|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ν. 14/1960 - Ο περί Δικαστηρίων Νόμος του 1960
Ν. 33/1964 - Ο περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες Διατάξεις) Νόμος του 1964
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2021:D204
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση αρ. 80/2021)
25 Μαίου, 2021
[Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.]
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΝ XXX XXX JUMEL ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5(1) ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9ΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 8 ΚΑΙ 9 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 15 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2008/115/ΕΚ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ.
---------------------------------
Ν. Χαραλαμπίδου (κα.), για τον Αιτητή.
Ειρ. Οικονομίδου (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για την Καθ΄ ης η αίτηση.
--------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Δοθείσα Αυθημερόν)
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα αίτηση ημερ. 7.5.2021, η οποία αφορά σε προνομιακό ένταλμα Habeas Corpus ad Subjiciendum, το Ανώτατο Δικαστήριο καλείται να εξετάσει τη νομιμότητα κράτησης του Αιτητή. Πρόκειται για διαδικασία με την οποία επιδιώκεται η άμεση απελευθέρωση ενός αιτητή από παράνομη ή αδικαιολόγητη κράτηση, σε φυλακή ή σε ιδιωτικό χώρο, από Αρχή ή ιδιώτη (xxx Χ΄΄ Σάββας (1993) 1 ΑΑΔ, 102).
Ο Γενικός Εισαγγελέας στις 20.5.2021 καταχώρισε Ένσταση, η οποία βασίζεται σε αρκετούς λόγους, δώδεκα τον αριθμό. Ανάμεσα σ΄ αυτούς υπάρχουν και λόγοι ένστασης σύμφωνα με τους οποίους η διάρκεια κράτησης του Αιτητή οφείλεται στις δικές του ενέργειες, και εν πάση περιπτώσει αυτή είναι εύλογη και/ή νόμιμη και/ή αναγκαία.
Το αδιαμφισβήτητο ιστορικό, όπως αυτό αποκαλύπτεται τόσο μέσα από την ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την Αίτηση όσο και μέσα από την ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την Ένσταση, είναι σε γενικές γραμμές το ακόλουθο:
1. Ο Αιτητής, ο οποίος γεννήθηκε στις 3.3.19X7, είναι υπήκοος Μπαγκλαντές, και αφίχθηκε, σε άγνωστη ημερομηνία, παράνομα στην Κύπρο.
2. Στις 5.8.2018 συνελήφθη στη Λευκωσία από την Κυπριακή Αστυνομία για παράνομη είσοδο και παράνομη παραμονή του στην Κυπριακή Δημοκρατία.
3. Στις 6.8.2018 εξεδόθη εναντίον του διάταγμα απέλασης και κράτησης δυνάμει του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, ως αυτός τροποποιήθηκε.
4. Στις 13.08.2018 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία.
5. Στις 14.08.2018, το διάταγμα κράτησης ημερομηνίας 06.08.2018 ακυρώθηκε και εξεδόθη νέο διάταγμα κράτησης δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ του Περί Προσφύγων Νόμου. Την ίδια ημερομηνία, το διάταγμα απέλασης ανεστάλη λόγω του αιτήματος του Αιτητή για διεθνή προστασία.
6. Στις 11.09.2018 το διάταγμα κράτησης ημερομηνίας 14.08.2018 ακυρώθηκε για σκοπούς αποσυμφόρησης του ΧΩΚΑΜ, ως η παράκληση του Διοικητή της ΥΑΜ.
7. Στις 10.04.2019, η Υπηρεσία Ασύλου απέρριψε την αίτηση του Αιτητή για διεθνή προστασία, αφού έκρινε ότι δεν είναι άτομο που έχει ανάγκη από διεθνή προστασία, αλλά οικονομικός μετανάστης.
8. Στις 30.05.2019, ο Αιτητής υπέβαλε διοικητική Προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, προσβάλλοντας την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου.
9. Στις 24.03.2020, η Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων απέρριψε την διοικητική προσφυγή του Αιτητή.
10. Στις 18.09.2020 το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης απέστειλε επιστολή στον Αιτητή καλώντας τον όπως αναχωρήσει αμέσως από τη Δημοκρατία, κάτι που ο Αιτητής δεν έπραξε.
11. Στις 29.08.2020 ο Αιτητής εντοπίστηκε από μέλη του ΟΠΕ Λεμεσού σε πρακτορείο στοιχημάτων στη Λεμεσό, συνελήφθη και τέθηκε υπό κράτηση στον Αστυνομικό Σταθμό Πόλης Χρυσοχούς.
12. Στις 29.08.2020, εξεδόθη εναντίον του Αιτητή διάταγμα κράτησης και απέλασης δυνάμει του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου.
13. Στις 02.09.2020 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία.
14. Στις 03.09.2020 λόγω της μακράς παράνομης παραμονής και του κινδύνου διαφυγής του Αιτητή, κρίθηκε ότι δεν υπήρχε περιθώριο εφαρμογής εναλλακτικών αντί της κράτησης μέτρων. Ως εκ τούτου, το διάταγμα κράτησης ημερομηνίας 29.08.2020 ακυρώθηκε και εξεδόθη νέο διάταγμα κράτησης δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ του Περί Προσφύγων Νόμου. Την ίδια ημερομηνία, το διάταγμα απέλασης ημερομηνίας 29.08.2020 ανεστάλη λόγω του αιτήματος του Αιτητή για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία.
15. Στις 23.09.2020 ο Αιτητής υπέβαλε την αίτηση υπ' αριθμόν 196/20 για παραχώρηση δωρεάν νομικής αρωγής, επιθυμώντας να προσβάλει το διάταγμα κράτησής του.
16. Στις 02.10.2020 η Υπηρεσία Ασύλου έκρινε ως απαράδεκτη την αίτηση του Αιτητή ημερ. 2.9.2020 για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία.
17. Στις 16.10.2020 η αίτηση του Αιτητή υπ' αριθμόν 196/20 για παραχώρηση δωρεάν νομικής αρωγής εγκρίθηκε.
18. Στις 06.11.2020 ο Αιτητής καταχώρισε την προσφυγή υπ' αριθμόν 56/20, προσβάλλοντας το διάταγμα κράτησής του ημερομηνίας 03.09.2020.
19. Στις 02.12.2020 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία.
20. Στις 03.12.2020 το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας απέρριψε την αίτηση του Αιτητή υπ' αριθμόν 56/20.
21. Στις 07.12.2020 αποφασίστηκε όπως προωθηθεί το διάταγμα απέλασης εναντίον του Αιτητή ημερομηνίας 29.08.2020 εάν δεν είχε προσβληθεί «η απόφαση για τη διακοπή του δικαιώματος παραμονής του Αιτητή».
22. Στις 07.01.2021 η Υπηρεσία Ασύλου έκρινε ως απαράδεκτη την αίτηση του Αιτητή ημερ. 2.12.2020 για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία.
23. Στις 11.01.2021, το διάταγμα απέλασης ημερομηνίας 29.08.2020 ανεστάλη εκ νέου λόγω της αίτησης του Αιτητή για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία ημερομηνίας 02.12.2020.
24. Στις 02.02.2021 το διάταγμα κράτησης ημερομηνίας 03.09.2020 ακυρώθηκε και εξεδόθη νέο διάταγμα κράτησης και απέλασης δυνάμει του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου. Σημειώνεται ότι επειδή ο Αιτητής δεν ήταν κάτοχος ταξιδιωτικών εγγράφων ή άλλων εγγράφων ταυτότητας κρίθηκε ότι δεν υπήρχε περιθώριο εφαρμογής εναλλακτικών αντί της κράτησης μέτρων.
25. Στις 05.02.2021 ο Αιτητής υπέβαλε εκ νέου αίτηση για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία.
26. Στις 17.02.2021 το διάταγμα κράτησης ημερομηνίας 02.02.2021 ακυρώθηκε και εξεδόθη νέο διάταγμα κράτησης δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ του περί Προσφύγων Νόμου. Την ίδια ημερομηνία, το διάταγμα απέλασης ημερομηνίας 02.02.2021 ανεστάλη. Σημειώνεται ότι επειδή ο Αιτητής δεν είχε δηλωμένη διεύθυνση διαμονής, δεν ήταν κάτοχος ταξιδιωτικού εγγράφου και επειδή δεν είχε προβεί στην υποβολή αίτησης για διεθνή προστασία πριν από τη σύλληψή του για παράνομη παραμονή, κρίθηκε ότι δεν υπήρχε περιθώριο εφαρμογής εναλλακτικών αντί της κράτησης μέτρων.
27. Στις 04.03.2021 ο Αιτητής υπέβαλε την αίτηση υπ' αριθμόν 23/21 για παραχώρηση δωρεάν νομικής αρωγής, με σκοπό να καταχωρήσει αίτηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus.
28. Στις 05.03.2021 κατόπιν επανεξέτασης του θέματος της κράτησης του Αιτητή αποφασίστηκε η συνέχιση της κράτησής του αφού κρίθηκε ότι υπήρχαν βάσιμοι λόγοι ότι ο Αιτητής υπέβαλε την αίτηση για διεθνή προστασία προκειμένου να καθυστερήσει ή εμποδίσει την εκτέλεση απόφασης επιστροφής.
29. Στις 08.03.2021 η Υπηρεσία Ασύλου έκρινε ως απαράδεκτη την αίτηση του Αιτητή ημερ. 5.2.2021 για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία.
30. Στις 07.04.2021 το Ανώτατο Δικαστήριο Κύπρου ενέκρινε την αίτηση του Αιτητή υπ' αριθμόν 23/21.
31. Στις 29.04.2021 το διάταγμα κράτησης ημερομηνίας 17.02.2021 ακυρώθηκε και εξεδόθη νέο διάταγμα κράτησης και απέλασης δυνάμει του άρθρου 14 του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου. Σημειώνεται ότι επειδή ο Αιτητής δεν είναι κάτοχος ταξιδιωτικού εγγράφου, δεν έχει διεύθυνση συνήθους διαμονής και δεν είχε συμμορφωθεί με απόφαση επιστροφής, κρίθηκε ότι δεν υπήρχε περιθώριο εφαρμογής εναλλακτικών αντί της κράτησης μέτρων.
Αναφέρω από τώρα ότι έχω θέσει ενώπιον μου τα όσα ανέφεραν οι ευπαίδευτοι δικηγόροι με τις εμπεριστατωμένες αγορεύσεις τους. Το ίδιο ισχύει και για τη Νομολογία στην οποία με παρέπεμψαν.
Η κράτηση είναι περιορισμός του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος της ελευθερίας. Η στέρηση της ελευθερίας σε τέτοιες περιπτώσεις, θα πρέπει να έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια, και να υφίσταται καθ΄ ον χρόνο η διαδικασία απομάκρυνσης προωθείται με τη δέουσα επιμέλεια. Η δικαστική κρίση σε σχέση με το κατά πόσο η κράτηση έχει υπερβεί τον εύλογο χρόνο για σκοπούς απομάκρυνσης από τη χώρα, είναι κρίση που θα πρέπει να βασίζεται επί των ιδιαίτερων γεγονότων που τίθενται ενώπιον του Δικαστηρίου (Khlaief (Αρ. 1) (2003) 1(Γ) ΑΑΔ, 1402).
Τα ιδιαίτερα γεγονότα της παρούσας αίτησης, διαφοροποιούνται πλήρως από τα γεγονότα της υπόθεσης Todorovic (2014) 1 ΑΑΔ, 304, όπου εκεί αποφασίστηκε ότι η διοίκηση ενήργησε με σκοπιμότητα, αφού εξέδωσε νέο διάταγμα κράτησης και απέλασης με μοναδικό στόχο να παρακάμψει προηγούμενη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου με την οποία είχε διαταχθεί η απελευθέρωση του Αιτητή (Todorovic (2013) 1(Γ) ΑΑΔ, 2578). Εδώ, όλες οι ενέργειες της διοίκησης ουδόλως αποκαλύπτουν σκοπιμότητα εκ μέρους της. Από τις 29.8.2020, που ο Αιτητής συνελήφθη ενόσω αυτός βρισκόταν σε πρακτορείο στοιχημάτων, υπεβλήθηκαν κατ΄ επανάληψη εκ μέρους του αιτήματα για επανάνοιγμα του φακέλου του για άσυλο. Συγκεκριμένα, αυτός υπέβαλε στις 2.9.2020, στις 2.12.2020 και στις 5.2.2021 τα συγκεκριμένα αιτήματα, τα οποία όλα απορρίφθηκαν. Το τελευταίο αίτημα απερρίφθη στις 8.3.2021 και στις 29.4.2021 εξεδόθη εκ νέου διάταγμα κράτησης και απέλασης του. Να σημειωθεί, για ό,τι αξίζει, ότι ο Αιτητής σήμερα δεν προσβάλλει οποιαδήποτε διοικητική πράξη που τον αφορά.
Ο Αιτητής στην παράγραφο 32 της ένορκης δήλωσης που υποστηρίζει την αίτηση του, με αναφορά στη σύλληψη του που έλαβε χώρα στις 29.8.2020, αναφέρει τα ακόλουθα: «. η διάρκεια της κράτησης του είναι παράνομη και αντίθετη με τις διατάξεις του άρθρου 5(1) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αφού διαρκεί πέραν των 9 μηνών και δεν έχουν ληφθεί οι δέουσες ενέργειες από τις αρχές στη βάση των λόγων για τους οποίους κρατείται, όπως πιο πάνω αναφέρεται». Δεν συσχετίζει όμως τη διάρκεια της κράτησης του από τις 29.8.2020 με τις δικές του ενέργειες που ακολούθησαν, και για τις οποίες έχει ήδη γίνει αναφορά πιο πάνω.
Σε συμφωνία με τα όσα ανέφερε η ευπαίδευτη δικηγόρος που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα, βρίσκω ότι ο Αιτητής δεν έχει απελαθεί μέχρι σήμερα λόγω της υποβολής εκ μέρους του αιτημάτων επανανοίγματος του φακέλου του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Περαιτέρω, αυτός δεν είναι κάτοχος διαβατηρίου ή οποιουδήποτε άλλου ταξιδιωτικού ή προσωπικού εγγράφου, ενώ το Προξενείο της Μπαγκλαντές δεν μπορεί να του εκδώσει στο παρόν στάδιο ταξιδιωτικό έγγραφο χωρίς αποδεικτικά στοιχεία για την ταυτότητα του. Τέλος, ο Αιτητής δεν συγκατατίθεται για να αναχωρήσει από την Κυπριακή Δημοκρατία. Τα πιο πάνω απαντούν και στη θέση της ευπαίδευτης συνηγόρου του Αιτητή, ότι ο τελευταίος έπρεπε να παραμείνει ελεύθερος εκκρεμούσης της διαδικασίας απέλασης του.
Ισχύουν εδώ, κατ΄ αναλογίαν, τα όσα λέχθηκαν στην Πολιτική Έφεση αρ. 236/15, xxx xxx xxx Fasel ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 31.3.2018.
«Θα προσθέταμε σ΄ αυτά, στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης, ότι ακριβώς η παράταση της κράτησης του Εφεσείοντα οφείλεται στις δικές του ενέργειες και μόνο. Δεν είναι δηλαδή δυνατόν ν' αποδίδεται η παράταση της κράτησης του Εφεσείοντα στους Εφεσίβλητους επειδή αυτοί ανέστειλαν την εκτέλεση της απέλασης λόγω της εκκρεμοδικίας των αλλεπάλληλων διοικητικών και δικαστικών διαβημάτων που αυτός προβαίνει. Είναι μεν δικαίωμα του η λήψη των μέτρων αυτών - εφόσον το επιθυμεί - όμως ο χρόνος που απαιτείται για διεκπεραίωση τους δεν μπορεί να αποδίδεται στους Καθ΄ ων η Αίτηση.»
Πάνω στην ίδια βάση κινήθηκε και η απόφαση που εξεδόθη την 1.12.2020 στην Πολιτική Αίτηση αρ. 195/20, Αναφορικά με την Αίτηση του xxx Maddah για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus.
Εν κατακλείδι, δεν βρίσκω ότι εδώ, υπό το φως όλων των πιο πάνω, η διάρκεια της κράτησης του Αιτητή από τις 29.8.2020 (που είναι και το παράπονο του), όταν αυτός συνελήφθη από την Αστυνομία σε πρακτορείο στοιχημάτων στη Λεμεσό, έχει υπερβεί τον εύλογο χρόνο. Η νομίμως αρξαμένη κράτηση του Αιτητή, συνεχίζει να είναι νόμιμη για σκοπούς απομάκρυνσης του από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Η Αίτηση κρίνεται αβάσιμη και απορρίπτεται.
Τα έξοδα των μεταφραστών να καταβληθούν από την Κυπριακή Δημοκρατία.
/ΕΑΠ. Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.