|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ψύλλας Mιχάλης Aνδρέα ν. Δημοκρατίας (Aρ. 3) (2002) 2 ΑΑΔ 388
Ντούμα Φωτεινή ν. Αστυνομίας (2004) 2 ΑΑΔ 1
Mιχαηλίδης Kωνσταντίνος Mιχαήλ ν. Aστυνομίας (2004) 2 ΑΑΔ 306
Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας ν. Σωτήρη Γεωργίου και Άλλων (2010) 2 ΑΑΔ 1
Σπανού Γιαννάκης Γεωργίου και Άλλος ν. Δημοκρατίας (2013) 2 ΑΑΔ 281
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2022:B255
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Έφεση Αρ. 113/2022)
21 Ιουνίου, 2022
[ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ, Δ/στές]
V. B.,
Εφεσείων,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
Α. Αλεξάνδρου με Ελ. Αλεξάνδρου (κα), για τον Εφεσείοντα.
Μ. Πασιαρδή (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για την Εφεσίβλητη.
________________________________________________________________________
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Η Απόφαση είναι ομόφωνη, θα απαγγελθεί από τη Δικαστή Δημητριάδου-Ανδρέου.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.: Ο Εφεσείων αντιμετωπίζει ενώπιον του Κακουργιοδικείου Λευκωσίας αριθμό κατηγοριών οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την κατηγορία της συνωμοσίας προς διάπραξη κακουργήματος, τη σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών και ενηλίκων προσώπων και τη μαστροπεία.
Κατά το στάδιο της παραπομπής του ενώπιον του Κακουργιοδικείου είχε αποφασισθεί να παραμείνει ελεύθερος με όρους εγγύησης. Ωστόσο, κατόπιν έφεσης του Γενικού Εισαγγελέα, το Ανώτατο Δικαστήριο με Απόφαση του ημερ. 28/12/2021 διέταξε την κράτηση του επί τη βάση του κινδύνου επηρεασμού μαρτυρίας. Στις 25/5/2022, που η υπόθεση ήταν ορισμένη για ακρόαση, το Κακουργιοδικείο ανέβαλε την έναρξη της εκδίκασης της λόγω άλλης συνεχιζόμενης ακρόασης και την επαναόρισε στις 23/9/2022.
Η εκπρόσωπος της Κατηγορούσας Αρχής ζήτησε την περαιτέρω κράτηση του μέχρι την πιο πάνω ημερομηνία, αίτημα το οποίο αντιμετώπισε την ένσταση του συνηγόρου του Εφεσείοντα. Το Κακουργιοδικείο, αφού επεσήμανε ότι δεν υπήρχε ενώπιον οποιοδήποτε νέο στοιχείο που να διαφοροποιεί τη διαπίστωση για τον κίνδυνο επηρεασμού μαρτύρων, πλην του χρόνου κράτησης, έκρινε ότι, υπό τα δεδομένα της υπόθεσης, το συνολικό χρονικό διάστημα των εννέα μηνών που θα μεσολαβούσε μέχρι την ορισθείσα νέα δικάσιμο με αφετηρία την καταχώρηση της υπόθεσης, δεν ήταν τέτοιο που να δικαιολογεί διαφοροποίηση στην απόφαση για κράτηση.
Ο Εφεσείων προσβάλλει με την παρούσα Έφεση την πιο πάνω Απόφαση προβάλλοντας τέσσερις συνολικά Λόγους Έφεσης οι οποίοι, εν πολλοίς, είναι συναφείς και αλληλοεπικαλυπτόμενοι.
Με τον 1ο Λόγο Έφεσης ισχυρίζεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα άσκησε τη διακριτική του ευχέρεια διατάσσοντας την κράτηση του, περιοριζόμενο στο γεγονός ότι είχε διαταχθεί η κράτηση του από το Εφετείο στις 28/12/2021, ενώ με το 2ο Λόγο προβάλλει ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο αρνήθηκε να εξετάσει τα δεδομένα που είχε ενώπιον του και να κρίνει αν δικαιολογείτο το αίτημα κράτησης και αρκέστηκε στο γεγονός της εφετειακής διαταγής. Συναφής με αυτό το Λόγο είναι και ο 4ος Λόγος Έφεσης, με τον οποίο ο Εφεσείων διατείνεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο αρνήθηκε να εξετάσει τα ενώπιον του δεδομένα αναφορικά με τον κίνδυνο επηρεασμού. Μέσω του 3ου Λόγου Έφεσης προβάλλεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο, χωρίς να συνυπολογίσει τον απόλυτα αναγκαίο χρόνο για εκδίκαση της υπόθεσης, περιορίστηκε σε γενική αναφορά στη νομολογία αναφορικά με το χρόνο κράτησης υποδίκου.
Κατά την ημερομηνία επανεξέτασης της κράτησης του Εφεσείοντα δεν διαπιστώνουμε να τέθηκε οποιοδήποτε νέο στοιχείο ενώπιον του Κακουργιοδικείου εκτός του θέματος της επιμήκυνσης του χρόνου κράτησης. Το ότι η Παραπονούμενη, την οποία ο κίνδυνος επηρεασμού αφορούσε, φιλοξενείτο σε καταφύγιο, δεν συνιστούσε νέο στοιχείο και ορθά το Κακουργιοδικείο επεσήμανε ότι αποτελούσε δεδομένο το οποίο είχε εξεταστεί από το Εφετείο στο πλαίσιο εκτίμησης του κίνδυνου επηρεασμού της. Ούτε και η αναφορά του κ. Αλεξάνδρου για το χώρο όπου είχε εντοπιστεί ο Εφεσείων ήταν στοιχείο που θα μπορούσε να διαφοροποιήσει τα δεδομένα και τη διαπίστωση για τον κίνδυνο επηρεασμού μαρτύρων, όπως ορθά υπογράμμισε το Κακουργιοδικείο.
Η επίκληση από τον κ. Αλεξάνδρου της υπόθεσης Σπανού κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2013) 2 Α.Α.Δ. 281, στο πλαίσιο της αναθεώρησης και/ή επανεξέτασης, όπως αντιλαμβανόμαστε, του κινδύνου επηρεασμού μαρτύρων δεν τον βοηθά. Όπως υπογραμμίσθηκε στην υπόθεση Kalfat κ.ά. v. Δημοκρατίας, Ποινικές Εφέσεις Αρ. 125/2020 και 126/2020, ημερ. 8/10/2020:
«Προκύπτει, ωστόσο, από τη νομολογία ως πάγια αρχή ότι διαταγή για κράτηση που δεν εφεσιβάλλεται δεν αναθεωρείται εκ των υστέρων στο πλαίσιο άλλης έφεσης αφορώσας περαιτέρω διαταγή, σε σχέση με στοιχεία που δεν έχουν, στο μεταξύ, μεταβληθεί (βλ. Μιχαηλίδης ν Αστυνομίας (2004) 2 ΑΑΔ 306, Ψύλλας ν Δημοκρατίας (2002) 2 ΑΑΔ 388 και Ντούμα ν Αστυνομίας (2004) 2 ΑΑΔ 1). Η ίδια αρχή ισχύει όταν διαταγή για κράτηση εφεσιβάλλεται και επικυρώνεται κατ' έφεση, όπως στην προκειμένη περίπτωση. Θεωρούμε ότι το υπό αναφορά απόσπασμα από τη Σπανού δεν καθιέρωσε άλλη, διαφορετική αρχή δικαίου, παρά μόνο επανέλαβε ουσιαστικά την ίδια αρχή, λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη τα ιδιαίτερα περιστατικά της συγκεκριμένης υπόθεσης.».
Στην υπόθεση Μαυρομιχάλης κ.ά. v. Δημοκρατίας, Ποινικές Εφέσεις Αρ. 165/2020 και 166/2020, ημερ. 2/10/2020, αναφέρθηκαν τα εξής σε ό,τι αφορά το πιο πάνω ζήτημα:
«Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου έχει καταδείξει, όσον αφορά την πιο πάνω πτυχή, ότι, εκκρεμούσης της δίκης, η εξέταση ενστάσεως σε επαναλαμβανόμενο αίτημα κράτησης κατηγορουμένου προσώπου διενεργείται με αφετηρία το τελευταίο διαφοροποιητικό γεγονός, εάν υπάρχει τέτοιο............................ ΄Αλλως πως, δε δικαιολογείται η εξέταση, εκ νέου, του πλαισίου, νομικού ή και πραγματικού, εντός του οποίου έχει εκδοθεί προηγούμενο διάταγμα κράτησης, της θέσης αυτής οριζομένης από το δόγμα του δεδικασμένου. Η σχετική νομολογία επιβεβαιώθηκε, πολύ πρόσφατα, στην J. Kalfat κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Ποινικές Εφέσεις Αρ. 125/2020 και 126/2020, 8.10.2020.»
Επανερχόμενοι στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης και ειδικά στο θέμα του χρόνου, προσεκτική ανάγνωση της πρωτόδικης Απόφασης αποκαλύπτει το αβάσιμο του παραπόνου του Εφεσείοντα, ότι διατάσσοντας την εκ νέου κράτηση του το Κακουργιοδικείο βασίστηκε στο βεβαρημένο πρόγραμμα του. Το ευρύτερο πρόγραμμα του Κακουργιοδικείου με τις υποθέσεις που είναι στο στάδιο συνεχιζόμενης ακρόασης ή υποθέσεις που προηγούνται της παρούσας χρονολογικά, όσο και στη βάση κράτησης κατηγορουμένων σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η θητεία της παρούσας σύνθεσης του Κακουργιοδικείου λήγει το καλοκαίρι, ουσιαστικά καθόρισε την επιλογή της νέας ημερομηνίας ακρόασης.
Δοθείσας δε αυτής, το Κακουργιοδικείο ασχολήθηκε με τη χρονική διάσταση, ως παράγοντα ο οποίος θα μπορούσε να επενεργήσει με ροπή αντίθετη προς την κράτηση. Στο σκεπτικό του Κακουργιοδικείου αντικατοπτρίζεται η πάγια νομολογιακή αρχή, σύμφωνα με την οποία η επιμήκυνση κράτησης υποδίκου ή κατηγορουμένου παρατεινόμενης της ακρόασης της υπόθεσης εναντίον του, για λόγους που δεν είναι συνυφασμένοι με την άνευ διακοπής διεξαγωγή της δίκης, συνιστά εξ αντικειμένου νέο γεγονός το οποίο χρήζει αποτίμησης στο πλαίσιο της άσκησης της κρίσης του Δικαστηρίου για παράταση της κράτησής του (Γενικός Εισαγγελέας ν. Γεωργίου κ.ά. (2010) 2 Α.Α.Δ. 1). Και τούτο παρά το ότι, στη βάση του δεδικασμένου, ο κίνδυνος εξακολουθεί να υφίσταται.
Το Κακουργιοδικείο, αφού συνεκτίμησε τα δεδομένα, από τη μια πλευρά το μέγεθος του χρόνου της κράτησης και, από την άλλη, τη φύση της υπόθεσης, κατέληξε υπέρ της κράτησης του Εφεσείοντα. Εγείρεται, επομένως, το ερώτημα κατά πόσο το Κακουργιοδικείο αποφασίζοντας την περαιτέρω κράτηση του Εφεσείοντα για ακόμη τέσσερις μήνες, υπερέβη τα όρια της διακριτικής του ευχέρειας. Η απάντηση είναι αρνητική. Με δεδομένη τη φύση και τη σοβαρότητα των κατηγοριών που ο Εφεσείων αντιμετωπίζει και την πιθανολόγηση επηρεασμού μαρτύρων, κρίνουμε πως ούτε η παράταση των τεσσάρων μηνών, αλλά ούτε και ο συνολικός χρόνος των εννέα μηνών που θα έχει διαρρεύσει μέχρι την έναρξη της ακρόασης, δεν είναι τέτοιος χρόνος που να δικαιολογεί αφ' εαυτού και χωρίς άλλο την απόλυση του με όρους.
Ως εκ τούτου δεν έχει στοιχειοθετηθεί λόγος που να δικαιολογεί την ανατροπή της πρωτόδικης Απόφασης και, συνεπώς, η Έφεση πρέπει να απορριφθεί.
Η Έφεση απορρίπτεται.
Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.
Σ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ, Δ.