ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2002) 3 ΑΑΔ 571
27 Σεπτεμβρίου, 2002
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΚΑΛΛΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΚΥΠΡΙΑΚH ΔΗΜΟΚΡΑΤIA, ΜEΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟY ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ,
Εφεσείοντες-Καθ' ων η αίτηση,
v.
1. ΑΙΚΑΤΕΡIΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝIΔΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡIΟΥ,
2. ΣΤEΛΛΑΣ ΜΙΤΣH ΤΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡEΟΥ,
3. ΓΕΩΡΓIAΣ ΤΣΟYΝΤΑ (ΑΡ. 2),
Εφεσιβλήτων-Αιτητριών.
(Aναθεωρητική Έφεση Aρ. 2928)
Στρατός της Δημοκρατίας ― Κανονισμός 6(2)(ε) των περί Αξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμοί του 1990, Κ.Δ.Π. 90/90 ― Καθορισμός των σωματικών προσόντων για διορισμό, με απόφαση του Υπουργού ― Αντ' αυτού τα προσόντα καθορίστηκαν με εμπιστευτική διαταγή των στρατιωτικών αρχών ― Εξωγενές στοιχείο στην κρίση των σωματικών προσόντων ― Ο αποκλεισμός των υποψηφίων ακυρώθηκε.
Οι εφεσίβλητες είχαν αποκλειστεί από τη διαδικασία διορισμών, λόγω μη πλήρωσης των σωματικών προσόντων. Πρωτόδικα η προσφυγή τους πέτυχε και καταχωρήθηκε η έφεση της Δημοκρατίας κατά την εκδίκαση της οποίας αποφασίστηκε πως το πρωτόδικο δικαστήριο θα έπρεπε να εξετάσει κατά πόσο νόμιμα ή όχι αποκλείστηκαν, για να προχωρήσει και να εξετάσει λόγους ακυρώσεως που αφορούσαν στην υπόλοιπη διαδικασία.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Κατ' επίκληση των προνοιών του Άρθρου 27 του Νόμου, εκδόθηκαν οι περί Αξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμοί του 1990, Κ.Δ.Π. 90/90 οι οποίοι καθορίζουν μεταξύ άλλων και τα αναγκαία προσόντα για τον απ' ευθείας διορισμό αξιωματικών στο στρατό της Δημοκρατίας. Ένα από αυτά είναι η κατοχή των σωματικών προσόντων «... που θα καθορίζονται από καιρό σε καιρό με απόφαση του Υπουργού» Κ.6(2)(ε).
Τα προσόντα αυτά καθορίζονται από τον αρμόδιο Υπουργό με απόφασή του από καιρού εις καιρό. Η δυνατότητα μεταβολής τους δεν είναι τυχαία, αλλά απόλυτα σχετική με το αντικείμενο της ρύθμισης, παρέχουσα την ευχέρεια ενσωμάτωσης νέων επιστημονικών γνώσεων στον καθορισμό των σωματικών προσόντων αξιωματικών του στρατού. Προφανώς η εξουσία αυτή δεν ασκήθηκε. Αντί τούτου, οδηγό για τον καθορισμό των σωματικών προσόντων αποτέλεσε η εμπιστευτική διαταγή των στρατιωτικών αρχών, ρύθμιση άγνωστη στο νόμο και αντικείμενη προς τις πρόνοιες του. Παρεισέφρησε τοιουτοτρόπως εξωγενές στοιχείο στην κρίση των σωματικών προσόντων των εφεσιβλήτων (αιτητριών) καθιστώντας τη ληφθείσα, για τον αποκλεισμό τους απόφαση, έκνομη. Πιθανολογείται επομένως το έννομο συμφέρον των εφεσιβλήτων να προσβάλουν το διορισμό των ενδιαφερομένων μερών, το οποίο τους παρέχει λόγο στις αποφάσεις που λήφθηκαν για το διορισμό τους. Οι διορισμοί αυτοί θα ακυρωθούν διανοίγοντας έτσι το πεδίο για τη σύννομη κρίση των σωματικών προσόντων των υποψηφίων.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.
Έφεση.
Έφεση από τους καθ' ων η αίτηση εναντίον της απόφασης Δικαστή του Aνωτάτου Δικαστηρίου (Yπόθεση Aρ. 807/96), ημερομηνίας 24/9/99, με την οποία έγινε δεκτή η προσφυγή των αιτητριών εναντίον της απόφασης, κατόπιν επανεξέτασης λόγω ακυρωτικής απόφασης, της απόρριψης της υποψηφιότητάς τους για απευθείας διορισμό τους ως αξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας στο βαθμό του Aνθυπολοχαγού λόγω μη δέουσας αιτιολόγησης της απόφασης της Yγειονομικής Eπιτροπής ότι αυτές δεν κατείχαν τα καθοριζόμενα στη διαταγή του στρατού υπ' αρ. 7-5/85, σωματικά προσόντα.
Μ. Ευαγγέλου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για τους Εφεσείοντες-Καθ' ων η αίτηση.
Α. Αγγελίδης και Ξ. Ευγενίου, για τις Εφεσίβλητες.
Ντ. Πασπαλίδης, για τα Ενδιαφερόμενα Πρόσωπα 1, 8 και 9.
Χρ. Χριστοφίδης, για το Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο 2.
Καμιά εμφάνιση για το Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο 3, Μέλανη Χριστοφή.
Γ. Γιάγκου εκ μέρους Α. Σοφοκλέους, για το Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο 4.
Λ. Γεωργιάδου, για τα Ενδιαφερόμενα Πρόσωπα 5 και 7.
Καμιά εμφάνιση για το Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο 10, Ε. Μαυρομουστάκη.
Καμιά εμφάνιση για το Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο 6, Φ. Κωνσταντίνου.
Cur. adv. vult.
ΔIKAΣTHPIO: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γ. Μ. Πικής, Π..
ΠΙΚΗΣ, Π.: Οι εφεσίβλητες (αιτήτριες), ήταν υποψήφιες για απ' ευθείας διορισμό ως αξιωματικοί του στρατού της Δημοκρατίας στο βαθμό του Ανθυπολοχαγού. Αποκλείστηκαν λόγω έλλειψης των σωματικών προσόντων, ως έκρινε η Υγειονομική Επιτροπή η οποία εξέτασε τα σωματικά προσόντα των υποψηφίων. Κατοχή των καθοριζόμενων σωματικών προσόντων συνιστά ένα από τα απαραίτητα προσόντα για τον απ' ευθείας διορισμό αξιωματικού στο στράτευμα. Τα σωματικά προσόντα που πρέπει να κατέχει υποψήφιος διαγράφονται σε πάγια, όπως περιγράφεται, διαταγή του στρατού, υπ' αριθμό. 7-5/85. Ένας από τους δείχτες υγείας είναι και το επίπεδο αιμοσφαιρίνης στο αίμα των υποψηφίων. Είναι σ' αυτό τον τομέα που διατυπώθηκαν ελλείψεις και η υποψηφιότητα των εφεσιβλήτων απορρίφθηκε. Προσφυγή των αιτητριών έγινε δεχτή από το Ανώτατο Δικαστήριο, λόγω της μη αιτιολόγησης ή της ελλιπούς αιτιολόγησης της απόφασης της Υγειονομικής Επιτροπής. Ακολούθως, επανεξετάστηκε η σωματική τους κατάσταση χωρίς μεταβολή στο αποτέλεσμα· πλην δόθηκαν εξηγήσεις για την απόφαση. Δεύτερη προσφυγή των αιτητριών έγινε δεχτή εναντίον ορισμένων από τα ενδιαφερόμενα μέρη με το δικαιολογητικό ότι η πρώτη ακυρωτική δικαστική απόφαση συνεπαγόταν την ανασύσταση και όλων των άλλων επιτροπών που έπονται της κρίσης της Υγειονομικής Επιτροπής. Η πλήρωση του κενού της αιτιολόγησης της απόφασης της Υγειονομικής Επιτροπής δεν αναστύλωσε τις παρεπόμενες προκαταρκτικές πράξεις.
Με απόφασή μας της 17.4.2002, κρίναμε ότι η ακυρωτική απόφαση έπρεπε να παραμερισθεί για το λόγο ότι προείχε η εξέταση του παραδεχτού της υποψηφιότητας των εφεσιβλήτων. Η κατάληξή μας περιέχεται στο ακόλουθο καταληκτικό απόσπασμα της απόφασής μας: (Κυπριακή Δημοκρατία v. Κωνσταντινίδου κ.ά. (Αρ. 1) (2002) 3 Α.Α.Δ. 220, σελ. 224 - Η απόφαση δόθηκε από το Νικολάου, Δ.)
«Έχουμε την άποψη, με εκτίμηση προς τον συνάδελφο που πρωτόδικα εξέτασε την υπόθεση, ότι το πρώτο στη σειρά ζήτημα για δικαστική κρίση ήταν το κατά πόσο οι εφεσίβλητες θα μπορούσαν να ήταν προσοντούχες με αναφορά σε ό,τι απασχόλησε την υγειονομική επιτροπή, την κατάληξη της οποίας υιοθέτησε το διορίζον όργανο. Γιατί, αν νόμιμα αποκλείστηκαν δεν θα διατηρούσαν έννομο συμφέρον να αμφισβητήσουν τα περαιτέρω. Ενώ αν ο αποκλεισμός τους ήταν παράνομος, η προσβληθείσα απόφαση θα ήταν ακυρωτέα για αυτό τον λόγο, ο οποίος βρίσκεται στο πρώτο στάδιο της διαδικασίας, με επακόλουθο την επανεξέταση από εκείνο το σημείο. Καταλήγουμε ότι η προσφυγή θα πρέπει να εξεταστεί εκ νέου, με προτεραιότητα το εν λόγω ζήτημα.»
Παρεπόμενα εξετάσαμε την ουσία της προσφυγής με επίκεντρο το παραδεχτό της υποψηφιότητας των εφεσιβλήτων.
Τα περί του στρατού της Δημοκρατίας προβλέπονται στον περί Στρατού της Δημοκρατίας Νόμο του 1990, (Ν.33/90), (όπως τροποποιήθηκε). Ο Νόμος παρέχει εξουσία στο Υπουργικό Συμβούλιο να καθορίζει με Κανονισμούς σειρά θεμάτων, μεταξύ των οποίων και τα αφορούντα στους διορισμούς στις τάξεις του στρατού της Δημοκρατίας. (Άρθρο 27(1) και (2) του Νόμου.) Κατ' επίκληση των προνοιών του άρθρου 27 του Νόμου αυτού εκδόθηκαν οι περί Αξιωματικών του Στρατού της Δημοκρατίας (Διορισμοί, Ιεραρχία, Προαγωγές και Αφυπηρετήσεις) Κανονισμοί του 1990, Κ.Δ.Π. 90/90 οι οποίοι καθορίζουν μεταξύ άλλων και τα αναγκαία προσόντα για τον απ' ευθείας διορισμό αξιωματικών στο στρατό της Δημοκρατίας. Ένα από αυτά είναι η κατοχή των σωματικών προσόντων «... που θα καθορίζονται από καιρό σε καιρό με απόφαση του Υπουργού» Κ.6(2)(ε). Ο Κ.33(1) των ιδίων Κανονισμών περιλαμβάνει τα σωματικά προσόντα μεταξύ των ουσιαστικών προσόντων αξιωματικού του στρατού.
Όπως έχουμε αναφέρει τα προσόντα αυτά καθορίζονται από τον αρμόδιο Υπουργό με απόφασή του από καιρού εις καιρό. Η δυνατότητα μεταβολής τους δεν είναι τυχαία αλλά απόλυτα σχετική με το αντικείμενο της ρύθμισης, παρέχουσα την ευχέρεια ενσωμάτωσης νέων επιστημονικών γνώσεων στον καθορισμό των σωματικών προσόντων αξιωματικών του στρατού. Ο καθορισμός των προσόντων ανάγεται στη ρυθμιστική εξουσία του Υπουργού. Προφανώς η εξουσία αυτή δεν ασκήθηκε, ούτε η θεώρηση των σωματικών προσόντων έγινε με αναφορά σε προσόντα καθοριζόμενα από τον Υπουργό. Αντί τούτου, οδηγό για τον καθορισμό των σωματικών προσόντων αποτέλεσε η προαναφερθείσα εμπιστευτική διαταγή των στρατιωτικών αρχών, ρύθμιση άγνωστη στο νόμο και αντικείμενη προς τις πρόνοιες του. Παρεισέφρησε τοιουτοτρόπως εξωγενές στοιχείο στην κρίση των σωματικών προσόντων των εφεσιβλήτων (αιτητριών) καθιστώντας τη ληφθείσα, για τον αποκλεισμό τους απόφαση, έκνομη. Πιθανολογείται επομένως το έννομο συμφέρον των εφεσιβλήτων να προσβάλουν το διορισμό των ενδιαφερομένων μερών* το οποίο τους παρέχει λόγο στις αποφάσεις που λήφθηκαν για το διορισμό τους. Οι διορισμοί αυτοί θα ακυρωθούν διανοίγοντας έτσι το πεδίο για τη σύννομη κρίση των σωματικών προσόντων των υποψηφίων.
Η έφεση έχει ήδη επιτραπεί και η πρωτόδικη απόφαση έχει παραμερισθεί. Ό,τι απομένει είναι η βεβαίωση του αποτελέσματος της προσφυγής, αλλά για λόγους άλλους από αυτούς που παρέχονται από το πρωτόδικο Δικαστήριο. Τα έξοδα της έφεσης επιδικάζονται κατά το ένα δεύτερο υπέρ των εφεσιβλήτων.
H έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.