|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2003) 3 ΑΑΔ 266
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αναθεωρητική ΄Εφεση Αρ
. 3128)4 Απριλίου, 2003
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]
ΠΕΤΡΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ,
Εφεσείων,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ
― ― ― ― ―
Π. Αγγελίδης,
Στ. Θεοδούλου, για τους Εφεσίβλητους.
― ― ― ― ―
ΠΙΚΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Α. Κραμβής.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ
.: Στις 27.10. 1994 η αδελφή του εφεσείοντα, ιδιοκτήτρια τότε του μεταχειρισμένου αυτοκινήτου VW CORRADO 16V, τελώνισε το εν λόγω αυτοκίνητο υπό καθεστώς προσωρινής εισαγωγής δυνάμει των προνοιών των περί Προσωρινής Εισαγωγής (Ιδιωτικά οχήματα και αεροσκάφη) Κανονισμών του 1968. Η ιδιοκτήτρια, χρησιμοποίησε το αυτοκίνητο μέχρι τον Απρίλιο 1995 και ακολούθως το τοποθέτησε σε αποθήκη αποταμίευσης. Το αυτοκίνητο επανακυκλοφόρησε κάτω από το ίδιο καθεστώς από 3.5.1995 μέχρι 15.6.1995 οπότε και πάλιν τοποθετήθηκε σε αποθήκη αποταμίευσης. Στις 17.7.1995, κυκλοφόρησε και πάλιν προσωρινά, αυτή τη φορά από τον εφεσείοντα μέχρι τις 6.2.1996. Στις 14.2.1996 το αυτοκίνητο επανατοποθετήθηκε σε αποθήκη αποταμίευσης.Η αδελφή του εφεσείοντα μαζί με τη διασάφηση αποταμίευσης, κατέθεσε στο Τμήμα Τελωνείων τίτλο ιδιοκτησίας του αυτοκινήτου στο όνομά της καθώς και τίτλο ιδιοκτησίας στο όνομα του εφεσείοντα. Σύμφωνα με το δεύτερο τίτλο, το αυτοκίνητο είχε μεταβιβαστεί στον εφεσείοντα στις 15.7.1995. Κατέθεσε επίσης τιμολόγιο αγοράς του αυτοκινήτου για το ποσό των Stg£7.200,00.
Στις 23.2.96, ο εφεσείων κατέθεσε στο Τμήμα Τελωνείων διασάφηση τελωνισμού του αυτοκινήτου μαζί με τραπεζική εγγυητική επιστολή για ποσό ΛΚ1.766,00 που κάλυπτε τη διαφορά δασμού και φόρων μεταξύ της αξίας που το Τμήμα Τελωνείων είχε προσδιορίσει ως δασμολογητέα αξία (ΛΚ6.909,00) και της τιμολογιακής τιμής (Stg£7.200,00) του αυτοκινήτου. Ο προσδιορισμός της δασμολογητέας αξίας του αυτοκινήτου από το Τμήμα Τελωνείων έγινε με βάση τη CIF αξία του κατά την ημέρα της πρώτης εγγραφής του ως καινούργιου.
Στις 7.3.1996 ο εφεσείων κατέβαλε δασμούς και φόρους ύψους ΛΚ7.215,00 που είχαν υπολογιστεί με βάση τη δηλωθείσα τιμή τιμολογίου και η υπόθεση διαβιβάστηκε στο Αρχιτελωνείο για τον οριστικό προσδιορισμό της αξίας (τελωνειακής) του αυτοκινήτου.
Το Τμήμα Τελωνείων, ζήτησε από τον εφεσείοντα να προσκομίσει στοιχεία σχετικά με τις συνθήκες αγοράς και πληρωμής του αυτοκινήτου. Ο εφεσείων κατέθεσε ότι αγόρασε το αυτοκίνητο στις 7.10.1994 ενώ ήταν ακόμα φοιτητής και το ενέγραψε στο όνομα της αδελφής του η οποία το έφερε στην Κύπρο μετά από λίγες ημέρες.
Το Τμήμα Τελωνείων, κατόπιν εξέτασης της υπόθεσης από τον Κλάδο Αξιών, με επιστολή του ημερομηνίας 19.3.1998 γνωστοποίησε στον εφεσείοντα την απόφασή του για οριστικό προσδιορισμό της δασμολοτητέας αξίας του αυτοκινήτου με βάση την εκτιμημένη και όχι την τιμολογιακή τιμή, κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 15(1) του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου, αρ. 11(1)/98.
Ο εφεσείων, άσκησε προσφυγή προς ακύρωση της πιο πάνω απόφασης. Ο συνάδελφός μας που εκδίκασε πρωτοδίκως την υπόθεση, αποφάσισε, χωρίς το θέμα να είχε εγερθεί από τα μέρη, ότι το περιεχόμενο της επιστολής ήταν καθαρά πληροφοριακό και συνεπώς η προσβαλλόμενη απόφαση εστερείτο εκτελεστότητας με αποτέλεσμα να απορριφθεί η προσφυγή χωρίς περαιτέρω εξέταση της ουσίας της υπόθεσης. Η ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης αμφισβητήθηκε με την έφεση και επί του θέματος έχουμε ήδη αποφασίσει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι εκτελεστή διοικητική πράξη υποκείμενη σε δικαστικό έλεγχο. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίστηκε και η προσφυγή ορίστηκε για την ακρόαση των σημείων που είχαν εγερθεί πρωτοδίκως αλλά δεν εξετάστηκαν λόγω της πρωτόδικης απόφασης. (Βλ. Πέτρος Στυλιανού ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων, ΑΕ 3128, ημερ. 18.12.2002).
Ο εφεσείων ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει νομικά γιατί λήφθηκε υπό καθεστώς νομικής και πραγματικής πλάνης, καθ΄ υπέρβαση και/ή κατάχρηση εξουσίας, χωρίς να διεξαχθεί δέουσα έρευνα και ότι στερείται αιτιολογίας. Παραθέτουμε την προσβαλλόμενη απόφαση:
«Τελωνειακή αξία ενός μεταχειρισμένου
αυτοκινήτου VW CORRADO 16V με αριθμό
εγγραφής J 272 CGJ ημερ. 10.9.91 που
τελωνίστηκε με Τελ. 43/Α1134 και τραπεζική
εγγύηση αρ. 0136-0014/96
.Επιθυμώ να αναφερθώ στο πιο πάνω θέμα και να σας πληροφορήσω ότι σύμφωνα με το άρθρο 15(1) του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων καταναλώσεως Νόμου, σε περίπτωση διάθεσης οποιουδήποτε μεταχειρισμένου αντικειμένου που είχε αρχικά τελωνιστεί χωρίς την καταβολή δασμού ή/και φόρων κατανάλωσης, καταβάλλονται δασμοί ή/και φόροι ως αξία δε λογίζεται αυτή που ισχύει κατά το χρόνο της διάθεσής του.
Με βάση λοιπόν την Γνωστοποίησή μου αρ. 50(17/Α/15) ημερομηνίας 9.1.95 ο οριστικός προσδιορισμός της τελωνειακής αξίας θα γίνει στη βάση της εκτιμημένης αξίας όπως αυτή έχει καθοριστεί από τον Ανώτερο Τελωνειακό Λειτουργό Λευκωσίας. Το ποσό της ανέκκλητης τραπεζικής εγγυητικής επιστολής θα διακανονιστεί ανάλογα.»
Ο εφεσείων εισηγείται ότι το Τμήμα Τελωνείων λανθασμένα εφάρμοσε το άρθρο 15(1) του νόμου για τον προσδιορισμό της αξίας του αυτοκινήτου για σκοπούς πληρωμής φόρων και δασμού. Είναι η θέση του εφεσείοντα ότι εν προκειμένω έπρεπε να είχε τύχει εφαρμογής το άρθρο 159 του περί Τελωνείων και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου αρ. 82/67 που παραπέμπει στη Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου σύμφωνα με την οποία, η αξία παντός εισαγόμενου εμπορεύματος
καθορίζεται με βάση την τιμή που πράγματι πληρώθηκε για το εμπόρευμα. Το άρθρο 1 της εν λόγω συμφωνίας προνοεί ότι:«Η τελωνειακή αξία των εισαγόμενων εμπορευμάτων είναι η συναλλακτική αξία, δηλαδή η πραγματική πληρωθείσα ή πληρωτέα τιμή για τα εμπορεύματα όταν αυτά πωλούνται προς εξαγωγή με προορισμό τη χώρα εισαγωγής.»
Η πιο πάνω διάταξη σαφώς αναφέρεται σε εισαγόμενα εμπορεύματα που πωλήθηκαν με σκοπό την εξαγωγή τους στη χώρα εισαγωγής.
Στην περίπτωση που εξετάζουμε, το αυτοκίνητο είχε εισαχθεί υπό καθεστώς προσωρινής εισαγωγής με ρητή δέσμευση επανεξαγωγής του μέσα σε καθορισμένη προθεσμία. Εχουμε προαναφέρει πως η προσωρινή εισαγωγή, έγινε σύμφωνα με τις πρόνοιες των περί Προσωρινής Εισαγωγής (Ιδιωτικά Οχήματα και Αεροσκάφη) Κανονισμών του 1968 και το αυτοκίνητο τελωνίστηκε κατά την εισαγωγή του με κατάθεση διασάφησης (άρθρο 24 του Νόμου 82/67) χωρίς καταβολή δασμού ή φόρου λόγω υπαγωγής του σε ειδικό πραγματικό και νομικό καθεστώς κατ΄ επιλογή του εισαγωγέα. Με βάση λοιπόν τη δήλωση του εισαγωγέα, έγινε τελωνισμός του αυτοκινήτου για προσωρινή χρήση.
Οταν ο εφεσείων κατέθεσε στις 23.2.96 διασάφηση για τον τελωνισμό του αυτοκινήτου, επήλθε μεταβολή του μέχρι τότε ισχύοντος καθεστώτος της προσωρινής χρήσης εφόσον, αυτό που με ρητή δήλωσή του επιδίωξε ο εφεσείων, ήταν ο τελωνισμός του αυτοκινήτου για εσωτερική κατανάλωση οπότε προέκυψε και η υποχρέωση καταβολής δασμού δηλαδή, του δασμού που δεν είχε καταβληθεί κατά την προσωρινή εισαγωγή ή/και ενόσω ίσχυε το καθεστώς της προσωρινής χρήσης.
Το Τμήμα Τελωνείων, ορθά κατά τη γνώμη μας, έκρινε ότι η επελθούσα μεταβολή του πραγματικού και νομικού καθεστώτος, συνεπαγόταν την εφαρμογή του άρθρου 15(1) του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Κατανάλωσης Νόμου αρ. 11(1)/98 στη βάση του οποίου, λήφθηκε και η επίδικη απόφαση. Το άρθρο 15(1) προνοεί:
«15(1) Σε περίπτωση διάθεσης οποιωνδήποτε μεταχειρισμένων εμπορευμάτων τα οποία τελωνίστηκαν με βάση οποιοδήποτε σε ισχύ νόμο χωρίς την καταβολή του τελωνειακού δασμού ή φόρου κατανάλωσης στον οποίο υπόκειντο επιβάλλεται τελωνειακός δασμός ή φόρος κατανάλωσης, ως αξία δε λογίζεται η αξία την οποία αυτά έχουν κατά το χρόνο της διάθεσής τους.»
Σύμφωνα με την πιο πάνω διάταξη, το Τμήμα Τελωνείων για να επιβάλει δασμό ή φόρο με βάση την εκτιμημένη αξία του αυτοκινήτου έπρεπε να ικανοποιηθεί ότι:
(α) Το μεταχειρισμένο αυτοκίνητο τελωνίστηκε με βάση οποιοδήποτε σε ισχύ νόμο χωρίς την καταβολή του τελωνειακού δασμού ή φόρου κατανάλωσης στον οποίο υπέκειτο.
(β) υπήρξε διάθεση του αυτοκινήτου.
Αναμφίβολα, η πρώτη προϋπόθεση ικανοποιείται. Το αυτοκίνητο τελωνίστηκε υπό καθεστώς προσωρινής εισαγωγής χωρίς να είχε πληρωθεί δασμός ή φόρος στον οποίο υπέκειτο. Καθόσον αφορά τη δεύτερη προϋπόθεση δηλαδή, κατά πόσο υπήρξε διάθεση του αυτοκινήτου ας δούμε πώς έχει ερμηνευθεί ο όρος «διάθεση» σε μια πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Ο όρος «διάθεση», με αναφορά στο άρθρο 16(1) του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου Αρ. 14(1)/97 που είναι ταυτόσημο με το άρθρο 15(1) του ίδιου νόμου όπως έχει τροποποιηθεί με το νόμο 11(1)/98 στη βάση του οποίου λήφθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, ερμηνεύθηκε στην Μενέλαος Κυπριανού ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, ΑΕ 2963, ημερ. 17.4.02. Παραθέτουμε σχετικά αποσπάσματα της απόφασης (ανωτέρω):
«Είναι απαραίτητο για να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα, να αποφασίσουμε ποια είναι η έννοια του όρου «διάθεση» στο άρθρο 16(1), ή του αντίστοιχου αγγλικού όρου που είναι «disposal». Οι έρευνες μας δεν οδήγησαν στην ανεύρεση οποιασδήποτε απόφασης στην οποία να καθορίζεται δικαστικά η έννοια του όρου αυτού. .................................................. .................................................. .................................................. .................................................. ............................
Κατά την κρίση μας, η διαθεσιμότητα του αυτοκινήτου για εσωτερική χρήση από τον ίδιο προσωπικά που είχε αρχικά προσωρινά εισαγάγει το όχημα, δε μπορεί να θεωρείται ότι εμπίπτει στην έννοια του όρου «διάθεση» που περιέχεται στο άρθρο 16. Οσον αφορά εμπορεύσιμα είδη, συμφωνούμε ότι διάθεσή τους σημαίνει την προώθηση τους στην αγορά, την κατανάλωσή τους ή την παραχώρηση της χρήσης τους σε τρίτο πρόσωπο, ή γενικά, την αποξένωσή τους. Η διάθεση εξυπακούει την παραχώρηση της χρήσης σε τρίτο και όχι την αλλαγή του σκοπού της από το ίδιο πρόσωπο. Η θέση μας αυτή αισθανόμαστε ότι ισχυροποιείται αν ληφθούν υπόψη οι πρόνοιες του Κανονισμού 5(α) που έγιναν δυνάμει του άρθρου 35 του Νόμου 82/67, που είναι οι ακόλουθες:
«5. Εκτός ως άλλως ήθελεν επιτρέψει ο Διευθυντής, εν όσω το όχημα ή αεροσκάφος παραμένει εν τη Δημοκρατία-
(α) δεν δύναται να δανεισθή, πωληθή, ενεχυριασθή, μισθωθή, παραχωρηθή, ανταλλαγή ή άλλως πως διατεθή (ουδέ να προσφερθή προς τούτο), απαγορεύεται δε πάσα χρήσις αυτού δια μεταφοράν προσώπων επί κομίστρω.»
Από την πρόνοια αυτή προκύπτει ότι ο όρος «διατεθή» πρέπει να ερμηνεύεται ejusdem generis με τα προηγούμενα που σαφώς προϋποθέτουν αποξένωση του οχήματος σε αντιπαραβολή με χρήση του.»
Στην περίπτωση που εξετάζουμε, το αυτοκίνητο ενώ τελούσε υπό καθεστώς προσωρινής εισαγωγής, μεταβιβάστηκε στον εφεσείοντα ο οποίος, ζήτησε τον τελωνισμό του για εσωτερική χρήση/κατανάλωση. Το Τμήμα Τελωνείων ορθά υπό τις περιστάσεις, καθόρισε τη δασμολογητέα αξία του αυτοκινήτου κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 15(1) του Νόμου εφόσον τούτο, υπέκειτο στην καταβολή τελωνειακού δασμού και φόρων κατά το χρόνο της διάθεσής του στον εφεσείοντα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
ΠΙΚΗΣ, Π.,
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.
ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ, Δ.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.