|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2019:D465
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 183/2019)
12 Νοεμβρίου, 2019
[Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ
ΤΟΥ 1964 (Ν. 33/1964)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ, (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ xxx xxx xxx ABDELMOGEETH ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟ 14/60, ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 1964 ΜΕΧΡΙ 1991, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟ, ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ -
1. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΜΕΣΩ
ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΝ xxx xxx xxx ABDELMOGEETH ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5(1) ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9ΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 8 ΚΑΙ 9 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
________________________
Νικολέτα Χαραλαμπίδου, για τον Αιτητή.
Χρυσοβαλάντη Πλαστήρα, για τον Καθ' ου η Αίτηση Γενικό Εισαγγελέα.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Με την παρούσα αίτηση, ο αιτητής ζητά την έκδοση εντάλματος habeas corpus, με προοπτική να αφεθεί ελεύθερος, στη βάση ότι τελεί επί μακρόν υπό κράτηση, κατά παράβαση των σχετικών προνοιών του άρθρου 9ΣΤ του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, (Ν. 6(Ι)/2000), όπως αυτός έχει τροποποιηθεί, (ο «Νόμος»). Είναι Αιγύπτιος στην καταγωγή και, στις 17.2.2018, αφίχθηκε στην Κύπρο, στις κατεχόμενες από την Τουρκία περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ακολούθως, σε άγνωστο χρόνο, εισήλθε στις ελεύθερες περιοχές, και, στις 21.1.2019, υπέβαλε αίτημα να του παραχωρηθεί το καθεστώς διεθνούς προστασίας. Την ίδια ημέρα, με σχετικό διάταγμα, συνελήφθη και τέθηκε υπό κράτηση, για το λόγο ότι τούτο απαιτείτο «για την προστασία της εθνικής ασφάλειας», δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ(2)(ε) του Νόμου.
Στις 14.6.2019, η Υπηρεσία Ασύλου, με απόφασή της, απέρριψε το προαναφερθέν αίτημα του αιτητή. Ως αποτέλεσμα, αυτός, στις 15.10.2019, καταχώρισε ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας την προσφυγή αρ. 235/2019, προς το σκοπό ακύρωσης της εν λόγω απόφασης. Στο μεταξύ, όμως, ο ίδιος συνεχίζει να τελεί υπό κράτηση. Θεωρείται δε ότι εξακολουθεί να τελεί υπό το καθεστώς του αιτητή ασύλου, με δεδομένη την καταχώριση της πιο πάνω προσφυγής. Περί τούτου, είναι σύμφωνες οι δύο πλευρές. Διαφωνούν, όμως, ως προς το πραγματικό αντικείμενο της παρούσας αίτησης, καθώς, επίσης, ως προς το κατά πόσο δικαιολογείται η συνέχιση της κράτησής του.
Ο αιτητής, στη βάση των γεγονότων που έχουν προηγουμένως διαπιστωθεί, τελεί υπό κράτηση για εννέα και πλέον μήνες. Κατά την εν λόγω περίοδο, η αίτησή του για παραχώρηση προς αυτόν του καθεστώτος διεθνούς προστασίας διήλθε από διάφορα στάδια που προβλέπει ο Νόμος. Τώρα βρίσκεται στο στάδιο όπου αναμένεται να εκδικαστεί, από το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, η προαναφερθείσα προσφυγή του.
Σύμφωνα με το άρθρο 9ΣΤ(1) του Νόμου: «Απαγορεύεται η κράτηση αιτητή λόγω μόνο της ιδιότητάς του ως αιτητή[1], ...». Ο Υπουργός Εσωτερικών, όμως, «δύναται να εκδίδει γραπτό διάταγμα με το οποίο να θέτει υπό κράτηση αιτητή, ...», εφόσον η περίπτωσή του εμπίπτει σε έναν από τους λόγους που προβλέπονται στο εδάφιο (2) του εν λόγω άρθρου. Μεταξύ αυτών είναι και ο λόγος στην παράγραφο (ε), για τον οποίο τέθηκε υπό κράτηση ο αιτητής, δηλαδή για την προστασία της εθνικής ασφάλειας.
Επιπρόσθετα, στο εδάφιο (4)(α) του άρθρου 9ΣΤ, προβλέπεται ότι: «Η κράτηση αιτητή έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και διαρκεί μόνο για όσο διάστημα ισχύει λόγος κράτησης που προβλέπεται στο εδάφιο (2).» Αυτό σημαίνει πως η κράτηση πρέπει να τερματίζεται και ο αιτητής να αφήνεται ελεύθερος, όταν παύει να υφίσταται λόγος προς τούτο, έστω και αν η αίτησή του για παραχώρηση διεθνούς προστασίας τελεί ακόμα υπό εξέταση, σε οποιοδήποτε προβλεπόμενο από το Νόμο στάδιο.
Ο αιτητής, θεωρώντας ότι ο χρόνος των εννέα μηνών, κατά τον οποίο ο ίδιος τελεί υπό κράτηση, αντιβαίνει, ως προς τη διάρκειά του, τις πρόνοιες, ανωτέρω, του άρθρου 9ΣΤ, υπέβαλε, δυνάμει του εδαφίου (7)(α)(ι) αυτού την παρούσα αίτηση. Το εδάφιο τούτο προβλέπει ότι: «Η διάρκεια κράτησης βάσει του παρόντος άρθρου υπόκειται σε αίτηση για την έκδοση εντάλματος habeas corpus δυνάμει του ΄Αρθρου 155.4 του Συντάγματος, ...».
Υπενθυμίζεται πως ο αιτητής έχει τεθεί υπό κράτηση, για το λόγο ότι αυτό απαιτείται για την προστασία της εθνικής ασφάλειας. ΄Εγινε επίκληση, προς τούτο, πληροφοριών, τις οποίες η αρμόδια αρχή της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει λάβει από ξένη συνεργαζόμενη με αυτήν υπηρεσία, οι οποίες φέρουν τον αιτητή να είναι μέλος τρομοκρατικής ομάδας, χωρίς, όμως, να υπάρχουν υποψίες για επιχειρησιακή δράση. Επίσης, αναφέρεται ότι τα στοιχεία του είναι καταχωρημένα και στο σύστημα 124/7 της Interpol, όπου σημειώνεται ότι αυτός πιθανόν να σχετίζεται με τρομοκρατικές ομάδες ή με τρομοκρατική δράση. Ο αιτητής, σύμφωνα με το εδάφιο (6)(α) του άρθρου 9ΣΤ, εδικαιούτο να προσβάλει, βάσει του ΄Αρθρου 146 του Συντάγματος, τη νομιμότητα του διατάγματος κράτησης. Την πορεία αυτή είχε ακολουθήσει ο εφεσείων στην υπόθεση Eddine ν. Δημοκρατίας (2008) 3 Α.Α.Δ. 95. Δεν ακολούθησε, όμως, την ίδια πορεία ο εδώ αιτητής. Ως εκ τούτου, τεκμαίρεται ότι το εν λόγω διάταγμα εκδόθηκε νόμιμα.
Η συνήγορος του αιτητή συμφωνεί ότι, πράγματι, αρχικά, δεν αμφισβητήθηκε η νομιμότητα του συγκεκριμένου διατάγματος κράτησης. Προβάλλει, όμως, τη θέση ότι ο αιτητής τελεί υπό κράτηση για αδικαιολόγητα μεγάλο χρονικό διάστημα. Εισηγείται δε, συναφώς, ότι η αρμόδια αρχή όφειλε, με βάση τα εδάφια (2) και (4) του άρθρου 9ΣΤ, σε κατοπινό στάδιο, να ενεργήσει, προς το σκοπό διαπίστωσης του κατά πόσο εξακολουθεί να υφίσταται λόγος κράτησης του αιτητή. Η συνήγορος η οποία εκπροσωπεί τον καθ' ου η αίτηση διαφώνησε ως προς το ότι η διάρκεια κράτησης του αιτητή είναι, αδικαιολόγητα, μακρά, εισηγούμενη, συγχρόνως, ότι με την παρούσα αίτηση, στην πραγματικότητα, επιχειρείται να ελεγχθεί η νομιμότητα του διατάγματος κράτησής του, πράγμα το οποίο δεν είναι επιτρεπτό.
Η θέση, ανωτέρω, της συνηγόρου για τον καθ' ου η αίτηση δε βρίσκει σύμφωνο το Δικαστήριο. Με βάση τις πρόνοιες του άρθρου 9ΣΤ, ιδιαίτερα του εδαφίου (4)(α), η αρμόδια αρχή οφείλει να μεριμνά ώστε η κράτηση αιτητή να «διαρκεί μόνο για όσο διάστημα ισχύει λόγος κράτησης». Επομένως, στη βάση αυτή, η εν λόγω αρχή, δεδομένων των περιστάσεων της κάθε περίπτωσης, οφείλει να εξετάζει κατά πόσο εξακολουθεί να υφίσταται λόγος κράτησης αιτητή και, καθοδηγούμενη από τις πιο πάνω πρόνοιες, να πράττει αναλόγως.
Σημειώνεται πως η παρούσα αίτηση για έκδοση εντάλματος habeas corpus είναι η δεύτερη που υπέβαλε ο αιτητής. Παρόμοια αίτηση είχε υποβάλει και προηγουμένως, στις 5.6.2019. Σε εκείνην την περίπτωση, ισχυρίστηκε ότι η διάρκεια της κράτησής του ήταν αδικαιολόγητη, επειδή η αρμόδια αρχή δεν προέβαινε σε ενέργειες για την απέλασή του, ούτε διαφαινόταν προοπτική για κάτι τέτοιο. Ο λόγος αυτός δε βρήκε σύμφωνο τον ευπαίδευτο Δικαστή που εκδίκασε τη συγκεκριμένη αίτηση.
Η παρούσα αίτηση έχει τεθεί πάνω σε διαφορετική βάση, στην, κατ' ισχυρισμό, παράλειψη της αρμόδιας αρχής να εξετάσει κατά πόσο δικαιολογείται η συνέχιση της κράτησης του αιτητή. Είναι η πρώτη φορά που προβάλλεται η πιο πάνω θέση, ενώ ο λόγος κράτησης του αιτητή είναι, ευθύς εξ αρχής, ο ίδιος, η προστασία της εθνικής ασφάλειας. Ο λόγος αυτός, ως εκ της ιδιαιτερότητάς του, είναι λογικό να μη δικαιολογεί τη διαρκή διερεύνησή του, προκειμένου να διαπιστώνεται η συνέχιση ή μη της ύπαρξής του. Με δεδομένη τη σοβαρότητά του, σημειώνεται, ωστόσο, πως αυτός δε συνδέεται άμεσα με τη διαδικασία εξέτασης της ίδιας της αίτησης ασύλου. Είναι γι' αυτούς τους λόγους, πιθανόν, που ο αιτητής δεν τον πρόβαλε κατά την προηγούμενη παρόμοια αίτησή του, θεωρώντας, προφανώς, ότι κάτι τέτοιο δε δικαιολογείτο κατά το χρόνο εκείνο.
Υπό το φως των πιο πάνω παρατηρήσεων, κρίνεται πως η εξέταση του συγκεκριμένου λόγου δε δικαιολογείτο να γίνει εντός του σχετικά μικρού διαστήματος των τεσσάρων μηνών, περίπου, από την απόρριψη της αίτησης του αιτητή για άσυλο μέχρι την καταχώριση της προσφυγής για την προσβολή της. Ο ίδιος δε, με την τελευταία πράξη του, δεδομένου του συγκεκριμένου λόγου κράτησής του, όπως εξηγείται πιο πάνω, ουσιαστικά, προκάλεσε την παράταση της διάρκειάς της. Λογικά, εάν δεν υπήρχε αυτή η εξέλιξη, αυτός θα είχε απελαθεί, ή, εν πάση περιπτώσει, θα γίνονταν ενέργειες προς απέλασή του. Εν ολίγοις, η παράταση της κράτησής του οφείλεται στον ίδιο, ως εκ των ενεργειών του, που έχουν προαναφερθεί, δικαιολογημένων ή όχι δεν έχει σημασία.
Για τους πιο πάνω λόγους, η αίτηση απορρίπτεται.
Γ.Ν. Γιασεμής,
Δ.
/ΜΠ
[1] Σημαίνει αλλοδαπό ο οποίος έχει υποβάλει αίτηση για παραχώρηση διεθνούς προστασίας, (άρθρο 2 του Νόμου).