ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Επί τοις Αφορώσι την αίτηση της HellengerTrading Ltd (2000) 1 ΑΑΔ 1965
Base Metal Trading Ltd ν. Fastact Developments Ltd και Άλλη (2004) 1 ΑΑΔ 1535
Διαχειριστική Eπιτροπή KYΠA Kωρτ 4 (2008) 1 ΑΑΔ 644
Ιωάννου Αντώνης (2016) 1 ΑΑΔ 1770, ECLI:CY:AD:2016:D355
ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΔΡΕΟΥ & ΣΙΑ ΔΕΠΕ κ.α., Πολιτική Έφεση 348/2015, 9/6/2017, ECLI:CY:AD:2017:A216
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΙΤΕΛΑ , Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 43/2019, 2/4/2019, ECLI:CY:AD:2019:A121
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ΠΕΤΡΙΔΟΥ , Πολιτική Έφεση Αρ. 133/2019, 12/2/2020, ECLI:CY:AD:2020:A56
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2022:D124
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 11/22)
(i-justice)
22 Μαρτίου, 2022
[ΣΑΝΤΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ XXXXX ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΕΚ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ, ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI ΚΑΙ/Η PROHIBITION
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 18/2/2022.
.......
Ηλ. Στεφάνου μαζί με Γ. Νεάρχου, για τον Αιτητή.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΑΝΤΗΣ, Δ.: Ο Αιτητής, στο πλαίσιο της Ποινικής Υπόθεσης 9362/21 («η Ποινική Υπόθεση») ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας («το Κατώτερο Δικαστήριο»), βρίσκεται αντιμέτωπος (ως κατηγορούμενος), με κατηγορία άσεμνης επίθεσης εναντίον γυναίκας, κατά παράβαση του Άρθρου 151 του Ποινικού Κώδικα, Κεφ.154.
Το κατ' ισχυρισμόν αδίκημα φέρεται να διαπράχθηκε την 30.9.14 στο Βέλγιο (Βρυξέλλες).
Με την υπό εκδίκαση μονομερή αίτηση ημερομηνίας 9.3.22 («η Αίτηση»), ο Αιτητής με επίκληση και τον Κανονισμό 3 του Περί Ανωτάτου Δικαστηρίου (Δικαιοδοσία Έκδοσης Ενταλμάτων Προνομιακής Φύσεως) Διαδικαστικού Κανονισμού 5/18, ζητεί άδεια για καταχώριση διά κλήσεως αίτησης προς έκδοση προνομιακών ενταλμάτων Certiorari και Prohibition («η αίτηση διά κλήσεως»).
Στόχος του Αιτητή είναι, σε αδρές γραμμές, η ακύρωση με Certiorari της απόφασης του Κατώτερου Δικαστηρίου ημερομηνίας 18.2.22 στην Ποινική Υπόθεση («η ενδιάμεση απόφαση») να μην δεχθεί τις προδικαστικές ενστάσεις του Αιτητή για απόρριψη της Ποινικής Υπόθεσης λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας «. ένεκα παραγραφής», και συνακολούθως (για όμοιους δικαιοδοτικούς λόγους), η διά Prohibition απαγόρευση του Κατώτερου Δικαστηρίου να προχωρήσει με εκδίκαση της Ποινικής Υπόθεσης. Περιπλέον, αιτείται έκδοση διαταγής όπως μέχρι εκδίκασης της αίτησης διά κλήσεως (νοουμένου ότι τέτοια άδεια χορηγηθεί τελικώς), ανασταλεί η εκδίκαση της Ποινικής Υπόθεσης στο Κατώτερο Δικαστήριο.
Η Αίτηση συνοδεύεται από Έκθεση Γεγονότων και Ένορκη Δήλωση του Αιτητή (αμφοτέρων ημερομηνίας 9.3.22).
Πριν ο Αιτητής απαντήσει στο κατηγορητήριο, υποβλήθηκαν από την Υπεράσπιση, σειρά προδικαστικών ενστάσεων ως ακολούθως (με την περικοπή να είναι αυτούσια όπως και όλες οι υπόλοιπες στην ανά χείρας απόφαση):
«1. Το σεβαστό Δικαστήριο στερείται δικαιοδοσίας εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης, καθότι το αξιόποινο της καταγγελθείσας πράξης, κατά το δίκαιο του τόπου τέλεσης, ήτοι το βελγικό δίκαιο, έχει παραγραφεί και συνεπώς η δικαιολογητική του βάση για άσκηση ποινικής δίωξης είτε από την Κυπριακή Δημοκρατία, είτε από οποιονδήποτε άλλο κράτος της ΕΕ δεν υφίσταται πλέον.
2. Παράλληλα, η παραγραφή του αδικήματος βάσει βελγικού δικαίου αποτελεί δεδικασμένο (Res Judicata) και εμπίπτει στη νομική αρχή «ne bis in idem»[1] και ως εκ τούτου το σεβαστό δικαστήριο στερείται δικαιοδοσίας βάσει του άρθρου 69(1)(β) του Περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου Κεφ. 155.
3. Συνακόλουθα, η ποινική δίωξη του Κατηγορούμενου στην Κυπριακή Δημοκρατία είναι καταχρηστική».
Τα μέρη κατέθεσαν παραδεκτά γεγονότα στο Κατώτερο Δικαστήριο ώστε «. να μην είναι αναγκαία η προσκόμιση μαρτυρίας προς απόδειξη αυτών .».
Τα παραδεκτά γεγονότα έχουν ως εξής:
«..................................
1. Τα επίδικα γεγονότα έλαβαν χώρα στις 30.09.2014 στις Βρυξέλλες, όπου ο Κατηγορούμενος διέμενε. Κατά τον επίδικο χρόνο ο Κατηγορούμενος ήταν μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
2. H παραπονούμενη προέβη για πρώτη φορά σε καταγγελία για άσεμνη επίθεση στις 11.02.2021 στην Κυπριακή Δημοκρατία.
3. Η αντίστοιχη αξιόποινη πράξη στο βελγικό δίκαιο είναι αυτή του Άρθρου 373 του Βελγικού Ποινικού Κώδικα, σύμφωνα με την οποία: «Σεξουαλική παρενόχληση η οποία διενεργήθηκε κατά πρόσωπο ή με τη βοήθεια προσώπων του ενός ή του άλλου φύλου, με τη χρήση βίας, εξαναγκασμού, απειλής, αιφνιδιαστική ή με τεχνάσματα ή όταν κατέστη δυνατό λόγω αναπηρίας ή σωματικής ή διανοητικής ανεπάρκειας του θύματος τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έξι μηνών έως πέντε έτη».
4. Σύμφωνα με το Άρθρο 21(4) του βελγικού κώδικα Ποινικής Δικονομίας, το εν λόγω αδίκημα παραγράφεται μετά την πάροδο 5 ετών από την ημερομηνία διάπραξης του αδικήματος.
..................................».
Το Κατώτερο Δικαστήριο απέρριψε τις προδικαστικές ενστάσεις με την ενδιάμεση απόφαση.
Εξέτασα στην πλήρη τους μορφή τα όσα αποδεκτώς τέθηκαν ενώπιον μου με την Αίτηση και τις αγορεύσεις των ευπαίδευτων δικηγόρων του Αιτητή.
Οι αρχές που διέπουν την ενεστώσα διαδικασία είναι εδραιωμένες.
Συνοψίσθηκαν από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου (και) στην Αναφορικά με την Αίτηση της Πετρίδου, Π.Ε. 133/19, ημ. 12.2.20, ECLI:CY:AD:2020:A56, κατά τα ακόλουθα:
«............................................................................................................
Η διαδικασία για την έκδοση εντάλματος Certiorari δεν έχει ως αντικείμενο την αναθεώρηση της ορθότητας των αποφάσεων κατώτερων Δικαστηρίων. Αυτή ελέγχεται στο πλαίσιο της Δευτεροβάθμιας Εφετειακής Δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η σύννομη άσκηση της δικαιοδοσίας του Επαρχιακού Δικαστηρίου αποτελεί το πλαίσιο εξέτασης σε αιτήσεις αυτής της μορφής. (In Re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250, Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ κ.ά. (Αρ. 1) (2009) 1 Α.Α.Δ. 1014, Μιτέλλα, Πολ. Έφ. Αρ. 43/2019, ημερ. 2 Απριλίου 2019, ECLI:CY:AD:2019:A121 και Αυγουστή, ECLI:CY:AD:2019:A265, Πολ. Έφ. Αρ. 376/2018, ημερ. 1 Ιουλίου 2019, ECLI:CY:AD:2019:A265).
Περαιτέρω, πρέπει να σημειωθεί, ότι η δικαιοδοσία έκδοσης προνομιακού εντάλματος, τύπου Certiorari, δεν αποτελεί εποπτικό μέσο και ούτε παρέχεται η δυνατότητα εξέτασης του κατά πόσο το πρωτόδικο δικαστήριο αντιλήφθηκε ορθά ή όχι ένα νομικό ζήτημα. (Βλ. Διαχειριστική Επιτροπή ΚΥΠΑ Κωρτ 4 (2008) 1 Α.Α.Δ. 644 και Ανδρέου, ECLI:CY:AD:2017:A216, Πολ. Έφ. Αρ. 348/2015, ημερ. 9 Ιουνίου 2017, ECLI:CY:AD:2017:A216).
Η δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου για χορήγηση άδειας για καταχώριση αίτησης για προνομιακό ένταλμα τύπου Certiorari, ασκείται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και για συγκεκριμένους λόγους.
Όπως αναφέρεται στην Πολ. Αίτ. Αρ. 376/2018, Αναφορικά με την αίτηση των χχχ Αυγουστή, Evelthon Developments Limited, ημερ. 1 Ιουλίου 2019:
"Θα πρέπει να υπομνήσουμε τις θεμελιώδεις αρχές που καλύπτουν τις προϋποθέσεις αναζήτησης θεραπείας δυνάμει της προνομιακής εξουσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όπως είχαμε την ευκαιρία να τις επαναλάβουμε στην πρόσφατη απόφασή μας Αναφορικά με την αίτηση του xxx Μιτέλα, ECLI:CY:AD:2019:A121, Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 43/2019, ημερ. 2.4.2019, ECLI:CY:AD:2019:A121:
«Επιγραμματικά, συνιστά βασική αρχή ότι το Δικαστήριο στην πορεία εξέτασης αιτήσεων αυτής της μορφής δεν υπεισέρχεται στην ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης, αλλά περιορίζεται στην εξέταση της νομιμότητάς της. Ο αιτητής θα πρέπει να αποδείξει ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση και αφορά στις περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται, εκ πρώτης όψεως, από το πρακτικό του Δικαστηρίου, υπέρβαση ή έλλειψη δικαιοδοσίας, έκδηλη πλάνη περί το νόμο, προκατάληψη, δόλος και παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης.
Το νοηματικό εύρος της έννοιας του όρου «εκ πρώτης όψεως υπόθεση» οριοθετήθηκε στην υπόθεση Re Kakos(1985) 1 CLR 250, 258, με αναφορά στην Land Securities Plc v. Metropolitan Police (1983) 2 All E.R. 254, ως ακολούθως:
«We remain wholly unconvinced that a prima facie case was made for leave to apply for an order of Certiorari. As the expression "prima facie" suggests, a convincing enough case must be made on first view. On second view, formed after hearing the other side, this impression may dissipate. A prima facie case is not an unanswerable one but one sufficiently cogent, or arguable, to merit an answer. On numerous occasions Courts were concerned to elicit and apply the concept in diverse circumstances. A particularly instructive approach to analysis of the concept, I found, with respect, that of Megarry, V.C., in Land Securities v. Metropolitan Police [1983] 2 All E.R. 254, 258. According to this approach, a prima facie case is made out if an arguable case is disclosed, without need arising at this initial or preliminary stage for consideration of any rebutting evidence. »
Ακόμη όμως και η διαπίστωση εκ πρώτης όψεως συζητήσιμης υπόθεσης δεν είναι αρκετή προς ενεργοποίηση της προνομιακής εξουσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Όπου εντοπίζεται ότι υπάρχει εναλλακτικό ένδικο μέσο ή άλλη θεραπεία, δεν παρέχεται άδεια για καταχώρηση αίτησης, εκτός εάν ο αιτητής, που φέρει το βάρος, αποδείξει ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις, τέτοιες που να δικαιολογούν παρέκκλιση από το γενικό κανόνα.»″
Στην υπόθεση Αναφορικά με την αίτηση των εταιρειών Fastact Developments Ltd κ.ά. (2004)1(Γ)Α.Α.Δ.1535, αναφέρθηκε ότι:
"Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος παρέχεται μόνο όταν καταδεικνύεται από τον αιτητή ότι υπάρχει, στην ουσία, συζητήσιμο ζήτημα και, περαιτέρω, στην περίπτωση όπου προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο ή άλλη θεραπεία, ότι συντρέχουν επαρκώς εξαιρετικές περιστάσεις οι οποίες να καθιστούν συζητήσιμο το ότι πρέπει να γίνει παρέκκλιση από τον κανόνα ότι, εφόσον προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο ή άλλη θεραπεία, ο αιτητής δεν θεωρείται ότι απέδειξε συζητήσιμο ζήτημα. (Βλ., μεταξύ άλλων, R. v. Secretary of State [1986] 1 All ER 717, Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41, xxx Μεστάνας (2000) και xxx Μιχαήλ και xxx Μιχαηλίδη (2000) 1 Α.Α.Δ. 247). Στη Hellenger Trading Ltd (2000) 1 Α.Α.Δ. 1965, διευκρινίστηκε, ορθά, ότι η αρχή αυτή "ισχύει γενικά, ανεξάρτητα από το λόγο για τον οποίο επιδιώκεται το διάταγμα". Έστω, δηλαδή, και αν ο προβαλλόμενος λόγος είναι έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας. (Σχετική επίσης η Πολιτική Έφεση 108/18 Αναφορικά με την αίτηση της Ελληνικής Τράπεζας Δημόσιας Εταιρείας Λτδ, 16.5.19)."
Ακόμη και στην περίπτωση που, ήθελε, αποδειχθεί εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση, η άδεια για προνομιακό ένταλμα δεν χορηγείται όπου προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο, εκτός και αν καταδεικνύονται εξαιρετικές περιστάσεις για παρέκκλιση από τον κανόνα.
...........................................................................................................».
Με κατά νουν τα πιο πάνω - και με επίγνωση πως δεν είναι εδώ, τώρα, το κατάλληλο στάδιο για την αποτύπωση δικαστικών συμπερασμάτων, ευρημάτων ή και κατευθύνσεων οιασδήποτε μορφής αναφορικώς προς τα επίδικα θέματα (βλ. Αναφορικά με την Αίτηση του Σιακόλα και Άλλων, Π.Ε 7/20, ημ. 7.6.21, ECLI:CY:AD:2021:A239, In Re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250, 255-256) - θεωρώ ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τελεσφόρηση της Αίτησης.
Ο Αιτητής κατέδειξε πως υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση επί των όσων έθεσε εν σχέσει προς τα επιδιωκόμενα εντάλματα Certiorari και Prohibition στην Έκθεση Γεγονότων και Ένορκη Δήλωση.
Παρενθέτω ότι - βάσει του συνδυασμένου περιεχομένου των Άρθρων 69 και 131 του Περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ.155 και του Άρθρου 25(2) του Περί Δικαστηρίων Νόμου 14/60 - δεν φαίνεται να προσφέρεται σε αυτό το στάδιο άλλο ένδικο μέσο ή εναλλακτική θεραπεία στον Αιτητή (βλ. Αναφορικά με την Αίτηση του Ιωάννου, Π.Ε 132/15, ημ. 13.7.16, ECLI:CY:AD:2016:D355).
Η Αίτηση εγκρίνεται κατ' ενάσκησιν διακριτικής ευχέρειας.
Δεν χρειάζεται να πω τίποτα περισσότερο.
Εξήγησα γιατί.
Δίδεται άδεια στον Αιτητή να καταχωρίσει αίτηση διά κλήσεως για έκδοση προνομιακών ενταλμάτων Certiorari και Prohibition - ως τα αντίστοιχα αιτητικά (α) και (β) της Αίτησης (προσαρμοσμένων κατά το περιεχόμενο της παρούσας) - εντός 7 ημερών από σήμερα.
Η αίτηση διά κλήσεως να επιδοθεί στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, ο οποίος θα δύναται να καταχωρίσει Ειδοποίηση για Πρόθεση Ένστασης εντός 7 ημερών από την ημερομηνία επίδοσης.
Στο μεταξύ (και κατά το αιτητικό (γ) της Αίτησης), αναστέλλεται οποιαδήποτε περαιτέρω διαδικασία και/ή εκδίκαση της Ποινικής Υπόθεσης μέχρι την εκπνοή του χρόνου που έχει οριστεί για την καταχώριση της αίτησης δια κλήσεως, και εφόσον τούτη καταχωριστεί, μέχρι την εκδίκαση της ή μέχρι νεότερης διαταγής του Δικαστηρίου.
Η αίτηση διά κλήσεως, όταν καταχωριστεί, να οριστεί από την Πρωτοκολλητή για Οδηγίες την 14.4.22 και ώρα 8.30 π.μ.
Ν.Γ. ΣΑΝΤΗΣ, Δ.
/κβπ
[1] Το λατινικό τούτο αξίωμα ne bis in idem (ουχί δις εν τω αυτώ), εκφράζει την αρχή/κανόνα/αξίωμα που απαγορεύει τη διπλή δίωξη ή τον διπλό κολασμό του ίδιου προσώπου για την αυτήν παραβατική/αξιόποινη συμπεριφορά του.