|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1998) 2 ΑΑΔ 300
20 Οκτωβρίου, 1998
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΚΛΕΑΝΘΗΣ ΚΩΣΤΑ ΑΝΔΡΕΟΥ,
Εφεσείων,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Πoινική Έφεση Αρ. 6477)
Ποινή — Ανυποταξία κατά παράβαση του Άρθρου 22(α) του περί Εθνικής Φρουράς Νόμου του 1964 (Ν. 20/64) όπως τροποποιήθηκε από τους Νόμους 1964-1992 — Αντιρρησίες συνειδήσεως — Εφεσείων 20 χρόνων — Λευκό ποινικό μητρώο — Τρεις παρόμοιες υποθέσεις λήφθηκαν υπόψη — Υποβολή γραπτού αιτήματος για άοπλη στρατιωτική υπηρεσία δύο μέρες πριν τη δικάσιμο κατά την οποία το Στρατιωτικό Δικαστήριο επρόκειτο να ακούσει τα γεγονότα της υπόθεσης και να επιβάλει ποινή — Επιβολή ποινής προστίμου £1.500 — Επικυρώθηκε κατ' έφεση.
Αντιρρησίες συνειδήσεως — Τροποποίηση των περί Εθνικής Φρουράς Νόμων με τον περί Εθνικής Φρουράς (Τροποποιητικό) Νόμο του 1992 (Ν. 2/92) για άοπλη στρατιωτική υπηρεσία ως υποκατάστατη της υποχρεωτικής στρατιωτικής υπηρεσίας αναφορικά με τους αντιρρησίες συνειδήσεως, έτσι ώστε η εκτέλεση της υποχρέωσης να μη συγκρούεται με τη συνείδηση και τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
Ο εφεσείων - μάρτυρας του Ιεχωβά - αρνήθηκε να καταταγεί στην Εθνική Φρουρά για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, δηλώνοντας ότι, λόγω των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, ήταν αντιρρησίας συνειδήσεως.
Εκρίθη ένοχος από το Στρατοδικείο στο αδίκημα της ανυποταξίας, κατά παράβαση του Άρθρου 22(α) του περί Εθνικής Φρουράς Νόμου του 1964 (Ν. 20/64) όπως τροποποιήθηκε από τους Νόμους 1964-1992. Του επεβλήθη η ποινή προστίμου £1500.
Ο εφεσείων εφεσίβαλε την απόφαση του Στρατοδικείου εναντίον της ποινής ως έκδηλα υπερβολικής και ισχυρίσθηκε ότι το Δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη ότι είχε λευκό ποινικό μητρώο και ότι από την εργασία του ως πλασιέ κέρδιζε £300 μηνιαίως.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Καθόσον αφορά την άρνηση των κατά συνείδηση εναντιουμένων στην υποχρεωτική στρατιωτική υπηρεσία, το Σύνταγμα, υπό την προϋπόθεση της αναγνωρίσεως τους από το νόμο ως αντιρρησιών συνειδήσεως, ρητά αναγνωρίζει την καθ' υποκατάστασιν επιβαλλόμενη υπηρεσία ως μη αναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία, εντός της εννοίας του Άρθρου 10 του Συντάγματος.
Κατ' εφαρμογή της πιο πάνω συνταγματικής διάταξης, θεσπίστηκε ο περί Εθνικής Φρουράς (Τροποποιητικός) Νόμος του 1992 (Ν. 2/92), ο οποίος προβλέπει (Άρθρο 5Α) άοπλη στρατιωτική υπηρεσία ως υποκατάστατη της υποχρεωτικής στρατιωτικής υπηρεσίας, έτσι ώστε η εκτέλεση της υποχρέωσης να μη συγκρούεται με τη συνείδηση και τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
2. Ο εφεσείων δεν προέβη σε κανένα διάβημα για να αναγνωρισθεί ως αντιρρησίας συνειδήσεως, σύμφωνα με τις διατάξεις του Nόμου 2/92.
3. Το γεγονός ότι 2 ημέρες πριν τη δικάσιμο ο εφεσείων υπέβαλε γραπτό αίτημα στον καθ' ύλην αρμόδιο Υπουργό Άμυνας για άοπλη στρατιωτική υπηρεσία, ως αντιρρησίας συνειδήσεως, ελήφθη υπόψη από το Στρατοδικείο, ως παράγων μετριασμού της ποινής.
Επίσης σχετική είναι η επιστολή του Υπουργείου Άμυνας προς τον εφεσείοντα, η οποία αποκάλυπτε απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να χορηγήσει στον εφεσείοντα αναστολή κατάταξης, σύμφωνα με το Άρθρο 11(3) των περί Εθνικής Φρουράς Νόμων 1964-1998.
4. Υπό το φως των περιστάσεων της παρούσας υπόθεσης και της σχετικής νομολογίας, το Στρατιωτικό Δικαστήριο ορθά αποτίμησε στοιχεία και παράγοντες που είχε ενώπιόν του. Η επιβληθείσα ποινή δεν ήταν έκδηλα υπερβολική, και ήταν, υπό τις περιστάσεις, η λιγότερο επαχθής ποινή που θα μπορούσε να επιβληθεί στον εφεσείοντα.
Η έφεση απορρίπτεται.
Aναφερόμενες Yποθέσεις:
Isidorou v. Republic (1987) 2 C.L.R. 167,
Loizides v. Republic (1983) 2 C.L.R. 140,
Πέτρου v. Δημοκρατίας (1993) 2 Α.Α.Δ. 372,
Κωνσταντίνου v. Δημοκρατίας (1994) 2 Α.Α.Δ. 117,
Pitsillides and Another v. Republic (1983) 2 C.L.R. 374.
Έφεση εναντίον Ποινής.
Έφεση εναντίον της ποινής από Kλεάνθη Kώστα Aνδρέου, ο οποίος βρέθηκε ένοχος στις 9 Aπριλίου, 1998, από το Στρατιωτικό Δικαστήριο Λευκωσίας (Aριθμός Yπόθεσης 162/98) στην κατηγορία για ανυποταξία, κατά παράβαση του Άρθρου 22(α) του περί Eθνικής Φρουράς Nόμου του 1964 (N. 20/64) και καταδικάστηκε από το Δικαστή Tσέλιγκα, σε πρόστιμο £1.500.
Σ. Σοφρωνίου, για τον Εφεσείοντα.
Στ. Ταμάσιος, για την εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Α. Κραμβής.
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Ο εφεσείων παραδέχτηκε κατηγορία για ανυποταξία, κατά παράβαση του άρθρου 22(α) του περί Εθνικής Φρουράς Νόμου του 1964 (Ν. 20/64 όπως τροποποιήθηκε - Νόμοι 1964-1992).
Μετά από σχετικό αίτημα, το Στρατιωτικό Δικαστήριο έλαβε υπόψη άλλες τρεις παρόμοιες υποθέσεις και επέβαλε στον εφεσείοντα ποινή προστίμου £1500. Η έφεση στρέφεται κατά της ποινής ως έκδηλα υπερβολικής.
Το ποινικό αδίκημα της ανυποταξίας τιμωρείται με ποινή προστίμου μέχρι £1500 ή με φυλάκιση μέχρι δύο χρόνια ή και με τις δύο ποινές.
Ο εφεσείων είναι στρατεύσιμος. Όταν κλήθηκε στην Εθνική Φρουρά για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, αρνήθηκε να καταταγεί. Σε όλες τις περιπτώσεις δήλωσε ότι είναι αντιρρησίας συνειδήσεως και ότι οι θρησκευτικές του πεποιθήσεις, ως μάρτυρας του Ιεχωβά, δεν του επέτρεπαν να καταταγεί στην Εθνική Φρουρά.
Ο εφεσείων είναι 20 χρόνων, έχει λευκό ποινικό μητρώο και από την εργασία του ως πλασιέ κερδίζει £300 μηνιαίως.
Οι παράγραφοι 2 και 3(β) του άρθρου 10 του Συντάγματος της Κύπρου συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους και έχουν ως εξής:
"2. Ουδείς εξαναγκάζεται εις εκτέλεσιν αναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίας.
3. Ο εν τω παρόντι άρθρω όρος "αναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία" δεν περιλαμβάνει:
(α) ..........................................................................................
(β) οιανδήποτε τυχόν επιβληθησομένην στρατιωτικού χαρακτήρος υπηρεσίαν ή, προκειμένου περί των κατά συνείδησιν εναντιουμένων εις αυτήν και υπό την προϋπόθεσιν της αναγνωρίσεως αυτών υπό νόμου, υπηρεσίαν επιβαλλομένη αντί της στρατιωτικής υποχρεωτικής υπηρεσίας, .................. ".
Καθίσταται πρόδηλο, ότι το άρθρο 10.3(β) του Συντάγματος επιτρέπει την υποχρεωτική στρατιωτική υπηρεσία. Καθόσον αφορά την άρνηση των κατά συνείδηση εναντιουμένων στην υποχρεωτική στρατιωτική υπηρεσία, το Σύνταγμα, υπό την προϋπόθεση της αναγνωρίσεως τους από το νόμο ως αντιρρησιών συνειδήσεως, ρητά αναγνωρίζει την καθ' υποκατάστασιν επιβαλλόμενη υπηρεσία ως μη αναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία, εντός της εννοίας του άρθρου 10 του Συντάγματος.
Κατ' εφαρμογή της πιο πάνω συνταγματικής διάταξης, θεσπίστηκε ο περί της Εθνικής Φρουράς (Τροποποιητικός Νόμος του 1992) (Ν. 2/92), ο οποίος προβλέπει (άρθρο 5Α) άοπλη στρατιωτική υπηρεσία ως υποκατάστατη της υποχρεωτικής στρατιωτικής υπηρεσίας, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα στους λόγω των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων αντιρρησίες συνειδήσεως, να τύχουν της σχετικής αναγνώρισης και να εκτελέσουν υποκατάστατη υπηρεσία στην Εθνική Φρουρά, όπως ο νόμος προβλέπει, έτσι ώστε η εκτέλεση της υποχρέωσης να μη συγκρούεται με τη συνείδηση και τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
Στην προκείμενη περίπτωση, ο εφεσείων δεν προέβη σε κανένα διάβημα για να αναγνωρισθεί ως αντιρρησίας συνειδήσεως, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 2/92. Δύο ημέρες πριν τη δικάσιμο, κατά την οποία το Στρατιωτικό Δικαστήριο επρόκειτο να ακούσει τα γεγονότα της υπόθεσης και να επιβάλει ποινή στον εφεσείοντα, ο τελευταίος υπέβαλε γραπτό αίτημα στον καθ' ύλην αρμόδιο Υπουργό Άμυνας για άοπλη στρατιωτική υπηρεσία ως αντιρρησίας συνειδήσεως. Αυτό ακριβώς το γεγονός αναφέρθηκε στο Στρατιωτικό Δικαστήριο και καθώς αναφέρεται στην απόφαση τούτο λήφθηκε υπόψη από το Δικαστήριο ως παράγων μετριασμού της ποινής.
Σχετική επί του θέματος είναι και η επιστολή ημερομηνίας 8.9.98 του Υπουργείου Άμυνας προς τον εφεσείοντα, η οποία αναφέρεται στο αίτημα για άοπλη στρατιωτική υπηρεσία την οποία έθεσε ενώπιό μας ο συνήγορος του εφεσείοντα. Η εν λόγω επιστολή αποκαλύπτει ότι το Υπουργικό Συμβούλιο, με απόφασή του ημερομηνίας 15.7.98, αποφάσισε να χορηγήσει στον εφεσείοντα, ως αντιρρησία συνειδήσεως, αναστολή κατάταξης, σύμφωνα με το άρθρο 11(3) των περί Εθνικής Φρουράς Νόμων 1964-1998, μέχρι τη ρύθμιση κλπ. των λεπτομερειών που αφορούν την υποκατάστατη υπηρεσία μέχρι νεώτερης ειδοποίησης.
Η στάση που γενικά τήρησε ο εφεσείων, υποδηλώνει πεισματική άρνηση συμμόρφωσης προς τους νόμους του κράτους. Ενώ είχε τη δυνατότητα να υποβάλει αίτημα για εκτέλεση άοπλης στρατιωτικής θητείας και να αμφισβητήσει κατάλληλα τις όποιες διατάξεις του συγκεκριμένου νόμου, που κατά την κρίση του αντίκεινται προς κατοχυρωμένα από το Σύνταγμα ή διεθνείς συμβάσεις κλπ. δικαιώματα, επέλεξε την ολοκληρωτική άρνηση προβάλλοντας ως δικαιολογία τον ατεκμηρίωτο ισχυρισμό της συνειδησιακής σύγκρουσης.
Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποκαλύπτει πως σε πλείστες όσες υποθέσεις επικυρώθηκαν ποινές φυλάκισης που έφθαναν μέχρι και τους δώδεκα μήνες στις περιπτώσεις όπου το αδίκημα αφορούσε ανυποταξία για κατάταξη προς εκτέλεση της υπό του νόμου προβλεπόμενης θητείας. Στις υποθέσεις όπου η ανυποταξία αφορούσε άσκηση εφέδρων για μια ή περισσότερες ημέρες, επικυρώθηκαν ποινές φυλάκισης μικρότερου χρόνου. Βλ. μεταξύ άλλων Σιδέρης Ισιδώρου v. Δημοκρατίας (1987) 2 Α.Α.Δ. 167, Λοϊζίδης v. Δημοκρατίας (1983) 2 Α.Α.Δ. 140, Πέτρου v. Δημοκρατίας (1993) 2 Α.Α.Δ. 372, Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (1994) 2 Α.Α.Δ. 117, Πιτσιλλίδης v. Δημοκρατίας (1983) 2 Α.Α.Δ. 374.
Εκτιμώντας το σύνολο των περιστάσεων και γεγονότων που αφορούν την παρούσα υπόθεση και υπό το φως της νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το Στρατιωτικό Δικαστήριο ορθά αποτίμησε στοιχεία και παράγοντες που είχε ενώπιόν του. Η ποινή προστίμου των Λ.Κ.1500 δεν είναι έκδηλα υπερβολική. Η ποινή που επιβλήθηκε στον εφεσείοντα ήταν υπό τις περιστάσεις η λιγότερο επαχθής ποινή που θα μπορούσε να επιβληθεί στον εφεσείοντα, εφόσον το Δικαστήριο επέλεξε την επιβολή ποινής προστίμου αντί ποινής φυλάκισης.
Για τους πιο πάνω λόγους, θεωρούμε πως δεν υπάρχουν περιθώρια επέμβασης για μετατροπή της ποινής.
Η έφεση απορρίπτεται.
H έφεση απορρίπτεται.