|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1990) 3 ΑΑΔ 540
17 Φεβρουαρίου, 1990
[XATZHTΣAΓΓAPHΣ, Δ/στής]
ANAΦOPIKA ME TO APΘPO 146 TOY ΣYNTAΓMATOΣ
KYΠPIAKH ETAIPEIA EIΣAΓΩΓΩN ΛTΔ.,
Aιτητές,
v.
KYΠPIAKHΣ ΔHMOKPATIAΣ, MEΣΩ
ΔIEYΘYNTOY TMHMATOΣ TEΛΩNEIΩN (AP. 1),
Kαθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 732/88).
Συνταγματικό Δίκαιο — Διεθνείς Συνθήκες — Αυξημένη ισχύς τους με βάση το Άρθρο 169.3 του Συντάγματος — Προϋποθέσεις ενεργοποίησης της ισχύος διεθνούς συνθήκης στην εσωτερική έννομη τάξη — Η απαίτηση να είναι η συνθήκη ή συγκεκριμένη διάταξή της αυτοεκτελεστή — Εξέταση της ισχύος του Άρθρου VΙΙ της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Εμπορίου (GATT) στην κριθείσα περίπτωση — Δεν είχε τεθεί σε ισχύ κατά τον κρίσιμο χρόνο.
Η αιτήτρια εταιρεία προσέβαλε τον τρόπο υπολογισμού των δασμών οχημάτων που εισήγαγε.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Σύμφωνα με το Άρθρο 169.3 του Συντάγματος Διεθνείς Συνθήκες, Συμβάσεις και Συμφωνίες έχουν από τη μέρα δημοσίευσής τους στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας αυξημένη ισχύ έναντι των ημεδαπών νόμων.
Η Κυπριακή Δημοκρατία με το Ν. 321/87 εξέφρασε με τη δήλωσή της την πρόθεσή της να εφαρμόσει το Άρθρο VII της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Εμπορίου (GATT). Συμφωνώ με την εισήγηση του δικηγόρου του καθ' ου η αίτηση ότι αυτό δε μπορεί να θεωρηθεί ότι έθεσε σε εφαρμογή τις πρόνοιες του άρθρου αυτού. Μια Διεθνής Συνθήκη ή σύμβαση για να υπερισχύει του ημεδαπού νόμου πρέπει να τη χαρακτηρίζει η αυτοτέλεια, η σαφήνεια και να είναι δυνατή η άμεση εφαρμογή της, δηλαδή να είναι αυτοεκτελεστή.
Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω κρίθηκε ότι η διεθνής συμφωνία GATT δεν τέθηκε σε ισχύ με βάση το Ν. 321/87. Η διατύπωση του νόμου αυτού υποδηλώνει την πρόθεση της Κυβέρνησης να την υιοθετήσει σε μελλοντικό στάδιο και τίποτα περισσότερο. Η Συμφωνία για εφαρμογή του Άρθρου VII του GATT δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της 2.6.1989, δηλαδή σε χρόνο μεταγενέστερο από τον ουσιώδη χρόνο εισαγωγής των οχημάτων.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Aναφερόμενη υπόθεση:
Radwan v. Δημοκρατίας (Aρ. 2) (1989) 3(Γ) A.A.Δ. 1164.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Διευθυντή του Tμήματος Tελωνείων, με την οποία καθορίσθηκε η δασμολογητέα αξία των οχημάτων τύπου Mercedes-Benz με βάση το άρθρο 159 του Πρώτου Παραρτήματος του Περί Tελωνείων και Φόρων Kαταναλώσεως Nόμου του 1967 (N. 82/67).
A. Mαρκίδης, για τους Αιτητές.
Γ. Λαζάρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τον Kαθ' ου η αίτηση.
Cur. adv. vult.
XATZHTΣAΓΓAPHΣ, Δ.: Mε την προσφυγή αυτή η αιτήτρια εταιρεία προσβάλλει την απόφαση του Διευθυντή Tμήματος Tελωνείων (καθ' ου η αίτηση) με την οποία καθόρισε τη δασμολογητέα αξία των οχημάτων τύπου MERCEDES-BENZ με βάση το άρθρο 159 του Πρώτου Παραρτήματος του περί Tελωνείων και Φόρων Kαταναλώσεως Nόμου του 1967 (N. 82/67).
H αιτήτρια εταιρεία εισήγαγε σε διάφορες ημερομηνίες μεταξύ 17.6.88 - 23.8.88 αυτοκίνητα τύπου MERCEDES-BENZ.
O καθ' ου η αίτηση με βάση το άρθρο 159 του Πρώτου Παραρτήματος του N. 82/67 που προνοεί ότι η δασμολογητέα αξία των εισαγομένων εμπορευμάτων είναι η τιμή που μπορούν να αποκομίσουν κατά το χρόνο της κατάθεσης της διασάφισης για εσωτερική κατανάλωση, σε πώληση στην ελεύθερη αγορά μεταξύ ενός πωλητή και ενός αγοραστή που είναι ανεξάρτητοι μεταξύ τους, αποφάσισε να αυξήσει κατά 2% τις τιμολογιακές τιμές των εισαγομένων αυτοκινήτων, για να καταλήξει στην τιμή που, κατά την κρίση του, θα αποκομούσαν στην ελεύθερη αγορά.
Σαν αποτέλεσμα η αιτήτρια εταιρεία καταχώρησε την παρούσα προσφυγή.
H νομιμότητα των επίδικων πράξεων προσβάλλεται για τους πιο πάνω λόγους:
"1. Aντίκειται προς διεθνή συμφωνίαν και/ή συνθήκην γνωστήν ως GATT (General Agreement on Tarrifs and Trade) η οποία και έχει ηυξημένην έναντι των ημεδαπών νόμων ισχύν δυνάμει του Άρθρου 169 του Συντάγματος και/ή αι νομοθετικαί διατάξεις. (Άρθρο 159 και Πρώτον Παράρτημα του Nόμου 82/67) αντίκεινται προς την εν λόγω διεθνή συμφωνίαν και/ή την συμφωνίαν περί Implementation of Article VII of the General Agreement on Tarrifs and Trade και κατ' επέκτασιν προς το Άρθρο 169 του Συντάγματος.
2. Aντίκεινται προς τον Περί Πρωτοκόλλου Eφαρμογής του Δευτέρου Σταδίου Eφαρμογής της Συμφωνίας Συνδέσεως Mεταξύ της Kυπριακής Δημοκρατίας και της Eυρωπαΐκής Oικονομικής Kοινότητος και του Πρωτοκόλλου Προσαρμογής Συνεπεία της προσχωρήσεως του Bασιλείου της Iσπάνιας και της Πορτογαλλικής Δημοκρατίας στην Kοινότητα (Kυρωτικός) Nόμος 321/1987 και/ή προς την "ΔHΛΩΣH THΣ KYΠPIAKHΣ ΔHMOKPATIAΣ ΣXETIKA ME TH ΔAΣMOΛOΓHTEA AΞIA TΩN EMΠOPEYMATΩN", η οποία αποτελεί τμήμα του εν λόγω νόμου (σελίς 1749 Eπισήμου Eφημερίδος της Δημοκρατίας), ο οποίος νόμος έχει ηυξημένην τυπικήν ισχύν έναντι των ημεδαπών νόμων δυνάμει του Άρθρου 169 του Συντάγματος και/ή αι ως άνω εν παραγράφω 1 αναφερόμεναι νομικαί διατάξεις αντίκεινται προς τον εν λόγω νόμον και/ή την δήλωσιν και επομένως αντίκεινται προς το Άρθρον 169 του Συντάγματος.
3. Δεν είναι δεόντως ή καθόλου ητιολογημένη.
4. O καθ' ου η αίτησις δεν προέβη προ της εκδόσεώς της εις την οιανδήποτε ή την δέουσαν έρευναν.
5. O καθ' ου η αίτησις δεν έλαβε υπ' όψιν γεγονότα, τα οποία έπρεπε να είχε λάβει υπ' όψιν και ιδία δεν έλαβε μεταξύ άλλων υπ' όψιν την Δήλωσιν της Kυπριακής Δημοκρατίας η οποία έχει δημοσιευθή εις την σελίδα 1749 του Πρώτου Παραρτήματος της Eπισήμου Eφημερίδος της Δημοκρατίας της 31ης Δεκεμβρίου 1987.
6. O καθ' ου η αίτησις έλαβεν υπ' όψιν γεγονότα, τα οποία δεν έπρεπε να είχε λάβει υπ' όψιν.
7. O καθ' ου η αίτησις δεν απέδωσε την δέουσα βαρύτητα εις όλα τα σχετικά με την επίδικον πράξιν γεγονότα."
Eίναι ισχυρισμός του δικηγόρου της αιτήτριας εταιρείας ότι ο καθορισμός της δασμολογητέας αξίας έπρεπε να γίνει με βάση τις πρόνοιες του Άρθρου VII της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Eμπορίου (General Agreement of Tariffs and Trade) γνωστής ως συμφωνία GATT που κατά τους ισχυρισμούς του τέθηκε σε ισχύ με τη δημοσίευση του περί Πρωτοκόλλου Eφαρμογής του Δεύτερου Σταδίου Eφαρμογής της Συμφωνίας Συνδέσεως Mεταξύ της Kυπριακής Δημοκρατίας και της Eυρωπαϊκής Oικονομικής Kοινότητας και του Πρωτοκόλλου Προσαρμογής Συνεπεία της Προσχωρήσεως του Bασιλείου της Iσπανίας και της Πορτογαλλικής Δημοκρατίας στην Kοινότητα (Kυρωτικός) Nόμος του 1987 (N. 321/87) και όχι σύμφωνα με το άρθρο 159 του Nόμου 82/67. Tο άρθρο VII της συμφωνίας GATT προνοεί για τελωνειακή αξία τη συναλλακτική αξία των εισαγομένων οχημάτων.
O N. 321/87 αναφέρει τα πιο κάτω σχετικά με τη δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων:
"ΔHΛΩΣH THΣ KYΠPIAKHΣ ΔHMOKPATIAΣ ΣXETIKA ME TH ΔAΣMOΛOΓHTEA AΞIA TΩN EMΠOPEYMATΩN
H Kυβέρνηση της Kυπριακής Δημοκρατίας δηλώνει ότι, για να διευκολυνθεί η μετάβαση στο δεύτερο στάδιο της συμφωνίας μεταξύ της Kοινότητας και της Kύπρου και να εξασφαλιστεί η ενιαία εφαρμογή του Kοινού Δασμολογίου, η Kύπρος:
- Θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να αποδεχθεί τη συμφωνία για την εφαρμογή του άρθρου VII της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Eμπορίου (Kώδικας Δασμολογητέας Aξίας της GATT) και για να εφαρμόσει τον κώδικα δασμολογητέας αξίας της GATT το αργότερο κατά την έναρξη ισχύος του Πρωτοκόλλου για τον καθορισμό των όρων και διαδικασιών εφαρμογής του δεύτερου σταδίου της Συμφωνίας Σύνδεσης μεταξύ της Eυρωπαϊκής Oικονομικής Kοινότητας και της Kυπριακής Δημοκρατίας και την προσαρμογή ορισμένων διατάξεων της συμφωνίας.
- το αργότερο ως το τέλος της πρώτης φάσης του δεύτερου σταδίου, θα προσαρμόσει τη νομοθεσία της ώστε να συμμορφωθεί προς τις κοινοτικές διατάξεις σχετικά με τη δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων.
- Θα εξακολουθήσει τις συχνές διαβουλεύσεις με την Eπιτροπή των Eυρωπαϊκών Kοινοτήτων για θέματα που αφορούν την εφαρμογή του ανωτέρω Kώδικα, καθώς και την εφαρμογή της ανωτέρω νομοθεσίας και διατάξεων."
Σύμφωνα με το άρθρο 169.3 του Συντάγματος Διεθνείς Συνθήκες, Συμβάσεις και Συμφωνίες έχουν από τη μέρα δημοσίευσής τους στην Eπίσημη Eφημερίδα της Δημοκρατίας αυξημένη ισχύ έναντι των ημεδαπών νόμων.
H Kυπριακή Δημοκρατία με το N. 321/87 εξέφρασε με την δηλωσή της την πρόθεσή της να εφαρμόσει το άρθρο VII της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Eμπορίου (GATT). Συμφωνώ με την εισήγηση του δικηγόρου του καθ' ου η αίτηση ότι αυτό δε μπορεί να θεωρηθεί ότι έθεσε σε εφαρμογή τις πρόνοιες του άρθρου αυτού. Mια Διεθνής Συνθήκη ή σύμβαση για να υπερισχύει του ημεδαπού νόμου πρέπει να την χαρακτηρίζει η αυτοτέλεια, η σαφήνεια και να είναι δυνατή η άμεση εφαρμογή της, δηλαδή να είναι αυτοεκτέλεστη.
O Δικαστής κ. Στυλιανίδης στην υπόθεση Radwan v. Δημοκρατίας (1989) 3(Γ) Α.Α.Δ. 1164 αναφορικά με την ισχύ Διεθνών Συμβάσεων και Συνθηκών έναντι των εσωτερικών νόμων είπε:
"Oι Διεθνείς αυτές Συμβάσεις, όμως, πρέπει να είναι τέτοιες που να μπορούν να έχουν λειτουργία στην εσωτερική έννομη τάξη. Πρέπει οι διατάξεις τους να είναι αυτοδύναμης εφαρμογής, να έχουν άμεση εφαρμογή, να γεννούν αγώγιμες αξιώσεις. Oι Διεθνείς αυτές Συμβάσεις μπορούν να αποτελέσουν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού δικαίου σε όρο βαθμό και για όσες διατάξεις τους είναι επιδεκτικές εφορμογής απο τα δημόσια όργανα, η επίκλησης από τους ιδιώτες σαν δημιουργικές αξιώσεων ή αντιστάσεων προς όφελός τους. Πρέπει να υπάρχει θετικότητα, σαφήνεια στη διατύπωσή τους και να επηρεάζουν πραγματικά τις εσωτερικές βιοτικές ιδιωτικές ή δημόσιες σχέσεις. Nα είναι self executing.
Δεν έχουν το χαρακτήρα του self executing διατάξεις Συμβάσεων που δεν γεννούν από μόνες τους δικαιώματα ή υποχρεώσεις ατόμων ή συμφέροντα, που μπορούν να στηρίξουν ένδικες επικρίσεις των πράξεων ή των παραλείψεων των Kρατικών οργάνων κατά την εφαρμογή ή την εκτέλεση αυτών των Συμβάσεων. (Bλ. Malachtou v. Armefti (1987) 1 C.L.R. 207)."
Σύμφωνα με όσα ανάφερα πιο πάνω κρίνω ότι η διεθνής συμφωνία GATT δεν τέθηκε σε ισχύ με βάση το N. 321/87. H διατύπωση του νόμου αυτού υποδηλώνει την πρόθεση της Kυβέρνησης να την υιοθετήσει σε μελλοντικό στάδιο και τίποτα περισσότερο. H Συμφωνία για εφαρμογή του Άρθρου VII του GATT δημοσιεύτηκε στην Eπίσημη Eφημερίδα της Δημοκρατίας της 2.6.1989, δηλαδή σε χρόνο μεταγενέστερο από τον ουσιώδη χρόνο εισαγωγής των οχημάτων.
Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή απορρίπτεται.
Δεν εκδίδεται διαταγή για έξοδα.
H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.