ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2020:D79
3 Mαρτίου, 2020
ΚΑΙ
ΚΑΙ
Αιτητή
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΠΑΡΕΛΕΥΣΗ ΤΟY ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΛΑΣΗΣ, ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ (ΧΩΚΑΜ) ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ TON xxx ALI, ΑΠΟ ΠΑΚΙΣΤΑΝ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΚΕΦ.105 ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 15 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 115/2008, ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ.
Καθ' ων η Αίτηση
-------------
Ν.Χαραλαμπίδου, (κα), για τον αιτητή
Π.Χαραλάμπους, (κα), για τους καθ΄ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής, με την παρούσα αίτηση αιτείται έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus με το οποίο να κηρύσσεται παράνομη η κράτηση του. Αποτελεί κοινό έδαφος πως είχε αφιχθεί παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία στις 20/03/2015, μέσω των κατεχόμενων περιοχών. Στις 30/03/2015, υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Στις 12/05/2015, μετά από προηγηθείσα συνέντευξη, αποφασίστηκε να μην παραχωρηθεί στον αιτητή καθεστώς διεθνούς προστασίας και η απόφαση του κοινοποιήθηκε στις 21/05/2015. Ακολούθως, ο αιτητής καταχώρησε διοικητική προσφυγή ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, την οποία απέσυρε στις 14/12/2015 μετά το γάμο του με Ευρωπαία πολίτη. Στις 29/05/2016 το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης απέρριψε αίτημα του αιτητή για παραχώρηση δελτίου διαμονής ως μέλος οικογένειας Ευρωπαίου πολίτη. Στις 28/09/2016 τα στοιχεία του αιτητή καταχωρήθηκαν στον κατάλογο Stop List.
Ακολούθως ο αιτητής στις 05/12/2018 υπέβαλε μέσω δικηγόρου αίτημα για επανάνοιγμα του φακέλου του. Στις 15/04/2019, ο δικηγόρος του αιτητή απέστειλε επιστολή στην Υπηρεσία Ασύλου με την οποία ζητούσε όπως λάβει γνώση για το στάδιο της διαδικασίας επανανοίγματος του φακέλου του. Ωστόσο η Υπηρεσία Ασύλου έλαβε γνώση του αιτήματος επανανοίγματος μόνο με την επίδοση της αίτησης υπ' αριθμόν 101/2019 για έκδοση προνομιακού εντάλματος habeas corpus.
Στις 22/04/2019, νέα δικηγόρος του αιτητή ζήτησε, μέσω επιστολής της στην Υπηρεσία Ασύλου, όπως επανανοιχθεί ο φάκελος του και στις 22/06/2019 συμπλήρωσε μεταγενέστερη αίτηση με την οποία ο ίδιος προσωπικά ζητούσε επανάνοιγμα του φακέλου του, στη βάση νέων στοιχείων. Στις 27/06/2019 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του αιτητή από αρμόδιο Λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου προς εξέταση του αιτήματός του για διεθνή προστασία. Μετά την συνέντευξη ο αρμόδιος Λειτουργός ετοίμασε ΄Εκθεση-Εισήγηση ημερ.30/07/2019 προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας, ο οποίος, στις 31/07/2019, αποφάσισε να κρίνει απαράδεκτη τη μεταγενέστερη αίτηση του αιτητή και στις 31/07/2019 ετοιμάστηκε επιστολή ενημέρωσης του αιτητή για την ως άνω απόφαση του Προϊστάμενου της Υπηρεσίας Ασύλου, την οποία ο αιτητής παρέλαβε αυθημερόν. Ακολούθως ο αιτητής καταχώρησε αίτηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος habeas corpus με αριθμό 101/2019, την οποία απέσυρε. Ο αιτητής, στις 03/09/2019, καταχώρησε την προσφυγή υπ΄ αριθμόν 114/2019, ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας, με την οποία προσβάλλει μόνο την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ημερ.31/07/2019 ως το υπό στοιχείο «Α» της αιτούμενης θεραπείας του. Ο αιτητής, μέσω της συνηγόρου του, απέσυρε τα υπόλοιπα αιτητικά.
Στις 11/04/2019, το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου στα πλαίσια της ποινικής υπόθεσης υπ' αριθμόν 2236/2019 επέβαλε στον αιτητή για τροχαία αδικήματα πρόστιμο ύψους 400 και στέρηση της άδειας οδηγού για διάρκεια τριών μηνών. Ταυτόχρονα ο αιτητής συνελήφθη από μέλη της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης για το αδίκημα της παράνομης παραμονής στη Δημοκρατία. Στις 12/04/2019 εκδόθηκε εναντίον του αιτητή διάταγμα κράτησης και απέλασης δυνάμει του άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ.105. Την ίδια ημέρα το διάταγμα απέλασης ανεστάλη για να διευκρινιστεί κατά πόσο ο αιτητής υπέβαλε αίτημα για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία. Ακολούθως, στις 07/05/2019 το διάταγμα απέλασης αποφασίστηκε όπως προωθηθεί. Στις 4/06/2019 διενεργήθηκε επανεξέταση της κράτησης του αιτητή όπου και αποφασίστηκε όπως αυτή συνεχιστεί. Την 21/06/2019, εκδόθηκε νέο διάταγμα κράτησης δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ του περί Προσφύγων Νόμου το οποίο επιδόθηκε στον αιτητή την 24/06/2019. Την ίδια μέρα το διάταγμα απέλασης είχε ανασταλεί ένεκα του αιτήματος για επανάνοιγμα του φακέλου του αιτητή και της ιδιότητας του ως αιτητή διεθνούς προστασίας.
Όπως διαφαίνεται από τα πιο πάνω, το τελευταίο διάταγμα κράτησης είναι ημερ. 21.6.2019. Το προηγούμενο διάταγμα κράτησης ημερ. 12.4.2019 ήταν συνυφασμένο με το διάταγμα απέλασης και ανεστάλη αρχικά για να διευκρινιστεί κατά πόσο ο αιτητής είχε αιτηθεί επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία και μετά λόγω του αιτήματος του. Αυτό συσχετίζεται με το γεγονός ότι η νέα δικηγόρος του αιτητή είναι στις 22.4.2019 που ζήτησε να επανανοιχθεί ο φάκελος του αιτητή και ο αιτητής στις 22.6.2019 συμπλήρωσε ο ίδιος μεταγενέστερη αίτηση με την οποία ζητούσε το επανάνοιγμα του φακέλου. ΄Οσον αφορά δε την προηγούμενη αίτηση που υπέβαλε, σύμφωνα με τη δική του θέση, στις 5.12.2018, διαφαίνεται πως αυτή καταχωρήθηκε ενώπιον αναρμόδιας Αρχής ούτως ώστε ευλόγως δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι δημιουργείτο υποχρέωση της Υπηρεσίας Ασύλου να πράξει οτιδήποτε σε σχέση με αυτή.
Όπως έχει επανειλημμένα νομολογηθεί, κατά την εξέταση αιτήσεων για προνομιακό ένταλμα habeas corpus αυτής της μορφής, εκείνο που μπορεί να ελεγχθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο είναι η διάρκεια της κράτησης και όχι η νομιμότητα της έκδοσης του διατάγματος. Συνεπώς εκείνο που έχει σημασία εν προκειμένω, είναι πώς έδρασαν οι αρμόδιες αρχές σε συνάρτηση με τον αιτητή κατά τη διάρκεια της κράτησης του. (Βλ. Khlaief (Αρ.1) ν. Δημοκρατίας (2003) 1 AAΔ 1402, Guo Shuying v. Δημοκρατίας (Αρ.2) (2012) 1 ΑΑΔ 2725, Fasel ν. Δημοκρατίας, Πολ.εφ. αρ. 236/2015, ημερ. 31.3.2016, Αναφορικά με την αίτηση του Abdelaziz, Πολιτική αίτηση αρ.24/19, ημερ. 12.3.2019, ECLI:CY:AD:2019:D78 και Αναφορικά με την αίτηση του J.Y., Πολιτική αίτηση αρ.210/19, ημερ. 19.12.19), ECLI:CY:AD:2019:D530. Θα πρέπει να διευκρινιστεί πως το επίδικο διάταγμα κράτησης, παρουσιάζει στο κείμενο του ως νομικό βάθρο της κράτησης το άρθρο 9ΣΤ(1)[1] και 9ΣΤ(2)[2] του περί Προσφύγων Νόμου, 6(Ι)/2000, με το εξής περιεχόμενο:
«Επειδή κρατείται στο πλαίσιο της διαδικασίας επιστροφής δυνάμει των άρθρων 18ΟΓ μέχρι 18ΠΘ του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, προκειμένου να προετοιμαστεί η επιστροφή ή και να διεξαχθεί η διαδικασία απομάκρυνσης και τεκμηριώνεται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι το πρόσωπο είχε ήδη την ευκαιρία πρόσβασης στη διαδικασία χορήγησης ασύλου, ότι υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να θεωρείται ότι το πρόσωπο υποβάλλει αίτηση διεθνούς προστασίας, προκειμένου να καθυστερεί απλώς ή να εμποδίζει την εκτέλεση απόφασης επιστροφής.» Για τον ως άνω λόγο διατάχθηκε η κράτηση του στις 21.6.2019.
Με βάση λοιπόν το πιο πάνω διάταγμα και τα προηγηθέντα γεγονότα όπως καταγράφηκαν, η χρονική αφετηρία της εξέτασης της νομιμότητας της διάρκειας της κράτησης δεν μπορεί να αφορά προηγηθείσα της 21.6.2019 περίοδο. Καθίσταται δε σαφές πως ο αιτητής δεν προσέβαλε τη νομιμότητα της έκδοσης του διατάγματος κράτησης.
΄Εχοντας εξετάσει τα γεγονότα που αφορούν την υπόθεση θεωρώ πως είναι σημαντικό ότι δεν καταγράφεται οποιαδήποτε αργοπορία στην εξέταση των αιτημάτων του αιτητή. Είναι φανερό πως το διάταγμα απέλασης ανεστάλη με βάση τις ενέργειες που ο ίδιος ο αιτητής θεώρησε ορθό να προβεί με αποτέλεσμα η κατάσταση να μη μπορεί να ολοκληρωθεί μετά την αναστολή της απέλασης. Επίσης είναι φανερό ότι εκείνο που μέλλεται πλέον να γίνει είναι η εξέταση της προσφυγής του ως προς την απόρριψη του αιτήματος επανεξέτασης από το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, αφού εντός του Ιουλίου και χωρίς καθυστέρηση η αρμόδια αρχή εξέτασε το αίτημα επανεξέτασης. Όπως διατυπώνεται και στην Αναφορικά με την αίτηση του Karimi, Πολιτική αίτηση αρ. 16/20, ημερ. 26.2.2020, ECLI:CY:AD:2020:D74, «Ο έλεγχος της διάρκειας της κράτησης δεν μπορεί να είναι απομονωμένος από τη διαδικασία που ο ίδιος ο αιτητής ακολουθεί ..».
Παρά το ότι η κυρία Χαραλαμπίδου εισηγήθηκε πως πρέπει να προσμετρηθεί ως καθυστέρηση των αρμοδίων αρχών και η διαδικασία στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, αυτή η θέση δεν βρίσκει αντίκρισμα στη δικογραφία της αίτησης, στην οποία καταγράφεται ως σημαντικό και επιβεβαιώνεται στην αγόρευση της ευπαίδευτου συνηγόρου, ότι δεν έγινε ενέργεια εκ μέρους των αρμοδίων αρχών ώστε να τον απελάσουν. Ωστόσο εξηγήθηκε ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει ενόψει της ιδιότητας του ως αιτητή διεθνούς προστασίας. Όπως δε αναφέρθηκε ενώπιον μου, η προσφυγή εκκρεμεί για διευκρινίσεις εντός του Μαρτίου και δεν κατέστη δυνατή η προγενέστερη διεκπεραίωση της ενόψει αιτήματος που έγινε από την πλευρά του αιτητή για τροποποίηση στην οποία εν πάση περιπτώσει η Δημοκρατία δεν έφερε ένσταση. Σχετική είναι και η επιστολή της συνηγόρου του αιτητή προς τον Πρωτοκολλητή του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας, ημερ. 29.1.20, (Παραρτ.20 επί της ένστασης), με την οποία τον ενημερώνει για την αιτούμενη τροποποίηση και ότι «εκ των πραγμάτων είναι αδύνατη η διεξαγωγή των διευκρινίσεων (κατά την ως άνω ημερομηνία, 18.2.20), αφού θα πρέπει να προηγηθούν οι ανωτέρω διαδικασίες πριν την καταχώρηση της αγόρευσης εκ μέρους του αιτητή».
Παρά ταύτα, αναμένεται ότι εντός του Μαρτίου η διαδικασία στο Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας θα ολοκληρωθεί.
Για τους λόγους που έχω εξηγήσει θεωρώ ότι ο αιτητής δεν κατέδειξε ότι οι αρμόδιες αρχές έδειξαν ολιγωρία ως προς την εξέταση των αιτημάτων του και ως εκ τούτου δεν μπορεί να κριθεί η διάρκεια της κράτησης του παράνομη.
Η αίτηση απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Τ. Ψαρά-Μιλτιάδου, Δ.
[1] 9ΣΤ.-(1) Απαγορεύεται η κράτηση αιτητή λόγω ΅όνο της ιδιότητάς του ως αιτητή, καθώς και η κράτηση ανήλικου αιτητή.
[2] (2) Εκτός εάν στη συγκεκρι΅ένη περίπτωση είναι εφικτό να εφαρ΅οστούν αποτελεσ΅ατικά άλλα λιγότερο περιοριστικά εναλλακτικά ΅έτρα, όπως τα προβλεπό΅ενα στο εδάφιο (3), και εφόσον κρίνεται αναγκαίο και κατόπιν ατο΅ικής αξιολόγησης κάθε περίπτωσης, ο Υπουργός δύναται να εκδίδει γραπτό διάταγ΅α ΅ε το οποίο να θέτει υπό κράτηση αιτητή, ΅όνο για οποιοδήποτε από τους ακόλουθους λόγους:
(α) ..
.....
δ) όταν κρατείται στο πλαίσιο της διαδικασίας επιστροφής δυνά΅ει των άρθρων 18ΟΓ ΅έχρι 18ΠΘ του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νό΅ου, προκει΅ένου να προετοι΅άζεται η επιστροφή ή/και να διεξάγεται η διαδικασία απο΅άκρυνσης, και ο Υπουργός τεκ΅ηριώνει βάσει αντικει΅ενικών κριτηρίων, συ΅περιλα΅βανο΅ένου του γεγονότος ότι το πρόσωπο είχε ήδη την ευκαιρία πρόσβασης στη διαδικασία χορήγησης ασύλου, ότι υπάρχουν βάσι΅οι λόγοι να θεωρείται ότι το πρόσωπο υποβάλλει αίτηση διεθνούς προστασίας, προκει΅ένου να καθυστερεί απλώς ή να εμποδίζει την εκτέλεση απόφασης επιστροφής.