ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2015:B268
(2015) 2 ΑΑΔ 228
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
8 Απριλίου, 2015
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, ΓΙΑΣΕΜΗ, Δ/στές]
(Ποινική Έφεση Αρ. 37/2015)
(Σχ. με 38/2015)
ΠΕΤΡΟΣ ΣΑΜΠΟΥΓΚΑΣΙΔΗΣ,
Εφεσείοντας,
ν.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 38/2015)
(Σχ. με 37/2015)
ΙΓΚΟΡ ΚΑΡΑΓΚΕΖΟB,
Εφεσείοντας,
ν.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
Κ. Ταμπούρλας, για τους Εφεσείοντες και στις δύο εφέσεις.
Α. Αντωνίου, Δημόσιος Κατήγορος, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για την Εφεσίβλητη.
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Η απόφαση είναι ομόφωνη.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Αμφότεροι οι εφεσείοντες έχουν προβεί σε παραδοχή σε σειρά κατηγοριών που έχουν ως επίκεντρο τη διάρρηξη κτιρίων και κλοπή αντικειμένων που βρίσκονταν σε αίθουσες σχολικών κτιρίων ή στο κτίριο της ποδοσφαιρικής ομάδας της Ανόρθωσης.
Η κοινή δραστηριότητα των δύο εφεσειόντων άρχισε το Νοέμβριο του 2012 και συνεχίστηκε μέχρι και το Φεβρουάριο του 2013. Παράλληλα, ο εφεσείων Σαμπουγκασίδης παραδέχθηκε και μια άλλη υπόθεση που επίσης αφορούσε διάρρηξη και κλοπή από σχολική αίθουσα που έγινε στο χρονικό διάστημα μεταξύ 5 και 6 Ιουνίου 2013. Ο ίδιος εφεσείων ζήτησε και λήφθηκαν υπόψη άλλες 13 υποθέσεις διαρρήξεων και κλοπών οι οποίες βρίσκονταν στο στάδιο της αστυνομικής διερεύνησης και αφορούσαν τη χρονική περίοδο από 25 Ιανουαρίου μέχρι και τις 9 Οκτωβρίου 2013. Ήταν κοινή επιθυμία αμφοτέρων των εφεσειόντων και λήφθησαν υπόψη επίσης ακόμη επτά υποθέσεις διαρρήξεων και κλοπών που βρίσκονταν στο στάδιο της διερεύνησης και αφορούσαν την περίοδο Φεβρουαρίου 2013 μέχρι και Οκτωβρίου 2013.
Από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, τα κλαπέντα από τα σχολεία, ιδιοκτησία της Σχολικής Εφορείας Λάρνακας και του αθλητικού σωματείου Ανόρθωσης, ήταν €8.763. Το σύνολο δε των κλαπέντων που αφορούσαν υποθέσεις υπό διερεύνηση ήταν €12.993. Τα πιο πάνω αφορούσαν τον εφεσείοντα Σαμπουγκασίδη. Το σύνολο της κλαπείσας περιουσίας για την οποία παραδέχθηκε ο εφεσείων Καραγκέζοβ ήταν €4.703 και για τις υπό διερεύνηση υποθέσεις €8.933.
Πέραν από την παραδοχή στην οποία είχαν προβεί οι δύο εφεσείοντες είχαν κατονομάσει και τρίτο πρόσωπο το οποίο εμπλέκεται στην υπόθεση, πλην, όμως, δεν εντοπίστηκε και καταζητείται.
Κατατέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου η συμφωνία που έχει επιτευχθεί μεταξύ του συνηγόρου των εφεσειόντων και της Σχολικής Εφορείας Λάρνακας, σύμφωνα με την οποία οι δύο εφεσείοντες ανέλαβαν την υποχρέωση να καταβάλουν, σταδιακά, το ποσό των €5.000 για σκοπούς επανόρθωσης της προκληθείσας απώλειας. Η διευθέτηση περιλάμβανε την αποπληρωμή του εν λόγω ποσού με €200 μηνιαίως. Παρόμοια διευθέτηση έγινε και με το σωματείο Ανόρθωσης για ποσό €3.000.
Οι εφεσείοντες εντόπιζαν τα κλαπέντα αντικείμενα, τα οποία σημειώνεται ότι δεν έχουν εντοπισθεί, ήτοι κυρίως ηλεκτρονικούς υπολογιστές και αφού πραγματοποιούσαν τη διάρρηξη και την κλοπή, στη συνέχεια τα πωλούσαν με σκοπό το εύκολο κέρδος.
Το πρωτόδικο δικαστήριο έλαβε υπόψη του τη συνολική εγκληματική δραστηριότητα των εφεσειόντων και τους καταδίκασε σε 4½ μήνες φυλακή για κάθε κατηγορία. Οι ποινές, όπως είχε διαταχθεί, θα συνέτρεχαν.
Οι εφεσείοντες καταχώρισαν πανομοιότυπες εφέσεις με μοναδικό λόγο έφεσης τη λανθασμένη, κατ' ισχυρισμό, επιλογή της άμεσης φυλάκισης 4½ μηνών σε έκαστο από τους εφεσείοντες.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των εφεσειόντων στο διάγραμμα αγόρευσης του έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι το πρωτόδικο δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη του τα στοιχεία τα οποία τέθηκαν πρωτοδίκως και επέβαλλαν, όπως προτάθηκε, την αναστολή της ποινής φυλάκισης με βάση τις πρόνοιες του Νόμου 186(Ι)/2003, ο οποίος τροποποίησε την αρχική νομοθεσία θέτοντας τους κατηγορουμένους σε ευνοϊκότερη θέση και δίδοντας την ευχέρεια στο Δικαστήριο να αναστείλει την ποινή εφόσον τούτο δικαιολογείται από το σύνολο των περιστάσεων της υπόθεσης και από τα προσωπικά περιστατικά εκάστου κατηγορουμένου.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος θεωρεί την κατάληξη του Δικαστηρίου ότι οι εφεσείοντες δεν αποκατέστησαν τη ζημιά ή δεν αποζημίωσαν τα θύματα, όπως επίσης και την κατάληξη του ότι οι εφεσείοντες δεν επέδειξαν έμπρακτη μεταμέλεια, ως λανθασμένη. Ο κ. Ταμπούρλας εισηγήθηκε ότι η επιστολή της Σχολικής Εφορείας Λάρνακας που περιόρισε τη ζημιά στις €5.000 και την αναγνώριση χρέους από τους εφεσείοντες με αποπληρωμή €200 μηνιαίως, ως απόδειξη της αποκατάστασης των παραπονουμένων. Το ίδιο, συνέχισε, συνέβηκε και με το σωματείο Ανόρθωσης. Το δε εύρημα του Δικαστηρίου ότι οι εφεσείοντες «δεν έχουν επιδείξει τον απαιτούμενο βαθμό μεταμέλειας των πράξεων τους αφού δεν έχουν αποκαταστήσει απώλεια περιουσίας των παραπονουμένων αξίας χιλιάδων ευρώ» ως αντιφατικό και αντίθετο με τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου.
Ο συνήγορος έκαμε αναφορά στο νεαρό της ηλικίας των εφεσειόντων και το γεγονός ότι οι ίδιοι επέβαλαν στον εαυτό τους κοινοτική εργασία που αφορούσε μπογιατίσματα τοίχων, ξεφόρτωμα βιβλίων και θρανίων ή επίσης εργάστηκαν ως προσωπικό ασφαλείας σε φιλικούς ποδοσφαιρικούς αγώνες. Αμφότεροι επανεγράφησαν σε σχολεία, ο μεν πρώτος στην Τεχνική Σχολή ο δε δεύτερος σε νυκτερινό σχολείο.
Έχουμε μελετήσει το περιεχόμενο της πρωτόδικης απόφασης, όπως επίσης και όσα ανέφερε ο ευπαίδευτος συνήγορος προς υποστήριξη της έφεσης. Το νεαρό της ηλικίας αμφοτέρων και ιδιαιτέρως το γεγονός ότι την περίοδο διάπραξης των εν λόγω αδικημάτων ο μεν εφεσείων Σαμπουγκασίδης ήταν 16 χρονών και ο δε εφεσείων Καραγκέζοβ ήταν 18, θέτει αναπόδραστα το σοβαρό ενδεχόμενο αναστολής της ποινής φυλάκισης, κάτι το οποίο προβλημάτισε το πρωτόδικο δικαστήριο. Το εκδηλωθέν παράπονο των εφεσειόντων δεν έχει σχέση με το είδος της ποινής που επιβλήθηκε, ήτοι της φυλάκισης. Συμφωνούμε με την προσέγγιση του πρωτόδικου δικαστηρίου αναφορικά με τις αρχές που διέπουν αδικήματα αυτής της μορφής, ξεκινώντας από το ύψος της προβλεπόμενης ποινής, τη συχνότητα των αδικημάτων και την έξαρση που παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια και καταλήγουμε ότι ορθώς το Δικαστήριο επέβαλε ποινή φυλάκισης.
Έλαβε, όμως, υπόψη του το πρωτόδικο δικαστήριο, όπως τούτο αναφύεται από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον του, ότι υπήρχε σχεδιασμός και σκέψη εκ μέρους των εφεσειόντων για τη διάπραξη των συγκεκριμένων αδικημάτων. Δρούσαν ως ομάδα, στοχοποιούσαν κυρίως αίθουσες διδασκαλίας που περιείχαν ηλεκτρονικά είδη και άλλο εξοπλισμό επειδή, όπως αναφέρεται, αυτά ήταν αντικείμενα αξίας που εύκολα μπορούσαν να διατεθούν. Επισημαίνει επίσης το πρωτόδικο δικαστήριο ότι οι εφεσείοντες είχαν στοχοποιήσει σχολεία και σωματεία γιατί στους χώρους αυτούς δεν υπήρχε νυκτερινή φρούρηση. Η είσοδος στις εν λόγω αίθουσες προκαλείτο λόγω παραβίασης και η μεθοδολογία αυτή, όπως επισημαίνεται από το Δικαστήριο, χρησιμοποιήθηκε επανειλημμένα για περίοδο περίπου ενάμιση χρόνο. Δεν ήταν, όπως ορθώς επισημαίνεται, μεμονωμένη ενέργεια ή απερισκεψία όταν σε περίοδο τριών μηνών οι εφεσείοντες είχαν διαρρήξει και προχωρήσει σε κλοπή από το ίδιο γυμνάσιο τρεις φορές.
Το Δικαστήριο αναγνωρίζει μέσα από την απόφαση του την ένδειξη βελτίωσης της συμπεριφοράς του εφεσείοντα Σαμπουγκασίδη και επισημαίνεται ιδιαιτέρως το γεγονός ότι παρακολουθεί ανελλιπώς τα μαθήματα του και εκδήλωσε πρόθεση αποκατάστασης της ζημιάς. Σημειώνεται, όμως, από το πρωτόδικο δικαστήριο ότι η μεγάλης διάρκειας εγκληματική συμπεριφορά των εφεσειόντων, ανεξαρτήτως του νεαρού της ηλικίας τους, δεν επέτρεπε την εξέταση του θέματος της ενδεχόμενης αναστολής της ποινής καθότι, όπως σημειώνεται, το Δικαστήριο έλαβε υπόψη του «όλους τους σχετικούς παράγοντες που αφορούν το πρόσωπο των κατηγορουμένων όταν καθόρισαν τη διάρκεια της ποινής που είναι πιο χαμηλή από την ενδεδειγμένη». Κατέληξε δε λέγοντας ότι «δεν συντρέχει κανένας λόγος άσκησης της διακριτικής ευχέρειας υπέρ της αναστολής όταν το αποτέλεσμα τέτοιας απόφασης θα είναι η καταστρατήγηση της πρόληψης του εγκλήματος». Είμαστε της άποψης ότι τα στοιχεία που έχουν καταδειχθεί στην προκείμενη περίπτωση οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το Δικαστήριο δεν έλαβε επαρκώς υπόψη του τη διάσταση των επιδιώξεων της επιβαλλόμενης ποινής η οποία, πέραν από την τιμωρία, έχει ανάγκη τήρησης και του στοιχείου της αναμόρφωσης και όχι στην τιμωρία για χάριν της τιμωρίας.
Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Αργυρίδης κ.ά., Ποιν. Εφ. 64-69/2013, ημερ. 21 Ιουνίου 2013, στην οποία έκαμε αναφορά και ο ευπαίδευτος συνήγορος των εφεσειόντων, «νεαρά άτομα αυτής της ηλικίας ιδιαίτερα χρήζουν αυτής της μεταχείρισης εφόσον το αποτέλεσμα που θα επιτυγχάνετο με μια ποινή άμεσης φυλάκισης μακράς σχετικώς διάρκειας, όπως είναι οι ποινές που επιβλήθηκαν στην προκείμενη περίπτωση, ενδέχεται να είναι πολύ μικρότερο από το όφελος που θα προέρχετο από την προσδοκία, με την καλή χρήση του μέτρου της αναστολής ότι όντως θα υπάρξει αναμόρφωση και θα αποφευχθεί μια χειροτέρευση της θέσης των εφεσειόντων εάν αυτοί περνούσαν στη φυλακή το μεγάλο αυτό σχετικά χρονικό διάστημα».
Όπως έχουμε σημειώσει, το πρωτόδικο δικαστήριο έκρινε ότι έχει εξαντλήσει την επιείκεια του, επιβάλλοντας μικρότερη, όπως λέχθηκε, από την ενδεδειγμένη ποινή, αντιπαραβάλλοντας το με την αναγκαιότητα αναστολής και κατέληξε, εσφαλμένα κατά την άποψη μας, στο συμπέρασμα ότι αφού επιβλήθηκε μικρότερη ποινή δεν πρέπει αυτή να ανασταλεί. Ουσιαστικώς αναφέρθηκε στις προσωπικές περιστάσεις των εφεσειόντων χωρίς στην πραγματικότητα να τους αποδώσει τη βαρύτητα που υπό τις περιστάσεις, αναλογούσε. Η πρακτική επιβάλλει όπως το Δικαστήριο επιβάλει την ποινή που κατά την άποψη του είναι, υπό τις περιστάσεις, η αρμόζουσα και μετά, έχοντας υπόψη τις πρόνοιες του περί της Υφ' Όρων Αναστολής της Εκτελέσεως Ποινής Φυλακίσεως Εις Ωρισμένας Περιπτώσεις Νόμον του 1972, (Ν. 95/72) (όπως έχει τροποποιηθεί με το Ν. 186(Ι)/2003) να εξετάσει το ενδεχόμενο αναστολής λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των περιστάσεων της υπόθεσης και τα προσωπικά περιστατικά του κατηγορουμένου.
Στην υπό κρίση περίπτωση έχουμε δύο νεαρά άτομα όπου ο μεν Σαμπουγκασίδης ήταν την επίδικη περίοδο της εγκληματικής του δραστηριότητας μόλις 16 χρόνων, ο δε Καραγκέζοβ 18. Δεν παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι η δραστηριότητα αυτή είχε κάποια διάρκεια, πλην όμως η εκδηλωθείσα πρόθεση αποκατάστασης με την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ του συνηγόρου των εφεσειόντων, της Σχολικής Εφορείας και του σωματείου Ανόρθωσης υποδηλοί μεταμέλεια και, όπως έχει αναφερθεί και είναι αναντίλεκτο, άρχισε η καταβολή προς τους ζημιωθέντες του ποσού των €200 μηνιαίως για αποκατάσταση της ζημιάς.
Πέραν αυτού, η ηλικία των δύο εφεσειόντων και το γεγονός ότι έχουν ήδη εκτίσει μέρος της ποινής φυλάκισης που τους επιβλήθηκε, ήτοι δύο μήνες, τούτο θα πρέπει να συνιστά ένα μοχλό έντονης διέγερσης για κάθε καταδικαζόμενο πρόσωπο ώστε να αντιληφθεί τις συνέπειες της όποιας ενδεχόμενης εγκληματικής του συμπεριφοράς που θα πρέπει να αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγή ο εγκλεισμός κάποιου σε φυλακή σε μια τόση νεαρή ηλικία.
Δεν παραγνωρίζουμε τη σοβαρότητα των αδικημάτων ούτε το γεγονός ότι διήρκησε η εγκληματική συμπεριφορά για ένα χρονικό διάστημα, αλλά καταδεικνύει τον ανόητο και απερίσκεπτο τρόπο με τον οποίο οι εφεσείοντες αποφάσισαν να ενεργήσουν. Η αποκάλυψη και η πλήρης διερεύνηση της υπόθεσης στηρίχθηκε στην ομολογία των εφεσειόντων και η εκδηλωθείσα προσπάθεια αποκατάστασης, σε συνδυασμό με την επιστροφή αμφοτέρων στη σχολική ζωή, συνεπικουρούμενη με την εκδηλωθείσα προσφορά κοινοτικής εργασίας που αμφότεροι εκτέλεσαν, όπως έχει τεθεί από το συνήγορο τους, θεωρούμε ότι είναι παράγοντες που μας επιτρέπουν, υπό τις περιστάσεις, να ασκήσουμε τη διακριτική μας ευχέρεια πρωτογενώς και να αναστείλουμε την ποινή για τους εφεσείοντες.
Οι εφέσεις επιτυγχάνουν ως προς τούτο και το υπόλοιπο της επιβληθείσας ποινής αναστέλλεται για τρία έτη από την ημέρα της πρωτόδικης απόφασης.
Θα εξηγήσουμε βεβαίως στους εφεσείοντες ότι η ποινή φυλάκισης είναι ποινή φυλάκισης, δεν ενεργοποιείται άμεσα καθότι κρίναμε ότι θα πρέπει να δοθεί ακόμη μία ευκαιρία στους εφεσείοντες, με την προϋπόθεση ότι δεν θα διαπράξουν άλλο αδίκημα στην περίοδο των τριών χρόνων.
Περαιτέρω, θεωρούμε ότι είναι κατάλληλο σημείο για να εκδώσουμε διάταγμα εναντίον αμφοτέρων των εφεσειόντων όπως καταβάλουν προς τη Σχολική Εφορεία Λάρνακας το ποσό των €5.000 και προς το σωματείο Ανόρθωσης το ποσό των €3.000. Η πληρωμή δεν θα είναι άμεση, αλλά θα καταβάλλεται με €200 μηνιαίως, όπως συμφωνήθηκε.
Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ. Δ.
Δ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.
Γ. ΓΙΑΣΕΜΗ, Δ.
/ΔΓ