ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:DOD:2020:38
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 8/2018
3 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2020
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Δ/ΣΤΕΣ]
xxx ΜΑΥΡΟΝΙΚΟΛΑ
ΕΦΕΣΕΙΟΥΣΑ
ΚΑΙ
xxx ΞΑΝΘΟΥ
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΟΥ
--------------------
Α. Ταμάσιος, για την Εφεσείουσα
Α. Μερακλής, για τον Εφεσίβλητο
------------------------------------------
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Παρπαρίνο, Δ.
------------------------------------
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ. Στις 8.10.2008 εξεδόθη από το Οικογενειακό Δικαστήριο Λευκωσίας, εκ συμφώνου Διάταγμα, με το οποίο τροποποιήθηκε προηγούμενο Διάταγμα του ημερ. 21.4.2005, και με το οποίο ο Εφεσίβλητος-Αιτητής διετάσσετο να καταβάλλει μηνιαίως από 1.11.2008 το ποσό των €600 ως συνεισφορά του στη διατροφή των δύο ανήλικων τέκνων του που απέκτησε μετά της Εφεσείουσας/Καθ' ης η Αίτηση. Ακολούθησε η ανά διετία αύξησης κατά 10% επί του ποσού αυτού σύμφωνα με το Νόμο με αποτέλεσμα να καταβάλλει από 1.11.2014 το ποσό των €798.60 μηνιαίως. Το πληρωτέο ποσό, αυξήθηκε κατά 10% από 1.11.2016 σε €878 μηνιαίως. Αυτό επεσυνέβη μετά την καταχώρηση της αίτησης υπό του Εφεσίβλητου.
Με την αίτηση που καταχώρησε πρωτόδικα ο Εφεσίβλητος, αιτείται την τροποποίηση του Διατάγματος ημερ. 8.10.2008 ώστε η συνεισφορά του στη διατροφή των δύο ανήλικων του μειωθεί από €798.60 σε €400 μηνιαίως από της καταχώρησης της αίτησης του. Η Εφεσείουσα/Καθ' ης η Αίτηση όχι μόνο αμφισβήτησε την αξίωση του Εφεσίβλητου αλλά με ανταπαίτηση της ζήτησε την αύξηση της δια τροφής σε €1.212 μηνιαίως και περαιτέρω όπως ο Εφεσίβλητος καλύπτει το ήμισυ των διδάκτρων του σχολείου των δύο ανήλικων παιδιών τους.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε τόσο την αίτηση όσο και την ανταπαίτηση με το αιτιολογικό ότι δεν απεδείχθησαν και ότι η Εφεσείουσα απέτυχε να στοιχειοθετήσει το αγώγιμο δικαίωμα για τροποποίηση του επίδικου Διατάγματος. Παρά την απόρριψη τους προχώρησε και έκρινε ότι δεν είναι δικαιολογημένη η επιβολή της αύξησης του 10% από 1.11.2016 και οποιαδήποτε ποσά έχουν καταβληθεί από 1.11.2016 και αφορούν στην αύξηση του 10% να πιστωθούν προς όφελος του Εφεσίβλητου έναντι των μελλοντικών του υποχρεώσεων για διατροφή των τέκνων του με βάση το επίδικο Διάταγμα. Η μη αύξηση του ποσού του 10% θα ισχύει μέχρι και το 2018 συμπεριλαμβανομένου.
Η Εφεσείουσα με δύο λόγους Έφεσης, προσβάλλει την πρωτόδικη απόφαση ως εσφαλμένη. Με τον πρώτο λόγο προσβάλλεται ως εσφαλμένη η κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι η Εφεσείουσα απέτυχε να αποδείξει την αύξηση των εξόδων των δύο ανήλικων και συγκεκριμένα τα νέα έξοδα που αφορούν το κόστος των διδάκτρων φοίτησης τους σε ιδιωτικό σχολείο. Με τον δεύτερο λόγο προβάλλεται ως εσφαλμένη η απόδοση θεραπείας που δεν ζητήθηκε, ήτοι να κρίνει ως αδικαιολόγητη την αύξηση του 10% που επήλθε από 1.11.2016.
Αναφορικά με τον πρώτο λόγο είναι η εισήγηση του ευπαίδευτου συνήγορου για την Εφεσείουσα ότι ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου τέθηκε μαρτυρία που δικαιολογούσε την αύξηση της συνεισφοράς του Εφεσίβλητου σε σχέση με τα δίδακτρα που πληρώνονται στο ιδιωτικό σχολείο όπου φοιτούν. Όταν εξεδόθη το Διάταγμα στις 8.10.2008 τα δύο ανήλικα φοιτούσαν σε Δημόσιο Σχολείο όπου η φοίτηση είναι δωρεάν ενώ κατά τον ουσιώδη χρόνο της παρούσας υπόθεσης φοιτούσαν σε Ιδιωτικό Σχολείο όπου καταβάλλονται δίδακτρα και το αίτημα της όπως το διατύπωσε η Καθ' ης η Αίτηση στην γραπτή δήλωση της Τεκμ. Α είναι όπως ο Εφεσίβλητος επιμερισθεί το ½ των διδάκτρων από τη σχολική χρονιά 2018-2019 μέχρι ολοκλήρωσης της φοίτησης των παιδιών στο σχολείο.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την αξίωση αυτή με την αιτιολογία ότι δεν αποδείχθηκε.
Εξετάσαμε με προσοχή όλα όσα μας τέθησαν και από τις δύο πλευρές αναφορικά με το εξετάζομενο ζήτημα και κρίνουμε ότι ο πρώτος λόγος έφεσης θα πρέπει να απορριφθεί. Η μαρτυρία που προσέφερε αναφορικά με την πιο πάνω δαπάνη κάλυπτε μέχρι και τη σχολική χρονιά 2017-2018 και όχι τη σχολική χρονιά για την οποία η Εφεσείουσα αξίωσε συνεισφορά. Αυτό από μόνο του είναι αρκετό να δικαιολογήσει την πρωτόδικη προσέγγιση. Πέραν όμως τούτου το αίτημα ήτο απορριπτέο και για τους ακόλουθους λόγους:
Το Άρθρο 38 του Περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου, Ν.216/90 προβλέπει ότι:
"Αν αφότου εκδόθηκε η απόφαση που προσδιορίζει τη διατροφή μεταβλήθηκαν οι όροι της, το Δικαστήριο μπορεί να τροποποιήσει την απόφαση του ή να διατάξει τον τερματισμό της διατροφής."
Όπως το ίδιο το Άρθρο προβλέπει, είναι "μεταβολή των όρων που καθιστά την απόφαση υποκείμενη σε τροποποίηση ή τερματισμό της αναλογίας της εξεταζόμενης περίπτωσης" (βλ. Αντρέου Τσίρου Εφ. Αρ. 16/2019 ημερ. 21.12.2016). Στην περίπτωση διατροφής ανηλίκων οι όροι που υποστηλώνουν την απόφαση προς τούτο είναι (α) η δαπάνη που απαιτείται για την διατροφή του δικαιούχου/ων η οποία είναι το σύνολο των διαφόρων κονδυλίων που δαπανούνται για τις ανάγκες τους όπως π.χ. διατροφή, ένδυση κ.λ.π., (β) η εισοδηματική ικανότητα των υπόχρεων προς διατροφή προκειμένου να καθοριστεί το μέτρο εισφοράς έκαστου υπόχρεου.
Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης, η Εφεσείουσα όταν ρωτήθηκε σχετικά για τα έξοδα των παιδιών που είχαν ληφθεί υπόψιν κατά την έκδοση του Διατάγματος του 2008, δήλωσε άγνοια. Δοθέντος ότι σύμφωνα με τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου η εισοδηματική ικανότητα των διαδίκων δεν μεταβλήθηκε ουσιωδώς, ο έτερος όρος που αφορούσε τη δαπάνη διατροφής των ανηλίκων τον Οκτώβριο 2008 παρέμεινε άγνωστος. Όσο λογικοφανές και αν φαίνεται το επιχείρημα ότι το 2008 τα παιδιά φοιτούσαν σε Δημόσιο Σχολείο άνευ πληρωμής διδάκτρων ενώ κατά τον ουσιώδη χρόνο εξέταση της ανταπαίτησης της Εφεσείουσας φοιτούσαν σε Ιδιωτικό Σχολείο όπου πλήρωναν δίδακτρα, αυτό από μόνο του δεν οδηγεί σε ασφαλή συμπεράσματα. Η Εφεσείουσα όφειλε να αποδείξει την δαπάνη διατροφής που λήφθηκε υπόψιν κατά την έκδοση του Διατάγματος ημερ. 8.10.2008 ώστε το Δικαστήριο να ήταν σε θέση να καθορίσει κατά πόσο η συνολική δαπάνη διατροφής διαφοροποιήθηκε και σε ποιο βαθμό. Η αποτυχία αυτή της Εφεσείουσας πολύ ορθά οδήγησε και την απόρριψη του Αιτήματος.
Με τον δεύτερο λόγο έφεσης η Εφεσείουσα προβάλλει ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο προχώρησε να αποδώσει θεραπεία που δεν ζητήθηκε. Είναι εσφαλμένη, αδικαιολόγητη και αντιφατική.
Ο λόγος έφεσης θα πρέπει να επιτύχει. Το πρωτόδικο Δικαστήριο με αναφορά σε νομολογία και με τα ακόλουθα δεδομένα:
"(α) δεν αμφισβητείται από την Καθ' ης η Αίτηση η απόκτηση νέου παιδιού του Αιτητή στις 5.1.2016
(β) η Καθ' ης η Αίτηση θεωρεί ότι για τη διατροφή του παιδιού αυτού είναι αρκετό το ποσό των €200 το μήνα.
(γ) αποτελεί θέση της Καθ' ης η αίτηση ότι η σύζυγος του Αιτητή είναι υπόχρεη να καλύψει το ήμισυ του ποσού αυτού.
(δ) επήλθε μείωση στο μισθό του Αιτητή κατά €29 το μήνα (γεγονός που η Καθ΄ ης η αίτηση, εν τέλει, το κάνει αποδεκτό)
(ε) η Καθ' ης η αίτηση παραδέχτηκε ότι επήλθε, πρόσφατα, αύξηση στο επίδομα τέκνου κατά €58 το μήνα.
(στ) η Καθ' ης η αίτηση παραδέχτηκε ότι είναι ικανή προς εργασία δυνάμενη να έχει εισόδημα γύρω στα Ε1.500 το μήνα,"
"προβληματίστηκε" κατά πόσο ήταν δίκαιο να αποδοθεί κάποια θεραπεία στον Αιτητή. Κατέληξε εν συνεχεία ως ακολούθως:
"Ενόψει του γεγονότος ότι τα πιο πάνω έλαβαν χώραν μετά την έκδοση του επίδικου διατάγματος, αλλά σε διάφορα χρονικά σημεία, κρίνω ορθά όπως ασκήσω την εξουσία που προσδίδεται στο Δικαστήριο με βάση το άρθρο 38(2).
Γι' αυτό και αποφασίζω ότι δεν είναι δικαιολογημένη η επιβολή της αύξησης του 10% από 1.11.2016. Οι αυξήσεις που επιβλήθηκαν επί του αρχικά επιδικασθέντος ποσού, δηλαδή την 1.11.2010, την 1.11.2012 και την 1.11.2014 παραμένουν ως έχουν, δηλαδή ο Αιτητής θα υποχρεούται να καταβάλλει το ποσό των €798.60. Οποιαδήποτε ποσά έχουν καταβληθεί από την 1.11.2016 και αφορούν ατην αύξηση του 10%, να πιστωθούν προς όφελος του Αιτητή έναντι των μελλοντικών του υποχρεώσεων για διατροφή των τέκνων του με βάση το εττίδικο διάταγμα. Η μη αύξηση του ποσού του 10% θα ισχύει μέχρι και το 2016 συμττεριλαμβανομένου."
Σύμφωνα με τη νομολογία εφόσον στοιχειοθετούνται τα ουσιώδη γεγονότα τα οποία περιβάλλουν την απαίτηση είναι παραδεκτή η παροχή αρμόζουσας θεραπείας άσχετα από το ακριβές νομικό πέπλο κάτω από το οποίο τίθεται η απαίτηση (βλ. Jenny Maison Ltd v. Krashias Footwear Industry Limited (2002) 1 A.A.Δ. 1156, Αριστοδήμου ν. Χαραλάμπους (1990) 1 Α.Α.Δ. 319, Kennedy Hotels Ltd v. Indjirdjian (1992) 1 A.A.Δ. 400).
Το πρωτόδικο Δικαστήριο δυστυχώς δεν αντελήφθηκε ορθά την πιο πάνω αρχή. Στις Stylianou v. Papacleovoulou (1982) 1 C.L.R. 542 και Αριστοδήμου ν. Χαραλάμπους (άνω) οι οποίες αμφότερες αναλύονται στην Kennedy Hotels (άνω) ξεκάθαρα αναφέρεται ότι μπορεί να παρασχεθεί θεραπεία η οποία στοιχειοθετείται από τα γεγονότα που περιέχονται στην Έκθεση Απαιτήσεως εφόσον, βεβαίως, αποδεικνύονται κατά τη δίκη. Στην υπό εξέταση υπόθεση η αύξηση του 10% από 1.11.16 δεν αναφέρεται στην Αίτηση του Εφεσίβλητου η οποία να σημειωθεί καταχωρήθηκε το 2014. Ενώπιον του Δικαστηρίου δεν έγινε παραδεκτό γεγονός από τους διαδίκους η πληρωμή της αξίωσης αυτής ως εσφαλμένα αναφέρει το πρωτόδικο Δικαστήριο στην απόφαση του, αλλά παρείσφρησε αντικανονικά ως μαρτυρία κατά το χρόνο που κατάθετε ο Εφεσίβλητος. Με αυτά τα δεδομένα, το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν μπορούσε να στηριχθεί στην πιο πάνω Αρχή και να αποδώσει τη θεραπεία που απέδωσε. Εκ του περισσού να σημειωθεί ότι η άνω ενέργεια του πρωτόδικου Δικαστηρίου έρχεται σε αντίθεση με όσα αναφέρει στην σελ. 25 της απόφασης του, ότι δηλαδή ".......ο Αιτητής απέτυχε να αποδείξει ότι δεν πρέπει να ισχύει η αύξηση του ποσού του 10% σε κάθε περίπτωση επί του επιδικασθέντος ποσού, πράγμα το οποίο δεν ζητά κατ΄εξειδικευμένο τρόπο στην αίτηση του . ......."
Η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου να μην επιβληθεί η αξίωση του 10% από 1.11.2016 όπως επίσης το μέρος εκείνο της απόφασης του ότι τα ποσά που έχουν καταβληθεί από 1.11.2016 και αφορούν την αύξηση του 10% να πιστωθούν προς όφελος του Εφεσίβλητου/Αιτητή έναντι μελλοντικών του υποχρεώσεων για διατροφή των τέκνων παραμερίζονται.
Τα έξοδα της Έφεσης ύψους €2.000 να είναι εις βάρος του Εφεσίβλητου και υπέρ της Εφεσείουσας.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.
/γκ