|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2020:D361
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΝΑΥΤΟΔΙΚΕΙΟΥ
(Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 6/2020)
21 Οκτωβρίου, 2020
[ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.]
J. AWAD ΜΕΡΙΔΙΟΥΧΟΥ ΤΟΥ ΣΚΑΦΟΥΣ ΥΠΟ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΣΗΜΑΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΙΑ MEDITERRANEAN DIAMOND ΝΗΟΛΟΓΗΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΦΕΡΕΙ ΕΠΙΣΗΜΟ ΑΡΙΘΜΟ 711691
Αιτήτριας
ΚΑΙ
ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ J & A SHIPPING LTD HE 367266
Καθ΄ ης η Αίτηση.
_ _ _ _ _ _
ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡ. 1.9.20 ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΣΥΛΛΗΨΗΣ ΤΟΥ ΣΚΑΦΟΥΣ MEDITERRANEAN DIAMOND
_ _ _ _ _ _
Κ. Δημητρίου για Σιαηλής & Σιαηλή ΔΕΠΕ, για την Αιτήτρια.
Α. Δαμιανού για Α. Καριτζής & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για την Καθ΄ ης η αίτηση.
_ _ _ _ _ _
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.: Στις 16.6.2020, η Αιτήτρια καταχώρησε αίτηση, εδραζόμενη στο άρθρο 30 του περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγηση, Πώληση και Υποθήκευση Πλοίων) Νόμου, 1963, Ν. 45/63 (ο Νόμος), προς έκδοση διατάγματος με το οποίο να απαγορεύεται στην Καθ΄ ης η αίτηση εταιρεία η πώληση, μεταβίβαση ή με οποιοδήποτε τρόπο αποξένωση ή επιβάρυνση του σκάφους MEDITERRANEAN DIAMOND (το σκάφος), νηολογημένου στην Κύπρο, μέχρις ότου εκτιμηθούν οι μετοχές της Καθ΄ ης η αίτηση εταιρείας, ιδιοκτήτριάς του, καθώς επίσης και διατάγματος σύλληψης του σκάφους.
Το άρθρο 30 του Νόμου προνοεί:
"Το Ανώτατον Δικαστήριον δύναται κατά το δοκούν (μη επηρεαζομένης της ενασκήσεως οιασδήποτε ετέρας εξουσίας αυτού) κατόπιν αιτήσεως παντός ενδιαφερομένου προσώπου, να εκδώση διάταγμα απαγορεύον δια καθωρισμένον τινά χρόνο πάσαν δικαιοπραξίαν αφορώσαν εις πλοίον ή μερίδιον πλοίου, δύναται δε να εκδώση το διάταγμα υπό όρους ους το Δικαστήριον ήθελε κρίνει δίκαιον να επιβάλη, ή να αρνηθή την έκδοσιν του διατάγματος, ή να ακυρώση το διάταγμα εάν τούτο εξεδόθη, μετά ή άνευ εξόδων, και γενικώτερον να ενεργήση ως το δίκαιον της υποθέσεως ήθελεν απαιτήσει, η δε Νηολογούσα Αρχή καίτοι δεν είναι διάδικος, οφείλει να συμμορφούται προς αυτό ευθύς ως επιδοθή αυτή κεκυρωμένον αντίγραφον του διατάγματος τούτου."
Σύμφωνα με το κοινό πλαίσιο των γεγονότων, η Αιτήτρια, κατά ή περί την 17.3.2017, προέβηκε μαζί με άλλο πρόσωπο, την A. Puzynska, σε εγγραφή της Καθ΄ ης η αίτηση εταιρείας, της οποίας κατέχουν από 500 μετοχές έκαστη. Επ΄ ονόματι της εταιρείας ενεγράφη, ως μόνο περιουσιακό στοιχείο, το σκάφος, για το οποίο καταβλήθηκε συνολικό τίμημα αγοράς ύψους €180.000. Το σκάφος νηολογήθηκε στην Κύπρο στις 18.5.2018, προκειμένου να εκτελεί τουριστικές εκδρομές ιδιωτικής ενοικιάσεως. Περί τον Απρίλιο του 2019, προέκυψαν διαφορές μεταξύ των ιδιοκτητριών του σκάφους. Η Αιτήτρια, επικαλούμενη παραβίαση των δικαιωμάτων της, αποκλεισμό της από τη διαχείριση του σκάφους και μη παροχή σε αυτή μερίσματος από την εταιρεία, καταχώρισε την πιο πάνω αίτηση, προς έναρξη δικονομικά της διαδικασίας (η κυρίως αίτηση).
Την 1.9.2020 καταχωρήθηκε η υπό κρίση μονομερής αίτηση, μέσω της οποίας η Αιτήτρια αιτείτο διαταγμάτων του Δικαστηρίου, ουσιαστικά ταυτόσημων με αυτά της κυρίως αίτησης, ήτοι:
«Α) Διάταγμα του Δικαστηρίου το οποίο να απαγορεύει στην εταιρεία J & A shipping Ltd HE 367266 να πωλήσει, μεταβιβάσει, ή με οποιοδήποτε τρόπο αποξενώσει ή επιβαρύνει, εκτός προς την Αιτήτρια το σκάφος Mediterranian Diamond νηολογημένο στην Κύπρο το οποίο φέρει επίσημο αριθμό 711691 και είναι στην ιδιοκτησία της.
Β) Διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο να διατάσσεται η σύλληψη του σκάφους Mediterranian Diamond νηολογημένο στην Κύπρο το οποίο φέρει επίσημο αριθμό 711691 μέχρι την αποπεράτωση της πιο πάνω εναρκτήριας κλήσης.»
Ήταν, συνοπτικά, η θέση της πλευράς της Αιτήτριας ότι η έκδοση των αιτουμένων διαταγμάτων καλυπτόταν από το στοιχείο του κατεπείγοντος, καθότι η αντίδικη πλευρά προέβαινε σε ενέργειες μεταφοράς του σκάφους στην Ελλάδα, με σκοπό την εκεί νηολόγησή του και εμπορική του εκμετάλλευση.
Στη βάση των πιο πάνω, εκδόθηκε, μονομερώς, στις 2.9.2020, διάταγμα σύλληψης του σκάφους. Ας σημειωθεί ότι, στο στάδιο της μονομερούς ακρόασης της αίτησης, το αιτητικό Α αποσύρθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο της Αιτήτριας.
Εκ μέρους της Καθ΄ ης η αίτηση εταιρείας καταχωρήθηκε ένσταση στη συνέχιση ισχύος του διατάγματος. Επικαλείται, μεταξύ άλλων, ότι η υπό εκδίκαση αίτηση δεν υποστηρίζεται από την ορθή νομική βάση, έλλειψη δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, παράτυπο διαδικαστικό διάβημα και λανθασμένη χορήγηση του διατάγματος για τυπικούς και ουσιαστικούς λόγους.
Κρίνεται σκόπιμη η εξέταση του λόγου ένστασης που κινείται γύρω από τη θέση ότι η έκδοση του προσωρινού διατάγματος σύλληψης του σκάφους ήταν εσφαλμένη, λαμβανομένου υπόψη του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 30 του Νόμου και στην απουσία, ως διαδίκου, του σκάφους. Θέτει η πλευρά της Καθ΄ ης η αίτηση ότι, για να καταστεί εφικτή η έκδοση διατάγματος σύλληψης πλοίου, απαραίτητη προϋπόθεση, είναι και η καταχώρηση αγωγής in rem.
Στην υπόθεση Γερασάκη ν. Waft Shipping (1989) 1 ΑΑΔ (Ε) 393, εξετάσθηκαν η φύση και οι προεκτάσεις του άρθρου 30 του Νόμου. Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, κατέληξε ότι το υπό αναφορά άρθρο εισάγει εξειδικευμένη θεραπεία, που παραχωρείται από το Ανώτατο Δικαστήριο με το δικονομικό τρόπο που προβλέπει το ίδιο το άρθρο. Σημειώθηκε ότι δεν είναι αναγκαίο να σχετίζεται η ζητούμενη αυτή ειδική θεραπεία με αγωγή σε διαφορά μεταξύ των διαδίκων. Το προβλεπόμενο στο υπό εξέταση άρθρο διάταγμα είναι δυνατό να εκδοθεί, προκειμένου να προληφθεί οποιαδήποτε δικαιοπραξία που αφορά σε πλοίο εγγεγραμμένο στο κυπριακό νηολόγιο. Διευκρινίσθηκε, περαιτέρω, ότι τα περιθώρια εφαρμογής του άρθρου 30 είναι περιορισμένα.
Είναι ορθή η θέση του ευπαίδευτου συνήγορου της Καθ΄ ης η αίτηση ότι η εξειδικευμένη θεραπεία που παρέχει το προαναφερθέν άρθρο δεν καλύπτει και την έκδοση διατάγματος σύλληψης του πλοίου. Η ειδική θεραπεία, που προνοείται σε αυτό, είναι η έκδοση διατάγματος απαγορεύοντος, για καθορισμένο χρόνο, κάθε δικαιοπραξία που αφορά σε πλοίο ή μερίδιο πλοίου. Είναι ειδικό μέτρο, που σκοπόν έχει να εξυπηρετήσει τις ιδιαίτερες συνθήκες δικαιοπραξιών στη ναυτιλία (Γερασάκη ανωτέρω).
Είναι νομολογημένο ότι η σύλληψη πλοίου - ως το πλέον σύνηθες μονομερές διάταγμα in rem που ζητείται - είναι εφικτή και σχετικό διάταγμα εκδίδεται αποκλειστικά και μόνο σε περιπτώσεις αγωγών κατά αντικειμένου (in rem).
Ο Κανονισμός 50 των περί Δικαιοδοσίας Ναυτοδικείου Διαδικαστικών Κανονισμών, προβλέπει ότι, σε αγωγή κατά αντικειμένου (in rem), οποιοσδήποτε διάδικος δύναται κατά τον χρόνο της έκδοσης του κλητηρίου εντάλματος ή σε οποιοδήποτε μεταγενέστερο της έκδοσης του εντάλματος αυτού χρόνο, να αποταθεί στο Δικαστήριο ή στον Δικαστή για την έκδοση εντάλματος σύλληψης περιουσίας. Κατά τρόπο δηλαδή σαφή προβλέπεται ότι είναι δυνατή η έκδοση εντάλματος σύλληψης στις περιπτώσεις και μόνο αγωγής κατά αντικειμένου.
Λέχθηκε σχετικά από τον Δικαστή Καλλή στην υπόθεση Nakufreight Ltd v. Baltic Levant Lines (2000) 1 AAΔ 1:
«Εν όψει των προνοιών του Καν. 50 ζητήθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο των εναγόντων να επιχειρηματολογήσει κατά πόσο είναι δυνατή η χορήγηση εντάλματος σύλληψης πλοίου σε προσωποπαγή αγωγή. Ο ευπαίδευτος συνήγορος υπέβαλε ότι το δικαστήριο έχει δικαιοδοσία να προβεί στην έκδοση του επίδικου διατάγματος. Έστω και αν η αγωγή τιτλοφορείται ως προσωποπαγής αυτό που έχει σημασία - σύμφωνα με τον ευπαίδευτο συνήγορο - είναι η ουσία της απαίτησης και κατά πόσο η απαίτηση εμπίπτει εντός των προνοιών του άρθρου 1 της Αγγλικής Administration of Justice Act, 1956. Τόνισε ότι στην πραγματικότητα η αγωγή είναι μεικτή - προσωποπαγής και αγωγή κατά αντικειμένου. Υπέβαλε ότι η εξουσία για την χορήγηση του επίδικου διατάγματος παρέχεται από το εδάφιο 4* του άρθρου 3 του πιο πάνω Αγγλικού Νόμου. Ανέφερε περαιτέρω ότι το επίδικο αίτημα στηρίζεται και στο άρθρο 32 του περί Δικαστηρίων Νόμου, 1960 (Ν. 14/60) και στις αρχές που διέπουν την έκδοση διαταγμάτων τύπου Mareva.
Οι θέσεις που έχει προβάλει ο ευπαίδευτος συνήγορος των εναγόντων δεν βρίσκουν έρεισμα στο λεκτικό του πιο πάνω Καν. 50, το οποίο είναι σαφέστατο. Με τρόπο ρητό προβλέπει για ένταλμα σύλληψης σε αγωγή κατά αντικειμένου. Περαιτέρω: Δεν βρίσκουν έρεισμα στην πρακτική η οποία έχει πάγια καθιερώσει ότι η σύλληψη πλοίου είναι εφικτή μόνο στις περιπτώσεις αγωγών κατά αντικειμένου (Halsbury's Laws of England, Fourth Ed., Vol. 1(1), paragraphs 369-401, Atkin's Court Forms, Second Ed., Vol. 3, σελ. 34 και Supreme Court Practice 1982, σελ. 1212 και 1218).**»
Όπως και στην υπόθεση Nationwide Shipping Inc v. Του πλοίου Athena (2012) 1 ΑΑΔ 2343, επιβεβαιώθηκε, δεν μπορούσε να διατηρηθεί στη ζωή διάταγμα σύλληψης πλοίου, που αποσκοπούσε στην υποβοήθηση και αρωγή διαδικασίας διαιτησίας στο Λονδίνο, με την εξασφάλιση τυχόν απόφασης που θα εκδίδετο σε αυτή και όχι για τους σκοπούς της in rem αγωγής.
Υπό το φως των δεδομένων της υπό εξέταση υπόθεσης και λαμβάνοντας υπόψη τη νομική πτυχή του θέματος, όπως έχει εκτεθεί, ο σχετικός λόγος ένστασης επιτυγχάνει και, κατά προέκταση, το εκδοθέν προσωρινό διάταγμα σύλληψης ακυρώνεται. Τα έξοδα επιδικάζονται εις βάρος της Αιτήτριας, όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.
ΣΦ.