CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

(1999) 2 ΑΑΔ 523

ΕΝΩΠΙΟΝ: ΠΙΚΗ, Π., ΝΙΚΗΤΑ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ, Δ/στών

ΠΙΚΗΣ, Π.: Η εταιρεία Kalavas & Associates Ltd., ο Γιάννης Καλαβάς και η Κατερίνα Καλαβά διώχθηκαν ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, για δύο αδικήματα έκδοσης επιταγών χωρίς αντίκρυσμα, κατά παράβαση των ΄Αρθρων 305Α(1) και 20 του Ποινικού Κώδικα, ΚΕΦ. 154, (ο «νόμος»).

Το ίδιο άρθρο του νόμου καθιστά υπεράσπιση, το βάρος για την απόδειξη της οποίας ο νόμος θέτει στους ώμους του κατηγορουμένου, το γεγονός ότι ο εκδότης, όταν εξέδιδε την επιταγή, «είχε εύλογη αιτία να πιστεύει ότι κατά την εμφάνισή της θα υπήρχαν διαθέσιμα κεφάλαια για την εξόφλησή της.».

Διαπίστωσε και δεύτερο λόγο, ανατρεπτικό των κατηγοριών εναντίον των εφεσιβλήτων 2 και 3. Παρά το ότι, όπως σημειώνει το Δικαστήριο στην απόφαση, οι κατηγορούμενοι 2 και 3 υπέγραψαν τις δύο επιταγές και, επιπρόσθετα, διεφάνη ότι ο κατηγορούμενος 2 είχε ενεργό ανάμειξη στα γεγονότα, τα οποία, κατ' ισχυρισμό, αποτελούν το ποινικό αδίκημα, το Δικαστήριο έκρινε:-

Εκτός από το εύρημα του Δικαστηρίου, στο οποίο έχουμε αναφερθεί, ο δικηγόρος του εφεσείοντος παρέπεμψε στη μαρτυρία της μάρτυρος κατηγορίας Βιανάς Παπουή, η οποία κατέθεσε ότι, κατά το χρόνο παρουσίασης των επιταγών στην τράπεζα, σε τρεις ξεχωριστές περιπτώσεις, οι επιταγές δεν εξοφλήθηκαν και ότι τα διαθέσιμα κεφάλαια στο λογαριασμό της εφεσίβλητης 1 δεν ήταν επαρκή για την κάλυψη των επιταγών. Και στις τρεις περιπτώσεις, έγινε σημείωση στις επιταγές "Refer to drawer". Ως προς το τι υποδηλώνει η αναφορά αυτή, η ίδια μάρτυς έδωσε την παρακάτω εξήγηση:-

Ούτε ο δεύτερος λόγος, για τον οποίο απορρίφθηκαν οι κατηγορίες εναντίον των εφεσιβλήτων 2 και 3, δεν ευσταθεί, κατά την εισήγηση του δικηγόρου του εφεσείοντος. Η εξειδίκευση των λεπτομερειών της συνεργίας είναι μεν επιθυμητή όχι, όμως, απαραίτητη για την έγκυρη στοιχειοθέτηση του αδικήματος, όπως διαπιστώθηκε στην Ajini κ.ά. ν. Αστυνομίας (1996) 2 Α.Α.Δ. 319, στην οποία παρέπεψε.

Η απόφαση στην Ajini κ.ά. ν. Αστυνομίας, (ανωτέρω), βεβαιώνει την ευχέρεια, την οποία παρέχει ο νόμος στη στοιχειοθέτηση κατηγορίας εναντίον των συνεργούντων στο έγκλημα.

Προς υποστήριξη του πρώτου λόγου, για τον οποίο απορρίφθηκε η υπόθεση του κατηγόρου, ο δικηγόρος των εφεσιβλήτων επικαλέστηκε την απόφαση στην Πασχάλη & άλλος ν. Αστυνομίας (1993) 2 Α.Α.Δ. 283, στην οποία η καταδίκη του κατηγορουμένου, βάσει του ΄Αρθρου 305Α, ακυρώθηκε, για το λόγο ότι δεν είχε καταδειχθεί ότι η μη αποπληρωμή της επιταγής κατά την εμφάνισή της οφειλόταν στην έλλειψη διαθέσιμων πόρων. Είχε καταφανεί (σ' εκείνη την υπόθεση) από τη μαρτυρία ότι, ενώ δεν υπήρχαν διαθέσιμα κεφάλαια στο λογαριασμό του εκδότη, στον οποίο αναφερόταν η επιταγή, ο εκδότης της επιταγής είχε άλλους διαθέσιμους πιστωτικούς λογαριασμούς, μεγάλου ύψους, στην τράπεζα, από τους οποίους θα μπορούσε να αποπληρωθεί η επιταγή και θα αποπληρωνόταν, εάν δεν επρόκειτο για τις εντολές του εκδότη να μην την εξαργυρώσει. Η παραπομπή του παραλήπτη της επιταγής "Refer to drawer" είχε, στην Πασχάλη, αυτό το σκοπό και δεν υποδήλωνε την έλλειψη διαθέσιμων πόρων. Και στην προκείμενη περίπτωση, υποστήριξε ο κ. Σκορδής, προς τεκμηρίωση της υπόθεσης για την κατηγορία, ήταν απαραίτητη η προσαγωγή πρόσθετης μαρτυρίας - ότι η έλλειψη διαθέσιμων πόρων ήταν ο μόνος λόγος για τον οποίο δεν τιμήθηκε η επιταγή. Δε συμφωνούμε ότι προκύπτει τέτοια αρχή από την Πασχάλη & άλλος ν. Αστυνομίας, (ανωτέρω), απόφαση άρρηκτα συνυφασμένη με τα ιδιαίτερα γεγονότα της, τα οποία αποκάλυψαν ότι η απουσία διαθέσιμων κεφαλαίων δεν ήταν ο λόγος για τη μη εξαργύρωση της επιταγής. Διαθέσιμα κεφάλαια για το σκοπό αυτό υπήρχαν στην υπόθεση Πασχάλη.

Η μαρτυρία, η οποία πρσήχθη και έγινε αποδεκτή από το Δικαστήριο, στην προκείμενη υπόθεση, ως βάσιμη για τους σκοπούς θεώρησης της εκ πρώτης όψεως θεμελίωσης της υπόθεσης, αποκάλυψε ότι οι επιταγές παρουσιάστηκαν, ότι αυτές δεν εξαργυρώθηκαν και ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμα κεφάλαια προς εξαργύρωσή τους. Η αλληλουχία γεγονότων οδηγεί, αναπόφευκτα, στο συμπέρασμα ότι αιτία της μη αποπληρωμής των επιταγών ήταν η απουσία διαθέσιμων κεφαλαίων, τα οποία, όντως, δεν υπήρχαν. Δεν υπήρχε ίχνος μαρτυρίας, το οποίο θα μπορούσε να διασαλεύσει αυτό το συμπέρασμα. Η παραπομπή του παραλήπτη στον εκδότη "Refer to drawer" ήταν απόρροια της απουσίας διαθέσιμων πόρων προς εξαργύρωση των επιταγών, οπόταν ο παραλήπτης έπρεπε να αποταθεί στον ίδιο τον εκδότη για τακτοποίηση της οφειλής.

Στη Γενικός Εισαγγελέας ν. Χριστοδούλου, (ανωτέρω), το Δικαστήριο αντιμετώπισε τις επιλογές που παρέχονται στο Δικαστήριο μετά την απαλλαγή, πριν ο κατηγορούμενος κληθεί σε απολογία, με ιδιαίτερη αναφορά στις αρχές που διέπουν την έκδοση διαταγής για την επανεκδίκαση ποινικής υπόθεσης. (Βλ., επίσης, Phivos Petrou Pierides v. The Republic (1971) 2 C.L.R. 263^. Ekdotiki Eteria Kosmos v. Police (1984) 2 C.L.R. 121^. Charalambous v. Republic (1985) 2 C.L.R. 97 και Ττοουλιάς ν. Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 258.) Καθοδηγούμενοι από αυτές, κρίνουμε και στην προκείμενη περίπτωση ότι δικαιολογείται η έκδοση διαταγής, όπως και στη Γενικός Εισαγγελέας ν. Χριστοδούλου, για την επανεκδίκαση της υπόθεσης από Δικαστή άλλο από το Δικαστή που επελήφθη της υπόθεσης κατά την πρώτη δίκη.