ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1999) 3 ΑΑΔ 884
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 534/97, 991/97, 992/97, 1004/97, 357/98, 433/98, 539/98, 540/98, 553/98, 562/98, 563/98, 570/98, 617/98, 618/98, 710/98, 711/98, και 932/98
ΕΝΩΠΙΟΝ
: ΠΙΚΗ, Π., ΝΙΚΗΤΑ, ΑΡΤΕΜΙΔΗ, ΑΡΤΕΜΗ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ,ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΚΡΟΝΙΔΗ, ΗΛΙΑΔΗ, ΚΡΑΜΒΗ,
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ, Δ/στών
Υπόθεση Αρ. 534/97
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146, 28 και 61 του Συντάγματος
Μεταξύ
:-΄Αννας Ηλία και άλλων,
Αιτητών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας και/ή του Υπουργού Οικονομικών και/ή Διευθυντή της
Υπηρεσίας Δημόσιας Διοικήσεως και Προσωπικού και/ή του Υπουργού των Εσωτερικών,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 991/97
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146, 28 και 61 του Συντάγματος
Μεταξύ:-
1. Χρυστάλλας Μούσκου, Ορφέως 1, Αγ. Δομέτιος,
2.
΄Αννας Δ. Κουλέρμου, Αρχ. Μακαρίου 71, Αγ. Τριμιθιάς,3. Μαρίας Κοσμά, Αγ. Τριμιθιάς,
4. Αλίκης Γεωργίου, Λευκωσία,
Αιτητριών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας και/ή του
Υπουργού Οικονομικών και/ή Διευθυντή της
Υπηρεσίας Δημόσιας Διοικήσεως και Προσωπικού,
και/ή του Υπουργού των Εσωτερικών,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 992/97
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146, 28 και 61 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Παναγιώτας Μωσαϊκού, εκ Λευκωσίας,
Αιτήτριας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας και/ή του
Υπουργού Οικονομικών και/ή Διευθυντή της
Υπηρεσίας Δημόσιας Διοικήσεως και Προσωπικού
και/ή του Υπουργού των Εσωτερικών,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 1004/97
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146, 28 και 61 του Συντάγματος
Μεταξύ:
΄Ελλης Συμεωνίδου,
Αιτήτριας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας και/ή του
Υπουργού Οικονομικών και/ή Διευθυντή της
Υπηρεσίας Δημόσιας Διοικήσεως και Προσωπικού
και/ή του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 357/98
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146 και 28 του Συντάγματος
Μεταξύ:
1. Ξένιας Κλεόπα,
2. Αγάθης Κουρτέλλα - Χρίστου, από τη Λευκωσία,
Αιτητριών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 433/98
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146 και 28 του Συντάγματος
Μεταξύ:
1. Στέλιου Ζερβού,
2. Θέκλας Ελευθερίου Καδή,
3. Χάρη Χαριδήμου,
Αιτητών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 539/98
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Λεύκου Σχίζα, από την Πάφο,
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 540/98
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Τασούλας Γαβριήλ, από την Πάφο,
Αιτήτριας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 553/98
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146 και 28 του Συντάγματος
Μεταξύ:
1. Θεοδόση Χ" Λουκά,
2. Μιχάλη Σταύρου,
3. Χριστόδουλου Γεωργίου,
4. Μάριου Αριστοδήμου,
5. Γιώργου Ζαρή,
6. Στέλιου Μίτσιγγα,
7. Σωφρόνη Χαραλάμπους,
Αιτητών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 562/98
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Χριστόδουλου Μιλλώσια,
Αιτητή
- ν -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 563/98
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146 και 28 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Ξένιας Αντωνιάδου, από Λευκωσία,
Αιτήτριας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 570/98
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Χρυστάλλας Μούσκου και άλλων,
Αιτητριών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, και/ή του
Υπουργού Οικονομικών, και/ή Διευθυντή της
Υπηρεσίας Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού,
και/ή του Υπουργού των Εσωτερικών,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 617/98
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146, 28 και 61 του Συντάγματος
Μεταξύ:
΄Ελλης Συμεωνίδου, εκ Λευκωσίας,
Χαρ. Μούσκου 3, Πέρα-Ορεινής,
Αιτήτριας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 618/98
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146, 28 και 61 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Μάρθας Σούτζιη, εκ Λάρνακος, Ηγουμενίτσας 3Α,
Αιτήτριας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 710/98
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146, 28 και 25 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Μιχάλη Ζαβρού, από τη Λευκωσία,
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 711/98
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146, 28 και 25 του Συντάγματος
Μεταξύ:-
Χριστόφορου Σταύρου, από την Πάφο,
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
Υπόθεση Αρ. 932/98
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
΄Αννας Ηλία και άλλων,
Αιτητών
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας και/ή του
Υπουργού Οικονομικών και/ή Διευθυντή της
Υπηρεσίας Δημόσιας Διοικήσεως και Προσωπικού
και/ή του Υπουργού των Εσωτερικών,
Καθ' ων η Αίτηση
------------------------
23 Δεκεμβρίου, 1999
Υπόθεση Αρ. 534/97
:Για τους Αιτητές: Κ. Ευσταθίου
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Υπόθεση Αρ. 991/97
:Για τις Αιτήτριες: Κ. Ευσταθίου.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη 5, 7 και 8: Γ. Τριανταφυλλίδης.
Υπόθεση Αρ. 992/97
:Για την Αιτήτρια: Κ. Ευσταθίου.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη 1, 2, 3 και 4: Γ. Τριανταφυλλίδης.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 5: Γ. Τριανταφυλλίδης και Σ. Δράκος για Ρ. Ερωτοκρίτου.
Υπόθεση Αρ. 1004/97
:Για την Αιτήτρια: Κ. Λοΐζου
.Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Υπόθεση Αρ. 357/98
:Για τις Αιτήτριες: (Κατά την ακρόαση εμφανίστηκε ο Α.Σ. Αγγελίδης).
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 1: Ν. Χατζηϊωάννου.
Για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη 2-6: Χρ. Χριστοφίδης.
Υπόθεση Αρ. 433/98
:Για τους Αιτητές: Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 1: Ν. Χατζηϊωάννου.
Για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη 2-6: Χρ. Χριστοφίδης.
Υπόθεση Αρ. 539/98
Για τον Αιτητή: Χρ. Γεωργιάδης.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Υπόθεση Αρ. 540/98
:Για την Αιτήτρια: Χρ. Γεωργιάδης.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Υπόθεση Αρ. 553/98
:Για τους Αιτητές: Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 17: Ρ. Χαραλάμπους (κα) για Χρ. Τριαταφυλλίδη.
Υπόθεση Αρ. 562/98
:Για τον Αιτητή: Αλ. Λυκούργου (κα) για Τ. Παπαδόπουλο.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη 1, 3, 4, 5, 9-15, 17-26, 28, 29, 31-36, 38-58, 61,
63-67, 69-77, 79, 82-85, 88-92, 94-96, 98, 100, 101: Γ. Τριανταφυλλίδης.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 60: Μ. Μοντάνιος.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 62: Σ. Δράκος για Χρ. Πουργουρίδη.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 68: Ι. Μαχαιριώτης για Γ. Κορφιώτη.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 78: Γ. Τριανταφυλλίδης και Νικολάου (κα) για Α. Παπαχαραλάμπους.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 80: Δ. Καλλής.
Υπόθεση Αρ. 563/98
:Για την Αιτήτρια Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη 1-10: Γ. Τριανταφυλλίδης.
Υπόθεση Αρ. 570/98
:Για τις Αιτήτριες: Κ. Ευσταθίου.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη 2, 7 και 8: Γ. Τριανταφυλλίδης.
Υπόθεση Αρ. 617/98
:Για την Αιτήτρια: Κ. Λοΐζου.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 1: Ε. Σατράκη (κα) για Σ. Σαμψών.
Υπόθεση Αρ. 618/98
:Για την Αιτήτρια: Κ. Λοΐζου.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος 1: Γ. Τριανταφυλλίδης.
Υπόθεση Αρ. 710/98
:Για τον Αιτητή: Σ. Κλεόπα (κα) για Μ. Κλεόπα.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος: Ι. Μαλέκου (κα) για Π. Πολυβίου.
Υπόθεση Αρ. 711/98
:Για τον Αιτητή: Σ. Κλεόπα (κα) για Μ. Κλεόπα.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για το Ενδιαφερόμενο Μέρος: Ι. Μαλέκου (κα) για Π. Πολυβίου.
Υπόθεση Αρ. 932/98
:Για τους Αιτητές: Κ. Ευσταθίου.
Για τους Καθ' ων η Αίτηση: Αλ. Μαρκίδης, Γενικός Εισαγγελέας της
Δημοκρατίας, με Χρ. Κληρίδη και Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρο της Δημοκρατίας.
Για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη 1, 2, 4-13, 15-51, 53-71, 73-87, 90-97: Ελ. Βραχίμη (κα).
------------------------
ΠΙΚΗΣ, Π
.: Η απόφασή μας είναι ομόφωνη.Ο Αρτεμίδης, Δ., έχει μια παρατήρηση με την οποία διαφοροποιεί τη θέση του σ΄ ένα σημείο της απόφασης, που διατυπώνει σε ξεχωριστό κείμενο. Με την παρατήρηση αυτή συμφωνεί και ο Γαβριηλίδης, Δ.
------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΙΚΗΣ, Π.: Κρίναμε πρόσφορη τη συνεκδίκαση των προσφυγών, που αναγράφονται στον τίτλο της απόφασής μας, ενόψει της φύσης του αντικειμένου τους και της ταυτότητας ή ομοιότητας των νομικών και πραγματικών ζητημάτων που εγείρονται σ' αυτές. Οι αποφάσεις ή οι προπαρασκευαστικές πράξεις, που προσβάλλονται, λήφθηκαν στο πλαίσιο και κατ' επίκληση των διατάξεων του περί Εντάξεως ΄Εκτακτων Υπαλλήλων στη Δημόσια Υπηρεσία Νόμου του 1996, (Ν. 107(Ι)/96), (στο εξής αναφερομένου ως ο «νόμος»).
Μετά την ολοκλήρωση της ακρόασης, εγκαταλείφθηκαν, με τη συναίνεση των αντιδίκων, οι οποίοι παραιτήθηκαν οποιασδήποτε αξίωσης για έξοδα, οι ακόλουθες προσφυγές, οι οποίες, κατ' ακολουθίαν, απορρίπτονται χωρίς έξοδα: Προσφυγές 357/98, 433/98 και 562/98. Εγκαταλείφθηκε, επίσης, η προσφυγή 563/98, στην έκταση που στρέφεται κατά των ενδιαφερομένων προσώπων - Νίκης Κούρου (Ε.Π. 4), Γεωργίας Κωνσταντίνου (Ε.Π. 7) και Ευγενίας Κυπριανού (Ε.Π. 10). Η προσφυγή εναντίον τους απορρίπτεται χωρίς έξοδα. Το αντικείμενο της προσφυγής περιορίζεται στην αναθεώρηση της απόφασης που προσβάλλεται, στο βαθμό που αφορά τα υπόλοιπα επτά ενδιαφερόμενα πρόσωπα.
Αποτελεί κοινό νομικό σημείο σ' όλες τις προσφυγές η, κατ' ισχυρισμό, αντισυνταγματικότητα του νόμου, βάσει του οποίου λήφθηκαν οι αποφάσεις ή οι πράξεις που προσβάλλονται. Η συνεκδίκασή τους, βέβαια, δεν εξομοιώνει τα επίδικα θέματα των προσφυγών, ούτε αμβλύνει τις ιδιαιτερότητές τους.
Λόγω της φύσης του εγειρόμενου συνταγματικού θέματος και των επιπτώσεών του στη στελέχωση και λειτουργία της δημόσιας υπηρεσίας, αποφασίστηκε όπως των προσφυγών επιληφθεί απ' ευθείας η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου. ΄Οπως και έγινε. Κοινό σημείο αναφοράς
(κοινός παρονομαστής), σ' όλες τις προσφυγές, είναι η αντισυνταγματικότητα του νόμου και η αντίθεση των επίδικων αποφάσεων ή πράξεων προς το Σύνταγμα. Θεραπευτικά, επιζητείται η ακύρωση των αποφάσεων που τίθενται προς αναθεώρηση, στην ολότητά τους.Η ανάλυση του νόμου και ο προσδιορισμός των επιπτώσεων της εφαρμογής του στη στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας είναι το πρώτο που θα πραγματευθούμε. Η θεώρηση του νόμου θα υποβοηθήσει την αξιολόγηση των εκατέρωθεν θέσεων και επιχειρημάτων στο σωστό τους πλαίσιο.
Πρόδηλος σκοπός του νόμου είναι η ένταξη, μέσω της νομοθετικής οδού, στη δημόσια υπηρεσία αριθμού υπαλλήλων, που προσλήφθηκαν κατά καιρούς από διάφορα κυβερνητικά τμήματα και υπηρεσίες, για προσωρινή απασχόληση.
Εξίσου πρόδηλος είναι ο σκοπός του νομοθέτη να καθιερώσει, μέσω του νόμου, διάφορη διαδικασία και τρόπο διορισμού από τον προβλεπόμενο στον περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμο του 1990, (Ν. 1 /90), για το διορισμό των προσωρινά προσληφθέντων υπαλλήλων στη δημόσια υπηρεσία.
Με το νόμο, παρακάμπτεται ο
Ν. 1/90 και εξατομικεύεται η διοριστική διαδικασία, ώστε να καταστεί εφικτός ο διορισμός του κάθε προσωρινού υπαλλήλου, χωρίς ανταγωνισμό από οποιοδήποτε άλλο μέλος του κοινού και ανεξάρτητα από τις διεκδικήσεις οποιουδήποτε τρίτου προς διορισμό στις ίδιες θέσεις. Ο νόμος προσδιορίζει την κατηγορία ατόμων, που μπορεί να τύχουν διορισμού, ως εκείνη των εκτάκτων υπαλλήλων, που προσλήφθηκαν βάσει των Ν. 99/85, Ν. 122/85, Ν. 26/91) ή που υπηρετούσαν στις 29 Δεκεμβρίου, 1995, βάσει της δεύτερης επιφύλαξης του ΄Αρθρου 11(1) του Ν. 108(Ι)/95 - (βλ., επίσης, Ν. 21(1)/96).Ο νόμος προβλέπει τον καταρτισμό προκαταρκτικού πίνακα των ατόμων που ανήκουν στην κατηγορία των εκτάκτων υπαλλήλων - (΄Αρθρο 3), και καθιερώνει διαδικασία υποβολής ενστάσεων εκ μέρους υπαλλήλων που διεκδικούν δικαίωμα συμπερίληψης στον πίνακα αυτό, των δικαιουμένων να διοριστούν βάσει του νόμου - (΄Αρθρο 5), καθώς και τον καταρτισμό τελικού πίνακα μετά την εξέταση των ενστάσεων - (΄Αρθρο 6), στον οποίο θα περιλαμβάνονται όλοι όσοι προώρισται να διοριστούν βάσει του νόμου
. εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του ΄Αρθρου 8.Ο τελικός πίνακας περιορίζεται σε άτομα που υπηρετούσαν κατά τον κρίσιμο χρόνο ως έκτακτοι υπάλληλοι, αποκλειομένου οποιουδήποτε τρίτου να διεκδικήσει διορισμό στις δημιουργηθησόμενες θέσεις στο δημόσιο.
Το ΄Αρθρο 7 του νόμου προβλέπει τη δημιουργία ίσου αριθμού θέσεων στη δημόσια υπηρεσία, όσοι και οι υπάλληλοι οι οποίοι περιλαμβάνονται στον τελικό πίνακα
. ενώ, με την επιφύλαξη που τίθεται στο ΄Αρθρο 8(1)(α), γίνεται πρόνοια για τη δημιουργία νέας κατηγορίας θέσεων, εκεί όπου τα καθήκοντα του εκτάκτου υπαλλήλου δεν αντιστοιχούν προς τα καθήκοντα θέσης η οποία διαγράφεται από υφιστάμενο σχέδιο υπηρεσίας, ανάλογης προς τα καθήκοντα που ασκεί ο έκτακτος υπάλληλος. Με τον τρόπο αυτό, εξατομικεύεται όχι μόνο η διαδικασία πλήρωσης των θέσεων αλλά και αυτή τούτη η δημιουργία των θέσεων. Δημιουργούνται θέσεις στο δημόσιο ανάλογες προς τα καθήκοντα εκτάκτων υπαλλήλων. Τοιουτοτρόπως, παρακάμπτεται κάθε εμπόδιο στο διορισμό των «εκτάκτων υπαλλήλων», που καλύπτονται από τον ορισμό του όρου - (΄Αρθρο 2(1) του νόμου).Τέλος, με τις διατάξεις του ΄Αρθρου 8, καθορίζεται η διαδικασία πλήρωσης των θέσεων από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας. Απαιτείται η κατοχή των προβλεπόμενων από σχέδιο υπηρεσίας προσόντων και η κατοχή των γενικών προσόντων διορισμού στη δημόσια υπηρεσία. Οι υποψήφιοι, οι οποίοι μπορεί να τύχουν διορισμού, περιορίζονται σε εκείνους που περιλαμβάνονται στον τελικό πίνακα των εκτάκτων υπαλλήλων. Η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας προβαίνει στο διορισμό τους, εκτός εάν τους κρίνει ακατάλληλους, όρος ο οποίος δεν προσδιορίζεται στο νόμο. Αυτή είναι και η μόνη διακριτική ευχέρεια, η οποία αφήνεται στην Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας για την πλήρωση του μεγάλου αριθμού θέσεων του δημοσίου, που προβλέπονται από το νόμο.
Η προκήρυξη των θέσεων στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας - (΄Αρθρο 7(2) του νόμου) - δεν έχει ως αντικείμενο την προσέλκυση υποψηφιοτήτων από πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας, που κατέχουν τα προβλεπόμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα για διορισμό, αλλά την περιβολή της εξατομικευμένης διοριστικής διαδικασίας, η οποία νομοθετείται, με μανδύα γενικότητας.
Κάτω από οποιαδήποτε σκοπιά και αν ιδωθεί ο νόμος, ουσιαστικό αντικείμενό του είναι η πρόβλεψη για το διορισμό των εκτάκτων υπαλλήλων στη δημόσια υπηρεσία, μέσω οδού άλλης από την προβλεπόμενη στον περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμο του 1990. Το στοιχείο της επιλογής, που παρέχεται από το Σύνταγμα και το Ν. 1/90 στην Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, των καταλληλοτέρων προσοντούχων υποψηφίων μεταξύ των πολιτών της χώρας, που δυνητικά θα μπορούσαν να διεκδικήσουν τις θέσεις, εξαφανίζεται και η εξουσία του Σώματος περιορίζεται, ουσιαστικά, στην επισφράγιση των αποφάσεων της Βουλής ως προς τους διορισθησομένους.
Οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές διακρίνονται, ανάλογα με το αντικείμενό τους σε δύο κατηγορίες:-
(α) Προσφυγές που στρέφονται κατά των αποφάσεων της Ε.Δ.Υ., βάσει των οποίων πληρώθηκαν οι θέσεις (με το διορισμό των ενδιαφερομένων προσώπων), για τις οποίες οι αιτητές είχαν διεκδικήσεις. Το γεγονός ότι, σε ορισμένες από αυτές - (539/98, 540/98, 553/98, 563/98, 570/98, 932/98) - προσβάλλονται διαζευκτικά οι αποφάσεις και με αναφορά στον αποκλεισμό των αιτητών, βάσει του ίδιου του νόμου του οποίου αμφισβητείται η συνταγματικότητα, δεν
Το ενδιαφέρον των αιτητών εντοπίζεται στην κατοχή των προσόντων για διορισμό στις θέσεις που πληρώνονται και η νομιμοποίησή τους στον αποκλεισμό τους από τη διεκδίκηση των θέσεων. Το συμφέρον, αναγκαίο προς νομιμοποίηση του προσφεύγοντος να προσβάλει πράξη ή απόφαση, δεν εξισούται με αγώγιμο δικαίωμα αλλά με το ιδιαίτερο έρεισμα του προσφεύγοντος να αμφισβητήσει την απόφαση - (βλ. Γεωργίου κ.ά. ν. Παναγή κ.ά. και Κυπριακής Δημοκρατίας, Α.Ε. 2166, 28/2/97
. Κυπριακή Δημοκρατία κ.ά. ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Γερίου κ.ά., Α.Ε. 2156 και 2158, 27/2/98. Σεργίδου ν. Δήμου Λευκωσίας κ.ά., Α.Ε. 1738, 27/2/98). Στην προκείμενη περίπτωση, το συμφέρον των αιτητών πηγάζει από τις διεκδικήσεις των ιδίων να τύχουν διορισμού και ο επηρεασμός τους από τον αποκλεισμό τους ως δυνητικά υποψηφίων - (βλ., μεταξύ άλλων, Παπαρίδης ν. ΑΗΚ, Υπόθεση Αρ. 12/94, 17/3/95. Μενελάου κ.ά. ν. Δημοκρατίας κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 370).(β) Προσφυγές, οι οποίες στρέφονται κατά της απόρριψης των ενστάσεων των αιτητών κατά του προκαταρκτικού πίνακα των διοριστέων - (Προσφυγές Αρ. 534/97, 991/97, 992/97, 1004/97). Οι αιτητές σε δύο από τις τέσσερις προσφυγές, στις 991/97 και 1004/97, άσκησαν προσφυγή και κατά της τελικής απόφασης της Ε.Δ.Υ. - (Προσφυγές Αρ. 570/98 και 617/98, αντίστοιχα). Σε τρίτη προσφυγή, την 534/97, οι πλείστοι των αιτητών άσκησαν, επίσης, προσφυγή και κατά της τελικής απόφασης - (Προσφυγή Αρ. 932/98).
Είναι θεμελιωμένο ότι η τελική απόφαση, σε σύνθετη διοικητική πράξη, απορροφά το αντικείμενο όλων των προπαρασκευαστικών πράξεων, οι οποίες συγχωνεύονται με αυτή. Μετά την έκδοση της απόφασης προς την οποία συναρτάται, η προπαρασκευαστική πράξη χάνει την αυτοτέλειά της
. ενσωματώνεται στην τελική απόφαση, η οποία καθίσταται και η μόνη η οποία μπορεί να αποτελέσει το αντικείμενο αναθεώρησης - (βλ., μεταξύ άλλων, Eleni Ioannidou and The Republic of Cyprus, through the Public Service Commission (1966) 3 C.L.R. 480. Δημοκρατία της Κύπρου ν. Αλεξάνδρου, Α.Ε. 2058, 28/11/97. Κυπριακή Δημοκρατία ν. Κυριάκου, Α.Ε. 1907, 5/3/98. Βλ., επίσης, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-1959, σελ. 244.).Στην Tamassos Suppliers v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 60, επεξηγείται:- (σελ. 68)
«Η τελική πράξη, γνωστή ως σύνθετη στο διοικητικό δίκαιο, απορροφά μετά την έκδοσή της τα συνθετικά της στοιχεία τα οποία χάνουν την αυτοτέλειά τους.»
(Βλ., επίσης, Τσάτσου - «Η Αίτησις Ακυρώσεως Ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας»
, 3η έκδοση, στην παράγραφο 65.)Στην Προσφυγή Αρ. 534/97, 44 από τους 49 αιτητές προσβάλλουν, επιπρόσθετα προς την απόρριψη της ένστασής τους, και την τελική απόφαση, με την Προσφυγή Αρ. 932/98. Σε ό,τι αφορά τους 44 αιτητές, η πρώτη προσφυγή τους απώλεσε, για τους λόγους που έχουμε νωρίτερα εκθέσει, την αυτοτέλειά της. Συγχωνεύθηκε στο
αντικείμενο της δεύτερης προσφυγής. Ως προς τους πέντε άλλους αιτητές, η θέση τους συνταυτίζεται με εκείνη της αιτήτριας στην Προσφυγή Αρ. 992/97, η οποία προσέφυγε αποκλειστικά κατά της απόρριψης της ένστασής της στον προκαταρκτικό πίνακα.Η πρώτη διαπίστωσή μας είναι ότι η απόρριψη της ένστασης δε συνιστά, αφ' εαυτής, εκτελεστή διοικητική πράξη. Η πράξη δεν είναι παράγωγος εννόμων αποτελεσμάτων. Και εκτελεστή να ήταν η πράξη, απέβαλε το χαρακτήρα αυτό μετά την έκδοση της τελικής απόφασης, οπόταν και πάλιν δε θα μπορούσε να αποτελέσει το αντικείμενο αναθεώρησης. Απηχώντας την καθιερωμένη στο πεδίο αυτό αρχή του διοικητικού δικαίου, στην Tamassos Suppliers v. Δημοκρατίας, (ανωτέρω), υποδείχθηκε:- (σελ. 68)
«Προπαρασκευαστικές πράξεις, η γένεση των οποίων αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση τελικής απόφασης ρυθμιστικής του θέματος στο οποίο αφορούν, δεν μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο αναθεώρησης έστω και αν έχουν εκτελεστό χαρακτήρα το χρόνο της έκδοσής τους, μετά την έκδοση της τελικής πράξης της οποίας αποτελούν συνθετικό στοιχείο.»
Το ακόλουθο απόσπασμα από την Tamassos Suppliers v. Δημοκρατίας, (ανωτέρω), αποκαλύπτει πότε, κατά τα άλλα, εκτελεστές προπαρασκευαστικές πράξεις μπορεί να αποτελέσουν το αντικείμενο αναθεώρησης μετά την έκδοση της τελικής πράξης:- (σελ. 68-69)
«Μόνο όπου η σύνθετη πράξη εκφεύγει του αναθεωρητικού ελέγχου μπορεί εκτελεστή προπαρασκευαστική πράξη να αναθεωρηθεί με αίτηση επηρεαζομένου, οπόταν, αν επιτύχει, θεμελιώνονται οι προϋποθέσεις για την επιδίωξη της επανεξέτασης, από τη Διοίκηση, της τελικής πράξης. Οι πράξεις αυτές, που υπόκεινται σε διαχωρισμό, είναι γνωστές στο διοικητικό δίκαιο ως 'αποσπαστές', όρος που έλκει την προέλευσή του από τη γαλλική θεώρηση ανάλογων πράξεων 'actes detachables'.»
Τέτοιο θέμα δεν εγείρεται σ' αυτές τις υποθέσεις και δε θα μας απασχολήσει.
Ενόψει των ανωτέρω, και οι τέσσερις προσφυγές, στις οποίες έχουμε αναφερθεί, (534/97, 991/97, 992/97, 1004/97), υπόκεινται σε απόρριψη και απορρίπτονται με έξοδα.
Επανερχόμεθα στην εξέταση των παραδεκτών προσφυγών. Το συμφέρον των αιτητών να προσβάλουν τις πράξεις πηγάζει από την κατοχή των προσόντων για διορισμό στις θέσεις του δημοσίου, που πληρώνονται, και η νομιμοποίησή τους από το ατομικό δικαίωμα της ίσης μεταχείρισης, που κατοχυρώνεται στο ΄Αρθρο 28 του Συντάγματος. Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι σαφής και βέβαιη επί του προκειμένου. ΄Αλλη προσέγγιση του θέματος θα εξανέμιζε το δικαίωμα της ισότητας, που περιεκτικά κατοχυρώνεται στο ΄Αρθρο 28 και προσδίδει έρεισμα στην προβολή διεκδικήσεων για την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών και, γενικά, καθεστώτος ισονομίας στους πολίτες της χώρας.
Η συνταγματικότητα του περί Εντάξεως ΄Εκτακτων Υπαλλήλων στη Δημόσια Υπηρεσία Νόμου του 1996, (Ν. 107/(Ι)/96
):Οι αιτητές προσβάλλουν τη συνταγματικότητα του νόμου για σειρά λόγων, οι οποίοι συνοψίζονται πιο κάτω. Ουσιαστικά, είναι οι ίδιοι λόγοι για τους οποίους οι προδιαγραφόμενοι από το νόμο διορισμοί, κατά παρέκκλιση των συνταγματικών διατάξεων και των προνοιών του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990, (Ν. 1/
90), κρίθηκαν αντισυνταγματικοί από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου στη Δημοκρατία ν. Γιάλλουρου κ.ά. (1995) 3 Α.Α.Δ. 363 και στη Μενελάου κ.ά. ν. Δημοκρατίας κ.ά., (ανωτέρω):-(α) Παραβίαση της αρχής της διάκρισης των εξουσιών.
Το ακόλουθο απόσπασμα από τη Δημοκρατία ν. Γιάλλουρου κ.ά
., (ανωτέρω), πραγματεύεται την αρχή της διάκρισης των εξουσιών και το πλαίσιο εφαρμογής της, κάτω από το Σύνταγμα:- (σελ. 372)«Η διάκριση των Εξουσιών αποτελεί το θεμέλιο της λειτουργίας της Κυπριακής πολιτείας. Η κρατική εξουσία κατανέμεται από το Κυπριακό Σύνταγμα σε ξεχωριστούς φορείς εξουσίας. Εξουσία, η οποία δεν κατανέμεται από το Σύνταγμα σε συγκεκριμένο φορέα, ασκείται από τον κλάδο εκείνο της εξουσίας στη σφαίρα αρμοδιότητας του οποίου ανάγεται κατά φυσιολογική συνέπεια [βλ., μεταξύ άλλων, Ρ.Ι.Κ. ν. Καραγιώργη & άλλων (1991) 3 Α.Α.Δ. 159 και Θεοδοσίου Λίμιτεδ ν. Δήμου Λεμεσού, (1993) 3 Α.Α.Δ. 25.»
Με το νόμο, υποστηρίζουν οι αιτητές, η Βουλή δε θεσμοθετεί κανόνες δικαίου, απρόσωπα διαρθρωμένους, που συνιστούν το πεδίο λειτουργίας της, αλλά ασκεί εκτελεστική ή διοικητική εξουσία, έξω από το πεδίο των συνταγματικών της αρμοδιοτήτων.
(β) Παραβίαση των προνοιών του Συντάγματος, που διέπουν τη στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα, μόνο αρμόδιο σώμα για τη στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας είναι η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας. Παρεκκλίσεις στον τομέα αυτό από το Ν. 33/67 επισημάνθηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο στη
Republic v. Louca and Others (1984) 3 C.L.R. 241, με αποτέλεσμα οι διατάξεις της τότε ισχύουσας περί Δημόσιας Υπηρεσίας νομοθεσίας να αναμορφωθούν, ώστε να εναρμονιστούν προς το Σύνταγμα - (βλ. ΄Αρθρο 4(6) του Ν. 1/90).Ο υπό εξέταση νόμος εξουδετερώνει το ρόλο της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας στο διοριστικό έργο, προκαθορίζει τους υποψηφίους οι οποίοι θα τύχουν διορισμού, με μόνη εξαίρεση την εξουσία απόρριψης υποψηφίου τον οποίο κρίνει ακατάλληλο. Βάσει του νόμου, η Βουλή ορίζει ποιοι θα διοριστούν, σε ποια θέση θα διοριστούν και σε ποια μισθολογική κλίμακα.
Η ανάμειξη της πολιτικής εξουσίας στη στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας αποκλείεται από το Σύνταγμα, ως έχει, κατ' επανάληψη, αναγνωρισθεί από τη νομολογία. Αποκλείεται, έτσι, θεσμικά η πολιτική επιρροή στη στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας - (βλ., μεταξύ άλλων,
Charilaos Frangoulides (No. 2) and The Republic of Cyprus, through the Public Service Commission (1966) 3 C.L.R. 676. ΡΙΚ v. Καραγιώργη & άλλων (1991) 3 Α.Α.Δ. 159. Περικλέους ν. Συμβ. Βελτ. Αγ. Νάπας (1993) 3 Α.Α.Δ. 579. Δημοκρατία ν. Κωνσταντινίδη (Αρ. 1) (1996) 3 Α.Α.Δ. 206).(γ) Παραβίαση της αρχής της ισότητας, η οποία κατοχυρώ-νεται από το ΄Αρθρο 28 του Συντάγματος
.Ο περιορισμός των υποψηφίων προς πλήρωση των θέσεων και ο αποκλεισμός παντός ετέρου να διεκδικήσει τις θέσεις πλήττουν την πεμπτουσία της αρχής της ισοπολιτείας, που επάγεται την παροχή ίσων ευκαιριών στους πολίτες να διεκδικήσουν θέσεις στο δημόσιο.
Ο Γενικός Εισαγγελέας υπέβαλε ότι δεν παραβιάζεται η αρχή της διάκρισης των εξουσιών, εφόσον οι διορισμοί γίνονται από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας. Παραγνωρίζει ο Γενικός Εισαγγελέας ότι ο ίδιος ο νόμος διαγράφει ποιοι θα διοριστούν, σε ποια θέση θα διοριστούν, καθώς και τη μισθολογική τους κλίμακα. Υποστήριξε, επίσης, ότι, μεταξύ των εξουσιών της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, οι οποίες διαγράφονται από το
΄Αρθρο 125.1 του Συντάγματος, είναι και η μονιμοποίηση δημοσίων υπαλλήλων, προς την οποία παραλληλίζει την ένταξη των ενδιαφερομένων προσώπων στη δημόσια υπηρεσία. Του διαφεύγει ότι, με τις αποφάσεις οι οποίες προσβάλλονται, δε μονιμοποιούνται υπάλληλοι του δημοσίου, τους οποίους διόρισε η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, αλλά επενεργείται αυτός τούτος ο διορισμός τους στη δημόσια υπηρεσία.Τόσο ο κ. Κληρίδης όσο και ο Γενικός Εισαγγελέας υποστήριξαν ότι ο νόμος δεν εξέρχεται του συνταγματικού πλαισίου των αρμοδιοτήτων της Βουλής των Αντιπροσώπων. Σύμφωνα με τις θέσεις τους, όπως μπορεί να τις συνοψίσουμε, ό,τι επιδιώκεται με το νόμο είναι η καθιέρωση ιδιαίτερων κριτηρίων για την πλήρωση αριθμού θέσεων στη δημόσια υπηρεσία, από το Σώμα το οποίο ορίζει το Σύνταγμα - την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, η οποία έχει και τον τελικό λόγο στους διορισμούς. Θέση τους είναι ότι παρέχεται στο νομοθέτη η δυνατότητα να προβεί σε ιδιαίτερες ρυθμίσεις για την πλήρωση θέσεων στο δημόσιο. ΄Ερεισμα αντλείται από την απόφαση της Ολομέλειας στη Republic v. Christoudia (1988) 3 C.L.R. 2622, (απόφαση πλειοψηφίας), η οποία, κατά την εισήγησή τους, δεν έχει ανατραπεί σ' αυτό το σημείο από τη Γιάλλουρου ή τη Μενελάου.
Εξετάσαμε τις διϊστάμενες εισηγήσεις, με αναφορά πάντα στις διατάξεις του νόμου, η συνταγματικότητα του οποίου προσβάλλεται στην ολότητά του.
Αρχίζουμε με ανακεφαλαίωση των αποφασισθέντων στις δύο πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας, στη Γιάλλουρου και στη Μενελάου, ο λόγος των οποίων, ως κρίνουμε, είναι εμφανώς καθοριστικός και για την κρίση της συνταγματικότητας του νόμου και του συμβατού των αποφάσεων που προσβάλλονται με το Σύνταγμα.
Στη Γιάλλουρου όσο και στη Μενελάου επίδικο θέμα ήταν η θεώρηση ιδιαίτερων νομοθετικών ρυθμίσεων και συναφών αποφάσεων για το διορισμό στη δημόσια υπηρεσία εκτάκτων, όπως και στην προκείμενη περίπτωση, υπαλλήλων, που προσλήφθηκαν από κυβερνητικά τμήματα και υπηρεσίες. Ο λόγος τους άπτεται άμεσα των θεμάτων που εξετάζονται στις παρούσες υποθέσεις και προδιαγράφει την έκβαση των προσφυγών που τελούν υπό αναθεώρηση.
Στη Μενελάου αποφασίστηκε, με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο, ότι:-
(α) Η πρόσληψη μόνιμου όσο και έκτακτου προσωπικού στη δημόσια υπηρεσία ανάγεται αποκλειστικά στην αρμοδιότητα της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας. Η Ε.Δ.Υ. αποτελεί το μόνο συνταγματικά αρμόδιο όργανο για τη διενέργεια διορισμών και, γενικά, προσλήψεων στη δημόσια υπηρεσία. Μόνη εξαίρεση αποτελεί η πρόσληψη έκτακτου εποχιακού εργατικού προσωπικού.
(β) Αποκλείεται η ανάμειξη της Βουλής άμεσα ή έμμεσα σε διορισμούς στη δημόσια υπηρεσία. Η διενέργεια διορισμών εκφεύγει της αρμοδιότητας της Βουλής των Αντιπροσώπων. Δεν αποτελεί πτυχή της νομοθετικής λειτουργίας - (βλ., επίσης, μεταξύ άλλων,
(γ) Αποκλείεται η ανάμειξη κάθε αρχής ή οργάνου της πολιτικής εξουσίας στη στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας. Τόσο η Νομοθετική όσο και η Εκτελεστική Εξουσία συνιστούν φορείς της πολιτικής εξουσίας του κράτους - (βλ., μεταξύ άλλων,
Pavlou v. Returning Officer & Others (1987) 1 C.L.R. 252. ΡΙΚ ν. Καραγιώργη & άλλων, (ανωτέρω). και Σωκράτους ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Α.Ε. 1531, 30/5/97).(δ) Η αρχή της ισότητας εξυπακούει την παροχή ίσων ευκαιριών στους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας να διεκδικήσουν θέσεις στο δημόσιο.
Μόνο με την προκήρυξη των θέσεων και την πρόσκληση προς κάθε πολίτη της Δημοκρατίας, που κατέχει τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα για διορισμό, να διεκδικήσει τη θέση, εκπληρούται η επιτακτική υποχρέωση της πολιτείας προς εξασφάλιση του ατομικού δικαιώματος της ίσης μεταχείρισης των πολιτών
. δικαίωμα που κατοχυρώνεται από το ΄Αρθρο 28 του Συντάγματος και διασφαλίζεται, όπως και κάθε άλλο θεμελιώδες δικαίωμα, ως όρος της λειτουργίας κάθε μιας από τις τρεις εξουσίες του κράτους, από το ΄Αρθρο 35 του Συντάγματος.Και προσωποποιημένο, μπορεί να προσθέσουμε, σχέδιο υπηρεσίας θα προσέκρουε, όπως και εξατομικευμένες νομοθετικές διατάξεις, στο ΄Αρθρο 28 του Συντάγματος
.Της Μενελάου προηγήθηκε η απόφαση της Ολομέλειας στη Γιάλλουρου, στην οποία το Ανώτατο Δικαστήριο αποδοκίμασε την αρχή στην οποία θεμελιώνεται και απέκλινε από το λόγο της
Republic v. Christoudia, (ανωτέρω), στην οποία είχε γίνει δεκτό ότι νόμος, ο οποίος προδιέγραφε την ένταξη εκτάκτων υπαλλήλων στη δημόσια υπηρεσία, με συνοπτικές και περιοριστικές διαδικασίες, κατ' ουσία ανάλογες προς τις διαδικασίες που προβλέπει ο παρών νόμος, δεν αντιστρατευόταν το Σύνταγμα. Αξιοσημείωτη είναι η επωδός της απόφασης στην υπόθεση Republic v. Christoudia και η προτροπή που παρέχεται στη δικαστική απόφαση - ότι το εγχείρημα ένταξης εκτάκτων υπαλλήλων στη δημόσια υπηρεσία, με τον τρόπο που επιλύθηκε από το νόμο που έτυχε συνταγματικού ελέγχου, δε θα επιτραπεί να επαναληφθεί:- (σελ. 2640)"We feel that we should place on record that the interest of the service and of the public is better served by permanent public officers than by casuals. We trust that the problem of casuals, that was solved by Law No. 160/85, will not be allowed to recur again."
Στη Γιάλλουρου, διαπιστώθηκε ότι ο λόγος της
Republic v. Christoudia έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της διάκρισης των εξουσιών, καθώς και με την αρχή που αποκλείει κάθε σώμα άλλο από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας να προβαίνει σε διορισμούς στο δημόσιο.Ο υπό εξέταση νόμος διαγράφει και καθορίζει ποιοι θα διοριστούν στη δημόσια υπηρεσία. Αντικείμενο του νόμου δεν είναι η καθιέρωση κανόνων δικαίου αλλά ο διορισμός, μέσω της νομοθετικής οδού, συγκεκριμένων ατόμων στη δημόσια υπηρεσία. Με το νόμο, η Βουλή ασκεί διοίκηση, κατ' αντίθεση προς το Σύνταγμα, έξω και καθ' υπέρβαση του πλαισίου των εξουσιών της.
Ο νόμος παραβιάζει την αρχή της ισότητας, με τον περιορισμό των διορισθησομένων στο δημόσιο σε συγκεκριμένα άτομα και τον αποκλεισμό παντός ετέρου πολίτη της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο οποίος κατέχει τα υπό του σχεδίου υπηρεσίας προσόντα, να διαγωνιστεί για διορισμό στις θέσεις. Αποστερούνται οι πολίτες της κυπριακής πολιτείας του δικαιώματος να τύχουν ίσων ευκαιριών για διορισμό στο δημόσιο και, με τον τρόπο αυτό, συντελείται αδικία εις βάρος τους, γενικά, και, ειδικά, εις βάρος των αιτητών.
Μόνο κατ' όνομα η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας προβαίνει στους διορισμούς των, κατά τα άλλα, επιλεγέντων από τη Βουλή ατόμων. Η εξουσία της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας εκτείνεται σ' όλο το πεδίο του διορισμού υποψηφίων στο δημόσιο - στο διάνοιγμα των θέσεων, με την πρέπουσα γνωστοποίηση προς κάθε πολίτη της Κυπριακής Δημοκρατίας που κατέχει τα προσόντα, στην αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων, υπό το φως των αρχών της χρηστής διοίκησης, και στην άσκηση αποφασιστικής αρμοδιότητας ως προς το ποιος είναι άξιος να τύχει διορισμού.
Με τον υπό εξέταση νόμο, υφαρπάζεται η εξουσία της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία ασκεί και την ουσιαστική αρμοδιότητα ως προς το ποιος θα διοριστεί. Τέλος, υπεισέρχεται η πολιτική εξουσία στη στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας, κατ' αντίθεση προς το Σύνταγμα. Ο νόμος κρίνεται αντισυνταγματικός στην ολότητά του.
Η προηγούμενη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου και, όλως ιδιαίτερα, οι αποφάσεις στη Γιάλλουρου και στη Μενελάου έπρεπε να είχαν άρει οποιαδήποτε αμφιβολία για το απαράδεκτο της στελέχωσης της δημόσιας υπηρεσίας μέσω της νομοθετικής οδού.
Οι προσφυγές, η κάθε μια από αυτές - (539/98, 540/98, 553/98, 563/98, 570/98, 617/98, 618/98, 710/98, 711/98, 932/98) -
επιτυγχάνουν με έξοδα. Οι επίδικες αποφάσεις ακυρώνονται στην ολότητά τους, βάσει του ΄Αρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Πικής, Π.
Νικήτας, Δ.
Αρτεμίδης, Δ.
Αρτέμης, Δ.
Κωνσταντινίδης Δ.
Νικολαΐδης, Δ.
Νικολάου, Δ.
Κρονίδης, Δ.
Ηλιάδης, Δ.
Κραμβής, Δ.
Γαβριηλίδης, Δ.
Χατζηχαμπής, Δ.
/ΜΠ