ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2017:D183
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πoινική ΄Εφεση αρ.17/2016)
22 Mαϊου, 2017
Κ.ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Τ.ΨΑΡΑ-MΙΛΤΙΑΔΟΥ. Δ/στες
ΚΩΣΤΑΣ ΠΡΟΕΣΤΟΥ
Εφεσείων,
ν.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εφεσίβλητης.
- - - - - - - - -
Γ.Ιωάννου με Ι.Πετίτο, για τον εφεσείοντα.
Ουδεμία εμφάνιση, για την εφεσίβλητη. (Φωνείται η κα.Ο.Σοφοκλέους - απούσα)
- - - - - - - - -
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ: Η ομόφωνη απόφαση μας θα δοθεί από τη Δικαστή Τ.Ψαρά-Μιλτιάδου.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Δοθείσα αυθημερόν)
ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.: Ο εφεσείων, μετά από παραδοχή στο Κακουργιοδικείο Λεμεσού, κρίθηκε ένοχος σε 4 κατηγορίες, ήτοι του αδικήματος της κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου Τάξεως «Β», δηλαδή 2 κιλά και 7,5 γραμμάρια φυτού κάνναβης από το οποίο δεν είχε εξαχθεί η ρητίνη χωρίς την άδεια του Υπουργού Υγείας, κατά παράβαση των άρθρων 2, 3, Πρώτος Πίνακας Μέρος ΙΙ, 6(1)(2), 24, 30, 31, 31Α και Τρίτος Πίνακας του περί Ναρκωτικών και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμου 29/77 όπως τροποποιήθηκε (κατηγορία 1), κατοχή της ίδιας ποσότητας, ως αναφέρεται πιο πάνω, ελεγχομένου φαρμάκου Τάξεως «Β» με σκοπό όπως προμηθεύσει τούτο σε άλλο πρόσωπο, κατά παράβαση των άρθρων 2, 3, Πρώτος Πίνακας Μέρος ΙΙ, 5(1)(β), 6(1)(3), 30, 30Α, 31, 31Α και Τρίτος Πίνακας του ιδίου ως άνω Νόμου.(κατηγορία 2), κάπνισμα φυτού καννάβεως, κατά παράβαση των άρθρων 10(α), 24(1), 30 και 31 Πρώτος Πίνακας Μέρος ΙΙ και Τρίτος Πίνακας του ιδίου Νόμου 29/77(κατηγορία 3), αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, δηλαδή ενώ γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει ότι το χρηματικό ποσό των €830 αποτελούσε έσοδο από τη διάπραξη γενεσιουργού αδικήματος, απέκτησε και κατείχε το πιο πάνω αναφερόμενο χρηματικό ποσό, κατά παράβαση των άρθρων 2, 3, 4(1)(ΙΙΙ)(2) και 5(α) του περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου 188(Ι)/2007 όπως τροποποιήθηκε.(κατηγορία 4).
Τα ευρήματα του Δικαστηρίου έχουν ως εξής:
«Την 9.11.2015 κατόπιν πληροφορίας που έλαβε η Αστυνομία έθεσε τον κατηγορούμενο υπό παρακολούθηση. Ο κατηγορούμενος οδήγησε το όχημα ΜΗΒ 947 από Λευκωσία προς Λεμεσό. Τη 16:45 θεάθηκε να επιστρέφει στην οδό Πεισιστράτου 23, στη Λευκωσία όπου διέμενε, οδηγώντας το όχημα ΜΗΒ 947 και αφού παρέμεινε για περίπου 5 λεπτά στο σπίτι, αναχώρησε και κατευθύνθηκε προς τον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας-Λεμεσού μέσω Στροβόλου. Λίγα λεπτά αργότερα σταμάτησε το όχημά του και εισήλθε σε μία καντίνα. Στη συνέχεια αφού εξήλθε του εν λόγω υποστατικού, επιβιβάστηκε στο όχημα του και κατευθύνθηκε προς το Τρόοδος. Μετά από ένα χιλιόμετρο περίπου σταμάτησε σε κάποιο σημείο του δρόμου, κοντά σ΄ ένα κινητό καραβάνι, το οποίο ήταν κλειστό. Βγήκε από το όχημά του και κατευθύνθηκε προς το καραβάνι. Στη συνέχεια επιβιβάστηκε επί του οχήματος και κατευθύνθηκε προς τη Λεμεσό. Παρά τα φώτα τροχαίας της διασταύρωσης των οδών Γιάννη Κρανιδιώτη και Ευαγόρα Λανίτη, οι αστυνομικοί ανέκοψαν το όχημα του κατηγορουμένου.
Στη συνέχεια ο μάρτυρας κατηγορίας 1 επί του κατηγορητηρίου, Μ.1, προσέγγισε τον κατηγορούμενο και αφού του υπέδειξε την αστυνομική του ταυτότητα, τον κάλεσε να εξέλθει από το αυτοκίνητό του για έρευνα, του επέστησε την προσοχή του στο Νόμο. Αυτός δεν έδωσε οποιαδήποτε απάντηση.
Κατά την έρευνα που ακολούθησε, η ώρα 18:30, ο Μ.1 βρήκε εντός του πιο πάνω οχήματος, κάτω από το κάθισμα του οδηγού μια νάιλον διαφανή συσκευασία, κλεισμένη αεροστεγώς η οποία περιείχε πράσινη ξηρή φυτική ύλη κάνναβη και καφέ υγρή ουσία και μια δεύτερη νάιλον διαφανής συσκευασία κάτω από το κάθισμα του συνοδηγού, η οποία περιείχε πράσινη ξηρή φυτική ύλη κάνναβη και καφέ υγρή ουσία. Αφού του υπέδειξε τα πιο πάνω ανευρεθέντα, τον πληροφόρησε ότι η πράσινη ξηρή φυτική ύλη που περιείχαν οι δύο νάιλον συσκευασίες είναι κάνναβη, η κατοχή της οποίας απαγορεύετο, του επέστησε την προσοχή του στο νόμο και αυτός απάντησε «Έν έχω να πω τίποτε».
Στη συνέχεια, ο Μ.1 συνέλαβε τον κατηγορούμενο για αυτόφωρο αδίκημα. Ακολούθως ο Αστ. 1828 Ευριπίδου παρέλαβε από τη μπροστινή δεξιά τσέπη του παντελονιού του το χρηματικό ποσό των €830. Ο Αστ. 3490 Γερολέμου έλαβε ανακριτική κατάθεση από τον κατηγορούμενο, ο τελευταίος αρνήθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις που του υποβλήθηκαν. Την ίδια ημέρα και ώρα 22:40, ο Αστ. 3490 Γερολέμου επανασυνέλαβε τον κατηγορούμενο με δικαστικό ένταλμα, για όλα τα εναντίον του υπό διερεύνηση αδικήματα και αφού του εξήγησε τους λόγους της σύλληψής του και του επέστησε την προσοχή του στο Νόμο, εκείνος δεν απάντησε.
Σύμφωνα με το αποτέλεσμα της έκθεσης του Γενικού Χημείου του Κράτους, η πράσινη ξηρή φυτική ύλη που παραλήφθηκε είναι κάνναβη, συνολικού βάρους 2 κιλών και 7,5 γραμμαρίων, από την οποία δεν είχε εξαχθεί η ρητίνη. Η έκθεση του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής, κατέδειξε ότι ο κατηγορούμενος δεν μπορούσε να αποκλειστεί από δότης μέρους του μικτού γενετικού υλικού που απομονώθηκε από την εξωτερική πλευρά της μίας εκ των δύο πλαστικών συσκευασιών που περιείχαν την πράσινη ξηρή φυτική ύλη. Τη 12.11.15 και μεταξύ των ωρών 13:25-13:40, ο Αστ. 3490 Γερολέμου έλαβε δεύτερη ανακριτική κατάθεση από τον κατηγορούμενο. Ο τελευταίος αρνήθηκε να απαντήσει σε οποιαδήποτε ερώτηση.
Το ποσό των €830 που εντοπίστηκε στην κατοχή του κατηγορουμένου ήταν η αμοιβή που αυτός έλαβε για την παράνομη διακίνηση ναρκωτικών και αποτελεί το αντικείμενο της τέταρτης κατηγορίας.
Σε σχέση με την τρίτη κατηγορία τα γεγονότα είναι ως το κατηγορητήριο, ήτοι την 9.11.15 ο κατηγορούμενος κάπνισε φυτό κάνναβης από το οποίο δεν είχε εξαχθεί η ρητίνη.»
Το Κακουργιοδικείο επέβαλε στον εφεσείοντα 4 χρόνια φυλάκιση στη 2η κατηγορία, 2 χρόνια στην 4η κατηγορία και 2 μήνες στην 3η κατηγορία. Ενώ στην 1η κατηγορία δεν επέβαλε ποινή καθότι τα γεγονότα αυτής εμπεριέχονται στη 2η κατηγορία. ΄Ολες οι ποινές ήταν συντρέχουσες.
Βάλλεται η απόφαση του Δικαστηρίου επί τω ότι η ποινή που επεβλήθη ήταν έκδηλα υπερβολική και δεν ελήφθηκαν επαρκώς υπόψη στην επιμέτρηση αυτής οι προσωπικές συνθήκες του εφεσείοντα, ειδικά, δεν ελήφθηκαν υπόψη οι οικονομικές συνέπειες που θα έχει η τετράχρονη ποινή φυλάκισης στο παιδί του, το οποίο έχει άμεση ανάγκη υποστήριξης συναισθηματικής και οικονομικής από τον πατέρα του, λόγω του ότι πρόκειται για παιδί με ειδικές ανάγκες. Σύμφωνα με το διάγραμμα αγόρευσης που κατετέθη από το συνήγορο του εφεσείοντα διατυπώνεται μομφή εναντίον της πρωτόδικης απόφασης στο σημείο ακριβώς όπου γίνεται ρητή αναφορά στο ότι οι προσωπικές και οικονομικές συνθήκες του παραβάτη δεν είναι βαρύνουσας σημασίας σε τέτοιας φύσεως υποθέσεις και ότι η απόφαση λόγω της μη λήψης υπόψη των πιο πάνω, είναι αναιτιολόγητη.
Θα πρέπει να λεχθεί ότι το Κακουργιοδικείο μετά την αναφορά του επί των γεγονότων, ασχολείται εκτενώς με την παράθεση των προσωπικών, οικογενειακών και οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε ο εφεσείων. Γίνεται ειδική αναφορά στο λευκό ποινικό του μητρώο, ότι είναι ηλικίας 43 ετών, εργάτης στο Δήμο Στροβόλου, νυμφευμένος και πατέρας 3 κοριτσιών ηλικίας 21, 20 και 16. Η μικρότερη θυγατέρα, μαθήτρια Λυκείου αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας. Πάσχει από γενετική σπαστική διπληγία με μόνιμη κινητική αναπηρία, αδυναμία και πρόβλημα συντονισμού κινήσεων. Υποδεικνύεται ακόμη η σωματική αναπηρία που ο ίδιος ο εφεσείων έχει, μετά που έχασε μέρος του αριστερού του πέλματος σε κυνηγετικό ατύχημα. ΄Εκτοτε χρησιμοποιεί τεχνητό μέλος.
Στη σελ.11 της εκκαλούμενης απόφασης το Κακουργιοδικείο τονίζει ότι σε αδικήματα που αφορούν ναρκωτικά οι προσωπικές και οικογενειακές συνθήκες του παραβάτη δεν είναι βαρύνουσας σημασίας. Ταυτόχρονα όμως τονίζεται ότι δεν μπορεί να παραβλεφθεί το γεγονός ότι ο εφεσείων είναι πατέρας ενός νεαρού κοριτσιού με τα πιο πάνω προβλήματα και χρήζει συνεχούς φροντίδας. Λήφθηκε επίσης υπόψη η εισήγηση της Υπεράσπισης σε σχέση με τις δυσκολίες που θα έχει στο μέλλον να εξεύρει άλλην εργασία λόγω της αναπηρίας και της χαμηλής του μόρφωσης. Το μέρος αυτό της απόφασης πλήττεται με το σχετικό λόγο έφεσης στα πλαίσια του γενικότερου βέβαια ισχυρισμού ότι η ποινή είναι έκδηλα υπερβολική. Όπως υποδείξαμε στην υπόθεση Ντεκερμετζιάν ν. Δημοκρατίας, υποθ. αρ.86/16, ημερ. 20.12.2016, ECLI:CY:AD:2016:D562 το έργο του Εφετείου αναφορικά με εφέσεις επί της ποινής κινείται σε συγκεκριμένα πλαίσια τα οποία έχουν αναλυθεί από τη νομολογία. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα της απόφασης μας ανωτέρω όπου συνοψίζονται οι πιο πάνω αρχές.
«Είναι γνωστό ότι το καθήκον επιμέτρησης της ποινής βαραίνει το πρωτόδικο Δικαστήριο. Το Εφετείο επεμβαίνει όχι βέβαια για να επαναλάβει τη διεργασία σκέψης που πρωτόδικα έχει συντελεστεί και να επιβάλει την ποινή που θα φαινόταν ορθή στα ίδια τα μέλη του Εφετείου. Επεμβαίνει μόνο αν στα δεδομένα που λήφθηκαν υπόψη παρεισφρύει λάθος αρχής ή όταν η ποινή είναι έκδηλα υπερβολική ή έκδηλα ανεπαρκής. Δυνατότητα επέμβασης στοιχειοθετείται μόνο όπου το στοιχείο της υπερβολής ή της ανεπάρκειας που αντιστοιχεί στην ποινή βρίσκει αντικειμενικό έρεισμα, μετά από συσχετισμό της με το σύνολο των περιστατικών της υπόθεσης, περιλαμβανομένου του ατόμου του κατηγορουμένου.»
Υπό το πρίσμα της πιο πάνω προσέγγισης έχουμε εξετάσει με προσοχή όλο το φάσμα της κρίσης του Κακουργιοδικείου αναφορικά με το δύσκολο έργο της επιβολής ποινής. Δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε ότι οι προσωπικές περιστάσεις και τα ιδιαίτερα προβλήματα των αδικοπραγούντων και σε υποθέσεις ναρκωτικών λαμβάνονται υπόψη μέσα στα πλαίσια του καθήκοντος εξατομίκευσης της ποινής. Όμως, προέχει ο αποτρεπτικός χαρακτήρας της ποινής ώστε να μην εξουδετερώνεται ή να αποδυναμώνεται η ανάγκη προστασίας της κοινωνίας από τη μάστιγα των ναρκωτικών. (βλ. Μιχαήλ ν. Δημοκρατίας (1999) 2 Α.Α.Δ. 577). Η πιο πάνω επισήμανση γίνεται ακόμη πιο σημαντική, αν ληφθεί υπόψη ακριβώς η καλπάζουσα αύξηση των υποθέσεων ναρκωτικών. Στην κρινόμενη περίπτωση, όπως ορθά το Κακουργιοδικείο επισημαίνει, παρά τα ελαφρυντικά που διαπίστωσε σε σχέση με τον εφεσείοντα, ειδικά την παραδοχή και τη συνεργασία του με την Αστυνομία, αλλά και τις γενικότερες προσωπικές του περιστάσεις ως άνω, κρίθηκε ότι η ποινή της φυλάκισης των 4 ετών, ήταν κατάλληλη ποινή για αδίκημα που αφορούσε εμπορία ναρκωτικών κάνναβης της πιο πάνω ποσότητας με σκοπό την προμήθεια της σε άλλα πρόσωπα, όπου το στοιχείο του κέρδους αποκτά αρνητικά βαρύνουσα σημασία. Το Δικαστήριο με ειδική μνεία επεσήμανε τα προβλήματα που ο εφεσείων αντιμετωπίζει σε σχέση ειδικά με τη θυγατέρα του, τις επιπτώσεις που θα έχει η ποινή στην εργασία και στις δυσκολίες ανεύρεσης νέας εργασίας. Όλα τα πιο πάνω λήφθησαν υπόψη και προσμετρήθηκαν ώστε να επιβληθεί με τη δέουσα αιτιολογία η πιο πάνω ποινή, σε σχέση με ένα αδίκημα για το οποίο προνοείται ποινή ισόβιας κάθειρξης. Σε σχέση με την εισήγηση που έγινε από τον κ.Ιωάννου ότι σε άλλες υποθέσεις είτε πρωτόδικες είτε κατ΄έφεση επιβλήθηκαν πιο επιεικείς ποινές θα επαναλάβουμε ότι παλαιότερες αποφάσεις για θέμα ποινής δεν ενέχουν δεσμευτικό χαρακτήρα προηγούμενων, αλλά παρέχουν απλώς ένδειξη της ποινικής αντιμετώπισης, εφόσον καμία υπόθεση δεν μπορεί να είναι ακριβώς όπως μια άλλη. Η παραπομπή σε δικαστικά προηγούμενα, όπως έχουμε επανειλημμένα αναφέρει, θωρακίζει την δικαστική κρίση με την απαραίτητη πειστικότητα αλλά δεν προοιωνίζει ότι θα πρέπει να ακολουθηθεί η ίδια ποινή και σίγουρα δεν είναι έργο μας η αντιπαραβολή υποθέσεων για να εντοπιστεί η πιο επιεικής αντιμετώπιση. (βλ. Μιχαήλ ν. Δημοκρατίας (2003) 2 Α.Α.Δ. 123, Μαυρολούκα ν. Δημοκρατίας, Ποιν.΄Εφ.212/13, 5.2.2015, ECLI:CY:AD:2015:B73, Τsonkov ν. Αστυνομίας Ποιν.Εφ.9/15, 8.4.2015)
Θεωρούμε ότι δεν παρέχεται κανένα πεδίο επέμβασης μας στην ποινή που έχει επιβληθεί. Ως εκ τούτου η έφεση απορρίπτεται.
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.
ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.
ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.