ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:DOD:2022:33
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 27/2021)
24 Nοεμβρίου, 2022
[ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, Δ/στές]
Σ.Π.
Εφεσείων,
ν.
Λ.Κ.
Εφεσίβλητης,
---------
Αίτηση ημερ. 12/4/2022 από τον εφεσείοντα
Γ. Τρίγγας, για τον εφεσείοντα/αιτητή
Ι. Παπαμιλτιάδους (κα) για Χρ. Μ. Τριανταφυλλίδη, για την εφεσίβλητη
-------------------
ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από την Δ. Σωκράτους, Δ.
----------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, Δ.: Η υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο έφεση καταχωρήθηκε στις 24/6/2021 και στρεφόταν εναντίον της απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου ημερ. 19/5/2021 δικαιοδοσία διατροφής, με την οποία διατασσόταν ο εφεσείων να καταβάλλει ως συνεισφορά του για τη διατροφή των δύο ανηλίκων τέκνων του ποσό €680 μηνιαίως από 1/11/2018.
Στις 25/11/21 όταν η έφεση είχε οριστεί για προδικασία, το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο έδωσε οδηγίες όπως καταχωρηθούν περιγράμματα γραπτών αγορεύσεων σύμφωνα με τους Θεσμούς, ήτοι εντός 45 ημερών.
Ο εφεσείων ενόψει των ανωτέρω προθεσμιών θα έπρεπε να καταχωρήσει το περίγραμμα του μέχρι τις 10/1/2022. Δεν το έπραξε, γι' αυτό και η έφεση του απορρίφθηκε στις 19/1/2022 από το Εφετείο, αφού το Πρωτοκολλητείο έθεσεν ενώπιον του σχετικό σημείωμα.
Με την κρινόμενη αίτηση ο εφεσείων επιδιώκει την επαναφορά (reinstatement) της ως άνω έφεσης και διάταγμα το οποίο να διατάσσει την επανεξέταση ή αναθεώρηση (reconsideration) της απορριπτικής απόφασης του Δικαστηρίου.
Τα γεγονότα τα οποία δικαιολογούν, κατά την εισήγηση του εφεσείοντα, την επαναφορά της έφεσης προσφέρονται με την ένορκη δήλωση του δικηγόρου του, κ. Τρίγγα.
Αφού αναγνωρίζει ότι σύμφωνα με τις οδηγίες που δόθηκαν στις 25/11/21, ο εφεσείων έπρεπε να καταχωρήσει το περίγραμμα αγόρευσης του μέχρι τις 10/1/22 δικαιολογεί τη μη συμμόρφωση με την εν λόγω προθεσμία ως ακολούθως:
«4. Λόγω φόρτου εργασίας αλλά εκ του γεγονότος ότι ο φάκελος της υπόθεσης παρέπεσε με αποτέλεσμα, δεν κατέστη δυνατόν να ολοκληρωθεί το περίγραμμα εντός της καθορισμένης προθεσμίας.
5. Κατά το μήνα Φεβρουάριο ήμουνα σε αυτοπεριορισμό στις αρχές του μήνα ως στενή επαφή και ακολούθως διαγνώστηκα ως θετικός στον κορωνοϊό και αποδεσμεύτηκα κατά ή περί τις 2 Μαρτίου. Επισυνάπτω σχετικό πιστοποιητικό ασθενείας ως τεκμ. 1.
........
7. Στις 8.4.2022 κατά την παρουσία μου στο Πρωτοκολλητείο του Ανωτάτου Δικαστηρίου πήγα για να ρωτήσω πότε είναι ορισμένη η ως άνω Έφεση και πληροφορήθηκε ότι είχε απορριφθεί. Ως εκ τούτου καταχώρησα την παρούσα αίτηση με σκοπό την επαναφορά της έφεσης και την εκδίκαση της έφεσης.»
Η εφεσίβλητη ενίσταται στην έγκριση του αιτήματος του εφεσείοντα προβάλλοντας διάφορους λόγους οι οποίοι συνηγορούν κατά τη θέση της, στην απόρριψη του. Προβάλλει μεταξύ άλλων πως ο εφεσείων δεν νομιμοποιείται στην αιτούμενη θεραπεία, ότι δεν καταδεικνύεται ότι η μη καταχώριση του περιγράμματος αγόρευσης του οφείλεται σε λόγο «πέραν των δυνάμεων του» και ότι η αιτούμενη θεραπεία προσβάλλει την αρχή της τελεσιδικίας και/ή του δεδικασμένου.
Το ζήτημα διέπεται από τον περί Εφέσεων, Προδικασία, Περιγράμματα Αγορεύσεων, Περιορισμός του χρόνου των Προφορικών Αγορεύσεων και Συνοπτική Διαδικασία για την Απόρριψη Προδήλως Αβάσιμων Εφέσεων) Διαδικαστικό Κανονισμό του 1996 (Αρ. 4/1996) στο εξής ο Κανονισμός, ο οποίος αποτελεί και νομικό έρεισμα της Αίτησης. Συγκεκριμένα, εφαρμόζεται η επιφύλαξη του εδαφίου (α) του Καν. 13, η οποία προσφέρει σε διάδικο του οποίου η έφεση απορρίφθηκε, το δικαίωμα να επιδιώξει την επαναφορά της «όταν αποδεικνύεται ότι η μη καταχώρηση περιγράμματος αγόρευσης, οφείλεται σε λόγο πέραν των δυνάμεων του εφεσείοντα ή αντεφεσείοντα» ώστε η μη επαναφορά της, να ισοδυναμεί με αποστέρηση του δικαιώματος να ακουστεί.
Το ζήτημα επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου, η οποία, όπως είναι θεμελιωμένο θα πρέπει να ασκείται πάντοτε δικαστικά και με γνώμονα το συμφέρον της ορθής απονομής της δικαιοσύνης.
Χρήσιμη αναφορά για την έννοια της φράσης «πέραν των δυνάμεων» του αιτητή μπορεί να γίνει στην απόφαση Κάτση κ.α. ν. ΑΜC Hotels Ltd κ.α. Πολ. Εφ. 315/2012 ημερ. 23/1/2020, ECLI:CY:AD:2020:A29, στην οποία υιοθετήθηκε η Ρουβανιάς Λτδ ν. Δημοκρατίας (2000) 3 ΑΑΔ 191, όπου τονίστηκαν τα ακόλουθα:
"Tο κριτήριο της επαναφοράς περικλείεται στη φράση "πέραν των δυνάμεων του εφεσείοντα ή αντεφεσείοντα". Εκφράζει με σαφήνεια την πρόθεση των συντακτών του Κανονισμού να περιορίσουν στο ελάχιστο το πεδίο άσκησης της δικαιοδοσίας για επαναφορά. Προφανώς γιατί διαφορετική αντιμετώπιση θα μπορούσε να δημιουργήσει επικίνδυνα ρήγματα στην εφαρμογή της αρχής της τελεσιδικίας. Τελευταία, στην Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών ν. Αγαθοκλή Παπαγεωργίου κ.ά. (2000) 3 ΑΑΔ 151, κρίναμε ότι η λανθασμένη εκτίμηση των δικηγόρων που οδήγησε σε απόσυρση της έφεσης δεν αποτελούσε λόγο επαναφοράς.
Δεν μπορεί το λάθος που έγινε σε αυτή την περίπτωση, με οποιαδήποτε ερμηνευτική προσέγγιση, να θεωρηθεί σαν δικαιολογητικός λόγος για επαναφορά. Μια τέτοια ερμηνεία θα κακοποιούσε το καθαρό νόημα του κανονισμού. Η φράση δεν μπορεί παρά να σημαίνει εξαιρετικό, έκτακτο ή σπάνιο συμβάν ή περίσταση, που είναι απρόβλεπτο και εκτός ελέγχου. Ό,τι συνέβη εδώ δεν εμπίπτει στο κριτήριο επαναφοράς που έθεσε ο κανονισμός. Ούτε καν στο κριτήριο της Grand Metropolitan, ανωτέρω, στην περίπτωση που ίσχυε.»
Στην υπόθεση Ξενοφών Ξενοφώντος ν. Γεώργιου Χατζηαράπη (1999) 1 ΑΑΔ 221, που αποφασίστηκε μετά τη θέσπιση του τροποποιητικού κανονισμού, παρόμοιο επιχείρημα απορρίφθηκε. Όπως ανέφερε ο Αρτεμίδης Δ., που εξέδωσε την απόφαση του Εφετείου:
«Το σύστημα λειτουργίας τις δικηγορικού γραφείου δεν αφορά το Δικαστήριο. Οι πιθανές ελλείψεις σ' αυτή δεν εμπίπτουν στην έννοια «πέραν των δυνάμεων του εφεσείοντα» που απαντά στον Κανονισμό. Η μη συμμόρφωση με τις πιο πάνω διατάξεις πρέπει να οφείλεται σε λόγο η επέλευση του οποίου δεν οφείλεται στην συνήθη ανθρώπινη λειτουργία.»
Άξια μνείας αποτελούν και τα λεχθέντα στην απόφαση Μανώλη ν. Ελευθερίου (2000) 1 AAΔ 2034, με υιοθέτηση στην Adboard Ltd κα. ν. Δήμου Στροβόλου (2013) 1 ΑΑΔ 1085, όπου υποδείχθηκε πως:
«η επαναφορά μπορεί να επιτραπεί σε περιπτώσεις όπου αντικειμενικοί παράγοντες, αν και δεν απολήγουν σε «πέραν των δυνάμεων» κατάσταση, εντούτοις απολήγουν σε τέτοια αποδυνάμωση του δικηγόρου, ο οποίος δεν μπορούσε να ανταποκριθεί σε ό,τι απαιτείτο.»
Προστέθηκε στην ίδια απόφαση (Μανώλη, ανωτέρω) ότι τα Δικαστήρια δεν μπορούν να αυτοδεσμευθούν σε οποιοδήποτε κανόνα που θα περιόριζε τη θεμελιακή τους υποχρέωση να διασφαλίσουν την ισορροπία μεταξύ αφενός της ανάγκης συμμόρφωσης προς τις διαδικαστικές οδηγίες τους προς όφελος της τελεσιδικίας και αφετέρου, του δικαιώματος του διαδίκου να ακουστεί. Ούτε μπορούν να καταγραφούν εκ των προτέρων εξαντλητικά οι περιπτώσεις που θα επέτρεπαν επαναφορά απορριφθείσας έφεσης.
Με δεδομένο ότι κάθε περίπτωση κρίνεται από τα δικά της ιδιαίτερα περιστατικά και με γνώμονα ότι η άσκηση της διακριτικής ευχέρειας αποτελεί το συμφέρον της δικαιοσύνης (Τράπεζα Κύπρου Λτδ. ν. Στεφάνου κ.α. (2010) 1 ΑΑΔ 710) και ότι η άσκηση της ευχέρειας αυτής πρέπει να ασκείται με φειδώ (EAS Birstige Unite Security Services Ltd v. Δημοκρατίας μέσω του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως, έφεση κατά απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου αρ. 69/2017, ημερ. 6/5/2019) εξετάσαμε την παρούσα περίπτωση.
Η δοθείσα για την παράλειψη, αιτιολογία, όπως προσφέρεται με την παραγρ. 4 της ένορκης δήλωσης που συνοδεύει την αίτηση, είναι ο φόρτος εργασίας του συνηγόρου του εφεσείοντα αλλά και ότι παρέπεσε ο φάκελος.
Παρατηρούμε ότι δεν εξηγείται με σαφή και ικανοποιητικό λόγο η πραγματική αιτία αλλά προσφέρονται δύο δικαιολογίες, αντιφατικές μεταξύ τους. Με την πρώτη δικαιολογία εικάζεται ότι ο συνήγορος είχε υπόψη του την υπόθεση αλλά δεν υπήρξε ικανός χρόνος για την ετοιμασία του περιγράμματος και με τη δεύτερη ότι ο φάκελος της ουσιαστικά ξεχάστηκε και παρέμεινε παρατημένος.
Οι αιτιολογίες αυτές, παράλειψη, σφάλμα δικηγόρου, φόρτος εργασίας του, δεν αποτελούν καλό και ικανό λόγο ο οποίος να δικαιολογεί τη μη καταχώρηση του περιγράμματος και να εμπίπτει στην απαίτηση του Κανονισμού για λόγο «πέραν των δυνάμεων του εφεσείοντα.» (Ε. Χρυσάνθου ν. Τζιωρτζέτας Σταύρου ως διαχειρίστριας της περιουσίας του αποβιώσαντα Αναστάση Σταύρου (2013) 1 ααδ 2196, Λ. Χαράκης κ.α. ν. Κ. Λουκά κ.α. Πολ. Εφ. Ε122/13 ημερ. 24/9/2014). Αν γινόταν αποδεκτή τέτοια αιτιολογία, τότε εύκολα θα οδηγούσε σε επαναφορά και επανάνοιγμα εφέσεων για τις οποίες υπήρξε αμέλεια και αδιαφορία οι οποίοι δεν εμπίπτουν σε λόγους πέραν της θελήσεως του διαδίκου οι οποίοι να του στέρησαν την ευκαιρία να παρουσιάσει την υπόθεση του.
Δεν μπορούμε να μη σημειώσουμε πως παρά το γεγονός ότι οι οδηγίες δόθηκαν στην παρουσία του συνηγόρου του εφεσείοντα στις 25/11/21, η προθεσμία έληγε στις 9/1/22, ο συνήγορος του ενδιαφέρθηκε να πληροφορηθεί για την έφεση στις 8/4/22 ήτοι 5 μήνες μετά, αφότου έλαβε τις οδηγίες και 3 μήνες μετά τη λήξη της προθεσμίας, χωρίς καν να αναφέρει αν αναζητήθηκε και πότε βρέθηκε ο φάκελος και χωρίς να εξηγεί πως ανέμενε να οριστεί η υπόθεση αφού δεν είχε καταχωρήσει περίγραμμα.
Δεν παραγνωρίζουμε ούτε παραβλέπουμε τα αναφερόμενα στην ένορκη δήλωση για ασθένεια του, η οποία τον περιόρισε στην οικία του. Όμως, η απουσία αυτή από τα καθήκοντα του, προσδιορίζεται την περίοδο 19/2/22 έως 1/3/22 (τεκμ. 1 της ένορκης δήλωσης στην αίτηση), ήτοι πολύ αργότερα της λήξης της προθεσμίας για συμμόρφωση με τις οδηγίες του Εφετείου.
Συνεπώς η αίτηση απορρίπτεται. Επιδικάζονται έξοδα €1.000 πλέον ΦΠΑ, εάν υπάρχει, υπέρ της εφεσίβλητης.
Τ. Ψαρά-Μιλτιάδου, Δ.
Χ. Μαλαχτός, Δ.
Δ. Σωκράτους, Δ.
/Κας