1. Γεώργιου Χριστοδούλου

2. Κ. Κώστα

Εφεσειόντων-Αιτητών

- και -

Επάρχου Λευκωσίας

Εφεσιβλήτου-Καθ΄ου η αίτηση

- - - - - -

Για τους εφεσείοντες: Α. Σ. Αγγελίδης.

Για τον εφεσίβλητο: Κ. Σταυρινός, Δικηγόρος της Δημοκρατίας.

- - - - - -

Καιρός όμως να δούμε, χωρίς ωστόσο ιδιαίτερες λεπτομέρειες, που άλλωστε δεν χρειάζονται, πώς εξελίχθηκε η υπόθεση. Οι εφεσείοντες ζήτησαν την αλλαγή χρήσης δύο καταστημάτων, ιδιοκτησίας τους, στην οδό Ενότητος στην Παλλουριώτισσα. Επιθυμούσαν να τα μετατρέψουν σε εργαστήριο για ισιώματα και επιδιορθώσεις αυτοκινήτων. Τα υποστατικά αυτά ήταν, σύμφωνα με το ισχύον τότε Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας, σε μεικτή ζώνη βιοτεχνίας και κατοικίας. Ας σημειωθεί ότι από το τέλος του 1996, που αναθεωρήθηκε το παραπάνω Σχέδιο Λευκωσίας, τα υποστατικά περιλήφθηκαν σε αμιγή οικιστική ζώνη. Ο Δήμος Λευκωσίας, όπως προκύπτει από επιστολή του ημερομηνίας 10/12/92 προς τους αιτητές, αντίκρυζε θετικά το αίτημα τους. Το 1993, οι αιτητές υπέβαλαν αίτηση για πολεοδομική άδεια, όπως τους εισηγήθηκε ο Δήμος, για να μπορέσει να εξετάσει το αίτημα τους.

Παρά την αρχική θετική στάση του (όπως μας επεσήμανε ο κ. Αγγελίδης), ο Δήμος, ως Πολεοδομική Αρχή, απέρριψε την αίτηση. Οι λόγοι αναπτύσσονται στην απορριπτική απόφαση. Αφορούσαν τη στενότητα του χώρου και τις συνέπειες για το άμεσο περιβάλλον της γειτονιάς, της προσπέλασης και λειτουργικότητας των καταστημάτων και την έλλειψη των απαιτούμενων χώρων στάθμευσης. Λήφθηκε ακόμα υπόψη και το πρόβλημα οχληρίας στον ίδιο δρόμο από παρόμοιες μονάδες.

Ασκήθηκε στη συνέχεια ιεραρχική προσφυγή σε Υπουργική Επιτροπή, η οποία όμως απέτυχε. Παραθέτουμε την απορριπτική απόφαση:

Η παραπάνω ανάμειξη του Υπουργείου των Εσωτερικών αποτελεί την κύρια βάση της έφεσης. Διαπιστώθηκε πρωτόδικα - και η Δημοκρατία δεν το αμφισβητεί - ότι προτού ληφθεί η επίδικη απόφαση, το Υπουργείο ζήτησε, εκτός από την κατάθεση των εγγράφων στα οποία αναφέρθηκε ο δικηγόρος των αιτητών για υποστήριξη της προσφυγής και έκθεση από την Πολεοδομική Αρχή, καθώς και το Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως. Ο πρώτος ουσιαστικά επανέλαβε τους λόγους για τους οποίους εναντιώθηκε στη μεταβολή χρήσης και απέρριψε την αίτηση ενώ ο δεύτερος, εισηγούμενος επίσης απόρριψη, υπέδειξε ότι η ικανοποίηση του αιτήματος θα δημιουργούσε ή θα επέτεινε και πρόβλημα "ανεξέλεγκτης στάθμευσης" οχημάτων στην οδό Ενότητος.

Ο πρωτόδικος δικαστής απέρριψε τις παραπάνω και άλλες όμοιες αιτιάσεις. Στηρίχθηκε γι΄ αυτό και στην απόφαση του Καλλή, Δ. στην υπόθεση αρ. 683/97 Π. Στρούθος ν. Δημοκρατίας, ημερ. 6/7/98, την οποία ο κ. Αγγελίδης εισηγείται ότι κακώς ακολούθησε. Όμως η Ολομέλεια με την απόφασή της στην Α.Ε. 2687 Π. Στρούθος ν. Δημοκρατίας, ημερ. 5.2.01, επικύρωσε την απόφαση. Ας σημειωθεί ότι η εισήγηση ήταν ταυτόσημη:-

Η Ολομέλεια την απέρριψε παρατηρώντας ότι:-

Να υπενθυμίσουμε εδώ ότι ο Κανονισμός 7(5) δεν έχει επιτακτικό χαρακτήρα. Δεν αποτελεί προϋπόθεση η τυπική ανάθεση διενέργειας έρευνας. Ο κανονισμός δεν δικαιολογεί μια τέτοια σχολαστική προσέγγιση. Η εναρκτήρια φράση: "Το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί να αναθέτει" εισάγει, αναμφίβολα, διακριτική εξουσία, η οποία στην περίπτωσή μας ασκείται από την Υπουργική Επιτροπή. Ο κανονισμός, όπως διατυπώνεται, δεν αποκλείει την υποβολή απόψεων από τρίτους, όταν μάλιστα εμπλέκονται εξαρχής (όπως εδώ το Υπουργείο Εσωτερικών) στη διαδικασία. Και, περαιτέρω, έχουν, όπως και οι άλλοι φορείς που ρωτήθηκαν, την εμπειρία εφαρμογής του Νόμου. Σε καμιά δε περίπτωση δεν επικρίθηκε η διεξαχθείσα έρευνα ως ελλιπής ή στρεβλωτική της κατάστασης. Όπως θα προσέξει ένας, το Σημείωμα περιέχει και κάθε στοιχείο σχετιζόμενο με τη μεταγενέστερη αλλαγή των χρήσεων της ζώνης, που βρίσκονται τα επίδικα καταστήματα. Δόθηκε ολοκληρωμένη και πιστή εικόνα.

Στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Ανθή Δημητριάδη κ.ά. ν. Υπουργικού Συμβουλίου κ.ά., (1996) 3 Α.Α.Δ. 85, στην οποία παραπέμπει ο πρωτόδικος δικαστής, έχει λεχθεί ότι:-

Η άλλη πλημμέλεια - που αποτελεί τη βάση του δεύτερου λόγου έφεσης - αφορά κατά βάση τη διαδικασία της έρευνας με κάποιες παραλλαγές ή προσθήκες. Συνοπτικά η εισήγηση είναι ότι η Υπουργική Επιτροπή όφειλε να ενεργήσει κατά τον κανονισμό 7(5), ο οποίος δεν αφήνει δυνατότητα οποιασδήποτε πρωτοβουλίας σε άλλο όργανο. Έπρεπε να είχε προηγηθεί εντολή. Η παρέμβαση του Υπουργείου απλώς εμπέδωσε τη θέση της Δημοκρατίας. Η νομολογία στην οποία αναφέρθηκε ο πρωτόδικος Δικαστής έχει ως βάση απόφαση για εξέταση θεμάτων από λειτουργό Υπουργείου συνδεδεμένων με την ιεραρχική προσφυγή. Ο κ. Αγγελίδης έψεξε επίσης την αναφορά στα παράπονα των κατοίκων, υπαινισσόμενος πως η υπόθεση δεν εξετάστηκε υπό το πρίσμα του ισχύοντος Τοπικού Σχεδίου.

Ως προς το παράπονο για λήψη της απόφασης πάνω σε αλλοιωμένη βάση (μελλοντικό τοπικό σχέδιο) πρέπει να απορριφθεί. Η σχετική εισήγηση του Δήμου δεν περιέχει πουθενά οποιαδήποτε νύξη για μια τέτοια αντιμετώπιση. Άλλωστε η σχετική παράγραφος της επιστολής του Δήμου ξεκινά με τη φράση "Πληροφοριακά αναφέρεται ότι οι κάτοικοι της περιοχής....". Η πρωτόδικη απόφαση διαπιστώνει στο θέμα αυτό:-

Οι εφεσείοντες παραπονούνται - τρίτος λόγος - ότι ο πρωτόδικος δικαστής λανθασμένα δεν εξέτασε τους ισχυρισμούς τους, ότι παραβιάστηκαν οι κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης και της καλής πίστης, με την αιτιολογία ότι δεν περιλήφθηκαν στο δικόγραφο της προσφυγής. Αυτό δεν είναι σωστό. Δεν φαίνεται να επικαλείται το δικαστήριο τέτοια παράλειψη. Τα δύο θέματα μάλιστα τέθηκαν από το δικαστή στην απόφαση και κρίθηκαν. Για το πρώτο υποδείχθηκε ότι κατά τον κανονισμό απόκειται στη διακριτική εξουσία του εξετάζοντος οργάνου η ακρόαση του ενδιαφερόμενου. Αναφορικά με το δεύτερο, ότι ο Δήμος με την παραπάνω συμμετοχή του κατέστη κριτής της υπόθεσης του, έχει λεχθεί ότι το αποφασίζον όργανο είναι η εξ υπουργών επιτροπή, η οποία είχε κάθε δικαίωμα να ζητήσει τις απόψεις της αρμόδιας αρχής.

Είναι και ο τελευταίος λόγος ότι κακώς οι εφεσείοντες καταδικάστηκαν στα έξοδα της προσφυγής. Μόνο που τέτοιο διάταγμα δεν εκδόθηκε από τον πρωτόδικο δικαστή.