|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1997) 3 ΑΑΔ 567
ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
< B>Αναθεωρητική Έφεση αρ. 1923.
Σύνθεση Δικαστηρίου:
ΠΙΚΗΣ, Π., ΝΙΚΗΤΑΣ, ΚΑΛΛΗΣ ΚΡΑΜΒΗΣ,ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΔΔ.
MEDOCHEMIE LIMITED,
Eφεσείοντες-Αιτητές,
- ν -
Kυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Εφόρου Προνομίων Ευρεσιτεχνίας,
Εφεσιβλήτων-Καθ΄ ων η αίτηση.
- - -
Ημερομηνία:
11 Δεκεμβρίου 1997.Για τους εφεσείοντες: Γλ. Ταλιάνος.
Για τους εφεσίβλητους: Τ. Πολυχρονίδου (κα) Δικ. Δημ. Α, εκ μέρους
του Γενικού Εισαγγελέα.
Για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο: Α. Δημητριάδης.
- - -
Tην ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου
θα δώσει ο Γ. Μ. Πικής, Π.
- - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΙΚΗΣ, Π.:
Το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε την προσφυγή των εφεσειόντων απαράδεχτη για το λόγο ότι δεν είχαν το απαιτούμενο συμφέρον να προσβάλουν την επίδικη διοικητική πράξη. Έτσι δεν εξέτασε τη νομιμότητα της απόφασης του Εφόρου για την έκδοση πιστοποιητικού εγγραφής διπλώματος ευρεσιτεχνίας, για αριθμό φαρμάκων, στα ενδιαφερόμενα πρόσωπα. Απέρριψε την προσφυγή.Το συμφέρον των αιτητών και ο επηρεασμός του από την απόφαση του Εφόρου, που ζήτησαν να ακυρωθεί, προσδιορίζεται ως εξής στην παράγραφο 3 της έκθεσης γεγονότων που στοιχειοθετεί την αίτησή τους:
«3. Η φερόμενη ευρεσιτεχνία αναφέρεται σε φαρμακευτικά προϊόντα τα οποία θα μπορούσαν οι Αιτητές να κατασκευάζουν και διαθέτουν στη Κύπρο.»
Σύμφωνα με την εκκαλούμενη απόφαση το συμφέρον, το οποίον πρόβαλαν οι αιτητές προς θεμελίωση του αιτήματός τους για την αναθεώρηση της πράξης, δεν ήταν ενεστώς ούτε είχε οποιεσδήποτε συνέπειες στις εμπορικές τους δραστηριότητες κατά το χρόνο έκδοσής της. Το ακόλουθο απόσπασμα, από την απόφαση του πρωτοδίκου Δικαστηρίου, παρέχει την αιτιολογία για το απαράδεχτο της προσφυγής:
«Κατά συνέπεια, η αιτήτρια εταιρεία στερείται ενεστώτος, προσωπικού, αμέσου εννόμου συμφέροντος να προσβάλει την επίδικη απόφαση, γιατί ούτε κατασκεύαζε ή διέθετε, ούτε κατασκευάζει ή διαθέτει τη φαρμακευτική ουσία για την οποία γίνεται λόγος.
Η έκφραση πρόθεσης από μέρους της να την κατασκευάσει στο μέλλον δεν της δημιουργεί έννομο συμφέρον.»
Οι εφεσείοντες προσβάλλουν την απόφαση ως εσφαλμένη. Υποστηρίζουν ότι ο επηρεασμός, έστω μελλοντικός του κύκλου των δραστηριοτήτων τους, ενέχει επιπτώσεις στα συμφέροντά τους αισθητές στο παρόν ώστε να νομιμοποιούνται να προσβάλουν την απόφαση πράγμα, που δεν θα είναι δύνατο στο μέλλον. Επικαλέστηκαν υπέρ των θέσεών τους την απόφαση της Ολομέλειας, στην G. C. School κ.α. ν. Δημοκρατίας
(1993)3 Α.Α.Δ. 170, 179. Τίποτε δεν λέχθηκε στην υπόθεση εκείνη το οποίο να μετριάζει τη δραστικότητα του κανόνα που θέτει το Άρθρο 146.2 του Συντάγματος, ότι μόνο δυσμενής επηρεασμός υφιστάμενου κατά το χρόνο έκδοσης της απόφασης, συμφέροντος, παρέχει δικαίωμα για την άσκηση προσφυγής. Αντίθετα, επανατονίστηκε η παγιωμένη αρχή ότι:«Ο δυσμενής επηρεασμός υφιστάμενου εννόμου συμφέροντος είναι το κριτήριο για τη νομιμοποίηση του προσφεύγοντος να αξιώσει την αναθεώρηση εκτελεστής διοικητικής απόφασης.»
Ο δικηγόρος των εφεσειόντων διατύπωσε επίσης ερωτηματικά ως προς την αρμοδιότητα του Ανωτάτου Δικαστηρίου να ασκεί αναθεωρητική δικαιοδοσία κατά αποφάσεων του Εφόρου για την εγγραφή διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Το ζήτημα δεν αποτελεί λόγο έφεσης. Αυτό, δεν μας απαλλάττει από την υποχρέωση να εξετάσουμε το ζήτημα εφόσον άπτεται της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, θέμα δημοσίας τάξεως. Υφίσταται στοιχείο αντινομίας μεταξύ της επίκλησης της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου προς παροχή θεραπείας αφενός, και της αμφισβήτησης της αφετέρου. Ο κ. Ταλιάνος διευκρίνισε ότι το θέμα τίθεται προς προβληματισμό του Δικαστηρίου χωρίς ο ίδιος να το εγείρει ως μέρος της έφεσης. Άλλωστε, στην αγόρευσή του (περίγραμμα), κάμνει αναφορά στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην
Codal Synto Limited v. Bayer Aktiengesellshaft, Πολιτική Έφεση αρ. 9207 - 23.2.1996, στην οποία διατυπώνεται η θέση, υπό το φως της νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ότι η εγγραφή διπλώματος ευρεσιτεχνίας αποτελεί απόφαση υποκείμενη στην αναθεωρητική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου.Προκύπτει, από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ότι οι αποφάσεις του Εφόρου σε σχέση τόσο με εμπορικά σήματα, όσο και διπλώματα ευρεσιτεχνίας, εμπίπτουν στο δημόσιο τομέα του δικαίου και επομένως υπόκεινται σε αναθεώρηση βάσει του Άρθρου 146. (Βλ. Αnsor Corporation v. Republic (Attorney-General of the Republic and Another) (1969)3 C.L.R. 325. Μead Corporation v. The Republic (1986)3 C.L.R. 2204. E. Μeck v. Republic and another (1972)3 C.L.R. 548. Curzon Tobacco v. Republic (1979)3 C.L.R. 151. Granada v. Republic (1985)3 C.L.R. 207.) Οι αποφάσεις του Εφόρου και στους δύο τομείς (του δικαίου) ενέχουν σημασία όχι μόνο για τους άμεσα ενδιαφερομένους αλλά και το κοινό. Η προαγωγή των σκοπών του δικαίου και στους δύο τομείς αρμοδιοτήτων του Εφόρου είναι ζωτικής σημασίας για το δημόσιο.
Δεν θα ενδιατρίψουμε στα κριτήρια που διακρίνουν το πεδίο του δημοσίου από εκείνο του ιδιωτικού δικαίου. Αυτά εξηγούνται σε πολλές αποφάσεις μεταξύ των οποίων τις Antoniou & others v. Republic (1984)3 C.L.R. 623. και Machlouzarides v. The Republic (1985)3 C.L.R. 2342.
Κρίνουμε ότι αποφάσεις του Εφόρου, που άπτονται της εγγραφής διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, ανάγονται στο πεδίο του δημοσίου δικαίου και υπόκεινται σε αναθεώρηση βάσει του Άρθρου 146. Ορθή υπήρξε η θέση του Δικαστηρίου να εξετάσει το παραδεχτό της προσφυγής, υπό το πρίσμα του συμφέροντος των εφεσειόντων (αιτητών), όπως διαγράφεται σ΄ αυτή. Η δικογραφία αποτελεί το μέσο στοιχειοθέτησης των προϋποθέσεων για την επίκληση της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου να επιληφθεί του επιδίκου θέματος. (Βλ. Δημοκρατία ν. Κουκκουρή κ.ά (1993)3 Α.Α.Δ. 598
. Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας - Υπόθ. Αρ. 349/93 - 29/3/94. Γιαγκουλλής και άλλοι ν. Δημοκρατίας - Υπόθ. Αρ. 769/94 κ.ά. - 27/11/95. Βαρνάβας Νικολάου και Υιοί Λτδ. ν. Δημοκρατίας - Υπόθ. Αρ. 380/94 - 31/8/95. Κυριακίδης και άλλος ν. Δημοκρατίας - Υπόθ. Αρ. 212/95 και 259/95 - 31/1/97.)To συμφέρον των αιτητών, όπως προσδιορίζεται από τους ίδιους, συναρτάται με τις μελλοντικές προοπτικές της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Το ενδεχόμενο να προβούν στην κατασκευή φαρμάκων, τα οποία καλύπτονται από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, πιθανολογείται ως προοπτική του μέλλοντος. Απολήγει το συμφέρον, το οποίο επικαλούνται, να είναι μελλοντικό και σε μεγάλο βαθμό θεωρητικό. Ελλείπει ολοσχερώς το
στοιχείο του άμεσου επηρεασμού υφιστάμενου συμφέροντος, υλικού ή ηθικού, από την απόφαση η οποία προσβάλλεται. Και πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία, στη Γεωργίου κ.ά. ν. Παναγή κ.ά. Α.Ε. 2166 - 28.2.1997, να εξετάσουμε τη φύση του συμφέροντος το οποίο απαιτείται από το Άρθρο 146.2 για τη νομιμοποίηση προσώπου να προσβάλει πράξη ή απόφαση διοικητικής αρχής ή οργάνου.Το ακόλουθο απόσπασμα είναι αποκαλυπτικό ως προς τη φύση του συμφέροντος το οποίο απαιτείται:
«Ο δυσμενής επηρεασμός του νομιμοποιητικού, για την άσκηση προσφυγής συμφέροντος, πρέπει να προκαλείται κατά το χρόνο έκδοσης της πράξης ή απόφασης. Συνεπώς, το συμφέρον πρέπει να είναι "ενεστώς". Πιθανός μελλοντικός επηρεασμός δεν επενεργεί στο παρόν. Για το λόγο αυτό, η ματαίωση προσδοκίας του μέλλοντος δεν καθιστά την προσφυγή παραδεχτή. Όμως, όπου πλήττεται συμφέρον, δεν παύει να υφίσταται το δικαίωμα για προσφυγή, για το λόγο ότι ο επηρεασμός θα εκδηλωθεί στο μέλλον, εφόσον καταφαίνεται ότι θα επέλθει με βεβαιότητα. (Βλ. Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας Α.Ε. 1
Έκδηλα, οι εφεσείοντες εστερούντο εννόμου συμφέροντος να προσβάλουν την επίδικη διοικητική απόφαση.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Π.
Δ.
Δ.
Δ.
Δ.
/ΑυΦ