ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2020:A94
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 77/2013
9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2020
[Π. ΠΑΝΑΓΗ, Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗ, Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΥ, ΔΔ]
ΣΤΕΓΗ ΕΥΓΗΡΙΑΣ «ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ» ΚΑΪΜΑΚΛΙΟΥ
Εφεσείοντες/Καθ΄ων η Αίτηση
ΚΑΙ
xxx ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΗ
Εφεσίβλητης/Αιτήτριας
---------------
Αριστοφάνης Γεωργίου με κα Γιάννα Ρούσου για Αριστοφάνης Α. Γεωργίου & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., για τους Εφεσείοντες.
Χαράλαμπος Ιωάννου για Χ.Π. Ιωάννου Δ.Ε.Π.Ε., για την Εφεσίβλητη.
--------------
ΠΑΝΑΓΗ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Χ. Μαλαχτό, Δ.
--------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Η πρωτόδικη απόφαση με την οποία επιδικάστηκαν υπέρ της Εφεσίβλητης και εναντίον των Εφεσειόντων πρώην εργοδοτών της αποζημιώσεις για παράνομη απόλυση εφεσιβάλλεται με δέκα λόγους έφεσης. Είχε αποδεχτεί το Πρωτόδικο Δικαστήριο, δικαιώνοντας την Εφεσίβλητη, ότι αυτή είχε εξαναγκαστεί σε παραίτηση από τους Εφεσείοντες.
Η πρωτόδικη απόφαση εκδόθηκε κατόπιν ακροαματικής διαδικασίας κατά την οποία μαρτυρία έδωσε η Εφεσίβλητη που κάλεσε ακόμη μία μάρτυρα την xxx Αργυρίδου, πρώην διευθύντρια της Στέγης Ευγηρίας που διαχειρίζονται οι Εφεσείοντες και όπου η Εφεσίβλητη εργαζόταν. Άλλοι επτά μάρτυρες κατάθεσαν για τους Εφεσείοντες.
Αναφερόμαστε ονομαστικά στη μάρτυρα Αργυρίδου γιατί ο λόγος έφεσης 7 αφορά στο ότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο δεν αξιολόγησε τη μαρτυρία της. Στη σελίδα 27 της πρωτόδικης απόφασης καταγράφεται, υπό μορφή σημειώσεως, το εξής:
«Σημειώνουμε ότι το Δικαστήριο λόγω της δικαστικής διαμάχης που εκκρεμεί μεταξύ της κας Αργυρίδου και των Καθ΄ων η Αίτηση σε σχέση με την απόλυση της από την Στέγη και των ευθυνών που αποδίδονται στην κα Αργυρίδου για τους χειρισμούς της αναφορικά με την Αιτήτρια έκρινε ότι δεν θα ήταν ασφαλές να βασιστεί στη μαρτυρία της κας Αργυρίδου για εξαγωγή συμπερασμάτων και ως εκ τούτου η μαρτυρία της έχει αγνοηθεί.»
Ότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο δεν αξιολόγησε τη μαρτυρία της Αργυρίδου συνιστά κοινό έδαφος, αλλά και δική μας διαπίστωση. Η ρητή αναφορά ότι η μαρτυρία της αγνοήθηκε επιβεβαιώνει πως δεν έτυχε αξιολόγησης, γεγονός που προκύπτει από την απουσία στοιχείων αξιολόγησης στο υπόλοιπο μέρος της απόφασης.
Ο δικηγόρος της Εφεσίβλητης υποστήριξε πως το Πρωτόδικο Δικαστήριο είχε το δικαίωμα να ενεργήσει με τον τρόπο που ενήργησε και να μην προβεί σε αξιολόγηση της μαρτυρίας της Αργυρίδου και να την αγνοήσει, για να απονέμει με τον καλύτερο τρόπο δικαιοσύνη. Παρέπεμψε σε νομολογία που αφορά γενικά στις συμφυείς εξουσίες του Δικαστηρίου για να εισηγηθεί πως το Πρωτόδικο Δικαστήριο ενήργησε στα πλαίσια αυτών του των εξουσιών. Δικαιολόγησε την προσέγγιση του Πρωτόδικου Δικαστηρίου αναφέροντας πως επειδή όλη ή όλη σχεδόν η μαρτυρία είχε πλέον δοθεί στην άλλη υπόθεση, στην προσπάθεια του να μην θέσει σε δυσμένεια τους διαδίκους οι οποίοι είχαν υποβληθεί στην ταλαιπωρία και τα έξοδα της διαδικασίας, προτίμησε, αφού έκρινε πως δεν ήταν απαραίτητο για την κατάληξη του, να μην αξιολογήσει τη μαρτυρία της Αργυρίδου.
Αδυνατούμε να συμφωνήσουμε με τις πιο πάνω εισηγήσεις. Αναμφίβολα, το Πρωτόδικο Δικαστήριο είχε την ευχέρεια να απορρίψει την μαρτυρία της Αργυρίδου, όπως και κάθε άλλου μάρτυρα που είχε καταθέσει ενώπιον του. Η εκκρεμοδικία άλλης δικαστικής διαμάχης μεταξύ της Αργυρίδου και των Εφεσείοντων, εφόσον τέτοιο γεγονός είχε αποκαλυφθεί με μαρτυρία κατά τη πρωτόδικη διαδικασία, θα μπορούσε να συνεκτιμηθεί από το Πρωτόδικο Δικαστήριο κατά την αξιολόγηση της μαρτυρίας της. Αυτό που το Πρωτόδικο Δικαστήριο δεν μπορούσε να κάμει ήταν να αγνοήσει την μαρτυρία της χωρίς να την αξιολογήσει, όπως και καμιά άλλη μαρτυρία που είχε τεθεί ενώπιον του κατά την ακροαματική διαδικασία.
Η αξιολόγηση της μαρτυρίας είναι, στις περιπτώσεις όπου υπάρχει διαφωνία ως προς τα ουσιώδη γεγονότα, ο ακρογωνιαίος λίθος της δικαστικής απόφασης. Η απουσία κρίσης αναφορικά με το κατά πόσο ουσιώδης μάρτυρας είπε ή όχι την αλήθεια αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό.
Ο δικηγόρος της Εφεσίβλητης επιχειρηματολόγησε ότι η μαρτυρία της Αργυρίδου υποστήριζε την εκδοχή της Εφεσίβλητης, γι' αυτό και είχε κληθεί ως μάρτυρας από την πλευρά της. Δεν ενίσχυε τις θέσεις των Εφεσειόντων όπως αντέτεινε ο δικηγόρος τους. Είναι η αντίθετη θέση των Εφεσειόντων ότι η Αργυρίδου είχε κατά την αντεξέταση της παραδεχτεί γεγονότα που αναφέρονταν από τους Εφεσείοντες ως οι λόγοι που τους οδήγησαν στη διαθεσιμότητα της Εφεσίβλητης και τα οποία η Εφεσίβλητη είχε αρνηθεί. Έτσι, εισηγούνται, η παράλειψη του Δικαστηρίου να αξιολογήσει τη μαρτυρία της οδήγησε σε σφάλμα ως προς τα τελικά του ευρήματα, ιδιαίτερα το εύρημα του ότι η Εφεσίβλητη είχε αποσείσει το βάρος απόδειξης που είχε.
Αναγνώρισαν ωστόσο, αμφότεροι οι δικηγόροι, πως το Εφετείο δεν μπορεί να επιλύσει το ζήτημα. Παρά την αναφορά σε στοιχεία της μαρτυρία της στη πρωτόδικη απόφαση, ακόμα και αν τα πρακτικά της πρωτόδικης διαδικασίας ήταν σε εμάς διαθέσιμα, δεν θα ήταν επιτρεπτό να αντικαταστήσουμε την κρίση του Πρωτόδικου Δικαστηρίου με την δική μας σε σχέση με την επίδραση που θα μπορούσε να έχει η ενδεχόμενη αποδοχή της μαρτυρίας της στην εκτίμηση του συνόλου της μαρτυρίας και εν κατακλείδι στην έκβαση της αίτησης.
Κατά συνέπεια ο λόγος έφεσης 7 επιτυγχάνει, κατάληξη που αναπόφευκτα οδηγεί σε διαταγή για επανεκδίκαση της αίτησης και καθιστά αχρείαστη την ενασχόληση του Εφετείου με τους λοιπούς λόγους έφεσης.
Η έφεση επιτυγχάνει και εκδίδεται διαταγή επανεκδίκασης της αίτησης ενώπιον διαφορετικής σύνθεσης του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών Λευκωσίας. Αναμένουμε ότι θα δοθεί άμεση προτεραιότητα στην επανεκδίκαση της αίτησης που χρονολογείται.
Τα έξοδα της πρωτόδικης διαδικασίας θα είναι έξοδα στο αποτέλεσμα της επανεκδίκασης. €2.500 έξοδα της έφεσης, πλέον Φ.Π.Α. εάν υπάρχει, επιδικάζονται υπέρ των Εφεσειόντων και εναντίον της Εφεσίβλητης.
Π. Παναγή, Δ.
Γ.Ν. Γιασεμής, Δ.
Χ. Μαλαχτός, Δ.