ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2020:A154
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 26/2020
(ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π., ΝΑΘΑΝΑΗΛ, ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ /ΣΤΕΣ)
20 ΜΑΙΟΥ 2020
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν.33/64) ΆΡΘΡΟ 19 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟΥ, Ν.14/60 ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 10 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ ΝΟΜΟΥ Ν.97/70
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ xxx DIAB, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡ0 11(7) ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 5(1)(F)(4), 7(1) ΚΑΙ 8(1) ΚΑΙ (2) ΤΗΣ ΕΣΔΑ, ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΠΟΥ ΚΥΡΩΝΕΙ Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΕΚΔΟΣΗΣ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ, ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΩ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ, ΝΟΜΟΣ ΑΡ. 9(ΙΙΙ)/1997 ΆΡΘΡΟ 8 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΠΟΥ ΚΥΡΩΝΕΙ ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 3(2) ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ, ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ, Η ΟΠΟΙΑ ΥΠΕΓΡΑΦΗ ΣΤΙΣ 25 ΙΟΥΝΙΟΥ 2003 ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ ΠΟΥ ΥΠΟΓΡΑΦΤΗΚΕ ΣΤΙΣ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 1996, ΝΟΜΟΣ ΑΡ. 8(ΙΙΙ)2008, ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ (ΑΡΘΡΟ 2) ΜΕΡΟΣ Ι, (Α) ΚΑΙ (Β), ΚΑΙ ΑΡΘΡΑ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ) 2, 8 ΚΑΙ 9 ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1970, ΑΡΘΡΑ 5(1),(Α),(Β),(Γ), 2, 3, 4, 10(1)Μ 2(Α)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ Η ΟΠΟΙΑ ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΎ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΦΥΓΟΔΙΚΟΥ ΜΕ ΑΡΙΘΜΟ 3/2019, ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΑΙΤΗΤΗ xxx DIAB ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΟ Η/ΚΑΙ ΥΠΟΚΡΑΤΗΣΗ Η/ΚΑΙ ΥΠΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΣΤΙΣ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΤΟΝ ΑΙΤΗΤΗ ΑΠΟ ΤΙΣ 27.9.2019 ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΚΟΠΟ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΟΥ ΣΤΙΣ ΗΠΑ
Π. Λοΐζου και Γ. Ιωάννου για Π. Λοΐζου & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για την Αιτήτρια
Δ. Παπαμιλτιάδους (κα) για Γενικό Εισαγγελέα
---------------------------------------
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π. Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Λ. Παρπαρίνο, Δ.
-------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ. Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας, κατόπιν ακροαματικής διαδικασίας, με απόφαση του ημερ. 27.9.2019 ενέκρινε σχετική αίτηση για έκδοση του Εφεσείοντα στις Η.Π.Α., διατάσσοντας ταυτόχρονα την κράτησή του. Ακολούθησε αίτηση του Εφεσείοντα για έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus η οποία απερρίφθη από αδελφή Δικαστή ημερ. 19.12.2019.
Ο Εφεσείων θεωρεί την απόφαση αυτή ως εσφαλμένη και την προσβάλλει με δύο λόγους έφεσης. Με τον πρώτο προβάλλεται ότι εσφαλμένα έκρινε ότι λόγω της μη υποβολής ενώπιον του πρωτόδικου Επαρχιακού Δικαστηρίου του ζητήματος της ανύπαρκτης νομικά και μη υπάρχουσας υπογραφής ένορκης δήλωσης του xxx Korn, δεν μπορούσε αυτό να εγερθεί κατά την εξέταση της αίτησης για Habeas Corpus. Σημειώνεται ότι η άνω Ένορκη Δήλωση περιλαμβάνετο στο υποστηρικτικό υλικό και περιελάμβανε τα κατ' ισχυρισμό γεγονότα της υπόθεσης. Με το δεύτερο λόγο ο Εφεσείων εισηγείται ότι παρόλο που το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση για Habeas Corpus για το λόγο που αναφέρεται στον πρώτο λόγο έφεσης, εντούτοις προχώρησε στην εξέταση της ουσίας της αίτησης και, εσφαλμένα, κατέληξε ότι δεν κατεδείχθει κανένας λόγος που να δικαιολογεί παραμερισμό της πρωτόδικης απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας.
Τα οριοθετημένα πλαίσια των εξουσιών του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά την εξέταση αίτησης της φύσεως Habeas Corpus όπως η παρούσα αίτηση, έχουν αναλυθεί στην Hachem ν. Διευθυντή Κεντρικών Φυλακών (1992) 1 Α.Α.Δ. 191.
«Πρέπει όμως πρώτα να διευκρινίσουμε τις νομικές αρχές που διέπουν τη βασιμότητα των κατηγοριών όπως ενσωματώνονται στην υπουργική εξουσιοδότηση. Ο δικαστικός έλεγχος προβλέπεται ρητά από το νόμο [άρθρ. 9(5)]. Αφορά δε τα προσαγόμενα από τη ξένη χώρα αποδεικτικά στοιχεία: In re Manfred Mutke (1982) 1 C.L.R. 922. Το επαρχιακό δικαστήριο αποφαίνεται κατά πόσον η μαρτυρία αυτή είναι επαρκής για να παραπεμφθεί ο συλληφθείς σε δίκη εφόσον το αδίκημα είχε διαπραχθεί στην Κύπρο. Αναφορικά με το επίπεδο ή το βαθμό απόδειξης εισάγεται το κριτήριο του άρθρ. 94 του Κεφ. 155 που ισχύει για τις προανακρίσεις. Είναι αρκετό δηλαδή, για να διαταχθεί η έκδοση αν η προσαχθείσα μαρτυρία δημιουργεί, όπως ορίζει το άρθρ. 94, πιθανό τεκμήριο ενοχής. Βλέπε Re Jean Gabriel Hayek (1983) 1 C.L.R. 266. Και για το σκοπό αυτό η προσφερόμενη μαρτυρία θεωρείται ότι παρέμεινε αναντίλεκτη. Αναμφίβολα οι πρόνοιες αυτές, θεσμοθετώντας το κριτήριο για την αξιολόγηση των πράξεων του συλληφθέντα, συντελούν στην προστασία του, διότι η ικανοποίηση του πιο πάνω κριτηρίου αποτελεί προϋπόθεση για την απόδοση φυγοδίκου.
Από τη συνολική θεώρηση της νομολογίας συνάγεται ότι το δικαστήριο μπορεί να βασισθεί μόνο σε μαρτυρικά στοιχεία που συνιστούν παραδεκτή μαρτυρία. Οι δύο αποφάσεις που προαναφέρθηκαν υποστηρίζουν τη θέση αυτή. Όπως και η απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου In re Rashid (1985) 1 C.L.R. 393. Σ' αυτή η αίτηση κατέρρευσε γιατί η απόφαση για την έκδοση του φυγόδικου στηρίχθηκε σε μαρτυρία μη ειδικών αναφορικά με την αναγνώριση της ουσίας που είχε στην κατοχή του. Η μαρτυρία τους, που αποτέλεσε και τη βάση της απόφασης για έκδοση, κρίθηκε νομικά απαράδεκτη για το σκοπό που είχε προσαχθεί. Ο λόγος γι' αυτό ήταν ότι παραβίασε τον κανόνα που υπαγορεύει πως μια τέτοια γνώμη μπορεί να εκφράσει στο δικαστήριο μόνο ειδικός εμπειρογνώμονας.
Τέλος έχει εγερθεί το θέμα: ποιο ακριβώς είναι το πλαίσιο των εξουσιών του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε αιτήσεις habeas corpus. Η δικαιοδοσία του, είτε σε πρώτο είτε σε δεύτερο βαθμό, είναι πράγματι περιορισμένη. Αυτή είναι η άποψη που επικράτησε από την αρχή, όταν ανεφύη το θέμα, στη νομολογία. Το δικαστήριο δεν έχει την ευχέρεια να ασκήσει όλες τις συνηθισμένες του εξουσίες. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, να αναθεωρήσει τα ευρήματα του δικαστηρίου που επιλήφθηκε της έκδοσης ή να επέμβει στην άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας εφόσον κινήθηκε μέσα στα νόμιμα όρια της.»
Επίσης, όπως λέχθηκε στην Katcho Mounir και Άλλος, (2004) 1 Α.Α.Δ. 793:
Αναγνωρίζεται όμως, από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου η εξουσία να διαπιστώσει κατά πόσον υπάρχει, από αντικειμενική θεώρηση, επαρκής μαρτυρία για την έκδοση όπως αναφέρεται πιο πάνω. (Βλέπε: Hachem (πιο πάνω), Schtraks v. Government of Israel [1962] 1 All E.R. 529, Re Osman [1988] Crim. L.R. 611).
Το παράπονο του Εφεσείοντα όπως εντοπίζεται εν μέρει στην αιτιολογία του πρώτου λόγου αλλά και αναπτύχθηκε ενώπιον μας από τον ευπαίδευτο συνήγορο του Εφεσείοντα περιορίζεται στην §14 της Ένορκης Δήλωσης του xxx Korn ημερ. 2.4.2019, Τεκμ. 5 (Γ). Το πρόσωπο αυτό, όπως φαίνεται από την ίδια την ΄Ενορκη Δήλωση του, κατά τον ουσιώδη χρόνο εργοδοτήθηκε από τη Πολιτεία της Φλώριδα, Η.Π.Α., ως Assistant State Attorney και εκτελεστικός Διευθυντής της Δύναμης Κρούσεως της Νότιας Φλώριδας για το Οικονομικό Έγκλημα. Τα καθήκοντα του ήταν να βοηθά στις έρευνες και πρόσαψη κατηγοριών εναντίον προσώπων σχετικά με παράβαση των νόμων της πολιτείας της Φλώριδας και των Η.Π.Α. με έμφαση τις κατηγορίες ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Η Ένορκη Δήλωση του ημερ. 2.4.19 αποτελείται από 8 σελίδες και 14 παραγράφους. Σ' αυτήν προβαίνει σε αναφορά όλων των σχετικών γεγονότων και πληροφόρηση που έχει σχετικά με την ανάμειξη του Εφεσείοντα στις 20 κατηγορίες οι οποίες έχουν προσαφθεί εναντίον του, ενώπιον του 11ου Περιφερειακού Δικαστηρίου του Miami-Dade County και ειδικά για επτά (7) κατηγορίες για τις οποίες επιζητείται η έκδοση του. Επίσης, προβαίνει σε αναφορά αριθμού τεκμηρίων που επισυνάπτονται στην Ένορκη Δήλωση του, συνολικά 6 στα οποία αναφέρεται στην §11:
"CONCLUSION"
11. I have attached the following documents in support of this request for the extradition of xxx DIAB:
A. Exhibit A is a certified copy of the Arrest Warrant for xxx Diab.
B. Exhibit B is a certified copy of the Information.
C. Exhibit C is a copy of the pertinent sections of the following statutes:
Section 560.125, Florida Statutes;
Section 775.082, Florida Statutes;
Chapter 777, Florida Statutes;
Section 896.101, Florida Statutes;
Section 934.215, Florida Statutes.
D. Exhibit D is a copy of Section 775.15(2), Florida Statutes.
E. Exhibit E is a photograph of xxx DIAB.
F. Exhibit F is the Affidavit of Special Agent xxx Martin."
Η τελευταία παράγραφος της Ένορκης Δήλωσης η οποία αριθμείται με αριθμό 14 έχει ως ακολούθως:
"14. I have thoroughly reviewed the evidence as described in the Affidavit of Special Agent xxx Martin, and attest that the evidence indicates that DIAB is guilty of the offenses charged in the information. This affidavit was sworn to before the Honorable Charles K. Johnson, Florida Circuit Court Judge who is legally authorized to administer oaths."
Το παράπονο του Εφεσείοντα είναι ότι η αναφερόμενη στην §14 Ένορκη Δήλωση του ειδικού πράκτορα xxx Martin δεν παρουσιάστηκε στο Ε.Δ. Λάρνακας όταν εξέταζε πλήρωση των προϋποθέσεων του νόμου όπως επίσης διέφυγε της προσοχής του Ανωτάτου Δικαστηρίου όταν εξέταζε την Αίτηση για Habeas Corpus. Απεναντίας, κατά την εισήγησή του, η παρουσιασθείσα Ένορκη Δήλωση του πιο πάνω ειδικού πράκτορα, ελήφθη από άλλο Δικαστή αντί το Δικαστή Charles K. Johnson που αναφέρεται στην §14.
Εξετάσαμε τα όσα μας έχουν τεθεί και πράγματι είναι και δική μας διαπίστωση ότι η Ένορκη Δήλωση του xxx Martin η οποία έγινε, όπως αναφέρεται, ενώπιον του Έντιμου Δικαστή Charles K. Johnson δεν παρουσιάστηκε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας. Αυτό όμως δεν μπορεί να επιφέρει οποιαδήποτε ακυρότητα στην "Ένορκη Δήλωση" του xxx Korn ή οιανδήποτε άλλη συνέπεια ως αποτέλεσμα των ρητών προνοιών του Άρθρου 8(3)(γ) της Συνθήκης Έκδοσης, Ν.9(ΙΙΙ)/1997.
"8(3)(γ) έκθεση των γεγονότων της υπόθεσης η οποία να περιέχει περίληψη της μαρτυρίας των μαρτύρων και να περιγράφει πραγματική και γραπτή μαρτυρία και να φανερώνει εύλογους λόγους να πιστεύεται ότι διαπράχθηκε αδίκημα και το πρόσωπο που καταζητείται το διέπραξε. Για το σκοπό αυτό δεν είναι ανάγκη να αποστέλλονται αυτούσιες οι ένορκες δηλώσεις ή η μαρτυρία των μαρτύρων."
(η υπογράμμιση είναι του Δικαστηρίου)
(βλ. Κatcho Mounir κ.α. (2004) 1 Α.Α.Δ. 793)
Το Επαρχιακό Δικαστήριο, πρωτόδικα, σε δύο σημεία της απόφασης του (σελ. 28 και 29) προβαίνει σε εύρημα ότι η άνω Ένορκη Δήλωση του Adam Korn αποτελεί μέρος της "έκθεσης των γεγονότων" σύμφωνα με το Άρθρο 8(3)(γ) της Συνθήκης Έκδοσης. Επίσης στην ίδια Ένορκη Δήλωση αναφέρθηκε και η Μ.Αιτ. 1 προβάλλοντας ότι σ' αυτήν αναγράφονται τα γεγονότα της υπόθεσης και παρόλα ταύτα η τελευταία δεν αντεξετάστηκε κατά το χρόνο που κατέθετε ενώπιον του Ε.Δ. Λάρνακας επί του θέματος αυτού, με αποτέλεσμα η μαρτυρία της να παραμείνει αναντίλεκτη. Όλα αυτά δεν αποτέλεσαν αντικείμενο αμφισβήτησης ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας που εξέτασε το αίτημα για έκδοση του Εφεσείοντα. Το πρωτόδικο Επαρχιακό Δικαστήριο στηριζόμενο στα πιο πάνω τα θεώρησε ως επαρκή βάση για την απόφασή του για έκδοση του Εφεσείοντα. Έχοντας υπόψιν όλα τα πιο πάνω ο πρώτος λόγος έφεσης δεν μπορεί να επιτύχει.
Τα όσα έχουμε αναφέρει πιο πάνω εξετάζοντας τον πρώτο λόγο έφεσης καλύπτουν και τον δεύτερο λόγο έφεσης που αφορά και πάλι την Ένορκη Δήλωση του xxx Martin που έγινε, όπως αναφέρεται, ενώπιον του Έντιμου Δικαστή Charles K. Johnson και το Ανώτατο Δικαστήριο (μονομελής σύνθεση) δεν εντόπισε την απουσία της. Να σημειωθεί ότι τα όσα σχετικά είπε το Ανώτατο Δικαστήριο δεν αποτελούν το σκεπτικό (ratio) της απόφασης του. Αποτελούν obiter dicta και συνεπώς δεν είναι δεσμευτικά και ως αποτέλεσμα δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο έφεσης.
Η έφεση απορρίπτεται. Διατάσσεται ως αποτέλεσμα η έκδοση του Εφεσείοντα στις Η.Π.Α. Αυτός να παραμείνει υπό κράτηση μέχρι την έκδοση του, τηρουμένων, βεβαίως, όλων των νόμιμων διαδικασιών.
Η απόφαση μας να κοινοποιηθεί αμέσως στον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης.
Τα έξοδα του διερμηνέα να πληρωθούν από τη Δημοκρατία.
Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.,
ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
/γκ