορά σε πλάνη περι τα πράγματα, η αίτηση απορρίφθηκε.
Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο ― Αίτηση για διερεύνηση εγγράφων άλλης διαδικασίας ― Απορρίφθηκε γιατί δεν αφορούσε στην ίδια την υπόθεση και γιατί δεν καθορίστηκαν τα έγγραφα καθιστώντας την αίτηση αόριστη ως προς το αίτημα.
Στο στάδιο εκδίκασης της έφεσης κατά της πρωτόδικης απόφασης, οι εφεσείοντες με αίτησή τους ζήτησαν την προσαγωγή μαρτυρίας αναφορικά με πόρισμα του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών που δόθηκε στη δημοσιότητα μεταγενέστερα του ουσιώδους χρόνου έκδοσης της επίδικης διοικητικής απόφασης, που ήταν η τροποποίηση του Τοπικού Σχεδίου Πάφου.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
1. Στην αναθεωρητική του δικαιοδοσία το Ανώτατο Δικαστήριο έχει τη διακριτική ευχέρεια να ελέγχει την προσαγωγή μαρτυρίας σχετικής με τα γεγονότα που οι διάδικοι θέλουν να αποδείξουν. Μαρτυρία σχετική με τα επίδικα θέματα μπορεί να γίνει αποδεκτή σε όλα τα στάδια της δίκης, τόσο κατά την πρωτοβάθμια, όσο και κατά τη δευτεροβάθμια δικαιοδοσία.
Γνώμονας είναι πάντα η σχετικότητα της μαρτυρίας, έχοντας βέβαια πάντοτε κατά νου τον εξεταστικό χαρακτήρα της ακυρωτικής διαδικασίας. Το Δικαστήριο θα πρέπει να ικανοποιηθεί ότι, λαμβανομένων βέβαια υπ' όψιν των νομικών σημείων και των γεγονότων πάνω στα οποία βασίζεται η προσφυγή, τα γεγονότα τα οποία επιδιώκεται να αποδειχθούν είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα.
Ακόμα θα πρέπει η μαρτυρία να σχετίζεται με την εγκυρότητα της προσβαλλόμενης πράξης με τέτοιο τρόπο που το ίδιο το δικαστήριο να θέλει να την αναζητήσει.
Προσαγωγή μαρτυρίας επιτρέπεται μόνο όταν η απόδειξη των συγκεκριμένων γεγονότων δυνατόν να τεκμηριώσει οποιονδήποτε των λόγων ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης, αλλά και όπου η απόδειξή τους δυνατόν να απορρίψει κάποιο λόγο ακύρωσης.
Μαρτυρία που διαφοροποιεί, αλλοιώνει ή μεταβάλλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπ' όψιν προς ενίσχυση του κύρους της απόφασης δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Το κύρος της απόφασης συναρτάται με το καθεστώς πραγμάτων που λήφθηκε υπ' όψιν.
Στην παρούσα υπόθεση η μαρτυρία που γίνεται προσπάθεια να προσκομιστεί, αναφέρεται σε γεγονότα μεταγενέστερα της ημερομηνίας λήψης της προσβαλλόμενης απόφασης. Συνεπώς, αφού δεν έχει προβληθεί ισχυρισμός για εμφιλοχώρηση πλάνης, δεν μπορεί να λειτουργήσει και να χρησιμοποιηθεί όσον αφορά τους ισχυρισμούς για έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, αφού αφορά στοιχεία τα οποία δεν υπήρχαν ενώπιον του οργάνου που έλαβε την απόφαση. Περαιτέρω, το πόρισμα που σκοπείται να παρουσιαστεί περιέχει την κρίση κάποιου οργάνου, κάτι που συνιστά ουσιαστικά έργο του εκδικάζοντος δικαστηρίου.
Η αίτηση θα πρέπει να απορριφθεί. Επιπρόσθετα όμως θα πρέπει να επισημανθεί ότι η αιτούμενη θεραπεία στρέφεται εναντίον της τροποποίησης του Τοπικού Σχεδίου Πάφου, στην έκταση που επηρεάζει τα κτήματα των εφεσειόντων-αιτητών. Συνεπώς δύσκολα μπορεί να γίνει αντιληπτή η συνάφεια των επίδικων θεμάτων με το πόρισμα ή οποιανδήποτε άλλη διαδικασία που εκδόθηκε για κάποια άλλα κτήματα, ακόμα και μέσα στα πλαίσια της αρχής της ισότητας.
2. Ως προς δε το σκέλος της αίτησης για επιθεώρηση εγγράφων άλλης διερευνητικής διαδικασίας που ακολούθησε την έκδοση του πορίσματος, εκτός των λοιπών λόγων, μπορεί να προστεθεί ότι η αδυναμία καθορισμού των εγγράφων αυτών και η αοριστία που διακατέχει το αίτημα στερεί το αίτημα από το αντικείμενό του. Έγγραφα που ενδεχομένως προκύπτουν χωρίς να εξειδικεύονται δεν μπορούν να αποτελούν αντικείμενο παρόμοιας αίτησης.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Ρούσος v. Ιωαννίδη κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549,
Ζαβρός v. Δημοκρατίας (1989) 3(Β) Α.Α.Δ. 106,
Πανεπιστήμιο Κύπρου v. Κωνσταντίνου κ.ά. (1994) 3 Α.Α.Δ. 145,
Petrolina Ltd κ.ά. v. Αρχής Λιμένων Κύπρου, Υποθ. Αρ. 223/2000 κ.ά., ημερ. 4.4.2002,
Kyriakides v. Republic 1 R.S.C.C. 66,
Lambrakis v. Republic (1970) 3 C.L.R. 72,
Σταύρου κ.ά. v. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1023,
Κωνσταντίνου v. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (1992) 4 Α.Α.Δ. 3330,
Lordos Hotels Holdings Ltd v. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Παραλιμνίου, Υποθ. Αρ. 71/97, ημερ. 18.11.1999.
Αίτηση.
Αίτηση των αιτητών στα πλαίσια της πιο πάνω έφεσης την οποία άσκησαν κατά της απόρριψης της προσφυγής τους εναντίον της ένταξης των τεμαχίων τους στη ζώνη προστασίας Δα1 με την οποία αξιώνουν την επιθεώρηση πορίσματος του Γ. Δ/ντή του Υπουργείου Εσωτερικών το οποίο δόθηκε στη δημοσιότητα τον Ιανουάριο του 2002 καθώς και την προσαγωγή εγγράφων σχετικά με τη διαδικασία την οποία ακολούθησε.
Χρ. Γεωργιάδης, για τους Εφεσείοντες-Αιτητές.
Ρ. Πετρίδου, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσίβλητους-Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα απαγγείλει ο Δικαστής Φρ. Νικολαΐδης.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Οι εφεσείοντες είναι ιδιοκτήτες διαφορετικών τεμαχίων γης που βρίσκονται μέσα στα διοικητικά όρια του Κοινοτικού Συμβουλίου Τρεμιθούσας. Τα τεμάχια αυτά είχαν αρχικά ενταχθεί στην πολεοδομική ζώνη Δ.1 στην οποία επιτρέπονταν οικοδομές πάσης φύσης, εκτός από αποθήκες, βιομηχανικές οικοδομές και υποστατικά για μαζική εκτροφή χοίρων.
Σύμφωνα με το Τοπικό Σχέδιο Πάφου στο οποίο εμπίπτει η περιοχή, που δημοσιεύτηκε την 1.12.1990, τα συγκεκριμένα τεμάχια εντάχθηκαν σε γεωργική ζώνη Γα4, με συντελεστή δόμησης και ποσοστό κάλυψης 0,10:1, που επιτρέπει οικοδομές δύο ορόφων καί ύψος 7 μέτρων. Στις 4.10.1996 δημοσιεύτηκε τροποποίηση του Τοπικού Σχεδίου, σύμφωνα με τις πρόνοιες του οποίου τα τεμάχια των εφεσειόντων εντάχθηκαν στη ζώνη προστασίας Δα1 (ζώνη πρασίνου για πάρκα και αθλοπαιδειές) στην οποία, με στόχο τη διαφύλαξη του περιβαλλοντικού στοιχείου ιδιαίτερα μεγάλης σημασίας, ισχύουν ιδιαίτερα χαμηλοί συντελεστές ανάπτυξης. Εναντίον της απόφασης ασκήθηκαν προσφυγές οι οποίες πρωτόδικα απορρίφθηκαν.
Με την παρούσα αίτηση οι εφεσείοντες αξιώνουν την επιθεώρηση του πορίσματος του τότε Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, που δόθηκε στη δημοσιότητα το Γενάρη του 2002. Το πόρισμα, σύμφωνα με την ένορκη δήλωση του Παναγιώτη Τσαγγάρη, διευθυντή της εφεσείουσας εταιρείας, αναφέρεται στην περίπτωση ιδιώτη, ιδιοκτήτη γειτνιαζόντων τεμαχίων και ανατρέπει, σε μεγάλο βαθμό, τους ισχυρισμούς που οι εφεσίβλητοι πρόβαλαν ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου. Αξιώνουν επίσης προσαγωγή, με σκοπό την κατάθεση, εγγράφων οποιασδήποτε περαιτέρω διερευνητικής διαδικασίας που ακολούθησε.
Η αίτηση βασίζεται σε ισχυρισμό ότι παραβιάστηκε η αρχή της ισότητας. Υποστηρίζεται ακόμα ότι οι εφεσίβλητοι παρέλειψαν να προβούν στην αναγκαία για την παραγωγή της απόφασης έρευνα, καθώς και ότι η απόφαση δεν ήταν αιτιολογημένη.
Το θέμα προσαγωγής μαρτυρίας σε ακυρωτική διαδικασία έχει επανειλημμένα απασχολήσει το Δικαστήριο (βλέπε μεταξύ άλλων Ρούσος ν. Π. Σ. Ιωαννίδη κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549 και Ζαβρός ν. Δημοκρατίας (1989) 3(Β) Α.Α.Δ. 106).
Στην αναθεωρητική του δικαιοδοσία το Ανώτατο Δικαστήριο έχει τη διακριτική ευχέρεια να ελέγχει την προσαγωγή μαρτυρίας σχετικής με τα γεγονότα που οι διάδικοι θέλουν να αποδείξουν. Μαρτυρία σχετική με τα επίδικα θέματα μπορεί να γίνει αποδεκτή σε όλα τα στάδια της δίκης, τόσο κατά την πρωτοβάθμια, όσο και κατά τη δευτεροβάθμια δικαιοδοσία (Πανεπιστήμιο Κύπρου ν. Κωνσταντίνου κ.ά. (1994) 3 Α.Α.Δ. 145, 162).
Γνώμονας είναι πάντα η σχετικότητα της μαρτυρίας, έχοντας βέβαια πάντοτε κατά νου τον εξεταστικό χαρακτήρα της ακυρωτικής διαδικασίας. Το Δικαστήριο θα πρέπει να ικανοποιηθεί ότι, λαμβανομένων βέβαια υπ' όψιν των νομικών σημείων και των γεγονότων πάνω στα οποία βασίζεται η προσφυγή, τα γεγονότα τα οποία επιδιώκεται να αποδειχθούν είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα (Petrolina Ltd κ.ά. ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου, Υποθ. Αρ. 223/2000 κ.ά., ημερ. 4.4.2002).
Ένας από τους καθοδηγητικούς παράγοντες που ακολουθούνται στην εξέταση για αποδοχή οποιασδήποτε μαρτυρίας, είναι το κατά πόσο η μαρτυρία αυτή είναι εύλογα σχετική και αποδεικνύει οιονδήποτε επίδικο θέμα, μπορεί δε να βοηθήσει το Δικαστήριο στη συγκεκριμένη περίπτωση (Ζαβρός ν. Δημοκρατίας, ανωτέρω και Kyriakides v. The Republic, 1 R.S.C.C. 66).
Ακόμα θα πρέπει η μαρτυρία να σχετίζεται με την εγκυρότητα της προσβαλλόμενης πράξης με τέτοιο τρόπο που το ίδιο το δικαστήριο να θέλει να την αναζητήσει (Lambrakis v. Republic (1970) 3 C.L.R. 72, 74). Πρωταρχικό καθήκον του δικαστηρίου είναι η διερεύνηση των συνθηκών λήψης της απόφασης (Σταύρου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1023.)
Προσαγωγή μαρτυρίας επιτρέπεται μόνο όταν η απόδειξη των συγκεκριμένων γεγονότων δυνατόν να τεκμηριώσει οποιονδήποτε των λόγων ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης (Κωνσταντίνου ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (1992) 4 Α.Α.Δ. 3330, Lordos Hotels Holdings Ltd v. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Παραλιμνίου, Υποθ. Αρ. 71/97, ημερ. 18.11.1999), αλλά και όπου η απόδειξή τους δυνατόν να απορρίψει κάποιο λόγο ακύρωσης.
Μαρτυρία που διαφοροποιεί, αλλοιώνει ή μεταβάλλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπ' όψιν προς ενίσχυση του κύρους της απόφασης δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Το κύρος της απόφασης συναρτάται με το καθεστώς πραγμάτων που λήφθηκε υπ' όψιν (Ρούσος ν. Ιωαννίδη κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549).
Η αξιολόγηση των γεγονότων δεν βαρύνει το Δικαστήριο, αλλά βέβαια το ίδιο το διοικητικό όργανο (Κωνσταντίνου ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού, ανωτέρω και Σταύρου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1991) 4 Α.Α.Δ. 317, 325).
Στην παρούσα υπόθεση η μαρτυρία που γίνεται προσπάθεια να προσκομιστεί, αναφέρεται σε γεγονότα μεταγενέστερα της ημερομηνίας λήψης της προσβαλλόμενης απόφασης. Συνεπώς, αφού δεν έχει προβληθεί ισχυρισμός για εμφιλοχώρηση πλάνης, δεν μπορεί να λειτουργήσει και να χρησιμοποιηθεί όσον αφορά τους ισχυρισμούς για έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, αφού αφορά στοιχεία τα οποία δεν υπήρχαν ενώπιον του οργάνου που έλαβε την απόφαση. Περαιτέρω, το πόρισμα που σκοπείται να παρουσιαστεί περιέχει την κρίση κάποιου οργάνου, κάτι που συνιστά ουσιαστικά έργο του εκδικάζοντος δικαστηρίου.
Καταλήγουμε ότι η αίτηση θα πρέπει να απορριφθεί. Επιπρόσθετα όμως θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η αιτούμενη θεραπεία στρέφεται εναντίον της τροποποίησης του Τοπικού Σχεδίου Πάφου, στην έκταση που επηρεάζει τα κτήματα των εφεσειόντων-αιτητών. Συνεπώς δύσκολα μπορούμε να αντιληφθούμε τη συνάφεια των επίδικων θεμάτων με το πόρισμα ή οποιανδήποτε άλλη διαδικασία που εκδόθηκε για κάποια άλλα κτήματα, ακόμα και μέσα στα πλαίσια της αρχής της ισότητας.
Ως προς δε το σκέλος της αίτησης για επιθεώρηση εγγράφων άλλης διερευνητικής διαδικασίας που ακολούθησε την έκδοση του πορίσματος, εκτός των λοιπών λόγων μπορεί να προστεθεί ότι η αδυναμία καθορισμού των εγγράφων αυτών και η αοριστία που διακατέχει το αίτημα στερεί το αίτημα από το αντικείμενό του. Έγγραφα που ενδεχομένως προκύπτουν χωρίς να εξειδικεύονται δεν μπορούν να αποτελούν αντικείμενο παρόμοιας αίτησης.
Η αίτηση απορρίπτεται, με έξοδα εναντίον των αιτητών, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
H αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.