|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2021:D310
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 56/21
12 Ιουλίου, 2021
[Ν.Γ. ΣΑΝΤΗΣ, Δ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΑΡ. 1) ΤΟΥ 2003
Ο ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΣ (Ν.165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ
Αίτηση από:
XXX SINGH
.......
Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικώς.
Ειρ. Οικονομίδου (κα), για τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Η κ. Χριστιάνα Τζιώρτζιου, διαβεβαιώνει ότι θα μεταφράζει πιστώς και αληθινώς από τα Ελληνικά στα Αγγλικά και αντιστρόφως όσον καλύτερα μπορεί.
Ο κ. Τarsem Singh, διαβεβαιώνει ότι θα μεταφράζει πιστώς και αληθινώς από τα Αγγλικά στα Punjabi και αντιστρόφως όσον καλύτερα μπορεί.
......
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Απευθείας από την Έδρα)
Ν.Γ.ΣΑΝΤΗΣ, Δ.: Υπάρχει ενώπιον μου αίτημα για χορήγηση δωρεάν νομικής αρωγής προς τον αιτητή βάσει του Περί Νομικής Αρωγής Νόμου 165(Ι)/02 «. για Habeas Corpus». Τα γεγονότα που συνθέτουν την υπόθεση στο πλαίσιο που τώρα εξετάζεται, απογράφονται μεταξύ άλλων σε Σημείωμα ημερομηνίας 24.6.21, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα. Έχει γίνει κάποια τροποποίηση στα γεγονότα που παρατίθενται στο Σημείωμα - με τη σύμφωνη γνώμη του αιτητή - η οποία αφορά στην παράγραφο xxxviii του Σημειώματος και στο ότι το εκεί αναφερόμενο διάταγμα κράτησης εναντίον του αιτητή (που είχε εκδοθεί δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ του Περί Προσφύγων Νόμου 6(Ι)/00) ακυρώθηκε την 25.6.21, ημερομηνία κατά την οποία εκδόθηκε άλλο διάταγμα κράτησης εναντίον του με βάση το άρθρο 14 του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ.105, καθότι τούτος δεν θεωρείται πλέον ως αιτητής διεθνούς προστασίας. Μια άλλη, ήσσονος σημασίας διευκρίνιση, σχετίζεται με αναφορά στην έκθεση του Γραφείου Ευημερίας για την καταγωγή της γυναίκας με την οποία συζεύχθηκε ο αιτητής. Ο γάμος (ως ορθώς αναφέρεται στην παράγραφο x του Σημειώματος), τελέστηκε την 3.9.12 (και όχι το 2013), με γυναίκα από την Λετονία και όχι από τη Λιθουανία.
Αποτίμησα όσα τέθηκαν ενώπιον μου στην πλήρη τους μορφή και σε αυτά συμπεριλαμβάνεται η αίτηση, το Σημείωμα και η έκθεση του Γραφείου Ευημερίας.
Ο αιτητής είναι υπήκοος Ινδίας. Γεννήθηκε στις XX.XX.90. Στις 4.3.11 αφίχθηκε στην Κύπρο για πρώτη φορά με άδεια εισόδου ως εργάτης. Την 21.4.11 υπέβαλε αίτηση για έκδοση άδειας διαμονής για εργασία στην Κύπρο. Στις 2.6.11 το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης εξέδωσε άδεια προσωρινής παραμονής του μέχρι την 1.2.12. Την 11.11.11 υποβλήθηκε καταγγελία εκ μέρους του εργοδότη του αιτητή στο Επαρχιακό Γραφείο Αλλοδαπών Λεμεσού ότι τούτος, αφότου υπέγραψε αποδεσμευτικό έγγραφο με τον εργοδότη του, εγκατέλειψε τον τόπο διαμονής και εργασίας του την 10.10.11 προς άγνωστη κατεύθυνση. Σε επιστολή της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Λεμεσού (YAM Λεμεσού) ημερομηνίας 2.1.12, αναφέρεται πως ο αιτητής δεν έχει διευθετήσει την άδεια παραμονής και εργασίας του με νέο εργοδότη, με αποτέλεσμα να παραμένει παρανόμως στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και ότι οι επανειλημμένες έρευνες εντοπισμού του δεν καρποφόρησαν. Την 16.1.12 τα στοιχεία του αιτητή καταχωρίσθηκαν στον κατάλογο αναζητουμένων προσώπων. Την 27.4.12 ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Στις 31.5.12 η Υπηρεσία Ασύλου απέρριψε την αίτηση του αιτητή για διεθνή προστασία. Την 3.9.12 ο αιτητής παντρεύτηκε διά πολιτικού γάμου με γυναίκα Λετονικής καταγωγής. Στις 6.9.12 ο αιτητής υπέβαλε αίτηση MEU2A για έκδοση δελτίου διαμονής ως σύζυγος ευρωπαίας πολίτου. Την 18.9.12, 27.3.13 και 9.5.13 ο αιτητής υπέβαλε ακόμη τρεις τέτοιες αιτήσεις. Την 15.1.13, 15.4.13 και 8.8.13 το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης απέρριψε τις αιτήσεις του αιτητή (ημερομηνίας 6.9.12, 27.3.13 και 9.5.13 αντιστοίχως). Ο αιτητής από την 1.3.13 ξεκίνησε να εργάζεται σε νέο εργοδότη. Σε επιστολή της YAM Λάρνακας ημερομηνίας 11.10.14 αναφέρεται ότι μετά από έρευνες της Αστυνομίας ο αιτητής δεν εντοπίστηκε στον χώρο εργασίας του και πως ο εργοδότης του ανέφερε ότι ο αιτητής είχε σταματήσει να εργάζεται κοντά του ένα έτος πρωτύτερα. Ως εκ τούτου, έγινε εισήγηση όπως τα στοιχεία του καταχωρισθούν στον κατάλογο αναζητουμένων προσώπων, κάτι που έγινε την 5.11.14 καθώς τούτος παρέμενε στην Κύπρο παρανόμως σε άγνωστη διεύθυνση. Στις 6.6.18 ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία, η οποία απορρίφθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου την 5.10.18. Την 24.10.18 ο αιτητής υπέβαλε ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων διοικητική προσφυγή κατά της υπό αναφοράν απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου. Στις 15.6.20 η Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων απέρριψε την διοικητική προσφυγή του αιτητή και επικύρωσε την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου. Την 15.7.20 ο αιτητής έλαβε γνώση για την απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων και έκτοτε διέμενε παρανόμως στην Κυπριακή Δημοκρατία. Ο αιτητής δεν υπέβαλε προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας. Την 3.11.20 ο αιτητής εντοπίστηκε από μέλη του ΟΠΕ Λάρνακας και συνελήφθη για το αδίκημα της παράνομης παραμονής στην Κυπριακή Δημοκρατία και ακολούθως τέθηκε υπό κράτηση στα κρατητήρια τού Αστυνομικού Σταθμού Πόλης Χρυσοχούς. Στις 4.11.20 ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης εξέδωσε διάταγμα κράτησης και απέλασης του αιτητή δυνάμει του άρθρου 14 του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ.105 καθότι αυτός παρέμενε παρανόμως στην Κύπρο από την 30.9.20 και αφότου παρήλθε η προθεσμία δικαστικής προσβολής της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων. Στις 22.12.20 ο αιτητής υπέβαλε εκ νέου αίτηση για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία. Λόγω του αιτήματος, την 23.12.20 το διάταγμα απέλασης του ημερομηνίας 4.11.20 ανεστάλη και το διάταγμα κράτησης του, ίδιας ημερομηνίας, ακυρώθηκε. Κατά την ίδια ημερομηνία (23.12.20), ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης εξέδωσε διάταγμα κράτησης του αιτητή δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ του Περί Προσφύγων Νόμου 6(Ι)/00. Την 8.1.21 το διάταγμα κράτησης του αιτητή ημερομηνίας 23.12.20 ακυρώθηκε. Την ίδια ημερομηνία (8.1.21), ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης εξέδωσε νέο διάταγμα κράτησης του αιτητή δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ του Περί Προσφύγων Νόμου 6(Ι)/00. Την 26.1.21 ο αιτητής καταχώρισε ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας την Προσφυγή ΔΚ 13/21, προσβάλλοντας την απόφαση του Διευθυντή του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης για έκδοση διατάγματος κράτησης ημερομηνίας 8.1.21. Η προσφυγή απορρίφθηκε την 24.2.21. Την 5.2.21 η Υπηρεσία Ασύλου απέρριψε την αίτηση του αιτητή για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία. Την 8.3.21 ο αιτητής καταχώρισε έφεση εναντίον της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας ημερομηνίας 24.2.21 (στην Προσφυγή ΔΚ 13/21).
Δυο λόγια για εφαρμοζόμενες νομικές παραμέτρους της περίπτωσης.
Στην Αναφορικά με την Αίτηση του Mohammad, Αίτηση Νομικής Αρωγής 32/20, ημ. 17.7.20, αναφέρθηκαν και αυτά τα κατ' αναλογίαν σχετικά προς όσα τώρα απασχολούν:
«...................................................Οι περιπτώσεις όπου μπορεί να παραχωρηθεί δωρεάν νομική αρωγή είναι, σύμφωνα με το άρθρο 3 του Νόμου, οι εξαντλητικά αναφερόμενες στα άρθρα 4, 4Α, 5, 6, 6Α, 6Β, 6Γ, 6Δ, 6Ε και 6ΣΤ, στην έκταση και υπό τους όρους που διαλαμβάνονται στον ίδιο το Νόμο.
Η διαδικασία της αίτησης για προνομιακό διάταγμα Habeas Corpus θεωρείται πολιτική διαδικασία. Μπορεί να παραχωρηθεί δωρεάν νομική αρωγή σε αίτηση habeas corpus, κάτω από το άρθρο 4 του Νόμου που αφορά σε ποινικές διαδικασίες, νοουμένου ότι ο αιτητής κρατείται στα πλαίσια ποινικής διαδικασίας (Καυκαρής (2004) 1(Α) Α.Α.Δ. 315). Δεν είναι όμως τέτοια η περίπτωση του Αιτητή, ο οποίος κρατείται δυνάμει διατάγματος κράτησης που εκδόθηκε εναντίον του, την 19.3.2020, κατ' εξουσιοδότηση του Υπουργού Εσωτερικών, δυνάμει του άρθρου 6(1)(κ) του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε. Είχε προηγηθεί την ίδια ημέρα η έκδοση εναντίον του διατάγματος απέλασης και η κράτηση του διατάχτηκε μέχρις ότου απελαθεί. Το διάταγμα απέλασης ανεστάλη για απόψεις από λειτουργό της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης.
Ο Αιτητής είχε αφιχθεί στην Κύπρο από τον αερολιμένα Πάφου την 20.1.2020 και του παραχωρήθηκε άδεια παραμονής ως επισκέπτη μέχρι την 8.2.2020. Έκτοτε παρέμενε στη Δημοκρατία παράνομα. Συνελήφθη για τροχαίες παραβάσεις και μετά την καταδίκη του την 19.3.2020 κηρύχτηκε ανεπιθύμητος μετανάστης και συνελήφθη ξανά. Ακολούθησε η έκδοση των προαναφερθέντων διαταγμάτων απέλασης και κράτησης.
Επομένως δεν τυγχάνει εφαρμογής το άρθρο 4 του Νόμου.
Άλλη πρόνοια που χρήζει επί μέρους αναφοράς είναι το άρθρο 5(2) του Νόμου σύμφωνα με το οποίο παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε «διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που σύμφωνα με το εδάφιο (1) σημαίνει, όταν πρόκειται για πολιτική διαδικασία, διαδικασία «που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που σύμφωνα με το Άρθρο 2 του Νόμου « . σημαίνει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία εκτίθενται στον Πίνακα». Δεν έχει καταδειχτεί ότι η περίπτωση του Αιτητή καλύπτεται από οποιαδήποτε παραβίαση που εκτίθεται στον Πίνακα.
Στη Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ.6/2017, Αναφορικά με την αίτηση του xxx xxx xxx xxx Bayati, ημερ.9.3.2017, μνημονεύεται με επιδοκιμασία απόσπασμα από την Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 21/2016, Αναφορικά με την αίτηση του xxx Gujjar, ημερομηνίας 12.4.2016 όπου αναφέρθηκε ότι:
«Σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, σε διαδικασίες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε διαδικασίες για «καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», ήτοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία εκτίθενται στον Πίνακα του Νόμου. Οι διαδικασίες αυτές μπορούν να περιλαμβάνουν πολιτική ή ποινική διαδικασία. Η παρούσα είναι πολιτική διαδικασία. Η παροχή νομικής αρωγής προϋποθέτει όμως πολιτική διαδικασία που να εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων (άρθρο 5(1)(α)). Περιπτώσεις όπως η παρούσα, σύμφωνα με σταθερή πορεία της νομολογίας, δεν καλύπτονται από την εν λόγω πρόνοια (Αίτηση xxx Gharahasanloo, Αρ. Αίτ. 13/2013, ημερ. 14.3.2013, Αίτηση xxx Sidiggue, Αρ. Αίτ. 18/2013, ημερ. 21.6.2013, Αίτηση xxx Ali, Αρ. Αίτ. 40/2013, ημερ. 20.12.2013, Αίτηση xxx xxx Anyanta, Αρ. Αίτ. 6/2016, ημερ. 16.2.2016).»
Σημειώνεται η και στη συνέχεια σταθερή γραμμή της νομολογίας στο ζήτημα (Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 36/2016, Αναφορικά με την αίτηση του xxx Ullah, ημερ.30.5.2016, Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 12/2017, Αναφορικά με την αίτηση του xxx xxx xxx Wazir, ημερ.7.3.2017).
Επομένως δεν τυγχάνει εφαρμογής ούτε το άρθρο 5 του Νόμου.
Το άρθρο 6Β προνοεί για την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής σε αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας. Σύμφωνα με την παρ.(β) του εδαφίου (1) «ο όρος «αιτητής διεθνούς προστασίας» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο «αιτητής» σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου του 2000». Το άρθρο 2(1) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 προνοεί ότι: ««αιτητής» σημαίνει υπήκοο τρίτης χώρας ή ανιθαγενή, ο οποίος έχει υποβάλει αίτηση διεθνούς προστασίας .».
Στην Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ.36/2016, xxx Ullah, ημερ.30.5.2016, με αναφορά στη τροποποίηση που επέφερε ο τροποιητικός Νόμος του 2015 (Ν.20(Ι)/2015), ώστε να παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή δυνάμει του άρθρου 6(Β)(7)(β) σε αιτητές διεθνούς προστασίας, οι οποίοι υποβάλλουν αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus προς έλεγχο της νομιμότητας της διάρκειας κράτησης τους, σημειωνόταν ότι δεν μπορούσε να χορηγηθεί στον αιτητή δωρεάν νομική αρωγή στο πλαίσιο Habeas Corpus δυνάμει του άρθρου 6Β(7)(β), γιατί αυτός δεν ήταν αιτητής διεθνούς προστασίας
Είναι κοινό έδαφος ότι ο Αιτητής δεν είναι αιτητής διεθνούς προστασίας δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, επομένως, η περίπτωση του δεν μπορεί να ενταχθεί ούτε κάτω από το άρθρο 6Β του Νόμου.
Το άρθρο 6Γ προνοεί για την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής σε παρανόμως παραμένοντες υπηκόους τρίτης χώρας, όπως ο Αιτητής, σε σχέση όμως με διαδικασίες που καθορίζονται στο εδάφιο (2), που είναι για την άσκηση προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος κατά απόφασης επιστροφής, κατά απόφασης περί απομάκρυνσης και κατά απαγόρευσης εισόδου (άρθρα 18ΟΗ, 18Π και 18ΠΓ του Κεφ.105 αντίστοιχα). Η περίπτωση του αιτητή δεν είναι τέτοια, αλλά εμπίπτει στο άρθρο 18ΠΣΤ(5)(α) που προνοεί ότι η διάρκεια κράτησης υπόκειται σε αίτηση για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Επομένως ούτε και το άρθρο 6Γ μπορεί να καλύψει την περίπτωση του Αιτητή.
Συνοπτικά σημειώνεται ακόμα ότι η Αίτηση δεν μπορεί να επιτύχει ούτε κάτω από τα άρθρα 4Α, 6, 6Α, 6Δ, 6Ε ή 6ΣΤ που αφορούν περιπτώσεις που καμιά συνάφεια δεν έχουν με την περίπτωση του Αιτητή.
..................................................».
Η περίπτωση του αιτητή εντάσσεται σε παρόμοιο πλαίσιο όπως εκείνο στην ως άνω υπόθεση, η οποία αν και δεν δεσμεύει το παρόν Δικαστήριο, συνιστά μορφή βοηθητικής καθοδηγητικής ανάλυσης (με την οποία συμφωνώ και υιοθετώ). Με βάση όσα τέθηκαν στην προκειμένη περίπτωση, ο αιτητής, θυμίζω, θέλει να αμφισβητήσει την κράτηση του μέσω προώθησης σχετικής δικαστικής διαδικασίας για έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus, κατά τα προβλεπόμενα προφανώς στο Άρθρο 155.4 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τέτοιο αίτημα, συμφώνως των όσων ισχύουν εδώ ως γεγονότα, δεν καλύπτεται από τις πρόνοιες του άρθρου 6Β(7)(β) του Περί Νομικής Αρωγής Νόμου 165(Ι)/02, επειδή ο αιτητής δεν θεωρείται ως αιτητής διεθνούς προστασίας. Μήτε όμως και καλύπτεται το αίτημα - κατά τα ίδια γεγονότα - με υπόψιν τα όσα προβλέπονται στα άρθρα 5 και 6Γ του Περί Νομικής Αρωγής Νόμου 165(Ι)/02.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Τα έξοδα των διερμηνέων, να καταβληθούν από την Δημοκρατία.
Ν. Γ. ΣΑΝΤΗΣ, Δ.
/κβπ