CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

(1999) 3 ΑΑΔ 23

ΕΝΩΠΙΟΝ: ΠΙΚΗ, Π., ΑΡΤΕΜΗ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ,

Μεταξύ:

Εφεσείοντα-Αιτητή

- ν -

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,

Εφεσιβλήτων-Καθ' ων η Αίτηση

ΠΙΚΗΣ, Π.: Αντικείμενο της έφεσης είναι απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, στην άσκηση της πρωτογενούς του δικαιοδοσίας, με την οποία απορρίφθηκε προσφυγή του εφεσείοντα εναντίον απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, για την πλήρωση δύο θέσεων Γεωλογικού Λειτουργού, 2ης Τάξης, θέση πρώτου διορισμού, στο Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης. Ο εφεσείων πρόσβαλε μόνο το διορισμό ενός των διορισθέντων.

Αμφισβητείται η ορθότητα της απόφασης του Δικαστηρίου, κυρίως λόγω της παράλειψης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, μετά την ανάκληση προηγούμενης απόφασης με το ίδιο περιεχόμενο, να επαναπροκηρύξει τη θέση και να θέσει εκ νέου σε κίνηση το μηχανισμό προς πλήρωσή της. Η πρώτη απόφαση ανακλήθηκε, διότι η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας λειτούργησε κάτω από εσφαλμένα δεδομένα ως προς το πρόσθετο προσόν, που προβλέπει το Σχέδιο Υπηρεσίας. Το σφάλμα προέκυψε από τον ατελή προσδιορισμό του πρόσθετου προσόντος κατά την προκήρυξη της θέσης. Η δημοσίευση πρόβλεπε, κάτω από την επικεφαλίδα «Απαιτούμενα προσόντα:», «(4) Μεταπτυχιακό προσόν ή/και προηγούμενη σχετική πείρα θα θεωρηθεί πλεονέκτημα», ενώ το Σχέδιο Υπηρεσίας, ως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, όριζε: «Μεταπτυχιακό προσόν ή/και πείρα σχετική με τα καθήκοντα της θέσης που αποκτήθηκε είτε σε υπηρεσία σε δημόσια θέση είτε σε έκτακτη απασχόληση στη Δημόσια Υπηρεσία θα αποτελεί πλεονέκτημα».

Η διαδικασία επιλογής ολοκληρώθηκε και η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας προέβη στην επιλογή δύο από τους υποψήφιους, εκείνους που έκρινε υπέρτερους, ενώ τελούσε κάτω από πλάνη ως προς τις ακριβείς πρόνοιες του Σχεδίου Υπηρεσίας, σε σχέση με το πρόσθετο προσόν. Εναντίον της απόφασης εκείνης, ο εφεσείων άσκησε προσφυγή, την 519/93, την οποία αργότερα απέσυρε. Το λάθος διαπιστώθηκε από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, η οποία πήρε τη γνώμη του Γενικού Εισαγγελέα και ανακάλεσε την απόφαση. Επανεξέτασε την πλήρωση των δύο θέσεων, υπό το πλέγμα των γεγονότων που είχαν τεθεί και προκύψει ενώπιόν της κατά την πρώτη εξέταση - (υπηρεσιακά στοιχεία, έκθεση Συμβουλευτικής Επιτροπής και κρίση των αποτελεσμάτων των συνεντεύξεων), απαλλαγμένη από το σφάλμα ως προς το πρόσθετο προσόν, κάτω από το οποίο λειτούργησε στη λήψη της ανακληθείσας απόφασης.

Με τους τρεις πρώτους λόγους έφεσης, προσβάλλεται η απόφαση, με σημείο αναφοράς τις συνέπειες της ανάκλησης και το κατ' ισχυρισμό πλημμελές της διαδικασίας που ακολούθησε. Η εισήγηση του εφεσείοντα είναι ότι η ανάκληση της απόφασης συμπαρέσυρε και τις προπαρασκευαστικές πράξεις της δημοσίευσης και της έκθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής, ώστε να καθίσταται απαραίτητη η επαναπροκήρυξη της θέσης. Στην αγόρευσή του, ο δικηγόρος του εφεσείοντα επικαλέστηκε τις αποφάσεις της Ολομέλειας στις Republic v. Safirides (1985) 3 C.L.R. 163^. Mytides v. Republic (1988) 3 C.L.R. 737. Kαι οι δύο πραγματεύονται τις επιπτώσεις δικαστικής ακύρωσης διοικητικής απόφασης^. υποστηρίζουν ότι η ανάκλησή της εξαφανίζει τόσο την απόφαση όσο και την αιτιολογία στην οποία θεμελιώνεται. Το κενό, το οποίο προκύπτει, πληρώνεται στην επανεξέταση, υπό το πρίσμα των πραγματικών γεγονότων, τα οποία υφίσταντο όταν λήφθηκε η απόφαση που ακυρώθηκε. Καμιά από τις δύο αποφάσεις δεν υποστηρίζει ότι η ακύρωση αναιρεί, άνευ ετέρου, και τις προπαρασκευαστικές πράξεις. Αυτό εξυπακούεται, όπου η ακύρωση συναρτάται με το θεμέλιο της απόφασης που ακυρώνεται.

Ο εφεσείων υπέβαλε ότι το σφάλμα στο περιεχόμενο της δημοσίευσης, το οποίο εντοπίστηκε, καθιστά, ανεξάρτητα από το σκοπό της ανάκλησης, την απόφαση άκυρη, λόγω της παρέκκλισης από τις πρόνοιες του νόμου, που επιβάλλουν όπως η δημοσίευση κενής θέσης στη Δημόσια Υπηρεσία, «παρέχει πλήρη στοιχεία του σχεδίου υπηρεσίας και καθορίζει την προθεσμία υποβολής αιτήσεων» - (΄Αρθρο 33(2) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990, (Ν. 1/90)).

Στην προκείμενη περίπτωση, έγινε η δημοσίευση και δόθηκαν όλα τα στοιχεία. Η ατέλεια εντοπίζεται στις εσφαλμένες λεπτομέρειες ενός από αυτά. Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ακολουθώντας στο προκείμενο τη νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας, διακρίνει τις περεκκλίσεις από τους προβλεπόμενους τύπους σε ουσιώδεις και επουσιώδεις - (βλ. Alvanis v. CY.T.A. (1985) 3 C.L.R. 2695). Το κριτήριο για την ταξινόμηση των τύπων και παρεκκλίσεων από τις πρόνοιές τους σε ουσιώδεις και επουσιώδεις είναι αντικειμενικό. Συναρτάται με την επίδραση που θα μπορούσε να έχει η μη τήρησή τους ή παρεκκλίσεις από αυτούς στην απόφαση που λαμβάνεται. Αυτό είναι το κριτήριο, όπως διαπιστώθηκε στην Alvanis v. CY.T.A. (ανωτέρω), και υιοθετήθηκε από την Ολομέλεια στη Γεωργίου κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 525, 16/6/89 και στη Λιμνάτου κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 1014, 28/11/90.

Στην προκείμενη περίπτωση, η ατέλεια αφορούσε τον τύπο της δημοσίευσης, ο οποίος ήταν ελλειπής αναφορικά με τα στοιχεία του πρόσθετου προσόντος. Το σφάλμα δεν περιόρισε τις υποψηφιότητες και δεν μπορούσε να έχει οποιεσδήποτε επιπτώσεις στη ληφθείσα απόφαση, εφόσον έγινε αντιληπτό και η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας άντλησε σωστή καθοδήγηση ως προς τις πρόνοιες του Σχεδίου Υπηρεσίας. Διακρίνεται ο τύπος από τους όρους του νόμου για τη στοιχειοθέτηση πράξης ή ενέργειας. Διαστέλλονται οι θεμελιωτικοί όροι από τους τύπους που θέτει ο νόμος. Όπως εξηγείται στο σύγγραμμα του Στασινόπουλου - «Δίκαιον των Διοικητικών Διαφορών», σελ. 212, παράγραφο 37, «Παράλειψις τύπου»:-

Και παρεκκλίσεις από ουσιώδη τύπο χάνουν τον ανατρεπτικό τους χαρακτήρα, όταν ο παραπονούμενος, με δική του ενέργεια, εξουδετερώνει τις επιζήμιες συνέπειες της παράλειψης. Το θέμα τίθεται ως εξής στο σύγγραμμα του Τσάτσου - «Αίτησις Ακυρώσεως», (1971), (σελ. 228):-

Και στην προκείμενη περίπτωση, η παρέκκλιση από τον τύπο δεν είχε οποιεσδήποτε δυσμενείς επιπτώσεις για τον εφεσείοντα. Υπέβαλε την υποψηφιότητά του, ανταποκρινόμενος στην προκήρυξη της θέσης, και αυτή αξιολογήθηκε υπό το φως των ακριβών προνοιών του Σχεδίου Υπηρεσίας.

Η ανάκληση της απόφασης δε συνεπαγόταν και εξαφάνιση των στοιχείων, τα οποία υφίσταντο όταν λήφθηκε. ΄Ο,τι ανακλήθηκε, ήταν αυτή τούτη η απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, ώστε να επιστρωθεί το έδαφος για τη θεώρηση των ενώπιόν της στοιχείων των υποψηφίων, σε σχέση με το πρόσθετο προσόν, κάτω από τα παραδεκτά γεγονότα. Δε σημειώθηκε οποιαδήποτε μεταβολή στη σύνθεση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, ώστε να δικαιολογείται η διαγραφή της αξιολόγησης των υποψηφίων κατά τις προφορικές συνεντεύξεις και ο αποκλεισμός τους ως εξωγενές στοιχείο - (βλ., μεταξύ άλλων, Ieronymides and Others v. Republic (1986) 3 C.L.R. 2424^. Ιερωνυμίδης ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 948/88, 29/9/90).

Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε τη θέση του εφεσείοντα - ότι η συμμετοχή του Διευθυντή στις συνεντεύξεις των υποψηφίων και η αποτίμηση και από τον ίδιο της απόδοσής τους ήταν απαράδεκτη. Συμφωνούμε. Στη διεκπεραίωση του έργου του και, όλως ιδιαίτερα, στη διερεύνηση των γεγονότων που άπτονται της άσκησης των εξουσιών του, το αρμόδιο διοικητικό σώμα έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια. Η προσεπίκληση του Διευθυντή να συμμετάσχει στις συνεντεύξεις των υποψηφίων ήταν νομικά παραδεκτή και, εκ των πραγμάτων, επωφελής, ενόψει της συνάφειας και της ιδιαίτερης γνώσης του, ως προς τα απαιτούμενα για την επιτυχή εκπλήρωση των καθηκόντων της υπό πλήρωση θέσης. Νοείται πάντα, ότι οι αξιολογήσεις δεν αποτελούν αυτοτελές στοιχείο κρίσης - (βλ., μεταξύ άλλων, Ιακωβίδη ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, Α.Ε. 1635, 21/1/97^. Συμεωνίδου κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 911/93 κ.ά., 18/4/97, (Απόφαση Ολομέλειας)).

Με το λόγο έφεσης 5, αμφισβητείται η διαταγή του Δικαστηρίου ως προς τα έξοδα, όχι μόνο σε συνάρτηση με την αμφισβήτηση του αποτελέσματος της πρωτόδικης απόφασης, αλλά και ανεξάρτητα από αυτό, με το αιτιολογικό ότι «ηγέρθη ένα σοβαρό κατά τη^* κρίση του ίδιου του Δικαστηρίου νομικό θέμα».

Σε σειρά πρωτόδικων αποφάσεων, είχα την ευκαιρία να εξετάσω τα όρια της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου και τις αρχές που διέπουν την άσκησή της στο πεδίο της Αναθεωρητικής Δικαιοδοσίας - (βλ. Frangos & Others v. Republic (1982) 3 C.L.R. 53^. Booksellers Association v. Republic (1985) 3 C.L.R. 1171^. Nakis Bonded Warehouse v. Republic (1985) 3 C.L.R. 1179^. Papadopoulos v. Municipality of Nicosia (1986) 3 C.L.R. 2046^. Ιοannou v. C.T.O. (1986) 3 C.L.R. 2543^. Mιχαήλ ν. Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου, Υπόθεση Αρ. 890/90, 24/5/91). Στη Μιχαήλ, (ανωτέρω), συνοψίζονται οι αρχές αυτές και εξηγούνται οι διαφορές μεταξύ του αντικειμένου της Αναθεωρητικής και της Αστικής Δικαιοδοσίας. Στις πολιτικές υποθέσεις, τα έξοδα ακολουθούν, κατά κανόνα, το αποτέλεσμα. Στην αναθεωρητική δίκη, τα έξοδα αφίενται στη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου. Η προσέγγιση του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου και αργότερα, για πολλά χρόνια, του Ανωτάτου Δικαστηρίου στο θέμα των εξόδων της αναθεωρητικής δίκης ήταν η μη επιδίκαση εξόδων σε βάρος του αποτυχόντα αιτητή. Ενίοτε, επιδικαζόταν μέρος των εξόδων υπέρ του επιτυχόντα αιτητή.

Στη Frangos, (ανωτέρω), επισημάναμε ότι, με τη σταθεροποίηση των αρχών του διοικητικού δικαίου στο κυπριακό νομικό στερέωμα, "there is increasingly more room for the application of the rule that costs should follow the event." - (Ελληνική μετάφραση ελεύθερη - «υπάρχει ολοένα και περισσότερο πεδίο για την εφαρμογή του κανόνα ότι τα έξοδα ακολουθούν το αποτέλεσμα».)