ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αρχείο σε μορφή PDF - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


(1992) 3 ΑΑΔ 258

30 Ιουνίου, 1992

[Α. ΛΟΪΖΟΥ, Π., ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ. ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗΣ, ΝΙΚΗΤΑΣ Δ/στές]

ΑΝΝΟΝ NAVIGATION CO LTD ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ,

Εφεσείουσες - Αιτήτριες,

ν.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,

Εφεσιβλήτων - Καθ' ων η αίτηση.

(Αναθεωρητική Έφεση αρ. 930)

Φορολογία — Ο περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Φορολογικοί Διατάξεις) Νόμος αρ. 47/63— Άρθρο 4 όπως τροποποιήθηκε, ειδικότερα με το άρθρο 6Α τον τροποποιητικού νόμου αρ. 16/82— Επιβολή μειωμένου, κατά 30%, φόρου χωρητικότητας για πλοία που ανήκουν σε Κυπρίους υπηκόους ή ημεδαπές εταιρείες — Το τεθέν ζήτημα ίσης ή, αντίστροφα, δυσμενούς μεταχείρισης των αλλοδαπών εταιρειών, και αυτών που ελέγχονται από Κυπρίους, εν όψει του άρθρου 28 του Συντάγματος — Τα πορίσματα της νομολογίας και η κρίση στην συγκεκριμένη περίπτωση — Η επιβάρυνση των αλλοδαπών εταιρειών δεν είναι αδικαιολόγητη —Ανάλυση — Η προηγούμενη της νέας ρύθμισης ισοπεδωτική υπαγωγή όλων των πλοιοκτητών εταιρειών σε ενιαίο φόρο, πιθανόν να εμφάνιζε πρόβλημα ασυμφωνίας με την αρχή της ισότητας.

Συνταγματικό Δίκαιο — Αρχή της ισότητας — Γενικά αποδεκτή η αρχή, πως ένα κράτος μπορεί να επιβάλλει βαρύτερη φορολογία σε αλλοδαπές εταιρείες — Αντιστοίχως αποδεκτό, ότι θα αντίκειτο στην αρχή της ισότητας η δυσμενής φορολόγηση ξένων εταιρειών μετά την χορήγηση σε αυτές αδείας χωρίς όρους προς διεξαγωγή επιχείρησης στη χώρα υποδοχής (υπόθεση  Hanover Fire Ins. Co. ν. Carr) - Η κυριότητα πλοίου όμως δεν εξομοιώνεται με τη διεξαγωγή εργασιών σ'έναν τόπο.

Η αμφισβήτηση ενώπιον της Ολομέλειας επικεντρώθηκε, ουσιαστικά στη συνταγματικότητα, του άρθρου 4 τον περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Φορολογικαί Διατάξεις) Νόμου αρ, 47/63,. όπως τροποποιήθηκε, και 6η από το άρθρο 6Α του τροποποιητικού Νόμου αρ. 16/82, διατάξεις οι οποίες δεν διαπιστώθηκε πρωτοδίκως (άρθρο 28). Η προσβαλλόμενη πράξη - επιβολή φορολογίας χωρητικότητας στις αλλοδαπές πλοιοκτήτριες εφεσείουσες εταιρείες, ελεγχόμενες από Κυπρίους - είχε κριθεί ισχυρή και νόμιμη από συνταγματική σκοπιά, διαπίστωση που αμφισβητήθηκε και στα πλαί  σια της έφεσης κατά βάσιν διότι οι Κύπριοι πλοιοκτήτες και οι Κυπριακές εταιρείες απολαμβάνουν του προνομίου του κατά 30% μειωμένου φόρου χωρητικότητας. Το Ανώτατο Δικαστήριο διεξήλθε τις κρίσιμες διατάξεις, περιλαμβανομένου του άρθρου 5(1) των περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγησις, Πώλησις και Υποθήκευσες Πλοίων) Νόμων του 1963-1982 και παρέθεσε πρόσφατα νομολογιακά αποσπάσματα αναφορικά προς την αρχή της ισονομίας που ήταν και η καθοριστική για την εκδικαζόμενη υπόθεση.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:

1. Η επιβολή επιβάρυνσης κατά 30% σε αλλοδαπές εταιρείες όπως οι εφεσείουσες, έστω και αν δεν προβλεπόταν από τον προϋφιστάμενο κανόνα δικαίου, δεν είναι αδικαιολόγητη. Ο τρόπος ρύθμισης του θέματος έχει σταθερό και αντικειμενικό έρεισμα που εντοπίζεται κυρίως στη φύση της νομικής προσωπικότητας των εταιρειών που βαρύνονται με το φόρο χωρητικότητας. Αντίθετα, η προηγούμενη ισοπεδωτική υπαγωγή όλων των πλοιοκτητριών εταιρειών σε ενιαίο φόρο, ανεξάρτητα από τη συγκρότησή τους, πιθανόν να εμφάνιζε πρόβλημα ασυμφωνίας με την αρχή της ισότητας στο βαθμό που απέληγε σε ίση μεταχείριση ανόμοιων καταστάσεων.

2. Η νέα ρύθμιση του άρθρου 6Α του Ν. 16782 λαμβάνει υπόψη τις εγγενείς διαφορές και ιδιαιτερότητες ανάμεσα στις δύο μορφές εταιρειών. Εν πρώτοις διέπονται από διαφορετικά νομοθετικά καθεστώτα. Οι αλλοδαποί οργανισμοί βρίσκονται έξω από το βεληνεκές του εσωτερικού δικαίου περί εταιρειών που ρυθμίζει τη μορφή, διάρθρωση και οργάνωση των εθνικών εταιρειών. Πρόσθετο επιχείρημα προς την κατεύθυνση αυτή παρέχει το γεγονός ότι διαφέρει η ιδιοκτησία μετοχικού κεφαλαίου ως και η διάρθρωσή του. Πέρα απ' αυτό είναι και το στοιχείο της έδρας. Οι Κυπριακές εταιρείες σε αντίθεση με τις αλλοδαπές έχουν την έδρα τους στην Κύπρο με όλα τα ευεργετήματα που συνεπάγεται η παρουσία αυτή για τον τόπο.

3. Είναι γενικά αποδεκτή η αρχή πως ένα μεγάλο κράτος μπορεί να επιβάλλει βαρύτερη φορολογία σε αλλοδαπές εταιρείες για το προνόμιο να διεξάγουν εργασία στα όρια της επικράτειάς του. Παράλληλα έγινε δεκτό ότι θα αντίκειτο στην αρχή της ισότητας και δεν θα ήταν συνταγματικά επιτρεπτή η φορολόγηση ξένων εταιρειών πάνω σε δυσμενή για αυτές βάση μετά που τους δόθηκε χωρίς όρους άδεια και αφέθηκαν να οικοδομήσουν την επιχείρησή τους στη χώρα που τις φιλοξενεί. Αυτή είναι η αρχή που εφάρμοσε η υπόθεση Hanover Fire Ins. Co..

To εύρημα του πρωτόδικου δικαστή, ότι η παραπάνω υπόθεση διακρίνεται από την παρούσα, επειδή η κυριότητα πλοίου δεν δύναται να εξομοιωθεί με την διεξαγωγή εργασιών σε ένα τόπο, είναι απρόσβλητο. Καμιά ερμηνευτική διάταξη δεν μπορεί να συνταιριάσει τις δύο αυτές έννοιες. Οι εφεσείουσες είναι εγγεγραμμένες στον Παναμά και αναπτύσσουν τις δραστηριότητές τους στο εξωτερικό. Πέρα όμως απ' αυτό η αρχή δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής εδώ και για το λόγο ότι η αίτηση για εγγραφή των πλοίων υποβλήθηκε το 1985, όταν οι εφεσείουσες γνώριζαν ήδη το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει το φόρο χωρητικότητας.

4. Είναι ορθόν πως σύμφωνα με το άρθρο 4(1) του Ν. 47/63 αντικείμενο του φόρου είναι κάθε Κυπριακό πλοίο. Όμως σύμφωνα με το εδ. 2 του ίδιου άρθρου υποκείμενο του φόρου χωρητικότητας είναι ο ιδιοκτήτης του πλοίου, ο οποίος και υπέχει νομική υποχρέωση καταβολής του.

Από τις παραπάνω σκέψεις προκύπτει ότι η έναντι των εφεσειουσών εφαρμογή του άρθρου 6Α του ν. 16/82 δεν παραβιάζει την αρχήν της ισότητας.

Έφεση απορρίπτεται με έξοδα

Αναφερόμενες υποθέσεις:

Hanover Fire Ins. Co. v. Carr [1926] 272 U.S. 494.

Αναφορά του Προέδρου της Δημοκρατίας αρ. 1/89, ημερ. 17/6/89.

Αναφορά του Προέδρου της Δημοκρατίας αρ. 2/89, ημερ. 29/8/89.

Συμβουλίου της Επικρατείας απόφαση υπ' αρ. 246/79.

Λανίτης ν. Δημοκρατίας (1984) 3 Α.Α.Δ. 1588.

Kansas City, Memphis & Birmingham Railroad Co. v. James P.

Stiles 242 U.S. 176.

Locomobile Co. of America v. Commonwealth of Massachusetts 246 U.S. 631.

Έφεση.

'Εφεση κατά της απόφασης του Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (Στυλιανίδης, Δ) που δόθηκε στις 8 Απριλίου. 1989 (Προσφυγή αρ. 51/86) με την οποία κρίθηκε ότι η φορολογία που καθορίστηκε για το 1986 από τον εφεσίβλητο διευθυντή του τμήματος εσωτερικών προσόδων ήταν, από συνταγματική σκοπιά, νόμιμη και ισχυρή.

Χρ. Κληρίδης, για τις εφεσείουσες.

Γ. Λαζάρου, δικηγόρος της Δημοκρατίας Α' για τους εφεσίβλητους.

Cur. adv. vult.

Α. ΛΟΪΖΟΥ, Π: Την ομόφωνη απόφαση του δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Σ. Νικήτας.

ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ: Οι εφεσείουσες είναι αλλοδαπές εταιρείες, αλλά ελέγχονται από Κυπρίους. Έχουν εγγράψει πλοία στο κυπριακό νηολόγιο. Στο επίκεντρο της έφεσής τους βρίσκεται το άρθρ. 4 του περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Φορολογικοί Διατάξεις) Νόμου αρ. 47/63, όπως τροποποιήθηκε. Η επίμαχη τροπολογία επιτεύχθηκε με το άρθρο 6Α του τροποποιητικού νόμου αρ. 16/82. Ο πρωτόδικος δικαστής έκρινε ότι οι διατάξεις του άρθρου αυτού, με τις οποίες εξουσιοδοτείται η επιβολή φόρου χωρητικότητας σε κυπριακά πλοία, δεν εμφανίζουν πρόβλημα συνταγματικότητας κατά την εφαρμογήν τους έναντι των εταιρειών αυτών. Επομένως η φορολογία που καθορίστηκε για το 1986 από τον εφεσίβλητο διευθυντή του τμήματος εσωτερικών προσόδων ήταν, από συνταγματική σκοπιά, νόμιμη και ισχυρή.

Φόρος χωρητικότητας επιβάλλεται ετήσια σε κυπριακά πλοία σύμφωνα με τη φορολογική κλίμακα που εκτίθεται στον πίνακα του νόμου. Το Μέρος ΙΙ, που περιέχει την κρίσιμη διάταξη, υπήρξε αντικείμενο της τροποποίησης του 1982. Με τη νέα διάταξη τα πλοία που ανήκουν σε Κυπρίους υπηκόους ή ημεδαπές εταιρείες πληρώνουν μειωμένο φόρο χωρητικότητας κατά 30%. Αυτό όμως δεν ισχύει για εταιρείες που ιδρύθηκαν στην αλλοδαπή και βρίσκονται υπό τον έλεγχο Κυπρίων.

Θα ήταν χρήσιμο να έχουμε υπόψη το Μέρος Π του πίνακα, όπως διαμορφώθηκε μετά τη μεταβολή που υπέστη.

"Ανεξαρτήτως παντός εν τω παρόντι Πίνακι διαλαμβανομένου -

(α) εις περίπτωσιν Κυπριακού πλοίου ως τούτο καθορίζεται εν τη παραγράφω (α) του εδαφίου (1) του άρθρου 5 των περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγησις, Πώλησις και Υποθήκευσις Πλοίων) Νόμων του 1963-1982· και

(β) εις περίπτωσιν Κυπριακού πλοίου ως τούτο καθορίζεται εν τη παραγράφω (β) του ιδίου ως άνω εδαφίου εφ' όσον το νομικόν πρόσωπον εις ό τούτο ανήκει ελέγχεται υπό Κυπρίων,

ο εν τω Μέρει Ι του παρόντος Πίνακος προνοούμενος φόρος χωρητικότητος καταβάλλεται μειωμένος κατά τριάκοντα τοις εκατόν (30%)."

Είναι στο σημείο αυτό σκόπιμο να διαβάσουμε τις πρόνοιες του άρθρου 5(1) των περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγησις, Πώλησις και Υποθήκευσις Πλοίων) Νόμων του 1963-1982. Μας διευκρινίζουν πότε ένα πλοίο αποκτά την κυπριακή εθνικότητα.

"Ουδέν πλοίον θεωρείται Κυπριακόν πλοίον, εκτός εάν πλέον του ημίσεος των επί του πλοίου μεριδίων ανήκη κατά κυριότητα -

(α) εις Κύπριον·

(β) εις νομικόν πρόσωπον όπερ συνέστη και λειτουργεί συμφώνως τοις νόμοις της Δημοκρατίας, έχει δε την έδραν αυτού εν τη Δημοκρατία· ή

(γ) εις νομικόν πρόσωπον συσταθέν εκτός της Δημοκρατίας και ελεγχόμενον υπό Κυπρίων, εις την περίπτωσιν όμως ταύτην μόνον κατόπιν ειδικής εξουσιοδοτήσεως παρεχομένης υπό του Υπουργικού Συμβουλίου."

Η φράση "νομικόν πρόσωπον ελεγχόμενον υπό Κυπρίων" έχει την έννοιαν που της απέδωσε η παράγραφος (β) του Μέρους ΠΙ του Πίνακα. Σημαίνει εταιρεία στην οποία Κύπριοι κατέχουν τουλάχιστο το 51% του μετοχικού της κεφαλαίου. Ας σημειωθεί ότι οι εφεσείουσες προέβησαν σε εγγραφή πλοίων στο κυπριακό νηολόγιο κατόπιν ειδικής εξουσιοδοτήσεως όπως αναφέρεται στο άρθρο 51(γ) του Ν.45/63.

Η πρωτόδικη απόφαση δέχθηκε ότι η νέα διάταξη, που θεσπίζει μείωση του φόρου χωρητικότητας υπέρ πλοιοκτητριών εταιρειών οι οποίες έχουν συσταθεί στην Κύπρο, δεν προσκρούει στην αρχή της ισότητας που καθιερώνει το άρθρο 28 του συντάγματος. Η δικαιολογία για τη ξεχωριστή μεταχείριση έγκειται, κατά την απόφαση, στις διαφορές που παρουσιάζουν οι ξένες εταιρείες σε διάφορους τομείς γενικά. Υπογραμμίζεται δε ιδιαίτερα πως η ιδιοκτησία πλοίων δεν συμπίπτει με τη διεξαγωγή εργασιών στον τόπο. Με άλλα λόγια δεν έχουμε εταιρεία που λειτουργεί κάτω από τις ίδιες ή όμοιες συνθήκες μέσα στην επικράτεια έτσι ώστε η μεγαλύτερη επιβάρυνση των ξένων εταιρειών να συνιστά δυσμενή μεταχείριση.

Το σκεπτικό περιέχεται στην προτελευταία παράγραφο της πρωτόδικης απόφασης που είναι σκόπιμο να παραθέσουμε.

"The ownership of ships is different from the carrying out of business in the country, even upon licence. If two corporations, a local and a foreign, carry on business in ships they are in all respects same except of the origin of the one. In the present case a Cypriot and a Cypriot company have objective dissimilarities in respect of the social, economic and other aspects from a foreign company. The ownership of the ships is not an operation or business in the country, is not the same as the carrying on of other business in the Republic."

Οι λόγοι της έφεσης διαμορφώθηκαν γύρω από την αρχή της ισότητας. Γενικά υποστηρίχθηκε ότι η συζητούμενη διάταξη είναι αντισυνταγματική, ως αντίθετη προς την πιο πάνω αρχή, γιατί καθιερώνει άνιση μεταχείριση ουσιαστικά όμοιων καταστάσεων. Ειδικότερα οι λόγοι έφεσης συμπτύσσονται ως εξής:

(1) Το πρωτόδικο δικαστήριο δεν απέδωσε σημασία ή τη σημασία που έπρεπε στο γεγονός ότι κριτήριο για την επιβολή του φόρου είναι η χωρητικότητα του πλοίου και επομένως η διαφοροποίηση που στηρίζεται στην πλοιοκτησία - κύπριοι και κυπριακές εταιρείες από τη μια και αλλοδαπές εταιρείες ελεγχόμενες από κύπριους από την άλλη - είναι άσχετη, αυθαίρετη και συνταγματικά ανεπίτρεπτη.

(2) Λανθασμένα διαχωρίστηκε η ιδιοκτησία πλοίων από τη διεξαγωγή εργασιών, που προβλήθηκε από το δικάσαν δικαστήριο σαν θεμιτός λόγος διάκρισης. Το συμπέρασμα ότι η κυριότητα πλοίου δεν συνιστά διεξαγωγή εργασίας στον τόπο είναι αβάσιμο, έχοντας υπόψη ότι το ουσιώδες στοιχείο είναι η κυπριακή εθνικότητα του πλοίου και η σημαία του.

(3) Το πρωτόδικο δικαστήριο παραγνώρισε ότι η διαφορετική και δυσμενής νομοθετική ρύθμιση που επηρεάζει τις εφεσείουσες έλαβε χώρα μετά την παραχώρηση άνευ όρων άδειας να εγγράψουν τα πλοία τους υπό κυπριακή
σημαία. Η εισήγηση είχε σαν υπόβαθρο την αρχή που εφάρμοσε η Αμερικανική υπόθεση
Hanover Fire Ins. Co. v. Carr (1926) 272 U.S. 494.

Ο δικηγόρος των εφεσειουσών αναφέρθηκε εκτεταμένα στην Κυπριακή και ξένη νομολογία για την ανίχνευση όλων των πτυχών που συνιστούν την έννοια της ισότητας, που όπως προελέχθη, προστατεύεται από το άρθρο 28 του Συντάγματος. Με ιδιαίτερη μνεία στη φορολογική δικαιοσύνη. Δεν θα παραφορτώσουμε το κείμενο με όλο αυτό το υλικό δεδομένου ότι οι απόψεις για την ισότητα με τη μορφή της ισονομίας, που μας ενδιαφέρει εδώ, συγκλίνουν και δεδομένου ότι έχουμε πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του Δικαστηρίου. Στη Γνωμάτευση ημερ. 17/6/89 στην Αναφορά τον Προέδρου της Δημοκρατίας αρ. 1/89 διαγράφεται η σχετική τοποθέτηση της κυπριακής δικαιοσύνης:

"Η πάγια νομολογία μας, και αυτή των χωρών που έχουν ανάλογη πρόνοια με αυτή του Άρθρου 28 του Συντάγματος μας, δέχεται πως ένα νομοθέτημα μπορεί να κάμνει εύλογες διαφοροποιήσεις μεταξύ ατόμων, τάξεων ατόμων ή καταστάσεων εφόσον δικαιολογούνται από τις εγγενείς διαφορετικές περιστάσεις πραγμάτων που ισχύουν για αυτές. Η αρχής της ισότητας όμως ρητά απαγορεύει τις αυθαίρετες διακρίσεις. Το Δικαστήριο δεν υπεισέρχεται στους λόγους σκοπιμότητας ούτε διερευνά τη σοφία του νομοθετήματος."

Ειδικότερα από τη νομολογία προκύπτει ότι

"Όταν η ομοιογένεια μεταξύ πραγμάτων, της θέσεως ή των περιστάσεων ατόμων είναι τόσο μεγάλη ώστε να συνθέτουν ομάδα ατόμων ή υποκειμένων με βάση κοινό παρονομαστή ομοιογένειας ο νομοθέτης έχει την διακριτική ευχέρεια να ταξινομήσει τα πράγματα ή τα υποκείμενα του δικαίου σε ξεχωριστή κατηγορία και να προβεί σε νομοθετικές ρυθμίσεις διάφορες από εκείνες που ισχύουν για άλλες συγγενικές αλλά όχι ομοιγενείς κατηγορίες προσώπων ή πραγμάτων. Τόσο η συμπερίληψη πραγμάτων ή ατόμων σε ομοιογενή κατηγορία όσο και οι διακρίσεις που γίνονται στα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις ατόμων πρέπει να έχουν, όπως ορίζει η νομολογία, λογικό έρεισμα το οποίο να πηγάζει από την ομοιότητα ή διαφορές μεταξύ των πραγμάτων ή των φορέων των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων."

(Αναφορά τον Προέδρου της Δημοκρατίας αρ. 2/89 ημερ. 29/8/89)

Έχουμε τη γνώμη ότι η επιβολή επιβάρυνσης κατά 30% σε αλλοδαπές εταιρείες όπως οι εφεσείουσες, έστω και αν δεν προβλεπόταν από τον προϋφιστάμενο κανόνα δικαίου, δεν είναι αδικαιολόγητη. Ο τρόπος ρύθμισης του θέματος έχει σταθερό και αντικειμενικό έρεισμα που εντοπίζεται κυρίως στη φύση της νομικής προσωπικότητας των εταιρειών που βαρύνονται με το φόρο χωρητικότητας. Αντίθετα, η προηγούμενη ισοπεδωτική υπαγωγή όλων των πλοιοκτητριών εταιρειών σε ενιαίο φόρο, ανεξάρτητα από τη συγκρότησή τους, πιθανό να εμφάνιζε πρόβλημα ασυμφωνίας με την αρχή της ισότητας στο βαθμό που απέληγε σε ίση μεταχείριση ανόμοιων καταστάσεων.

Η νέα ρύθμιση του άρθρου 6 Α του ν. 16/82 λαμβάνει υπόψη τις εγγενείς διαφορές και ιδιαιτερότητες ανάμεσα στις δύο μορφές εταιρειών. Εν πρώτοις διέπονται από διαφορετικά νομοθετικά καθεστώτα. Οι αλλοδαποί οργανισμοί βρίσκονται έξω από το βεληνεκές του εσωτερικού δικαίου περί εταιρειών που ρυθμίζει τη μορφή, διάρθρωση και οργάνωση των εθνικών εταιρειών. Πρόσθετο επιχείρημα προς την κατεύθυνση αυτή παρέχει το γεγονός ότι διαφέρει η ιδιοκτησία μετοχικού κεφαλαίου ως και η διάρθρωση του. Πέρα απ' αυτό είναι και το στοιχείο της έδρας. Οι Κυπριακές εταιρείες σε αντίθεση με τις αλλοδαπές έχουν την έδρα τους στην Κύπρο με όλα τα ευεργετήματα που συνεπάγεται η παρουσία αυτή για τον τόπο.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας με την υπ' αρ. 246/79 απόφαση του, έκρινε ότι η επιλογή του νομοθέτη να προβεί σε διαφορετική ρύθμιση με βάση τις διαφορές που υφίστανται μεταξύ εταιρειών διαφορετικού τύπου κινήθηκε μέσα στα όρια της αρχής της ισότητας. Παραθέτουμε τη σύνοψη:

"Το άρθρο 6 α.ν. 543.68 (ως αντικ. δι' άρθρο 4 ν.δ. 848/ 71) καθιεροί μεν ευνοϊκήν φορολογικήν μεταχείρισιν των υπό μορφήν ΑΕ ή ΕΠΕ λειτουργούντων ξενοδοχείων έναντι των ατομικών ή των υπό μορφήν προσωπικών εταιρειών λειτουργούντων, πλην όμως η τοιαύτη διάφορος μεταχείρισις δεν είναι αδικαιολόγητος, και, συνεπώς, δεν αντίκειται εις την αρχήν της ισότητας, εν όψει των διαφορών των υφισταμένων μεταξύ των ως άνω μορφών οργανώσεως επιχειρήσεων και του υπό του νόμου επιδιωκομένου σκοπού βελτιώσεως της οργανώσεως και λειτουργίας των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, προς όφελος του τουρισμού και της οικονομίας εν γένει."

Παραπέμπουμε επίσης στην απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου Λανίτης ν. Δημοκρατίας (1984) 3 Α.Α.Δ. 1588, που εγκρίνει το διαχωρισμό ανάμεσα σε δημόσιες και ιδιωτικές εταιρείες.

Υπάρχει ένα συνδετικό στοιχείο ανάμεσα στους λόγους έφεσης, όπως θα διαφανεί από την παρακάτω σύντομη ανάπτυξη. Είναι γενικά αποδεκτή η αρχή πως ένα κράτος μπορεί να επιβάλει βαρύτερη φορολογία σε αλλοδαπές εταιρείες για το προνόμιο να διεξάγουν εργασία στα όρια της. επικράτειας του. (Βλέπε Basu Commentary on the Constitution of India, τόμος Β, σελ. 262, Kansas City, Memphis & Birmingham Railroad Co. v. James P. Stiles 242 U.S. 176, Locomobile Co. of America v. Commonwealth of Massachusetts 246 U.S. 631.) Παράλληλα έγινε δεκτό ότι θα αντέκειτο στην αρχή της ισότητας και δεν θα ήταν συνταγματικά επιτρεπτή η φορολόγηση ξένων εταιρειών πάνω σε δυσμενή για αυτές βάση μετά που τους δόθηκε χωρίς όρους άδεια και αφέθηκαν να οικοδομήσουν την επιχείρησή τους στη χώρα που τις φιλοξενεί. Αυτή είναι η αρχή που εφάρμοσε η υπόθεση Hanover Fire Ins. Co., ανωτέρω.

Ο πρωτόδικος δικαστής διέκρινε την παραπάνω υπόθεση με την αιτιολογία ότι η κυριότης πλοίου δεν εξομοιώνεται με τη διεξαγωγή εργασιών σε ένα τόπο. Το εύρημα είναι πιστεύουμε απρόσβλητο. Καμιά ερμηνευτική διάταξη δεν μπορεί να συνταιριάσει τις δύο αυτές έννοιες. Οι εφεσείουσες είναι εγγεγραμμένες στον Παναμά και αναπτύσσουν τις δραστηριότητές τους στο εξωτερικό. Πέρα όμως απ' αυτό η αρχή δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής εδώ και για το λόγο που ανέφερε ο κ. Λαζάρου, ότι η αίτηση για εγγραφή των πλοίων υποβλήθηκε το 1985, όταν οι εφεσείουσες γνώριζαν ήδη το ισχύον ρυθμιστικά πλαίσιο που διέπει το φόρο χωρητικότητας.

Ο εναπομείνας λόγος έφεσης είναι επίσης αβάσιμος.

Είναι ορθόν πως σύμφωνα με το άρθρο 4(1) του Ν. 47/ 63 αντικείμενο του φόρου είναι κάθε Κυπριακό πλοίο.

Όμως σύμφωνα με το εδ. 2 του Ιδιου άρθρου υποκείμενο του φόρου χωρητικότητας είναι ο ιδιοκτήτης του πλοίου, ο οποίος και υπέχει νομική υποχρέωση καταβολής του.

Από τις παραπάνω σκέψεις προκύπτει ότι η έναντι των εφεσειουσών εφαρμογή του άρθρου 6 Α του Ν. 16/82 δεν παραβιάζει την αρχήν της ισότητας.

Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο