ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1999) 3 ΑΑΔ 273
28 Απριλίου, 1999
[ΝΙΚΗΤΑΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΚΑΛΛΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Εφεσείων-Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ/Η ΤΟΥ
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ,
Εφεσιβλήτων-Καθ'ων η αίτηση.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2057)
Προσφορές — Διαγωνισμός — Εμφάνιση ενός μόνο προσφοροδότη - Ακύρωση των προσφορών — Υιοθέτηση της απ' ευθείας προσέγγισης υποψηφίων προσφοροδοτών μετά την ακύρωση — Το στοιχείο της μυστικότητας — Περιστάσεις νομιμότητας της διοικητικής ενέργειας στην κριθείσα περίπτωση.
Ο εφεσείων επεδίωξε με την έφεση την ακύρωση της απ' ευθείας ανάθεσης προσφοράς στο ενδιαφερόμενο μέρος, η οποία είχε επικυρωθεί πρωτοδίκως. Της απ' ευθείας ανάθεσης είχε προηγηθεί η ακύρωση σχετικού διαγωνισμού, εκ του λόγου ότι ο μόνος που υπέβαλε προσφορά ήταν ο εφεσείων.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
1. Δεν μπορεί να παραγνωριστεί η νομολογιακή αναγνώριση ότι όπου αναγκαστικά ακυρώνεται μια προσφορά, δεν μπορεί να υπάρξει μυστικότητα για τις προσφορές που έχουν ήδη υποβληθεί και ότι θα ήταν παράλογο για τη Διοίκηση να αφήνει ανεκτέλεστη εργασία και να περιμένει την έκβαση μιας δικαστικής διαδικασίας που μπορεί να αποδειχθεί χρονοβόρα.
2. Είναι η θέση του εφεσείοντος ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι τιμές που είχε προσφέρει ο εφεσείων στον ακυρωθέντα διαγωνισμό ήταν χαμηλότερες κατά 1/3 ως προς τον προηγούμενο χρόνο. Η εισήγηση αυτή δεν μπορεί να ευσταθήσει.
3. Η θέση του εφεσείοντος ότι υπήρξε διαφοροποίηση στις τιμές αφού τα υγρά στερέωσης αφορούσαν ένα μικρότερο αριθμό Νοσοκομείων από τα προηγούμενα χρόνια, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
4. Η εισήγηση ότι το ενδιαφερόμενο μέρος δεν μπορούσε να υποβάλει προσφορά αφού δεν είχε συμμετάσχει στον ακυρωτικό διαγωνισμό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Μετά την ακύρωσή του, ο διαγωνισμός που είχε προκηρυχθεί έπαυσε να υφίσταται όπως επίσης και η προσφορά του εφεσείοντος. Αποφασίστηκε ότι αναφορικά με τα υγρά στερέωσης δεν θα έπρεπε να γίνει νέα προκήρυξη προσφοράς και ακολουθήθηκε η διαδικασία της προσέγγισης του εφεσείοντος και του ενδιαφερόμενου μέρους ενώ για τις ακτινογραφικές πλάκες θα ζητούνταν ξεχωριστές προσφορές. Η τελευταία διαδικασία ήταν τελείως ανεξάρτητη από την προηγούμενη των προσφορών. Επομένως το γεγονός ότι το ενδιαφερόμενο μέρος δεν είχε υποβάλει προσφορά στο διαγωνισμό που είχε ακυρωθεί, δεν τον απέκλειε από την υποβολή προσφοράς όταν του ζητήθηκε. Το ενδιαφερόμενο μέρος είχε υποβάλει ξανά προσφορές στο παρελθόν.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
Leisure Land Hotel Enterprises Ltd v. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 538,
Β. Χαράκης & Υιοί Λτδ ν. Δημοκρατίας (1994) 3 Α.Α.Δ. 10.
Έφεση.
Έφεση εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (Κωνσταντινίδης, Δ.) που δόθηκε στις 31 Ιανουαρίου, 1995 (Προσφυγή Αρ. 582/93) με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή του εφεσείοντα εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση να ακυρώσουν το διαγωνισμό προσφορών που προκηρύχθηκε για το Τμήμα Φαρμακευτικών Υπηρεσιών.
Κ. Ευσταθίου, για τον Εφεσείοντα.
Δ. Καλλίγερος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσιβλήτους.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από το Δικαστή Τ. Ηλιάδη.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.:
Το Τμήμα Φαρμακευτικών Υπηρεσιών ζήτησε προσφορές για την
(1) Πώληση 7.700 περίπου κιλών μεταχειρισμένων ακτινογραφικών πλακών και
(2) Συλλογή και εκμετάλλευση διαλυμάτων εμφανίσεως ακτινογραφιών (υγρών στερέωσης).
Ο εφεσείων ήταν ο μόνος προσφοροδότης και οι καθ'ων η αίτηση ακύρωσαν την προσφορά.Επειδή η ύπαρξη μιας μόνο προσφοράς αποστερεί τη Διοίκηση της ευχέρειας επιλογής της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, η ενέργεια της ακύρωσης ήταν πλήρως δικαιολογημένη αφού βρισκόταν σε εναρμόνιση με τις αρχές της διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος. (Ίδε Leisure Land Hotel Enterprises Ltd v. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 538). Η ακύρωση της προσφοράς του εφεσείοντος επικροτήθηκε και από τον ευπαίδευτο συνήγορο του εφεσείοντος.
Επειδή το Υπουργείο Υγείας αντιμετώπιζε άμεσο πρόβλημα αποθήκευσης των υγρών στερέωσης, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κανονισμού 23 των Κανονισμών Αποθηκών, που παρέχει το δικαίωμα στο Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών να εκχωρεί κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις μέρος ή το σύνολο των εξουσιών του σε Συμβούλια Προσφορών που λειτουργούν σε Υπουργεία / Τμήματα / Γραφεία ή Υπηρεσίες, οι καθ'ων η αίτηση σύμφωνα με τις πιο πάνω διατάξεις προσέγγισαν αρχικά τον εφεσείοντα.Επειδή η προσφορά που είχε υποβάλει ο εφεσείων ήταν πιο χαμηλή από τις τιμές που ίσχυαν σύμφωνα με τους όρους του συμβολαίου που είχε υπογράψει για την περίοδο 1/5/92-30/4/93, για την οποία ήταν ο επιτυχών προσφοροδότης, του ζητήθηκε να αυξήσει την προσφορά του έτσι που να συνάδει με τις τιμές της προηγούμενης περιόδου. Όταν ο εφεσείων αρνήθηκε, οι καθ'ων η αίτηση προσήγγισαν το ενδιαφερόμενο μέρος A. Andreou Refiners Ltd και του ζητήθηκε να υποβάλει προσφορά αναφορικά με τα υγρά στερέωσης. Το ενδιαφερόμενο μέρος πρόσφερε μια ψηλότερη τιμή από εκείνη που είχε προσφέρει ο εφεσείων. Ξαναζητήθηκε τότε από τον εφεσείοντα να αυξήσει τις τιμές του υποβάλλοντας νέα προσφορά αλλά και πάλι αρνήθηκε να αυξήσει τις τιμές του ή να υποβάλει νέα προσφορά. Κατόπιν τούτου η προσφορά για την περίοδο 1/5/92 - 30/4/93 κατακυρώθηκε στο ενδιαφερόμενο μέρος έναντι του ποσού των £900.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού βρήκε ότι οι καθ'ων η αίτηση μπορούσαν να ακυρώσουν το διαγωνισμό προς το δημόσιο συμφέρον εφόσον υπήρχε μόνο ένας προσφοροδότης, αποφάνθηκε ότι επειδή το ενδιαφερόμενο μέρος γνώριζε το ύψος της προσφοράς του εφεσείοντος δεν υπήρχε παραβίαση της αρχής της ισότητας και ότι η προσφορά του εφεσείοντος στον ακυρωθέντα διαγωνισμό ήταν χαμηλότερη από εκείνη που είχε προσφέρει την προηγούμενη περίοδο.
Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων ισχυρίζεται ότι
(1) Εσφαλμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε σε συμπέρασμα ότι δεν υπήρξε παραβίαση της αρχής της ισότητας και
(2) Εσφαλμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε σε συμπέρασμα ότι η προσφορά του εφεσείοντος στον ακυρωθέντα διαγωνισμό ήταν χαμηλότερη από εκείνη που είχε προσφέρει για την προηγούμενη περίοδο.
Παραβίαση της αρχής της ισότητας
Έχει υποβληθεί εκ μέρους του εφεσείοντος ότι έχει παραβιαστεί η αρχή της ισότητας αφού το ενδιαφερόμενο μέρος μπορούσε να γνωρίζει, μετά την ακύρωση της προσφοράς, το ύψος της προσφοράς του εφεσείοντος.
Η ακύρωση του διαγωνισμού παρέσυρε και την προσφορά του εφεσείοντος.Αφού διαχωρίστηκαν τα δύο αντικείμενα της προσφοράς, οι καθ'ων η αίτηση υιοθέτησαν την απευθείας επαφή με τα ενδιαφερόμενα μέρη για να καλύψουν τις άμεσες ανάγκες αποθήκευσης των υγρών στερέωσης. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε τη νομολογιακή αναγνώριση ότι όπου αναγκαστικά ακυρώνεται μια προσφορά, δεν μπορεί να υπάρξει μυστικότητα για τις προσφορές που έχουν ήδη υποβληθεί και ότι θα ήταν παράλογο για τη Διοίκηση να αφήνει ανεκτέλεστη εργασία και να περιμένει την έκβαση μιας δικαστικής διαδικασίας που μπορεί να αποδειχθεί χρονοβόρα. (Ίδε Β. Χαράκης & Υιοί Λτδ. ν. Δημοκρατίας (1994) 3 Α.Α.Δ. 10).
Μείωση στις τιμές της προσφοράς του εφεσείοντος στον ακυρωθέντα διαγωνισμό
Είναι η θέση του εφεσείοντος ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα κατέληξε σε συμπέρασμα ότι οι τιμές που είχε προσφέρει ο εφεσείων στον ακυρωθέντα διαγωνισμό ήταν χαμηλότερες κατά 1/3 ως προς τον προηγούμενο χρόνο. Η εισήγηση αυτή δεν μπορεί να ευσταθήσει. Από τα στοιχεία που έχουν παρουσιαστεί φαίνεται ότι ως προς τις ακτινογραφίες ο εφεσείων πρόσφερε τιμές κατώτερες της μισής του προηγούμενου χρόνου (0.17σ. αντί 0.40 σ. το κιλό) και ως προς τα υγρά στερέωσης κατώτερες κατά 1/3 (£720 αντί £1.080 το κιλό). Η παρατήρηση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι "τα ποσά είναι μικρά αλλά η διαφορά πράγματι πολύ μεγαλύτερη" είναι απόλυτα ορθή.
Η θέση του εφεσείοντος ότι υπήρξε διαφοροποίηση στις τιμές αφού τα υγρά στερέωσης αφορούσαν ένα μικρότερο αριθμό Νοσοκομείων από τα προηγούμενα χρόνια, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Συμφωνούμε με την άποψη του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η προηγούμενη αγορά δεν αφορούσε περισσότερα Νοσοκομεία και τούτο φαίνεται από το περιεχόμενο του σχετικού φακέλου της υπόθεσης. Η προηγούμενη προσφορά του εφεσείοντος που κάλυπτε την περίοδο 1/5/92 - 30/4/93 συμπεριλάμβανε ακριβώς τα ίδια Νοσοκομεία με εκείνα του τελευταίου διαγωνισμού. Οι ποσότητες των μεταχειρισμένων ακτινογραφικών πλακών σύμφωνα με τους σχετικούς όρους του διαγωνισμού θα προέρχονταν από το Νοσοκομείο Λευκωσίας, το Νοσοκομείο Λεμεσού, το Νοσοκομείο Λάρνακας, το Νοσοκομείο Πάφου, το Νοσοκομείο Παραλιμνίου και το Νοσοκομείο BMH. Ρητά εξαιρούνταν τα υγρά στερέωσης των νέων Νοσοκομείων Μακαρίου Γ΄ Λευκωσίας, Λάρνακας, Πάφου και νέου Νοσοκομείου Λεμεσού. Παρατηρείται μια μικρή μόνο αύξηση στην ποσότητα του βάρους των υλικών που ήταν 5.200 κιλά (για την αγορά μέχρι 30/4/93) σε σχέση με 7.700 κιλά (για την αγορά του νέου διαγωνισμού). Η εισήγηση ότι με το νέο διαγωνισμό είχαν εξαιρεθεί τα υγρά στερέωσης του Νοσοκομείου Λεμεσού δεν μπορεί να ευσταθήσει. Τα υγρά στερέωσης με την προηγούμενη αγορά αναφέρονταν σε εκείνα του παλαιού Νοσοκομείου, σε αντίθεση με εκείνα του νέου Νοσοκομείου που εξαιρούνταν ρητά, τόσο στην προηγούμενη αγορά όσο και στο νέο διαγωνισμό. Απλά υπήρχε μόνο μια πιθανότητα μείωσης της ποσότητας των υγρών με την έναρξη της λειτουργίας του νέου Νοσοκομείου.
Το ενδιαφερόμενο μέρος δεν ήταν δυνατό να υποβάλει προσφορά αφού δεν είχε υποβάλει καθόλου προσφορές πριν από το 1993
Η εισήγηση ότι το ενδιαφερόμενο μέρος δεν μπορούσε να υποβάλει προσφορά αφού δεν είχε συμμετάσχει στον ακυρωτικό διαγωνισμό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Μετά την ακύρωση του, ο διαγωνισμός που είχε προκηρυχθεί έπαυσε να υφίσταται όπως επίσης και η προσφορά του εφεσείοντος. Αποφασίστηκε ότι αναφορικά με τα υγρά στερέωσης δεν θα έπρεπε να γίνει νέα προκήρυξη προσφοράς και ακολουθήθηκε η διαδικασία της προσέγγισης του εφεσείοντος και του ενδιαφερόμενου μέρους ενώ για τις ακτινογραφικές πλάκες θα ζητούνταν ξεχωριστές προσφορές. Η τελευταία διαδικασία ήταν τελείως ανεξάρτητη από την προηγούμενη των προσφορών.Επομένως το γεγονός ότι το ενδιαφερόμενο μέρος δεν είχε υποβάλει προσφορά στο διαγωνισμό που είχε ακυρωθεί, δεν τον απέκλειε από την υποβολή προσφοράς όταν του ζητήθηκε. Προσθέτουμε ότι το ενδιαφερόμενο μέρος είχε υποβάλει ξανά προσφορές στο παρελθόν.
Η έφεση απορρίπτεται. Ο εφεσείων καταδικάζεται να καταβάλει τα έξοδα.
H έφεση απορρίπτεται με έξοδα.