ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ξενοφώντος Ξενοφών ν. Γεώργιου Xατζηαράπη (1999) 1 ΑΑΔ 221
Βαλεντίνου Τ. Μανώλη ν. Δώρου Ελευθερίου (2000) 1 ΑΑΔ 2034
Xρίστου Mαργαρίτα ν. Aνδρέα Χατζηιωάννου και Άλλων (2001) 1 ΑΑΔ 447
Μιάρης Βασίλης και Άλλη ν. Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα Λτδ (2009) 1 ΑΑΔ 435
Tράπεζα Κύπρου Λτδ ν. Μάγιας Δημήτροβα Στεφάνου και Άλλων (2010) 1 ΑΑΔ 710
Adboard Ltd και Άλλος ν. Δήμου Στροβόλου (2013) 1 ΑΑΔ 1085
Eλεγκτική Yπηρεσία Συνεργατικών Eταιρειών v.Aγαθοκλή Παπαγεωργίου και Άλλων (2000) 3 ΑΑΔ 151
Pουβανιάς Λτδ και Άλλη ν. Kυπριακής Δημοκρατίας (2000) 3 ΑΑΔ 191
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2020:A29
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 315/2012
23 Ιανουαρίου, 2020
[Π. ΠΑΝΑΓΗ, Γ. Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ/Δ]
ΜΕΤΑΞΥ:
1. xxx ΚΑΤΣΗ,
2. KAMARES RIVER SUPERMARKET LTD,
3. ΤΑΣΟΥΛΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΗ, ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΡΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΟΣ ΚΩΣΤΑ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ,
4. xxx ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ,
5. xxx Χ"ΑΝΑΣΤΑΣΗ,
Εφεσειόντων/Αιτητών,
- ΚΑΙ -
1. Α.Μ.C. HOTELS LTD,
2. T.L.M. HOTELS LTD,
3. xxx ΛΑΜΠΡΟΥ,
Εφεσιβλήτων/Καθ΄ ων η αίτηση.
----------------------
Αίτηση ημερομηνίας 24.6.2019
εκ μέρους των Εφεσιβλήτων για Επαναφορά της Έφεσης
Δρ. Ανδρέας Ποιητής, για τους Αιτητές-Εφεσείοντες.
Ορθοδοξία Γρηγορίου (κα) για Λέανδρος Θεοχάρους & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για τους Καθ΄ ων η Αίτηση 2-Εφεσίβλητους 2.
----------------------
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει η Δικαστής Π. Παναγή.
----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ.: Με την υπό εξέταση αίτηση ζητείται η επαναφορά απορριφθείσας έφεσης, λόγω του ότι οι εφεσείοντες παρέλειψαν να καταχωρήσουν περίγραμμα αγόρευσης, όσον αφορά την έφεση, εντός της προθεσμίας των 45 ημερών από την έκδοση των σχετικών οδηγιών του Εφετείου, σύμφωνα με τον Κανονισμό 10(ν)(ι) του περί Εφέσεων (Προδικασία, Περιγράμματα Αγορεύσεων, Περιορισμός του Χρόνου των Προφορικών Αγορεύσεων και Συνοπτική Διαδικασία για την Απόρριψη Προδήλως Αβάσιμων Εφέσεων) Διαδικαστικού Κανονισμού του 1996 (ο Κανονισμός).
Προβάλλεται με την ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση ότι το περίγραμμα αγόρευσης είχε ετοιμαστεί προ πολλού, αλλά όταν επιχειρήθηκε η καταχώρηση του δεν έγινε δεκτό από το Πρωτοκολλητείο αφού δεν είχαν δοθεί ακόμα οι σχετικές οδηγίες από το Δικαστήριο. Στις 26.9.2018, που η έφεση ήταν ορισμένη για προδικασία, ο δικηγόρος των εφεσειόντων ήταν με την εντύπωση ότι είχε καταχωρηθεί το περίγραμμα των εφεσειόντων, γεγονός που κατά την ενόρκως δηλούσα υποστηρίζεται από το τηρηθέν πρακτικό της δικαστικής διαδικασίας. Η έφεση αναβλήθηκε στις 21.11.2018, λόγω κάποιων ζητημάτων που προέκυψαν σε σχέση με τον εφεσίβλητο 3 και ακολούθως στις 25.2.2019, όταν δόθηκαν οδηγίες από το Εφετείο για την καταχώρηση των περιγραμμάτων. Την ίδια μέρα, στάλθηκε το περίγραμμα αγόρευσης των εφεσειόντων από τους δικηγόρους τους προς το δικηγορικό γραφείο με το οποίο συνεργάζονται στη Λευκωσία με σκοπό την καταχώρηση του.
Στις 13.6.2019, οι δικηγόροι των εφεσειόντων έλαβαν αντίγραφο του περιγράμματος αγόρευσης των εφεσιβλήτων το οποίο αφορούσε την αντέφεση μόνο. Στις 19.6.2019 όταν μετέβηκε η ενόρκως δηλούσα, δικηγορική υπάλληλος στο γραφείο των δικηγόρων των εφεσειόντων, για να καταχωρήσει το περίγραμμα αγόρευσης τους όσον αφορά την αντέφεση, πληροφορήθηκε για πρώτη φορά ότι η έφεση είχε απορριφθεί. Από έρευνα που διενήργησε στο φάκελο του Δικαστηρίου, διαπίστωσε ότι ο λόγος απόρριψης της έφεσης ήταν η μη καταχώρηση του περιγράμματος των εφεσειόντων. Είναι η θέση των εφεσειόντων ότι αυτοί ήταν πάντοτε με την εντύπωση ότι το περίγραμμα είχε καταχωρηθεί και ότι ουδέποτε επέδειξαν οποιαδήποτε αδιαφορία ή αμέλεια όσον αφορά την προώθηση της έφεσης. Εισηγούνται δε πως το πιο λογικό συμπέρασμα είναι ότι το περίγραμμα καταχωρήθηκε και εκ παραδρομής δεν τοποθετήθηκε στο φάκελο της υπόθεσης ή τοποθετήθηκε σε λάθος φάκελο.
Οι εφεσίβλητοι αντιτίθενται στην επαναφορά της έφεσης. Εισηγούνται, κυρίως, επικαλούμενοι και σχετική νομολογία, ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται στον Κανονισμό 13(ε) του Κανονισμού για την έκδοση του αιτούμενου διατάγματος. Παραπέμπουν και αυτοί στο πρακτικό ημερομηνίας 26.9.2018 για να υποδείξουν ότι υπήρχε σαφής θέση του Δικαστηρίου πως δεν είχε καταχωρηθεί το περίγραμμα αγόρευσης των εφεσειόντων, ενώ επισημαίνουν ότι οι εφεσείοντες δεν προέβησαν σε οποιαδήποτε ενέργεια για να διαπιστώσουν κατά πόσο το περίγραμμα αγόρευσης τους είχε όντως καταχωρηθεί.
Η επιφύλαξη του εδαφίου (ε) του Κανονισμού 13 παρέχει σε διάδικο του οποίου η έφεση απορρίφθηκε τη δυνατότητα να επιδιώξει την επαναφορά της όταν «αποδεικνύεται ότι η μη καταχώριση περιγράμματος αγόρευσης, οφείλεται σε λόγο πέραν των δυνάμεων του εφεσείοντα ή αντεφεσείοντα» ώστε η μη επαναφορά της να ισοδυναμεί με αποστέρηση του δικαιώματος του να ακουστεί. Για την ερμηνεία της πρόνοιας, χρήσιμη αναφορά μπορεί να γίνει στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Ρουβανιάς Λτδ ν. Δημοκρατίας (2000) 3 ΑΑΔ 191, όπου ελέχθησαν τα ακόλουθα:
«Το κριτήριο της επαναφοράς περικλείεται στη φράση "πέραν των δυνάμεων του εφεσείοντα ή αντεφεσείοντα". Εκφράζει με σαφήνεια την πρόθεση των συντακτών του Κανονισμού να περιορίσουν στο ελάχιστο το πεδίο άσκησης της δικαιοδοσίας για επαναφορά. Προφανώς γιατί διαφορετική αντιμετώπιση θα μπορούσε να δημιουργήσει επικίνδυνα ρήγματα στην εφαρμογή της αρχής της τελεσιδικίας. Τελευταία, στην Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών ν. xxx Παπαγεωργίου κ.ά. (2000) 3 Α.Α.Δ. 151, κρίναμε ότι η λανθασμένη εκτίμηση των δικηγόρων που οδήγησε σε απόσυρση της έφεσης δεν αποτελούσε λόγο επαναφοράς.
Δεν μπορεί το λάθος που έγινε σε αυτή την περίπτωση, με οποιαδήποτε ερμηνευτική προσέγγιση, να θεωρηθεί σαν δικαιολογητικός λόγος για επαναφορά. Μια τέτοια ερμηνεία θα κακοποιούσε το καθαρό νόημα του κανονισμού. Η φράση δεν μπορεί παρά να σημαίνει εξαιρετικό, έκτακτο ή σπάνιο συμβάν ή περίσταση, που είναι απρόβλεπτο και εκτός ελέγχου. Ό,τι συνέβη εδώ δεν εμπίπτει στο κριτήριο επαναφοράς που έθεσε ο κανονισμός. Ούτε καν στο κριτήριο της Grand Metropolitan, ανωτέρω, στην περίπτωση που ίσχυε.
Στην υπόθεση xxx Ξενοφώντος ν. xxx Χ''Αράπη (1999) 1 Α.Α.Δ. 221, που αποφασίστηκε μετά τη θέσπιση του τροποποιητικού κανονισμού, παρόμοιο επιχείρημα απορρίφθηκε. Όπως ανέφερε ο Αρτεμίδης Δ., που εξέδωσε την απόφαση του Εφετείου:
"Το σύστημα λειτουργίας ενός δικηγορικού γραφείου δεν αφορά το Δικαστήριο. Οι πιθανές ελλείψεις σ' αυτή δεν εμπίπτουν στην έννοια "πέραν των δυνάμεων του εφεσείοντα" που απαντά στον Κανονισμό. Η μη συμμόρφωση με τις πιο πάνω διατάξεις πρέπει να οφείλεται σε λόγο η επέλευση του οποίου δεν οφείλεται στην συνήθη ανθρώπινη λειτουργία."»
Οι ίδιες αρχές επαναλήφθηκαν στην Μανώλη ν. Ελευθερίου, (2000) 1 Α.Α.Δ. 2034 και στην Χρίστου ν. Χ"Ιωάννου κ.ά. (2001) 1 Α.Α.Δ. 447.
Η αυστηρή προσέγγιση της νομολογίας δεν σημαίνει ότι παραλείψεις και σφάλματα δικηγόρου δεν μπορούν ποτέ να δικαιολογήσουν την επαναφορά απορριφθείσας έφεσης. Στην Μίαρης κ.ά. ν. Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα Λτδ (2009) 1 ΑΑΔ 435, στη βάση των ιδιαίτερων άκρως εξαιρετικών συνθηκών της υπόθεσης, όπως χαρακτηρίστηκαν, αποφασίστηκε ότι οι εφεσείοντες δεν θα μπορούσαν να ταυτιστούν με την όποια ευθύνη του δικηγόρου τους. Έτσι, η παράλειψη του δικηγόρου τους να καταχωρίσει περίγραμμα κρίθηκε ότι ήταν υπεράνω των δικών τους δυνάμεων, με αποτέλεσμα να διαταχθεί η επαναφορά της έφεσης. Η αναφορά στη σελ. 441 ότι η αυστηρότητα του κανόνα δεν σημαίνει ότι παραλείψεις και σφάλματα του δικηγόρου δεν μπορούν ποτέ να δικαιολογήσουν επαναφορά, σημειώθηκε με παραπομπή στην Μανώλη ν. Ελευθερίου (2000) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2034, όπου, όμως, η επαναφορά επιτράπηκε γιατί αντικειμενικοί παράγοντες, παρά το ότι δεν απέληγαν σε «πέραν των δυνάμεων» κατάσταση, εντούτοις, απέληγαν σε τέτοια αποδυνάμωση του δικηγόρου που να μην μπορούσε να ανταποκριθεί σε ό,τι απαιτείτο. Επρόκειτο για περίπτωση σοβαρής ασθένειας του δικηγόρου με σοβαρές παρενέργειες και στη ψυχική του υγεία. (Βλ. επίσης, Adboard Ltd κ.ά. ν Δήμου Στροβόλου (2013) 1 ΑΑΔ 1085).
Σε κάθε περίπτωση, στην παρούσα υπόθεση δεν έχει προβληθεί θέση ότι οι Εφεσείοντες θα μπορούσαν να αποστασιοποιηθούν από τις παραλείψεις των δικηγόρων τους.
Γνώμονας άσκησης της διακριτικής ευχέρειας είναι το συμφέρον της δικαιοσύνης (Τράπεζα Κύπρου Λτδ ν. Στεφάνου κ.α. (2010) 1 ΑΑΔ 710), όμως «τα περιθώρια δεν παύουν να είναι, εκ του γράμματος του Κανονισμού, στενά και η ευχέρεια αυτή πρέπει να ασκείται με φειδώ» (E.A.S. Prestige Unite Securite Services Ltd v Δημοκρατία μέσω του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως, Έφεση κατά Απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου αρ.69/2017, ημερ.6.5.2019).
Έχοντας εξετάσει με τη δέουσα προσοχή τις γραπτές αγορεύσεις των συνηγόρων των διαδίκων και τα όσα ανέπτυξαν ενώπιον μας, κρίνουμε ότι το πραγματικό υπόβαθρο της παρούσας αίτησης, όπως παρατίθεται στην ένορκο δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση και αναφέρεται πιο πάνω, δεν θέτει την περίπτωση μέσα στα όρια της επιφύλαξης του Κανονισμού 13(ε). Απουσιάζει στην προκειμένη περίπτωση η όποια εξήγηση εκ μέρους των εφεσειόντων για το τι απέγινε το περίγραμμα αγόρευσης τους μετά που απεστάλη στους δικηγόρους συνεργάτες τους στη Λευκωσία με σκοπό την καταχώρηση του. Ενώ δεν αναφέρεται στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση ότι το περίγραμμα καταχωρήθηκε ή πως επιβεβαιώθηκε, τουλάχιστον, η καταχώρηση του από το πρόσωπο που ανέλαβε να το καταχωρήσει, συμπεραίνεται η καταχώρηση του από τους εφεσείοντες καθώς επίσης η εκ παραδρομής μη τοποθέτηση του στο φάκελο της υπόθεσης ή η τοποθέτηση του σε λανθασμένο φάκελο, εννοώντας, προφανώς, από το Πρωτοκολλητείο. Δεν συμφωνούμε με τους εφεσείοντες ότι αυτό είναι το πιο λογικό συμπέρασμα. Πρόκειται μάλλον για εικασία περί της τύχης του περιγράμματος. Πόρρω δε απέχουν τα προβαλλόμενα από τους εφεσείοντες γεγονότα από του να αποδείξουν ότι η «μη καταχώρηση» του περιγράμματος οφείλεται σε λόγο πέραν των δυνάμεων τους. Εμφανώς οι δικηγόροι των εφεσειόντων παρέλειψαν να ασκήσουν τη δέουσα εποπτεία αναφορικά με την υλοποίηση των οδηγιών τους για καταχώρηση του περιγράμματος αγόρευσης τους.
Υπό το φως των πιο πάνω, η αίτηση απορρίπτεται. Τα έξοδα επιδικάζονται υπέρ των καθ΄ ων η αίτηση και εναντίον των αιτητών, όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή.
Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ.
Γ. Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.
Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.
/ΣΓεωργίου